Έτος:
2008
Τεύχος:
64 Για να διαβάσετε το έγγραφο σε πλήρη προβολή στην οθόνη σας, πατήστε παρακάτω το κουμπί “Fullscreen”
Embedded Scribd iPaper - Requires Javascript and Flash Player
ÌÇÍÉÁÉÁ ÐÅÑÉÏÄÉÊÇ ÅÊÄÏÓÇ
ÔÏÕ ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ ÁÈÇÍÙÍ
ÌÜéïò 2008
¸ôïò 6ï - Ôåý÷ïò 64ï
ÔéìÞ: 1n
ÐáñáôçñÞóåéò åðß ôïõ Í/Ó ãéá ôçí åðéôÜ÷õíóç ôçò ÄéïéêçôéêÞò Äßêçò ×ïñÞãçóç ìßáò ìçíéáßáò óýíôáîçò óôïõò óõíôáîéïý÷ïõò Ô.Í. ÅÐÉÔÑÏÐÇ Ä.Ó.Á. ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ðåñéðôþóåùí áíôéäéêçãïñéêÞò óõìðåñéöïñÜò äéêáóôþí ÅÊÄÇËÙÓÇ Ä.Ó.Á.: ç ðñïóôáóßá ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí
ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
&
Πλήρως ενηµερωµένη και κωδικοποιηµένη νοµοθεσία για τις δηµόσιες προµήθειες και υπηρεσίες
ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
(Κωδικοποιηµένη Νοµοθεσία Προµηθειών και Υπηρεσιών Δηµοσίου, ενηµερωµένη µέχρι και τα νοµοθετήµατα: Ν. 3614/2007, Ν. 3601/2007, Ν. 3580/2007, Π.Δ. 118/2007, Π.Δ. 59/2007, Π.Δ. 60/2007, Κ.Υ.Α. 20977/2007)
Παναγιώτης Εµµ. Δέγλερης, Δικηγόρος Επιµέλεια: Β. Στεργιοπούλου, Σ. Κωνσταντινίδου
ISBN: 978-960-445-308-5 ©2008, ΧΙΧ+1034 σελ., Τιµή: x90,00
Προτάσσεται ο νέος Κανονισµός Προµηθειών Δηµοσίου και ακολουθεί όλο το πλαίσιο της Νοµοθεσίας Προµηθειών και Υπηρεσιών Δηµοσίου, όπως έχει πλέον διαµορφωθεί µε τις νέες Κοινοτικές Οδηγίες 2004/18/Ε.Κ. και 2004/17/Ε.Κ. και τα Π.Δ. 60/2007 και Π.Δ. 59/2007. Συµπεριλαµβάνονται ακόµη: όλες οι νέες εταιρίες και οργανισµοί που έχουν ήδη συσταθεί (ενδεικτικά «Ψηφιακές Ενισχύσεις Α.Ε.», «Δήµος Α.Ε.», «Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.», «Ε.ΣΥ.Δ. Α.Ε.»), σε ειδικό κεφάλαιο, οι νέες εξελίξεις για το «ασυµβίβαστο», την «ονοµαστικοποίηση» και τον «βασικό µέτοχο», θέµατα Διοικητικής Διαδικασίας, Απλούστευσης Διαδικασιών, οι Λόγοι Αποκλεισµού που στηρίζονται σε καταδίκες για ποινικά αδικήµατα, οι Διαχειριστικές Αρχές, η νοµοθεσία για τις Συµπράξεις Δηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα, οι Ειδικοί Κανονισµοί και το ιδιαίτερο νοµικό θέµα της καταβολής αµοιβής πνευµατικών δικαιωµάτων, µε αφορµή την πρόσφατη Απόφαση 6/2007 της Ολοµέλειας του Αρείου Πάγου.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Mάιος 2008 Tεύχος 64ο
ÌÇÍÉÁÉÁ ÐÅÑÉÏÄÉÊÇ ÅÊÄÏÓÇ ÔÏÕ ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ ÁÈÇÍÙÍ Åêäüôçò: ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, Ðñüåäñïò ÄÓÁ Éäéïêôçóßá: ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÁÈÇÍÙÍ Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï ÄÓÁ: ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò Ðñüåäñïò, ÁíáëõôÞò ×áñÜëáìðïò, ÃáëåôóÝëëçò Ðáíáãéþôçò, ×áôæçìé÷Üëçò ÄçìÞôñéïò, ÊïêêéíÜêçò ÅììáíïõÞë, Êáíåëëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò, Ó÷éíÜò Èåüäùñïò, ÆåñâÝáò ÅõÜããåëïò, ×áñáêôéíéþôçò ÉùÜííçò, Äñïóïðïýëïõ Óïößá, ÃáëåôæÜò ÅõÜããåëïò, ÊáëáíôæÜêïõ-Ôóáôóáñþíç ÉùÜííá, ÐáðáäÜêçò Êùíóôáíôßíïò, Âåñâåóüò ÄçìÞôñéïò, Ðáõëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò, Êáíåëëüðïõëïò Íéêüëáïò, Æáöåéñüðïõëïò Ìé÷áÞë, Ìðïýñáò Ãåþñãéïò, ÔóáãêëÞ ×ñéóôßíá, ÓôñáôéíÜêç ¢ííá, Êáìåíüðïõëïò ÈùìÜò, ÔæïõìÜíçò ÁíäñÝáò, Ìðïõëïýêïò Ãåþñãéïò, ÊáêïãéáííÜêïõ ÌáñßáÁíáóôáóßá, ÊïõâÝëç Ìáñßá ÄéåõèõíôÞò ÄÓÁ: ×áñÜëáìðïò Íáïýìçò ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ: ×. ÁíáëõôÞò, É. ×áñáêôéíéþôçò, Óïößá Äñïóïðïýëïõ-Ëýôñá, Í. Êáíåëëüðïõëïò, Ì. Æáöåéñüðïõëïò Óõíôïíéóìüò Ýêäïóçò: Íôüñá Êñçôéêïðïýëïõ, Äéêçãüñïò Äéá÷åßñéóç Ýêäïóçò: ÅÊÄÏÓÅÉÓ ÓÁÊÊÏÕËÁ Á.Å. ÁÈÇÍÁÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ Ãñáöåßá ÁèÞíáò: ÉððïêñÜôïõò 23, 106 79, ôçë.: 210-33.87.500, fax: 210-33.90.075 Ãñáöåßá Èåóóáëïíßêçò: ÖñÜãêùí 1, 546 26, ôçë.: 2310-535.381, fax: 2310-546.812, ÅèíéêÞò Áìýíçò 42, 546 21, ôçë.: 2310-244.228 - 9, fax: 2310- 244.230 ÇëåêôñïíéêÞ äéåýèõíóç: http://www.sakkoulas.gr Äéåýèõíóç çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñáößáò: [email protected] Õðåýèõíç äéáöÞìéóçò: Ðïëýìíéá ÑÝãêïõ ÇëåêôñïíéêÞ Ó÷åäßáóç - DTP: ÅëÝíç Âáëôéíïý Åêôýðùóç - Âéâëéïäåóßá: ÂéâëéïóõíåñãáôéêÞ Á.Å.Ð.Å.Å. Copyright: ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÁÈÇÍÙÍ 2003 Êõêëïöïñßá - ÄéáíïìÞ: Åêäßäåôáé ìçíéáßùò êáé äéáíÝìåôáé äùñåÜí óôá ìÝëç ôïõ ÄÓÁ. ÔéìÞ ãéá ëïéðÜ öõóéêÜ êáé íïìéêÜ ðñüóùðá 1c
ÁÐÁÃÏÑÅÕÅÔÁÉ ç áíáäçìïóßåõóç, ç áíáðáñáãùãÞ êáé ç äéáóêåõÞ ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï ÷ùñßò Üäåéá ôïõ åêäüôç (Í. 2121/1993).
ÃñÜììá áðü ôïí Åêäüôç
ÓõíÜäåëöïé,
Ï Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí, ùò èåóìéêüò öïñÝáò ðñïÜóðéóçò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí óôÝêåôáé åíÜíôéá óå êÜèå êáôáðÜôçóç ôùí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí ôïõ áíèñþðïõ. ¸÷åé äéáíýóåé ðïñåßá ðïëëþí åôþí óôïí áãþíá ãéá ôçí õðåñÜóðéóÞ ôïõò. ¸÷åé åêöñÜóåé åðáíåéëçììÝíá ôçí áíôßèåóÞ ôïõ óå ôáêôéêÝò ðïõ äÞèåí ðñïâÜëëïõí ùò åðé÷åßñçìá ôçí áóöÜëåéá, åíþ óôçí ïõóßá áðïóêïðïýí óôïí ðåñéïñéóìü ôçò áôïìéêÞò åëåõèåñßáò ìå áðþôåñï óôü÷ï ôç ÷åéñáãþãçóç ôïõ êÜèå ðïëßôç êáé êáôÜ óõíÝðåéá ôïí ðëÞñç Ýëåã÷ü ôïõ. Ç äéáóöÜëéóç ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí áðïäåéêíýåé ôïí ôñüðï äéáâßùóçò êáé ôçí ðïéüôçôá ðïõ ÷áñáêôçñßæåé ìßá êïéíùíßá. Áíôéêáôïðôñßæåé ãåíéêÜ ôïí ðïëéôéóìü êáé ôçí ïñãÜíùóÞ ôçò. Ùóôüóï, áðü ôçí ìßá ìåñéÜ ðáñáôçñïýìå ôçí êïéíùíßá íá «ðñïïäåýåé», ôïí «ðïëéôéóìü» íá ðñïÜãåôáé, ôçí ôå÷íïëïãéêÞ áíÜðôõîç íá åîåëßóóåôáé ìå ñáãäáßïõò ñõèìïýò êáé áðü ôçí Üëëç ãéíüìáóôå èåáôÝò ãåãïíüôùí ðïõ åêôõëßóóïíôáé êáèçìåñéíÜ áíÜ ôïí êüóìï ìå óåíÜñéá áíåßðùôçò âáñâáñüôçôáò êáé áíÞêïõóôçò åîåõôåëéóôéêÞò ìåôá÷åßñéóçò áíèñþðïõ áðü «Üíèñùðï». Èá ðñÝðåé üëïé íá áîéþóïõìå ãéá ôïí åáõôü ìáò êáé ãéá ôéò åðüìåíåò ãåíéÝò, ôïí óåâáóìü óôçí áîßá ìáò, ôïí óåâáóìü óôá äéêáéþìáôÜ ìáò êáé íá áíôéäñïýìå óõíå÷þò ìå äýíáìç øõ÷Þò óå êÜèå ðñïóðÜèåéá êáôÜëõóÞò ôïõò. Èá ðñÝðåé åíùìÝíïé íá åðéâÜëëïõìå ôïí óåâáóìü óôéò áîßåò ðïõ ðñïóäéïñßæïõí êáé îå÷ùñßæïõí ôïí Üíèñùðï áðü ïðïéïäÞðïôå Üëëï üí óôïí ðëáíÞôç êáé íá áãùíéóèïýìå ãéá Ýíáí êüóìï åéñçíéêü, ðïõ ìüíï ï áëëçëÝããõïò óåâáóìüò ìåôáîý ôùí áíèñþðùí ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé. Èá ðñÝðåé íá ðÜøïõìå íá åßìáóôå áäéÜöïñïé. Ç áäéáöïñßá éóïäõíáìåß ìå áíï÷Þ êáé óõíåðþò åßíáé ôï ßäéï êáôáóôñïöéêÞ ìå êÜèå âëáðôéêÞ åíÝñãåéá ðïõ ïäçãåß óôç äéáóÜëåõóç ôçò åéñÞíçò êáé ôçí êáôÜññåõóç ôçò íïìéìüôçôáò. Ùò õðåýèõíïé ðïëßôåò êáé ìå óåâáóìü óôïõò íüìïõò, ïöåßëïõìå íá áîéþíïõìå ôçí áðüëõôç åöáñìïãÞ ôïõò êáé ôçí õðáãùãÞ óå áõôïýò üëùí ôùí õðåõèýíùí ãéá êÜèå ôáðåéíùôéêÞ, åîåõôåëéóôéêÞ, áðÜíèñùðç ìåôá÷åßñéóç áíèñþðïõ, ãéá êÜèå áðáîéùôéêÞ áíôéìåôþðéóç ðïõ ïäçãåß óôçí êáôáðÜôçóç ôùí - ìåôÜ áðü ôüóïõò áãþíåò èåóìïèåôçìÝíùí – áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí. Ìüíï Ýôóé èá ìðïñÝóåé ü÷é ìüíï íá áðïäïèåß äéêáéïóýíç ãéá üðïéï Ýãêëçìá äéáðñÜôôåé Üíèñùðïò åíáíôßïí áíèñþðïõ, áëëÜ èá áðïôåëÝóåé êáé öñáãìü óôçí áóýäïôç ðïëéôéêÞ ðïõ åöáñìüæåôáé. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò
ISSN 1109-866X
ÊÙÄÉÊÏÓ ÅËÔÁ: 6634
Ðåñéå÷üìåíá
4 10 16 17 18 21
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá ÖÁKÅËÏÓ: ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÁÉ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ ÑùôÜôå & ÁðáíôÜìå ÓçìáíôéêÜ ÍïìïèåôÞìáôá Åêäçëþóåéò Ä.Ó.Á. ÍÝåò Åêäüóåéò
Ðñüåäñïò Ä.Ó.Á.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
3
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ ÔÇÓ ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÉÊÇÓ ÅÐÉÔÑÏÐÇÓ ÓÔÏ ÍÏÌÏÓ×ÅÄÉÏ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÉÔÁ×ÕÍÓÇ ÔÇÓ ÄÉÏÉÊÇÔÉÊÇÓ ÄÉÊÇÓ
í üøåé ôçò ðñïþèçóçò ôïõ Ó÷åäßïõ Íüìïõ «ãéá ôç âåëôßùóç êáé ôçí åðéôÜ÷õíóç ôùí äéáäéêáóéþí ôçò äßêçò óôá ôáêôéêÜ äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá êáé Üëëåò äéáôÜîåéò», ç ÓõíôïíéóôéêÞ ÅðéôñïðÞ ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ÅëëÜäïò áðÝóôåéëå Ýããñáöï ðñïò ôïí Õðïõñãü Äéêáéïóýíçò ðïõ õðïãñÜöåé ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. Äçì. Ðáîéíüò, ìå ôï ïðïßï åêöñÜæïíôáé åíóôÜóåéò ãéá ôçí äéüãêùóç ôïõ êüóôïõò ðñüóâáóçò ôïõ ðïëßôç óôç Äéêáéïóýíç êáé æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôùí åðßìá÷ùí äéáôÜîåùí. ÊáôÜ ðñþôïí åðéóçìáßíåôáé üôé áðïôåëåß Ýëëåéììá ôïõ Íïìïó÷åäßïõ ç ðáñÜëåéøç ôùí óçìáíôéêþí ôñïðïðïéÞóåùí ôçò íïìïèåóßáò ðåñß ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åðéêñáôåßáò. Ï Ä.Ó.Á., ìå åêðñïóþðïõò ôïõ, åß÷å óõìâÜëåé óôçí áíÜäåéîç óçìáíôéêþí æçôçìÜôùí êáé óôçí ôñïðïðïßçóç Þ ðñïóèÞêç äéáôÜîåùí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò, ðïõ åß÷áí óõìðåñéëçöèåß ùò åðß ôï ðëåßóôïí óôï áñ÷éêÜ ðñïôáèÝí Íïìïó÷Ýäéï, ùóôüóï, ïëüêëçñï áõôü ôï ôìÞìá ôïõ Íïìïó÷åäßïõ, Þäç ðáñáëåßðåôáé. ÅðéðëÝïí, æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôùí äéáôÜîåùí ðïõ áöïñïýí ôç èÝóðéóç Þ áýîçóç ôùí ðáñáâüëùí êáé ãåíéêÜ ôùí äáðáíçìÜôùí ôçò äßêçò, êáèþò êáé ôçí áýîçóç ôùí ïñßùí Üóêçóçò åíäßêùí ìÝóùí (Üñèñá 1, 10, 13, 15 êáé 36 ôïõ ðñïôåéíïìÝíïõ Íïìïó÷åäßïõ), þóôå íá ìçí ôßèåôáé óå êßíäõíï ôï äéêáßùìá äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ôùí ðïëéôþí êáé íá ìçí êáèßóôáôáé ç Äéêáéïóýíç ðñïíüìéï ôùí ïéêïíïìéêÜ åõêáôÜóôáôùí. Åéäéêüôåñá, ïé ðáñáôçñÞóåéò åðß ôïõ Í/Ó áöïñïýí óôá åîÞò Üñèñá: 1. Óôï Üñèñï 2 ðåñßðô. ã´, üðïõ èá ðñÝðåé íá áíáöåñèåß üôé áñìüäéï äéêáóôÞñéï åßíáé êáé ôï äéêáóôÞñéï ôïõ ôüðïõ üðïõ õðçñåôåß ï õðÜëëçëïò, Ýôóé þóôå íá õößóôáôáé óõíôñÝ÷ïõóá êáé ü÷é áðïêëåéóôéêÞ áñìïäéüôçôá. 2. Óôï Üñèñï 8 ôïõ Í/Ó áíáöÝñåôáé üôé: «êáô´åîáßñåóç åðéôñÝðåôáé ç Üóêçóç äåýôåñçò áãùãÞò, üôáí ç ðñþôç Ý÷åé áðïññéöèåß ôåëåóéäßêùò ãéá ëüãïõò ôõðéêïýò. Ç áãùãÞ áõôÞ áóêåßôáé åíôüò ðñïèåóìßáò 60 çìåñþí áðü ôçí êïéíïðïßçóç ôçò ôåëåóßäéêçò áðüöáóçò». Èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò Üóêçóçò äåýôåñçò áãùãÞò áíáôñÝ÷ïõí óôï ÷ñüíï Üóêçóçò ôçò ðñþôçò. Åðßóçò, êáé ìåôáâáôéêÞ äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé ç äéÜôáîç áõôÞ êáôáëáìâÜíåé êáé ôéò åêêñåìåßò, êáôÜ ôçí Ýíáñîç éó÷ýïò ôïõ ðáñüíôïò íüìïõ, õðïèÝóåéò. 3. Óôï Üñèñï 10 ôïõ Í/Ó, ìå ôï ïðïßï ôßèåôáé üñéï ãéá ôçí Üóêçóç Ýöåóçò. Ç ÓõíôïíéóôéêÞ æçôåß ôç ìåßùóç ôïõ ðïóïý óå 3.000 êáé 1.500 áíôßóôïé÷á. 4. ¼óïí áöïñÜ óôï Üñèñï 13, èåùñåßôáé üôé äåí ðñïóöÝñåé ôßðïôå óôç âåëôßùóç ôçò äéïéêçôéêÞò äßêçò, áöïý ôï äéêáóôÞñéï èá áðïöáíèåß êáé ðÜëé ãéá ôç âáóéìüôçôá ôïõ åíäßêïõ ìÝóïõ, åíþ ðáñáâéÜæåôáé êáé ç áñ÷Þ ôïõ öõóéêïý
E
äéêáóôÞ, ðïõ èá áðïöáíèåß ãéá ôï Ýíäéêï ìÝóï. ÅéóÜãåé, åðßóçò, áíéóüôçôá éäéùôþí êáé Äçìïóßïõ Þ í.ð.ä.ä., áöïý ôï Äçìüóéï ê.ëð. äåí êáôáâÜëëïõí ðáñÜâïëï. 5. Ìå ôï Üñèñï 34 ïñßæåôáé ç áðáëëáãÞ ãéá ôçí êáôáâïëÞ äéêáóôéêïý åíóÞìïõ óôéò 6.000x. Æçôåßôáé ëïéðüí ç áýîçóç ôçò áðáëëáãÞò óôéò 12.000x, ðïóü áíôßóôïé÷ï ìå áõôü ðïõ ðñïâëÝðåôáé óôéò åñãáôéêÝò äéáöïñÝò. ¼ðùò åðéóçìáßíåé ç ÓõíôïíéóôéêÞ ÅðéôñïðÞ, äåí íïåßôáé äéáöïñåôéêÞ ìåôá÷åßñéóç åñãáæïìÝíùí óôïí éäéùôéêü êáé ôï äçìüóéï ôïìÝá. 6. ¼óïí áöïñÜ ôï Üñèñï 35, èá ðñÝðåé íá áðáëåéöèåß, äéüôé êáôáñãåß ôéò äéáôÜîåéò ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí êáé Ýñ÷åôáé óå åõèåßá áíôßèåóç ìå ôçí ÏëïìÝëåéá ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ. 7. Óôï Üñèñï 36, ðÝñáí ôçò ìåßùóçò ôùí ðáñáâüëùí (ïé ðñïôåéíüìåíåò áõîÞóåéò áããßæïõí ðïóïóôü 500600%!), èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé, óå ðåñßðôùóç ïìïäéêßáò, êáôáâÜëëåôáé Ýíá ðáñÜâïëï ãéá üëïõò ôïõò ïìïäßêïõò, ßóï ìå ôï ôñéðëÜóéï ôïõ åíüò ðáñáâüëïõ. 8. ¼óïí áöïñÜ ôï Üñèñï 38, æçôåßôáé ç äéáôÞñçóç ôïõ éó÷ýïíôïò êáèåóôþôïò. 9. Ôï Üñèñï 39 ôïõ í/ó åßíáé áðáñÜäåêôï êáé áíôéäçìïêñáôéêü, ãéáôß êáôáñãåß åõèÝùò ôïí äçìïêñáôéêü ðëïõñáëéóìü óôç íïìïëïãßá. Ïé áíôéöáôéêÝò áðïöÜóåéò åßíáé õãéÝò óôïé÷åßï, áíôßèåôá ìå ôéò äÞèåí «êáèáñÝò» ëýóåéò ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí áðïëõôáñ÷éêÞ êáé áõôáñ÷éêÞ èÝóç. Óôï Üñèñï äåí äéåõêñéíßæåôáé êáí ç Ýííïéá ôïõ íïìéêïý æçôÞìáôïò ðïõ ðáñïõóéÜæåé ìåßæïíá íïìéêÞ óðïõäáéüôçôá Þ ï ìåãÜëïò áñéèìüò åêêñåìþí õðïèÝóåùí. Ç äéÜôáîç êáôáñãåß ôá ðñùôïâÜèìéá êáé äåõôåñïâÜèìéá äéêáóôÞñéá êáé ðåñéïñßæåé äñáìáôéêÜ ôï äéêáßùìá ôïõ ðïëßôç ãéá Ýííïìç äéêáóôéêÞ ðñïóôáóßá. 10. Ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 46, æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôçò öñÜóçò: «Ýíáò êôçìáôïëïãéêüò äéêáóôÞò», óå: «êôçìáôïëïãéêïß äéêáóôÝò» êáé «ïé áíáðëçñùôÝò ôïõò» êáé ü÷é: «ï áíáðëçñùôÞò ôïõ». 11. Óôï Üñèñï 49, ðáñ. 6 óôß÷ïò 8, æçôåßôáé ç áöáßñåóç ôçò öñÜóçò: «åöüóïí äåí ãßíåôáé óå ïñéóìÝíï ÷ñüíï», äéüôé üëåò ïé ðñïáãùãÝò êáé ôïðïèåôÞóåéò ãßíïíôáé ãéá ïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ìå áðïôÝëåóìá áõôÝò ïé õðïèÝóåéò íá ìçí Üãïíôáé óôï ÓôÅ êáô’ Ýöåóç êáé íá ìç äßäåôáé Ýôóé äéêáßùìá äåýôåñçò êñßóçò ó’ áõôÝò ôéò õðïèÝóåéò. 12. Ïé åíóôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 51 áöïñïýí ôçí ìç ðáñáðïìðÞ óôá äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá ôùí êáô’ åîïõóéïäüôçóç ôïõ ÊÍÄ åêäéäüìåíùí êáíïíéóôéêþí ðñÜîåùí. 13. Ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 65, ç ÓõíôïíéóôéêÞ èåùñåß üôé äåí Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôï áíôéêåßìåíï ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ ç äéåíÝñãåéá ãêÜëïð ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Õðïõñãåßïõ Äéêáéïóýíçò. 14. ¢ñèñï 65: Ïé áíôéññÞóåéò åóôéÜæïíôáé óôï ãåãïíüò üôé åêöåýãåé ôùí êáôáóôáôéêþí óêïðþí ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ
4
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ç åöáñìïãÞ ðïëéôéêþí åðáããåëìáôéêÞò áðïêáôÜóôáóçò áðïöõëáêéæïìÝíùí. Áõôü ãßíåôáé ðñïöáíþò, óýìöùíá ìå ôçí ÓõíôïíéóôéêÞ, ãéá íá êáëýðôïíôáé Ýîïäá ãéá ôéò Üíù äñáóôçñéüôçôåò, ü÷é áðü ôïí ðñïûðïëïãéóìü ôïõ Õ.Ä., áëëÜ áðü ôïí ðñïûðïëïãéóìü ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ. 15. Ôï Üñèñï 66, ðïõ êáèïñßæåé ôç óýíèåóç ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ, èá ðñÝðåé íá áðáëåéöèåß, äéüôé áðü ôï Ýôïò 1971, ðïõ éó÷ýåé ôï Í.Ä. 1017/1971, ôï ÔÁ×ÄÉÊ, ìå ôç óçìåñéíÞ ôïõ óýíèåóç, Ý÷åé ëåéôïõñãÞóåé áðñüóêïðôá êáé áðïôåëåóìáôéêÜ. ¢ëëùò, ï ïñéóìüò ôùí äéêçãüñùí ìåëþí ôïõ Ä.Ó. ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ íá ãßíåôáé ìåôÜ áðü ðñüôáóç ôçò ÓõíôïíéóôéêÞò ÅðéôñïðÞò ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò. ÔÝëïò, ç ÓõíôïíéóôéêÞ èåùñåß åðéâåâëçìÝíç ôç óõìðåñßëçøç óôï õðü øÞöéóç Ó÷Ýäéï Íüìïõ äéêïíïìéêÞò äéÜôáîçò, ç ïðïßá èá õðÜãåé ñçôÜ óôïí Ýëåã÷ï ôùí Äéïéêçôéêþí Äéêáóôçñßùí (ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åðéêñáôåßáò) ôéò ðñïìÞèåéåò ôùí Íïóïêïìåßùí êáé ôùí ëïéðþí öïñÝùí, ðïõ åðïðôåýïíôáé áðü ôï Õðïõñãåßï Õãåßáò & ÊïéíùíéêÞò Áëëçëåããýçò, üðùò Üëëùóôå ãßíåôáé ìÝ÷ñé óÞìåñá. Äéüôé, õðü ôçí éó÷ý ôïõ ðñüóöáôïõ Í.3580/2007, êáèßóôáôáé ëßáí áìößâïëï åÜí ïé ðñïìÞèåéåò áõôÝò, äéåîáãüìåíåò ðëÝïí áðü í.ð.é.ä. (ôïí ÉÖÅÔ êáé ôç ÄÅÐÁÍÏÌ) õðü ôçí åðïðôåßá ôçò ÅðéôñïðÞò Ðñïìçèåéþí Õãåßáò, èá ðñÝðåé íá åêäéêÜæïíôáé áðü ôï ÌïíïìåëÝò Ðñùôïäéêåßï Þ áðü ôï Óõìâïýëéï Åðéêñáôåßáò. ÁëëÜ äåí åßíáé ëïãéêü íá äéáóðÜôáé ç äéêáéïäïóßá êáé ç íïìïëïãßá ãéá õðïèÝóåéò, ðïõ ü÷é ìüíïí Ý÷ïõí áõôáðüäåéêôá ôï ßäéï áíôéêåßìåíï êáé ôçí ßäéá êïéíùíéêÞ óçìáóßá ìå ôéò õðüëïéðåò, ðïõ èá åîáêïëïõèÞóïõí íá åêäéêÜæïíôáé áðü ôï ÓôÅ, áëëÜ, êõñßùò, åðéâáñýíïõí ôïí Êñáôéêü Ðñïûðïëïãéóìü ìå ðïëëáðëáóßùò óçìáíôéêüôåñá ðïóÜ áðü ü,ôé åêåßíåò, þóôå ïé ó÷åôéêÝò äéáãùíéóôéêÝò äéáäéêáóßåò íá ðñÝðåé íá ôßèåíôáé õðü ôç âÜóáíï ôïõ äéêáóôéêïý åëÝã÷ïõ ôùí õøçëïý êýñïõò êáé ðëÝïí Ýìðåéñùí, åðß ôùí èåìÜôùí áõôþí, äéêáóôþí ôïõ ÓôÅ. Êáô’ åöáñìïãÞ, ëïéðüí, ôçò ðñüóöáôá áíáèåùñçèåßóáò äéÜôáîçò ôïõ Üñèñïõ 94 § 3 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò, èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß óôï Íïìïó÷Ýäéï êáé ôï åîÞò Üñèñï: Óôï Üñèñï 11 ôïõ Í. 3580/2007, ðñïóôßèåôáé ðáñÜãñáöïò 2, ùò åîÞò: «Ïé êÜèå åßäïõò äéáöïñÝò, ðïõ áíáöýïíôáé êáôÜ ôçí åöáñìïãÞ ôïõ íüìïõ áõôïý, õðÜãïíôáé óôá áñìüäéá äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá».
Óçì. Ï íüìïò Þäç øçößóôçêå (Í. 3659/7.5.2008 ÖÅÊ Á´ 77/2008), èá åêäïèåß áðü ôïí Óýëëïãï êáé èá äéáíåìçèåß óôïõò äéêçãüñïõò.
ΑΤΟΜΙΚH ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚH ΠΡΟΣΤΑΣIΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΏΝ ΑΠO ΤΗΝ EΛΛΕΙΨΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚHΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜAΤΕΥΣΗΣ (Ερµηνεία των άρθρων 2&10 του Ν. 2251/1994
µετά το Ν. 3587/2007. Με ανάλυση νοµολογίας)
Γιώργος Ι. Δέλλιος, Αν. Καθηγητής Νοµικής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-292-7 ©2008, ΧΧΙΙ+412 σελ., Τιµή: x40,00
Το παρόν έργο αποτελεί µια συστηµατική προσπάθεια ερµηνευτικής παρουσίασης του συνόλου των διατάξεων του άρθρου 2 καθώς και των σχετικών µε τη συλλογική αγωγή διατάξεων του άρθρου 10 του Ν. 2251/1994, όπως αυτές έχουν πλέον διαµορφωθεί (§§1-10 του παρόντος). Σε ένα δεύτερο µέρος (§§ 11-15 του παρόντος) επιχειρείται η παρουσίαση της πληθωρικής εξέλιξης της νοµολογίας, ιδίως σε πεδία συναλλαγών που εµφανίζουν έντονα το πρόβληµα των καταχρηστικών όρων. Εκεί επιδιώκεται και η κατάταξη των σχετικών όρων σε επιµέρους θεµατικές. Ταυτόχρονα καταβάλλεται προσπάθεια για τη διαπίστωση της διαλεκτικής αλληλουχίας µεταξύ της ατοµικής και της συλλογικής προστασίας των καταναλωτών από τη µεθοδευµένη συµβατική αδικία. Τέλος, επιδίωξη του έργου αποτελεί η ανάδειξη και της κοινοτικής παραµέτρου, νοµοθετικής και νοµολογιακής, όχι µόνο για τη σχετική µε τις καταχρηστικές ρήτρες Οδηγία 93/13 αλλά και για την Οδηγία 98/27 «περί των αγωγών παραλείψεως στον τοµέα της προστασίας των συµφερόντων των καταναλωτών», καθώς και για την υπό αναθεώρηση Οδηγία 87/102 για την «καταναλωτική πίστη».
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
5
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÓÕÃÊÑÏÔÇÓÇ ÅÐÉÔÑÏÐÇÓ Ä.Ó.Á. ÃÉÁ ÔÇÍ ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÐÅÑÉÐÔÙÓÅÙÍ ÁÍÔÉÄÉÊÇÃÏÑÉÊÇÓ ÓÕÌÐÅÑÉÖÏÑÁÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
O
Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí óõãêñüôçóå ÅðéôñïðÞ ðñïêåéìÝíïõ íá ðáñåìâáßíåé óå ðåñéðôþóåéò ðïõ åêäçëþíåôáé áíôéäéêçãïñéêÞ óõìðåñéöïñÜ äéêáóôþí. Óýìöùíá ìå ó÷åôéêÞ áíáêïßíùóç ôïõ Ä.Ó.Á., ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé ïöåßëïõí íá åöïñåýïõí ãéá ôçí ôÞñçóç ôçò íïìïèåôéêÞò åðéôáãÞò ôçò áðïíïìÞò áðü ôá ÄéêáóôÞñéá ôïõ ïöåéëïìÝíïõ óåâáóìïý ðñïò ôïõò äéêçãüñïõò «êáôÜ ôçí Üóêçóç ôïõ ëåéôïõñãÞìáôüò ôïõò», äçëáäÞ óôïí ôüðï êáé êáôÜ ôïí ÷ñüíï ðïõ, êáô’ Üñèñïí 39 ðáñ. 1 åäáö. Á´ ÊùäÄéê, áóêïýíôáé ôá Ýñãá ôùí äéêçãüñùí êáé üôé óõíåðþò ïöåßëïõí (ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé) äéá ôùí ïñãÜíùí ôïõò, ïóÜêéò ç åðéôáãÞ áõôÞ áãíïåßôáé Þ ðåñéãñÜöåôáé, íá ðáñåìâáßíïõí åðéôïðßùò êáé åðéêáßñùò, äçëáäÞ óôïí ôüðï êáé êáôÜ ôïí ÷ñüíï ðïõ ôá ëåéôïõñãéêÜ äéêáéþìáôá êÜðïéïõ äéêçãüñïõ ðáñáâéÜæïíôáé. Êáé ôïýôï, ãéáôß áôõ÷þò ðáñáôçñïýíôáé ïñéóìÝíá öáéíüìåíá «áíôéäéêçãïñéêÞò óõìðåñéöïñÜò» åê ìÝñïõò ðåñéïñéóìÝíïõ áñéèìïý Äéêáóôþí, ðïõ ü÷é ìüíï äéáôáñÜóóïõí ôçí áíáãêáßá êáé áìïéâáßá ó÷Ýóç
ÄåõôÝñá 5.5.2008 Ôñßôç 6.5.2008 ÔåôÜñôç 7.5.2008 ÐÝìðôç 8.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 9.5.2008 ÄåõôÝñá 12.5.2008 Ôñßôç 13.5.2008 ÔåôÜñôç 14.5.2008 ÐÝìðôç 15.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 16.5.2008 ÄåõôÝñá 19.5.2008 Ôñßôç 20.5.2008 ÁíáëõôÞò ×áñÜëáìðïò Âåñâåóüò ÄçìÞôñçò ÃáëåôæÜò ÅõÜããåëïò ÃáëåôóÝëçò Ðáíáãéþôçò Äñïóïðïýëïõ Óïößá Æáöåéñüðïõëïò Ìé÷Üëçò ÆåñâÝáò ÅõÜããåëïò ÊáêïãéáííÜêïõ Ìáñßá-Áíáóôáóßá ÊáëáíôæÜêïõ ÉùÜííá Êáíåëëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò Êáìåíüðïõëïò ÈùìÜò Êáíåëëüðïõëïò Íéêüëáïò
óåâáóìïý, ðïõ êáôÜ êáíüíá êñáôåß ìåôáîý Äéêáóôþí êáé Äéêçãüñùí, áëëÜ èßãïõí êáé ôïí ðõñÞíá ôùí äéêáéùìÜôùí êáé åããõÞóåùí ôïõ äéáäßêïõ, ãéá ôçí õðåñÜóðéóç ôïõ ïðïßïõ âñßóêåôáé óôï ÄéêáóôÞñéï ï äéêçãüñïò. Ðñï ôïõ õðáñêôïý áõôïý öáéíïìÝíïõ, ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé, äåí ìðïñïýí íá ðáñáìåßíïõí áðáèåßò, ïýôå íá ðåñéïñßæïíôáé óå åê ôùí õóôÝñùí áíáöïñÝò Þ äéáâÞìáôá êáé ãéá ôïí ðñüóèåôï ëüãï, üôé äåí óõíéóôïýí ïìÜäåò äéáìáñôõñßáò, áëëÜ óõãêáôáëÝãïíôáé ìåôáîý ôùí êñáôéêþí èåóìéêþí ÏñãÜíùí, ìÝóù ôçò éäñýóåùò êáé ëåéôïõñãßáò ôùí ïðïßùí, ðñáãìáôþíåôáé óôç äçìïêñáôéêÞ ÅëëçíéêÞ Ðïëéôåßá ôï áßôçìá êáé éêáíïðïéåßôáé ç áîßùóç ôçò «äéêáßáò äßêçò». Ðñïò ôïýôï, ïé ðáñáêÜôù óõíÜäåëöïé, ìÝëç ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ, èá åõñßóêïíôáé åê ðåñéôñïðÞò, êáèçìåñéíÜ óôá äéêáóôÞñéá, ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ èÝìáôïò ôçò áíôéäéêïíïìéêÞò Þ ìç ðñïóÞêïõóáò óõìðåñéöïñÜò äéêáóôþí ðñïò äéêçãüñïõò êáé ðñïò ôïýôï ðáñáêáëïýìå ãéá ôçí óõíåñãáóßá óáò ìå ôïõò óõìâïýëïõò êáé ôéò õðçñåóßåò ôïõ Óõëëüãïõ.
ÔåôÜñôç 21.5.2008 ÐÝìðôç 22.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 23.5.2008 ÄåõôÝñá 26.5.2008 Ôñßôç 27.5.2008 ÔåôÜñôç 28.5.2008 ÐÝìðôç 29.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 30.5.2008 ÄåõôÝñá 2.6.2008 Ôñßôç 3.6.2008 ÔåôÜñôç 4.6.2008 ÐÝìðôç 5.6.2008 ÊïêêéíÜêçò ÅììáíïõÞë ÊïõâÝëç Ìáñßá Ìðïõëïýêïò Ãåþñãéïò Ìðïýñáò Ãåþñãéïò ÐáðáäÜêçò Êùí/íïò Ðáõëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò ÓôñáôéíÜêç ¢ííá Ó÷éíÜò Èåüäùñïò ÔæïõìÜíçò ÁíäñÝáò ÔóáãêëÞ ×ñéóôßíá ×áôæçìé÷Üëçò ÄçìÞôñéïò ×áñáêôéíéþôçò ÉùÜííçò
ÁÐÏÖÁÓÇ ÏËÏÌÅËÅÉÁÓ ÃÉÁ ÔÏ ÎÅÐËÕÌÁ ÂÑÙÌÉÊÏÕ ×ÑÇÌÁÔÏÓ
ÏëïìÝëåéá ôùí ÐñïÝäñùí ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò óõíÞëèå óôéò 11 ÌáÀïõ 2008, óôá ãñáöåßá ôïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí, õðü ôçí Ðñïåäñßá ôïõ ÐñïÝäñïõ ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñç Ðáîéíïý, ìå èÝìá ôï ó÷Ýäéï íüìïõ «ãéá ôçí ðñüëçøç êáé ôçí êáôáóôïëÞ ôçò íïìéìïðïßçóçò åóüäùí áðü åãêëçìáôéêÞ äñáóôçñéüôçôá êáé ôçò ÷ñçìáôïäüôçóçò ôçò ôñïìïêñáôßáò», ìå ôï ïðïßï åðé÷åéñåßôáé ç åíáñìüíéóç ôçò íïìïèåóßáò ìáò ìå ôçí ôñßôç Ïäçãßá ôçò Å.Å. (2005/60/ÅÊ) êáé êáôÝëçîå óôçí áêüëïõèç ïìüöùíç áðüöáóç: I ÅììÝíåé óôéò Þäç äéáôõðùèåßóåò êáé ðÜãéåò èÝóåéò ôçò, üôé ïé õðï÷ñåþóåéò ôùí äéêçãüñùí ðñïò áíáöïñÜ õðüðôùí óõíáëëáãþí, êáèþò åðßóçò êáé ïé åéóáãüìåíåò íÝåò õðï÷ñåþóåéò ôùí äéêçãüñùí ãéá åöáñìïãÞ ìÝôñùí äÝïõóáò åðéìÝëåéáò ùò ðñïò ôïí ðåëÜôç, åßíáé áíôßèåôåò ìå ôçí ÅÓÄÁ, ôï Óýíôáãìá, êáèþò êáé ôç íïìïëïãßá ôïõ
H
ÄÅÊ êáé ôïõ ÅõñÄÄÁ. ÐñïóâÜëëïõí èåìåëéþäç äéêáéþìáôá ôùí ðïëéôþí ôá ïðïßá åßíáé áðüëõôá êáé áðáñáâßáóôá, áíáéñïýí ôçí åããýçóç ôçò äßêáéçò äßêçò, ôçí åëåýèåñç êáé áêþëõôç ðñüóâáóç ôïõ ðïëßôç óå íïìéêÞ ðëçñïöüñçóç, ôï äéêáßùìá ôïõ ðïëßôç íá åðéëÝîåé ôïí óõíÞãïñü ôïõ êáé ôçí áíôßóôïé÷ç õðï÷ñÝùóç ôïõ äéêçãüñïõ íá ðáñÜó÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ, ôçñþíôáò ôçí äåïíôïëïãßá êáé ôéò ðáñáäüóåéò ôïõ äéêçãïñéêïý óþìáôïò. ÊÜèå Ýííïéá êáôáããåëßáò ôïõ ðåëÜôç åßíáé áóýìâáôç ìå ôçí õðï÷ñÝùóç áõôÞ êáé ðñïóâÜëëåé ôç ëåéôïõñãéêÞ áíåîáñôçóßá ôïõ äéêçãüñïõ êáé ôï êáèÞêïí åðáããåëìáôéêÞò å÷åìýèåéáò. Ç ÏëïìÝëåéá èá õðïâÜëåé ôéò ðáñáôçñÞóåéò ôçò óôá óõíáñìüäéá Õðïõñãåßá Ïéêïíïìßáò êáé Äéêáéïóýíçò, þóôå íá åðé÷åéñçèåß ç ðñïóáñìïãÞ áõôÞò êáôÜ ôñüðï áðüëõôá óõìâáôü êáé óýìöùíá ìå ôéò áñ÷Ýò ôïõ íïìéêïý ìáò óõóôÞìáôïò.
6
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÆÇÔÇÌÁÔÁ ÍÏÌÉÌÏÔÇÔÁÓ ÅÈÍÉÊÏÕ ×ÙÑÏÔÁÎÉÊÏÕ ÐËÁÉÓÉÏÕ
O
Õðïõñãüò ÐÅ×ÙÄÅ ê. Ãéþñãïò ÓïõöëéÜò êáôÝèåóå óôéò 16.4.2008 óôç ÂïõëÞ ðñïò øÞöéóç ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï, ôï ïðïßï èá óõæçôçèåß óôçí áñìüäéá ÄéáñêÞ ÅðéôñïðÞ êáé óôç óõíÝ÷åéá èá åãêñéèåß áðü ôçí ÏëïìÝëåéá ôçò ÂïõëÞò, äõíÜìåé ôçò ðáñ. 8 ôïõ Üñèñïõ 79 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò. Óýìöùíá ìå Áíáêïßíùóç ôçò ÏëïìÝëåéáò ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ÅëëÜäïò, ìå ôï åí ëüãù Ðëáßóéï åðé÷åéñåßôáé ç êáôáíïìÞ êáé ç ïñãÜíùóç ôùí ïéêïíïìéêþí äñáóôçñéïôÞôùí óôïí åèíéêü ÷þñï êáé áðïôõðþíåôáé ç êõâåñíçôéêÞ áíáðôõîéáêÞ ðïëéôéêÞ, ÷ùñßò üìùò íá ëáìâÜíåôáé éäéáßôåñç ìÝñéìíá ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, ðïõ, áðü êïéíïý ìå ôçí ïéêïíïìéêÞ êáé êïéíùíéêÞ ðáñÜìåôñï, áðïôåëïýí ôïõò ðõëþíåò ôçò âéþóéìçò áíÜðôõîçò. Åðéóçìáßíåôáé üôé, óýìöùíá ìå ôï êïéíïôéêü äßêáéï, áðïôåëåß äåóìåõôéêÞ õðï÷ñÝùóç ôçò ÷þñáò íá åêôéìÜ ôéò ðåñéâáëëïíôéêÝò åðéðôþóåéò ãéá ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá ðïõ åíäÝ÷åôáé íá Ý÷ïõí óçìáíôéêÝò åðéðôþóåéò óôï ðåñéâÜëëïí. Óôï ðëáßóéï áõôü, åßíáé áðáñáßôçôç ç åíóùìÜôùóç ôùí ðåñéâáëëïíôéêþí æçôçìÜôùí óôçí ðñïåôïéìáóßá êáé èÝóðéóç ó÷åäßùí êáé ðñïãñáììÜôùí ìå óêïðü ôçí ðñïþèçóç ôçò âéþóéìçò áíÜðôõîçò, üðùò ñçôÜ áíáöÝñåôáé óôçí Ïäçãßá 2001/42/ÅÊ ó÷åôéêÜ ìå ôçí åêôßìçóç ôùí ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí ïñéóìÝíùí ó÷åäßùí êáé ðñïãñáììÜôùí, ðïõ Ý÷åé Þäç ìåôáöåñèåß óôçí åèíéêÞ Ýííïìç ôÜîç. Ùò «ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá» íïïýíôáé, ìåôáîý Üëëùí, ôá ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá ðïõ åêðïíïýíôáé Þ/êáé åãêñßíïíôáé áðü ìéá Áñ÷Þ óå åèíéêü, ðåñéöåñåéáêü Þ ôïðéêü åðßðåäï Þ ðïõ åêðïíïýíôáé áðü ìéá Áñ÷Þ ðñïêåéìÝíïõ íá åãêñéèïýí, ìÝóù íïìïèåôéêÞò äéáäéêáóßáò, áðü ôï Êïéíïâïýëéï Þ ôçí ÊõâÝñíçóç. Ùóôüóï, êáôÜ ðáñÜâáóç ôçò êïéíïôéêÞò íïìïèåóßáò, äåí åêðïíÞèçêå ðñïçãïýìåíç ìåëÝôç ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí óôçí ðåñßðôùóç ôïõ Åèíéêïý ×ùñïôáîéêïý Ðëáéóßïõ. ¼ðùò ðñïêýðôåé, Üëëùóôå, áðü ôï D (2008)ENV. A2/SA/3839/18.3.2008 Ýããñáöï ôçò ÃåíéêÞò Äéåýèõíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò, ôï åí ëüãù ó÷Ýäéï åìðßðôåé óôï ðåäßï åöáñìïãÞò ôçò Ïäçãßáò 2001/42/ÅÊ, êáèþò åðßóçò êáé óôï ðåäßï åöáñìïãÞò ôçò Ïäçãßáò 92/43/ ÅÏÊ ãéá ôç äéáôÞñçóç ôùí öõóéêþí ïéêïôüðùí, êáèþò êáé ôçò Üãñéáò ðáíßäáò êáé ÷ëùñßäáò. ÄõíÜìåé ôïõ åí ëüãù åããñÜöïõ ôçò ÅðéôñïðÞò, ç ÊõâÝñíçóç èá ðñÝðåé Üìåóá íá áéôéïëïãÞóåé óôá áñìüäéá êïéíïôéêÜ üñãáíá ôçí ðáñÜëåéøÞ ôçò íá õðïâÜëåé ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï óôç äéáäéêáóßá ôçò ðñïçãïýìåíçò åêôßìçóÞò ôïõ óôï ðåñéâÜëëïí. ÐåñáéôÝñù, ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï, ðñïùèÞèçêå óôç ÂïõëÞ ÷ùñßò íá ðñïçãçèåß ðñáãìáôéêÞ äéáâïýëåõóç, êáèþò äåí äéáóöáëßóôçêå ç ðñáãìáôéêÞ áíôáëëáãÞ áðüøåùí ìåôáîý ôùí åíäéáöåñïìÝíùí ïýôå êáé ç áðïôåëåóìáôéêÞ óõììåôï÷Þ ôçò êïéíùíßáò ôùí ðïëéôþí óôç äéáìüñöùóç ôùí ôåëéêþí áðïöÜóåùí. Ìå ôïí ôñüðï áõôü åíôåßíåôáé óõíå÷þò ç áßóèçóç üôé ïé ðïëßôåò ðáñáìåñßæïíôáé êáôÜ ôç äéáäéêáóßá ëÞøçò áðïöÜóåùí ðïõ áöïñïýí óôï ðåñéâÜëëïí, áöïý áõôÝò êáôåõèýíïíôáé ôåëéêÜ áðü ïñéóìÝíïõò ðïõ áðïöáóßæïõí ãéá ôïõò ðïëßôåò åñÞìçí ôïõò. Ïé ùò Üíù ðáñáëåßøåéò åðéóçìÜíèçêáí áðü ôï Åèíéêü Óõìâïýëéï ×ùñïôáîéêïý Ó÷åäéáóìïý êáé Áåéöüñïõ ÁíÜðôõîçò ðñïò ôçí çãåóßá ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ, ðëçí üìùò, äåí åëÞöèçóáí
õðüøç. Óçìåéþíåôáé, üôé ôï Åèíéêü Óõìâïýëéï, ïé óõíåäñéÜóåéò ôïõ ïðïßïõ Þôáí Ýíôïíåò êáé óõãêñïõóéáêÝò, ãíùìïäüôçóå ôåëéêÜ êáôÜ ðëåéïøçößá õðÝñ ôïõ Åèíéêïý ×ùñïôáîéêïý Ðëáéóßïõ, ÷ùñßò üìùò íá êáôïñèþóåé íá äéáìïñöþóåé Ýíá åíéáßï êåßìåíï ãíùìïäüôçóçò. Åðéóçìáßíåôáé ðÜíôùò, üôé óôç óýíèåóç ôïõ Åèíéêïý Óõìâïõëßïõ äåí ðñïâëÝðåôáé ðáñáäüîùò ç óõììåôï÷Þ åêðñïóþðïõ ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò ïýôå åéäéêïý åìðåéñïãíþìïíá äéêáßïõ ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò. Åßíáé áëÞèåéá üôé ç ðåñéâáëëïíôéêÞ äéÜóôáóç áðïôåëåß ðÜíôá åíï÷ëçôéêÞ ðáñÜìåôñï óôá áíáðôõîéáêÜ ó÷Ýäéá. Ùóôüóï, óå ðåñßðôùóç ðïõ äåí õðÜñîïõí ïõóéáóôéêÝò ôñïðïðïéÞóåéò óôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï ðñéí ôç óõæÞôçóÞ ôïõ óôçí ÏëïìÝëåéá ôçò ÂïõëÞò ìå óôü÷ï ôçí åíßó÷õóç ôçò ðåñéâáëëïíôéêÞò ðáñáìÝôñïõ, åßíáé âÝâáéï üôé ç ÷þñá áðåéëåßôáé ìå ôçí åðéâïëÞ ìáò íÝáò êáôáäßêçò ãéá ðáñÜâáóç ôïõ êïéíïôéêïý äéêáßïõ ðåñéâÜëëïíôïò, åíþ óå ðåñßðôùóç áêýñùóÞò ôïõ, óõìðáñáóýñïíôáé üëá ôá ÅéäéêÜ ×ùñïôáîéêÜ Ðëáßóéá (ÁÐÅ, Âéïìç÷áíßáò, Ôïõñéóìïý), ôá ïðïßá èá åêäïèïýí äõíÜìåé áõôïý. Åðéóçìáßíåôáé ôÝëïò, üôé ôï èÝìá ôçò áðáßôçóçò ôÞñçóçò ôçò äéáäéêáóßáò ôçò óôñáôçãéêÞò ìåëÝôçò ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí ãéá ôï Åèíéêü Ðëáßóéï ×ùñïôáîéêïý Ó÷åäéáóìïý, äåí äçìéïõñãÞèçêå, üðùò õðïóôçñßæåôáé óôçí áðü 22.4.2008 áíáêïßíùóç ôýðïõ ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ, áëëÜ áíáäåß÷èçêå áðü ôçí ÏëïìÝëåéá ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí, ìåôÜ ôç äçìïóéïðïßçóç ôïõ áíùôÝñù åããñÜöïõ ôçò ÃåíéêÞò Äéåýèõíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò ôçò Å.Å. Óõíåðåßá üëùí ôùí áíùôÝñù, ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé, óå óõíåñãáóßá ìå üëïõò ôïõò åðéóôçìïíéêïýò öïñåßò ôçò ÷þñáò, èá ðáñáêïëïõèïýìå óõíå÷þò ôçí áðïô åëåóìáôéêÞ åöáñìïãÞ ôçò ó÷åôéêÞò íïìïèåóßáò êáé èá ðáñåìâáßíïõìå ðñïò üöåëïò ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, üðùò Ý÷ïõìå ðñÜîåé óõóôçìáôéêÜ ìÝ÷ñé óÞìåñá, åêðëçñþíïíôáò ôï ÷ñÝïò ìáò óôçí êïéíùíßá êáé óôéò åðüìåíåò ãåíåÝò. Ç ÏëïìÝëåéá ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí åðáíáöÝñåé ôçí ðñüôáóç äçìéïõñãßáò áõôïôåëïýò Õðïõñãåßïõ ÐåñéâÜëëïíôïò, ðïõ áðïäåéêíýåôáé, ìåôÜ êáé áðü ôçí ðñüóöáôç áðüöáóç ôçò ÅðéôñïðÞò Óõììüñöùóçò ôçò Ãñáììáôåßáò ôïõ ÏÇÅ ãéá ôçí êëéìáôéêÞ áëëáãÞ óå âÜñïò ôçò ÷þñáò ìáò, åîáéñåôéêÜ åðßêáéñç.
×ÏÑÇÃÇÓÇ ÌÉÁÓ ÌÇÍÉÁÉÁÓ (15çò) ÓÕÍÔÁÎÇÓ ÓÔÏÕÓ ÓÕÍÔÁÎÉÏÕ×ÏÕÓ ÔÏÕ ÔÁÌÅÉÏÕ ÍÏÌÉÊÙÍ
Óýìöùíá ìå ôçí õð’ áñéèì. Ö.10041/ 4906/221/23.4.2008 Áðüöáóç ôçò Õðïõñãïý Áðáó÷üëçóçò, åãêñßíåôáé óôïõò óõíôáîéïý÷ïõò ôïõ Ôáìåßïõ Íïìéêþí ç ÷ïñÞãçóç åö’ Üðáî ðïóïý, ßóïõ ìå ôï ýøïò ìéáò êáôáâáëëüìåíçò ìçíéáßáò óýíôáîçò.
8
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
(Στους πρωτοβάθµιους οργανισµούς τοπικής αυτοδιοίκησης)
Αλεξάνδρα Κοκκίδου, Επίκ. Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστηµίου
ISBN: 978-960-445-310-8 ©2008, ΧΙΧ+231 σελ., Τιµή: x30,00
G G
G
G G
G
G G
Ιστορική διαδροµή του θεσµού Εξέταση των ειδικότερων ζητηµάτων της σύγχρονης ρύθµισης του θεσµού: - το ουσιαστικό περιεχόµενο και τα στοιχεία του, - η αυτοτέλεια των οργανισµών της τοπικής αυτοδιοίκησης, - η λειτουργική και οικονοµική τους αυτοτέλεια, - τα έσοδα και οι δαπάνες αυτών Διερεύνηση των δηµιουργούµενων νοµικών σχέσεων από το δικαίωµα του Κράτους να εποπτεύει τους Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ανάλυση της έννοιας και της συνταγµατικής κατοχύρωσης του θεσµού Ο θεσµικός ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ο δηµοσιονοµικός έλεγχος που αυτό ασκεί Τα επί µέρους στοιχεία και η διαδικασία του προληπτικού ελέγχου που ασκείται σε πρώτο στάδιο, προληπτικό, επί των διατακτών Ο κατασταλτικός έλεγχος των λογαριασµών των δηµοσίων υπολόγων Η άσκηση των ενδίκων µέσων από διαφορές που προκύπτουν από τον έλεγχο αυτόν
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ΔΙΚΑΣΤΙΚH ΑΝΕΞΑΡΤΗΣIΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΟΛΗΨIΑ
(Πειθαρχικός έλεγχος των δικαστικών λειτουργών για “σφάλµατα” της δικανικής κρίσης)
Δηµήτριος Ράικος, Εφέτης Δ.Δ., Επίκουρος Καθηγητής Δ.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-305-4 ©2008, ΧΧ+346 σελ., Τιµή: x35,00
Η µελέτη αυτή αποτελεί µια προσπάθεια οριοθέτησης της ευαίσθητης γραµµής ισορροπίας µεταξύ των αρχών της δικαστικής ανεξαρτησίας και της σκοπούµενης µε αυτή δικαστικής αµεροληψίας, από τη µια µεριά, που αποτελούν προαπαιτούµενα της «δίκαιης» ή «χρηστής» δίκης και της πραγµάτωσης του κράτους δικαίου σε κάθε εξατοµικευµένη περίπτωση απονοµής δικαιοσύνης, και της αρχής της δικαστικής ευθύνης, από την άλλη, που απορρέει από τη δηµοκρατική µορφή του πολιτεύµατος και εκφράζει τη συνταγµατική υποχρέωση της Πολιτείας για την αναζήτηση και την οργάνωση δικαιοδοτικών µηχανισµών αξιόπιστων και αποτελεσµατικών. Οι τελευταίοι πρέπει να είναι σε θέση να ικανοποιήσουν ποιοτικά και ποσοτικά τη θεσµικά -σε συνταγµατικό και υπερεθνικό επίπεδο- κατοχυρωµένη αξίωση δικαστικής προστασίας των πολιτών.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÁÉ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí äéïñãÜíùóå åêäÞëùóç, ôçí ÐÝìðôç 13 Äåêåìâñßïõ 2007 êáé þñá 7:00 ì.ì. óôçí áßèïõóá äéáëÝîåùí ôïõ Ä.Ó.Á., ìå èÝìá: «ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí». Êýñéïò åéóçãçôÞò Þôáí ï ÊáèçãçôÞò Ðïéíéêïý Äéêáßïõ ê. Ëåùíßäáò ÊïôóáëÞò êáé ïìéëçôÝò ïé ê.ê.: ÓôáìÜôçò Ãñýëëçò, Äéêçãüñïò, ÄéåõèõíôÞò ôïõ Íïìéêïý ÂÞìáôïò, Êùíóôáíôßíïò Êïõóïýëçò, Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò Äéêáóôéêþí Ëåéôïõñãþí ÓôÅ, Ìé÷Üëçò Ìáñãáñßôçò, å.ô. Áñåïðáãßôçò, ÓùôÞñçò ÌðÜãéáò, Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò ÅéóáããåëÝùí ÅëëÜäïò. ×áéñåôéóìïýò áðçýèõíáí ïé ê.ê.: Ãåþñãéïò Ðáíáãéùôüðïõëïò, Ðñüåäñïò ôïõ ÓôÅ, Âáóßëåéïò Íéêüðïõëïò, Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ êáé Ãåþñãéïò Êïýñôçò, Ðñüåäñïò ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ. Ôïí óõíôïíéóìü ôçò åêäÞëùóçò áíÝëáâå ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò. Óôçí ðñïóöþíçóç ðïõ Ýêáíå ï ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, áíáöÝñèçêå óôç äéÜêñéóç ôùí ôñéþí åîïõóéþí, ôïíßæïíôáò üôé, ç ðñïóðÜèåéá ðïõ ãßíåôáé åßíáé, áêñéâþò, ç ìßá åîïõóßá íá óõãêáëýðôåé ôçí Üëëç óå õðåñâïëÝò. ¼ðùò åßðå ï ê. Ðáîéíüò, «ôï ðþò èá ëåéôïõñãïýí óùóôÜ, ïýôùò þóôå íá ïäçãïýìáóôå óå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áõôü åßíáé ðÜñá ðïëý äýóêïëï. ¼ìùò, ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ óôçí ÅëëÜäá õðÜñ÷åé êáé èá õðÜñ÷åé êáé áõôü áêñéâþò åíéó÷ýïõìå åìåßò, ìå êÜèå ðñïóðÜèåéá êáé óå ó÷Ýóç ìå ôï ÊñÜôïò ôùí Äéêáóôþí Þ óå ó÷Ýóç ìå ôç íïìïëïãßá. Äåí Ý÷åé ó÷Ýóç ìå áõôü ðïõ ïðïéïóäÞðïôå ìðïñåß íá óõëëÜâåé ìå ôçí Ýííïéá üôé õðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí ðïõ áíôéìÜ÷åôáé ôï Ýíá ôï Üëëï. Äåí õðÜñ÷åé êáìßá áíôéìá÷ßá, õðÜñ÷åé áðü ðáíåðéóôçìéáêÞò ðëåõñÜò ï ïñéóìüò áõôüò. Åêåßíï ôï ïðïßï ìÝíåé, åßíáé ðÜíù áðü üëá íá õðåñâáßíïõìå ôá üóá óõìâáßíïõí êáé íá ìÝíïõìå óôáèåñïß êáé ðñïóçëùìÝíïé óôéò áðüøåéò ìáò, ãéáôß áãùíéæüìáóôå êáé ãéá Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ãéá ìéá Äéêáéïóýíç ðïõ óôÝêåôáé óáí âñÜ÷ïò óôï ýøïò ôçò». Óôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ï Ðñüåäñïò ôïõ ÓôÅ, ê. Ãåþñãéïò Ðáíáãéùôüðïõëïò Ýèåóå ôá åîÞò åñùôÞìáôá, ôá ïðïßá èá ðñÝðåé íá áðïôåëÝóïõí ôï áíôéêåßìåíï åíüò ãüíéìïõ äéáëüãïõ: ¸íá ÊñÜôïò Äéêáßïõ èá åß÷å Üñáãå ôç äõíáôüôçôá íá óõãêáôïéêÞóåé ìå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáóôþí; ÕðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáóôþí óôçí ÅëëÜäá; Ðïéá ðñÝðåé íá åßíáé ðñÜãìáôé ç èÝóç ôùí Äéêáóôþí óå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ, åíüøåé êáé ôïõ ÓõíôÜãìáôïò; Ðþò ðñÝðåé Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ íá áíôéìåôùðßæåé ôéò äéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò; ÌÞðùò ïé áðáíôÞóåéò óôá åñùôÞìáôá áõôÜ åßíáé Þ èá Ýðñåðå íá åßíáé áõôïíüçôåò Þ ìÞðùò ü÷é; Áöïý áíÝöåñå óáí ÷áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá ôç 10
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
O
íïìïëïãßá ôïõ ÓôÅ ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôïõ öõóéêïý êáé ðïëéôéóôéêïý ðåñéâÜëëïíôïò (ìå ôçí ïðïßá, ôï Áíþôáôï Áêõñùôéêü Äéïéêçôéêü ÄéêáóôÞñéï ôçò ÷þñáò êáèßóôáôáé ôï ßäéï çèéêüò íïìïèÝôçò êáé õðïêáèéóôÜ ôüóï ôç íïìïèåôéêÞ üóï êáé ôçí åêôåëåóôéêÞ ëåéôïõñãßá), ï ê.Ðáíáãéùôüðïõëïò ôüíéóå üôé èåùñåß áðáñáßôçôç ôç äéåðéóôçìïíéêÞ ðñïóÝããéóç ôïõ üëïõ èÝìáôïò êáé ôçí êáëÞ ðñïáßñåóç óôïí åðéóôçìïíéêü äéÜëïãï. Ï Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ, ê. Âáóßëçò Íéêüðïõëïò, óôï ÷áéñåôéóìü ðïõ áðçýèõíå, õðïóôÞñéîå ôá åîÞò: «Óå ìéá äçìïêñáôéêÞ ÷þñá, üðùò ç ÅëëÜäá ôïõ 21ïõ áé., áêïýãåôáé ðáñÜîåíá, ýðïõëá êáé ðñïóâëçôéêÜ, ôï óýíèçìá:«Ç ÅëëÜäá äåí åßíáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí, áëëÜ ÊñÜôïò Äéêáßïõ», ðáñÜîåíá êáé ðñïóâëçôéêÜ ãéá ôïõò ¸ëëçíåò äéêáóôÝò, ãéáôß ðïôÝ áõôïß äåí äéáíïÞèçêáí íá óõæÞóïõí ìå ôï êñÜôïò óöåôåñéæüìåíïé ôçí êñáôéêÞ åîïõóßá óôï óýíïëü ôçò. Ïé ¸ëëçíåò äéêáóôÝò óõìðåñéöÝñïíôáé ãåíéêüôåñá êáé äñïõí ùò Üìåóá üñãáíá ôïõ êñÜôïõò, óôá ðëáßóéá ôïõ äçìïêñáôéêïý ìáò ðïëéôåýìáôïò, áðïíÝìïíôáò ôï äßêáéï óýìöùíá ìå ôïõò éó÷ýïíôåò åêÜóôïôå íüìïõò, õðáêïýïíôáò óå áõôïýò êáé óôç óõíåßäçóÞ ôïõò, ÷ùñßò êáìéÜ áðïëýôùò ðáñåêôñïðÞ. Äéáøåýäïíôáé, ëïéðüí, áðü ôá ðñÜãìáôá üóïé ðñïâÜëëïõí áõôü ôï óýíèçìá êáé áðïäåéêíýïíôáé ôïõëÜ÷éóôïí áíéóôüñçôïé, øåõäïëüãïé êáé óõêïöÜíôåò. Ùò Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ, ïýôå óôï ðáñåëèüí, üðùò äéäÜóêåé ç éóôïñßá, ïýôå óôï ðáñüí, üðùò ëÝåé ç ðñïóùðéêÞ åìðåéñßá ôïõ êáèåíüò áðü åìÜò, áëëÜ ïýôå êáé óôï ìÝëëïí, üðùò äéáóöáëßæïõí ôá õøçëÜ äçìïêñáôéêÜ éäåþäç, äåí åðé÷åßñçóáí, ïýôå ìåìïíùìÝíá ïýôå ïñãáíùìÝíá, íá åðéâÜëëïõí ôï äéêü ôïõò êñÜôïò. ¼óï áëçèÝò åßíáé üôé ç ÅëëÜäá åßíáé ÊñÜôïò Äéêáßïõ, Üëëï ôüóï áäéáìöéóâÞôçôï åßíáé üôé áõôÞ ç ÷þñá äåí Þôáí, äåí åßíáé êáé äåí èá ãßíåé ÊñÜôïò Äéêáóôþí. Ðñïò ôé ëïéðüí ï ëüãïò ãéá Ýíá áíýðáñêôï óô’ áëÞèåéá èÝìá; Êáé ãé´áõôü áêñéâþò ôï ëüãï, ôï óýíèçìá åßíáé, åêôüò áðü ðáñÜîåíï êáé ðñïóâëçôéêü ãéá ôïõò äéêáóôÝò, ýðïõëï êáé åðéêßíäõíï, áöïý, êáôÜ ôç ãíþìç ìáò, óôï÷åýåé óôçí áðïäõíÜìùóç ôçò ôñßôçò óõíôåôáãìÝíçò ìå ôï êñÜôïò åîïõóßáò, ôçò äéêáóôéêÞò. Ðåñéôôü, üìùò, íá óáò õðåíèõìßóù üôé áí êáôáëõèåß ç åîïõóßá áõôÞ, èá êáôáëõèåß ìáæß ìå áõôÞ êáé ïëüêëçñï ôï äçìïêñáôéêü ìáò ðïëßôåõìá. Ãé’ áõôü, ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëç ðñïóï÷Þ êáé ðïëëÞ ðåñßóêåøç, äéÜêñéóç êáé ðåñéóóÞ óýíåóç, êÜèå öïñÜ ðïõ áíáöåñüìáóôå óôï ñüëï êáé ôçí áðïóôïëÞ ôçò äéêáóôéêÞò åîïõóßáò êáé ôùí öïñÝùí ôçò. Äåí èá êïõñáóôþ ùò Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ íá áíáêïéíþíù ðñïò êÜèå êáôåýèõíóç, üôé ïé ‘¸ëëçíåò äéêáóôÝò åßíáé áôáëÜíôåõôá ðñïóçëùìÝíïé óôá õøçëÜ
ôïõò êáèÞêïíôá, ôá áðü ôï áäéáìöéóâÞïðïßá êáé ôçñïýí ìå èñçôçôï ðåñéå÷üìåíï ôùí óêåõôéêü æÞëï, õðïôáãóõíôáãìáôéêþí åííïéþí ìÝíïé óôï Óýíôáãìá êáé êáé ïñéóìþí êáé êáèßôïõò íüìïõò. Ôá üðïéá óôáôáé óõíôáãìáôéêüò êñïýóìáôá äéáöèïñÜò Þ êïéíüò íïìïèÝôçò. åíôïðßæïíôáé óôï ÷þñï Ï ÊáèçãçôÞò ê. ôçò Äéêáéïóýíçò, äåí Ëåùíßäáò ÊïôóáëÞò, áíáéñïýí ôéò ðáñáðÜóôçí ïìéëßá ôïõ Ýèåóå íù äéáðéóôþóåéò. ÁõôÜ ôï êáßñéï åñþôçìá, áíôéìåôùðßæïíôáé ìå ôá ðüôå êáé ðþò ðñÝðåé åëåýèåñá êáé áíåîÜñôçï äéêáóôÞò íá áðïêëßôá óõíôåôáãìÝíá üñãáíá íåé áðü ôç óáöÞ äéáôçò äéêáóôéêÞò åîïõóßáò, ôýðùóç ôïõ íüìïõ êáé ôá ïðïßá äåí Ýðáøáí áí ï óôü÷ïò ôçò åñìçðïôÝ íá ëåéôïõñãïýí óôá Aðü áñéóôÝñá: Óô. Ãñýëëçò, Óùô. ÌðÜãéáò, Ä. Ðáîéíüò, Ë. ÊïôóáëÞò, íåßáò åßíáé ç äéáðßóôùðëáßóéá ôïõ ÓõíôÜãìáôïò Ì. Ìáñãáñßôçò, Ê. Êïõóïýëçò óç êáé ï óåâáóìüò ôçò êáé ôùí íüìùí. Äéêáéïýìáé, åðïìÝíùò, ìåôÜ áðü áõôÝò óõíôáãìáôéêÞò âïýëçóçò ôïõ íïìïèÝôç Þ ôï êáíïíéóôéôéò äéáðéóôþóåéò íá æçôÞóù áðü üëïõò óáò ôï óåâáóìü êü äüãìá ôïõ íüìïõ; ðñïò ôç äéêáéïóýíç ìáò, ï ïðïßïò óåâáóìüò, óå Üëëåò ¼ðùò áíÝöåñå ï ê.ÊïôóáëÞò, «áðïöáóéóôéêÞ óçìá÷þñåò, èåùñåßôáé áõôïíüçôïò, þóôå êáíÝíáò íá ìçí óßá ãéá ôçí åñìçíåßá åíüò íüìïõ åßíáé ç áíôéêåéìåíïôçí áðïññßðôåé åêåß êáé üëïé ôçí èÝôïõí óôï áðõñüðïéçìÝíç âïýëçóç ôïõ íïìïèÝôç. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ï âëçôï. Ãéáôß íá ìçí éó÷ýóåé êáé óôçí ÅëëÜäá ôï ßäéï, ôç íïìïèÝôçò äåí êáôüñèùóå íá äéáôõðþóåé åðéôõ÷þò ôï óôéãìÞ ðïõ ôÝôïéïé äéêáóôÝò óôÝêïíôáé óôï ýøïò ôïõò, ðåñéå÷üìåíï åíüò íüìïõ Þ ç äéáäéêáóßá ùñßìáíóçò åíüò ôïõëÜ÷éóôïí üóï äéáâéïýí;». íüìïõ Ýðåóå óå áíáíôéóôïé÷ßá ðñïò ôéò íïìéêÝò áíôéëÞÏ Ðñüåäñïò ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ, ê. Ãåþñãéïò øåéò, ôüôå ïé äéêáóôÝò Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá áðïêëßÊïýñôçò, ÷áéñåôßæïíôáò ôçí åêäÞëùóç, ôüíéóå üôé íïõí áðü ôç èÝëçóç ôïõ íïìïèÝôç. Ï äéêáóôÞò ìå üëç ÷ñÞæåé áðïóáöÞíéóçò ìéá Ýííïéá ðïõ ðëáíÜôáé óôï ôçí õðïêåéìåíéêüôçôÜ ôïõ, åßíáé åäþ ãéá ôçí åýñåóç ôïõ íïìéêü êüóìï óå âÜñïò ôçò äéêáéïóýíçò, ôçí Ýííïéá ôïõ äéêáßïõ. Ùóôüóï, äåí åðéôñÝðåôáé íá ôïðïèåôÞóåé ôçí ÊñÜôïõò ôùí Äéêáóôþí, áöïý ç Ýííïéá ôïõ ÊñÜôïõò áíôßëçøç ôïõ ãéá ïñèü Þ ìç ïñèü óôç èÝóç ôïõ íïìïèÝÄéêáßïõ åßíáé äåäïìÝíç êáé ìç áìöéóâçôïýìåíç. Ôï ôç. Ìå Üëëá ëüãéá, ï äéêáóôÞò äåí åßíáé åëåýèåñïò óôçí ðñüâëçìá, üðùò åßðå, ôßèåôáé áðü ôï äßëçììá áí, åñìçíåßá ôïõ äéêáßïõ. Ï äéêáóôÞò, äçëáäÞ, èá ðñÝðåé íá üôáí êñßíåôáé áðü ôá äéêáóôÞñéá Ýíáò èåóìüò, ôá äéêáäéáãíþóåé ôï óêïðü ôïõ íüìïõ, ôï åíõðÜñ÷ïí óå áõôüí óôÞñéá Ý÷ïõí Þ ü÷é áðåñéüñéóôç åëåõèåñßá êñßóçò êáé ôÝëïò, èá ðñÝðåé íá åñùôÞóåé ðïéá åßíáé ç åðéäßùîç ôïõ áêýñùóçò Þ, áöïý äåí íïìïèåôïýí, ïöåßëïõí íá õðáíïìïèÝôç óôç ó÷åôéêÞ ñýèìéóç. ¼ôáí ï äéêáóôÞò áðïêïýóïõí óôç èåìåëéþäç äéÜôáîç ôïõ Üñèñïõ 1 ðáñ.3 ìáêñýíåôáé áðü ôçí áíôßëçøç ôïõ íïìïèÝôç ï ïðïßïò ôïõ Óõíô. üôé üëåò ïé åîïõóßåò ðçãÜæïõí áðü ôï ëáü åßíáé åãêëùâéóìÝíïò óå Ýíá ðïëéôéêÜ êáé êáôáóôáóéáêÜ êáé õðÜñ÷ïõí õðÝñ áõôïý. ¼ìùò, êáôÜ ôï Óýíôáãìá, ïñéïèåôçìÝíï ðëáßóéï, ãéá íá áíáäåßîåé ôï óêïðü ôïõ ï äéêáóôÞò åßíáé ç åããýçóç ôçò åëåõèåñßáò ôùí ðïëéôþí íüìïõ êáé ôéò áîßåò ôéò ïðïßåò ï íïìïèÝôçò Þèåëå ìå êáé öñáãìüò óôï óýíäñïìï ôçò ðáíåîïõóßáò ôùí åêÜáõôüí íá ðñáãìáôþóåé, ôüôå äåí ðñÜôôåé contra legem óôïôå êõâåñíþíôùí, áöïý, óôçí åðï÷Þ ìáò, ç äéÜêñéóç áëëÜ extra legem. Åíôïýôïéò, ðïéïò Üëëïò, áí ü÷é ï íïìïèåôéêÞò êáé åêôåëåóôéêÞò åîïõóßáò åßíáé ôõðéêÞ êáé äéêáóôÞò, èá ðñÝðåé íá êñéèåß óôï ðëáßóéï ôïõ ÊñÜôïõò óêéþäçò. Óôï äßëçììá áõôü, ï Ðñüåäñïò ôïõ ÅëÓ õðïÄéêáßïõ ìå ôéò äéáêñßóåéò ôùí ôñéþí åîïõóéþí, íá âñåé óôÞñéîå üôé ç áðÜíôçóç åßíáé üôé ï äéêáóôÞò ðñÝðåé íá ôçí áðÜíôçóç ôïõ Äéêáßïõ óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç áóêåß ôç äéêáóôéêÞ ôïõ åîïõóßá ìå Üêñá ðñïóï÷Þ, ìå åíüøåé áîéáêþí óõãêñïýóåùí êáé ìÜëéóôá üôáí ï íüìïò ãíþìïíá ôç óõíåßäçóÞ ôïõ êáé ìÝóá óôá áõóôçñÜ ðëáßóéùðÜ; Ç Ýííïéá «ÊñÜôïò Äéêáóôþí» äåí áîßæåé êáé äåí óéá ôçò åîïõóßáò ðïõ ôïõ ðáñÝ÷åé ôï Óýíôáãìá. ðñÝðåé íá Ý÷åé áñíçôéêÞ áðü÷ñùóç Þ ÷ñïéÜ. Áðïôåëåß ôç Ïëïêëçñþíïíôáò ôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ï ê.Êïýñôçò óõãêåêñéìåíïðïßçóç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. Ï Êáíüíáò ôüíéóå üôé «üëïé ïé äéêáóôÝò ðñÝðåé íá äéáêçñýîïõìå üôé Äéêáßïõ âñßóêåôáé óôáèåñÜ óå óõó÷Ýôéóç êáé ìå ôéò êïéäåí ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáóôþí», åðéóÞìáíå íùíéêÝò-ðïëéôéêÝò åëëåßøåéò ðÜíù óôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá äå ðáñÜëëçëá üôé ç äéêáóôéêÞ åîïõóßá ÷Üíåé ôï óõíôáãåðéäñÜóåé. Ãé’ áõôü, ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõ ìðïñåß êáé ðñÝìáôéêü ôçò èåìÝëéï êáôÜ ôï ëüãï ðïõ áðïìáêñýíåôáé ðåé êÜôù áðü ðñïûðïèÝóåéò íá ìåôáëëáãåß ìå áõôÝò.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
11
×áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá åßíáé ç êåíôñéêÞò óçìáóßáò Ýííïéá ôçò äçìüóéáò ôÜîçò. Ðïéïò Üëëïò, åêôüò áðü ôï äéêáóôÞ, èá äéáðéóôþóåé ôï ìåôáëëáóóüìåíï ðåñéå÷üìåíï åíüò íüìïõ ìå ôç âïÞèåéá ôùí äéêáééêÜ áíáãíùñéóìÝíùí ôñüðùí ôçò åýñåóçò ôïõ äéêáßïõ êáé íá ôï áíáäåßîåé óôç íïìéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá; Áêñéâþò ç äéáóöáëéóìÝíç áðü ôï Óýíôáãìá áíåîáñôçóßá êáé ç áðïêëåéóôéêÞ ðñüóäåóÞ ôçò óôï íüìï êáé óôï äßêáéï ôïí ðñïêáèïñßæåé êáôÜ êÜðïéï ôñüðï íá áíáäåßîåé, ùò ÷åéñþíáî ôçò äéêáéïóýíçò, ôï áíôéêåéìåíéêü ðåñéå÷üìåíï ôïõ íüìïõ óôçí áðüöáóÞ ôïõ. ÊáôÜ ôá ëïéðÜ, ôï ëåãüìåíï «íïìïëïãéáêü äßêáéï» áöÞíåé ôï ðñùôåßï ôïõ íïìïèÝôç, ãéáôß óå ôïýôïí ðáñáìÝíåé ôï ðñïíüìéï íá äñá óôï áêÝñáéï óå êÜèå åñìçíåßá êáé åîÝëéîç ôïõ äéêáßïõ ìÝóù ôùí äéêáóôçñßùí. Ôá äéêáóôÞñéá âñßóêïíôáé åíßïôå óôç èÝóç íá êÜíïõí Ýêêëçóç óôï íïìïèÝôç íá áíôáðïêñéèåß óôçí õðåõèõíüôçôÜ ôïõ êáé íá áðáíôÞóåé äéá ôçò íïìïèåôéêÞò ïäïý óå åñùôÞìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé áðÜíôçóç. ÅîÜëëïõ, õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ óôïé÷åßá ðïõ ôåêìçñéþíïõí áõôÞ ôçí ôïðïèÝôçóç, üôé ï íïìïèÝôçò, áêñéâþò óå äýóêïëá êáé ðïëéôéêþò áìöéóâçôïýìåíá åñùôÞìáôá, õðïëïãßæåé üôé ôá äéêáóôÞñéá, óå ôåëåõôáßá áíÜëõóç, èá ðñïóäþóïõí óå äéêáééêÜ ðñïâëçìáôéêïýò óõìâéâáóìïýò äéêáéïðñáêôéêü ðåñéå÷üìåíï. Éäéáßôåñç óçìáóßá ãéá ôç ó÷Ýóç ôïõ äéêáóôÞ ðñïò ôï íïìïèÝôç Ý÷åé ç Üðïøç ðïõ, ìÝ÷ñé óÞìåñá, Ýìåíå åêôüò ïðôéêïý ðåäßïõ. Ó÷åôßæåôáé ìå ôç ìåèïäïëïãßá ôïõ äéêáßïõ êáé ôçí åñìçíåßá ôïõ íüìïõ åíüøåé ôùí íïìïèåóéþí ìÝóá óôçí Å.Å. êáé ôùí äéáôÜîåùí ôïõ êïéíïôéêïý äéêáßïõ. ÁíÞêåé óôï ðáñåëèüí ç åðï÷Þ üðïõ ïé äéêáóôÝò, åíôüò ôïõ åóùôåñéêïý äéêáééêïý óõóôÞìáôïò, Ýðñåðå íá åñìçíåýïõí êáíüíåò áðëþò êáé ìüíï ôïõ åóùôåñéêïý íïìïèÝôç». Óôçí ïìéëßá ôïõ, ï ê. ÓôáìÜôçò Ãñýëëçò, áíáöÝñèçêå óôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ, ôá ïðïßá åßíáé óýìöõôá ìå ôçí áíèñþðéíç öýóç. ÓõãêåêñéìÝíá, áõôÜ åßíáé: Ç äéÜêñéóç ôùí åîïõóéþí, ç óõãêñüôçóç ôùí äéêáóôçñßùí êáé ç ïñãÜíùóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõò áðü ðñüóùðá, üðùò åßíáé ïé äéêáóôÝò, ìå êáíüíåò åê ôùí ðñïôÝñùí ãíùóôïýò êáé íïìïèåôçìÝíïõò, åßíáé ôï äéêáßùìá êñéôéêÞò óôéò äéïéêçôéêÝò áñ÷Ýò, åßíáé ç ìç áíáôñïðÞ ôïõ äåäéêáóìÝíïõ, äçëáäÞ ç ìç êáôÜ÷ñçóç ìå äéêáóôéêÝò ðñÜîåéò ôçò äéêáóôéêÞò êñßóçò, åßíáé ç åëåõèåñßá ôïõ ðñïóþðïõ, ôçò åñãáóßáò ôïõ, ï óåâáóìüò óôçí áîéïðñÝðåéÜ ôïõ, ï óåâáóìüò óôï ðåñéâÜëëïí, óôçí õãåßá ôïõ, ï óåâáóìüò óôï äéêáßùìÜ ôïõ íá áðïëáìâÜíåé ôçí çñåìßá êáé ôçí ïìïñöéÜ ôçò öýóçò, ç ðñïóôáóßá ôçò ðåñéïõóßáò ôïõ êáé ãåíéêÜ ôùí åííüìùí áãáèþí ôïõ. ÅðïìÝíùò, åßðå ï ê.Ãñýëëçò, üðïõ õðÜñ÷åé áíáîéïêñáôßá êáé, åðïìÝíùò, äåí õðÜñ÷åé äõíáôüôçôá åëåýèåñçò ðñüóâáóçò óôçí åñãáóßá êáé ôçí áíÜðôõîç ôçò ðñïóùðéêüôçôáò, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ. ¼ðïõ ìåôáôñÝðåôáé 12
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ï äéêáóôÞò áðü ôéò óõíèÞêåò ôçò äïõëåéÜò ôïõ óå ðáñáãùãü äéêáóôéêþí áðïöÜóåùí, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, ãéáôß ðëçãþíåôáé ç äõíáôüôçôá ôçò ïñèÞò äéêáóôéêÞò êñßóçò. ¼ðïõ ôáõôßæåôáé ôï äçìüóéï óõìöÝñïí, ôï ïðïßï åßíáé ôï óõìöÝñïí üëùí ìáò, ìå ôï óõìöÝñïí ôïõ äçìïóßïõ, ôï ïðïßï åßíáé ðïëëÝò öïñÝò óõìöÝñïí ôùí ëåéôïõñãþí Þ ðáñáëåéôïõñãþí ôïõ, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ. Óôçí ïìéëßá ôïõ, ï Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò Äéêáóôéêþí Ëåéôïõñãþí, ê. Êùí/íïò Êïõóïýëçò áñ÷éêÜ áíáöÝñèçêå óôï óõãêåêñéìÝíï íüçìá ôùí äýï üñùí êáé óôç óõíÝ÷åéá åðéêåíôñþèçêå óôïí üñï «ÊñÜôïò Äéêáóôþí». Åéäéêüôåñá, ï ê.Êïõóïýëçò åßðå: «Áõôü ðïõ ðñïçãÞèçêå, éóôïñéêÜ êáé ïõóéáóôéêÜ, åßíáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, ìå ôï ïðïßï åííïïýìå ôï ÊñÜôïò óôï ïðïßï ç åêôåëåóôéêÞ åîïõóßá õðüêåéôáé óôï íüìï, óå áíôßèåóç ìå ü,ôé óõíÝâáéíå óôï áðïëõôáñ÷éêü êñÜôïò. Óå ìéá ðñþôç öÜóç, åß÷áìå ôçí ôõðéêÞ ìïñöÞ ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. ÄçëáäÞ, ôï âÜñïò åß÷å äïèåß óôçí ôÞñçóç ôùí ôýðùí ìå ôïõò ïðïßïõò äéáìïñöþíåôáé êáé åöáñìüæåôáé ôï äßêáéï. Ç åìðåéñßá üìùò ôïõ Åèíéêïóïóéáëéóìïý ïäÞãçóå óôï óõìðÝñáóìá üôé äåí åßíáé áñêåôü, åßíáé óçìáíôéêü âÝâáéá êáé åîáêïëïõèåß íá ÷ñåéÜæåôáé ôï ôõðéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áëëÜ èá ðñÝðåé íá åìðëïõôéóôåß ìå ïõóéáóôéêü ðåñéå÷üìåíï. Êáé ìéëÜìå, ðëÝïí, ãéá ôï ïõóéáóôéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ, üðïõ ôï ÊñÜôïò äåóìåýåôáé êáé áðü ïõóéáóôéêÝò áîßåò ïé ïðïßåò èåóðßæïíôáé óôï óõíôáãìáôéêü ôïõ ÷Üñôç êáé êáôåîï÷Þí åßíáé ôá áôïìéêÜ äéêáéþìáôá. Åßíáé, äçëáäÞ, áñ÷Ýò ïé ïðïßåò âñßóêïíôáé óå áíþôåñç âáèìßäá ðÜíù áðü ôéò áðïöÜóåéò ôçò åêÜóôïôå êïéíïâïõëåõôéêÞò ðëåéïøçößáò, ÷ùñßò üìùò áõôü íá óçìáßíåé üôé ðåñéïñßæïíôáé áóöõêôéêÜ ôá ðëáßóéá äñÜóçò ôçò ðïëéôéêÞò. Ç äéáóöÜëéóç ôùí èåìåëéùäþí üñùí ôïõ ïõóéáóôéêïý êñÜôïõò äéêáßïõ áíáôÝèçêå óôç äéêáóôéêÞ åîïõóßá. ¸íá åã÷åßñçìá ôï ïðïßï Ý÷åé ÷áñáêôçñéóôåß åðéêßíäõíï. ÁëëÜ äåí õðÜñ÷åé Üëëç ëýóç. ¸÷åé öèÜóåé ç áíÜèåóç ôïõ åëÝã÷ïõ óôç äéêáóôéêÞ åîïõóßá óôï åðßðåäï ôïõ åëÝã÷ïõ ôùí óõíôáãìáôéêþí äõóêïëéþí, åßôå ìå ôçí ßäñõóç åéäéêþí óõãêåíôñùôéêþí óõíôáãìáôéêþí äéêáóôçñßùí åßôå ìå ôïí Ýëåã÷ï, üðùò ôïí Ý÷ïõìå óôç ÷þñá ìáò. Êáé åßíáé Ýôóé, üðùò Þäç áíáöÝñèçêå, üôé ï äéêáóôéêüò Ýëåã÷ïò åßíáé ç óõãêåêñéìåíïðïßçóç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. Êáé ðñÜãìáôé, ç åðéññïÞ ôçò äéêáéïóýíçò åßíáé ðïëý ìåãÜëç. Ôï 1780 ï Öñåéäåñßêïò ï Â’ äéáêÞñõîå üôé äåí èá åðéôñÝøïõìå óå êáíÝíáí äéêáóôÞ íá åñìçíåýåé ôïõò íüìïõò, íá ôïõò äéáóôÝëëåé Þ íá ôïõò óõóôÝëëåé êáé ðïëý ðåñéóóüôåñï íá äéáíïåßôáé íá äéáìïñöþíåé íÝïõò íüìïõò. Êáé Ý÷ïõìå îåðåñÜóåé êáé ôïí ÌïíôåóêéÝ, üôáí Ýãñáöå üôé ï äéêáóôÞò åßíáé áðëþò ôï óôüìá ôïõ íüìïõ. Êáé åñ÷üìáóôå óôïí üñï ôïõ ÊñÜôïõò ôùí Äéêáóôþí
ðïõ åêöñÜæåé, êáôÜ ôçí åðéêñáôÝóôåñç Üðïøç, ôï öáéíüìåíï ôçò õðïêáôÜóôáóçò ôïõ íïìïèÝôç, ï ïðïßïò Ý÷åé äçìïêñáôéêÞ íïìéìïðïßçóç ìÝóá áðü ôéò åêëïãÝò êáé ôç ëáúêÞ êõñéáñ÷ßá. ÕðïêáôÜóôáóç, ëïéðüí, ôïõ íïìïèÝôç áðü ôï äéêáóôÞ. Óôçí ÅëëÜäá, ï Ýëåã÷ïò ôçò óõíôáãìáôéêüôçôáò ôùí íüìùí Ý÷åé ìéá ðéï Ýãêñéôç äéêáéïðïëéôéêÞ ÷ñïéÜ óå ó÷Ýóç ìå Üëëåò ÷þñåò. Äåí Ý÷ïõìå åéäéêü óõãêåíôñùôéêü óõíôáãìáôéêü äéêáóôÞñéï, äåí Ý÷ïõìå óõíôáãìáôéêïýò äéêáóôÝò ïé ïðïßïé ïñßæïíôáé áðü ôá êïéíïâïõëåõôéêÜ êüììáôá, äåí Ý÷ïõìå åõèåßá ðñïóöõãÞ êáôÜ ôçò óõíôáãìáôéêüôçôáò íüìïõ, ðñïò ôï ðáñüí êáé êáôÜ êáíüíá ôïõëÜ÷éóôïí. Èá Ýëåãá üôé áõôÜ ðïõ ðáñáôçñïýíôáé óôçí ÅëëÜäá ìïéÜæïõí ðåñéóóüôåñï åýóôï÷ï íá ÷áñáêôçñéóôïýí ìå ôïí üñï «äéêáóôéêüò áêôéâéóìüò». Ðáñüëá áõôÜ, ç óõæÞôçóç ãéá ôçí ýðáñîç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáóôþí, üóï êáé áí íïìßæù üôé ôïõëÜ÷éóôïí óôçí ÅëëÜäá ìéëÜìå ãéá Ýíá óêéÜ÷ôñï ðáñÜ ãéá Ýíá ðñáãìáôéêü æÞôçìá, ðéóôåýù üôé åßíáé ÷ñÞóéìç. Ôá üñéá ôçò åîïõóßáò ôùí äéêáóôþí åßíáé áíÜãêç íá åîåôÜæïíôáé óõíÝ÷åéá. Ôüóï óå ó÷Ýóç ìå ôá üñéá ôçò åîïõóßáò ôçò íïìïèåôéêÞò üóï êáé ìå ôá üñéá ðïõ ðñÝðåé íá Ý÷åé ç äéêáóôéêÞ åîïõóßá áðÝíáíôé óôïõò äéáäßêïõò. Ç êïìâéêÞ èÝóç ôïõ äéêáóôÞ óôï óçìåñéíü ôõðéêü êáé ïõóéáóôéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáèéóôÜ ôåñÜóôéåò ôéò åõèýíåò ìáò êáé éäéáßôåñá ìÜëéóôá ôùí äéêáóôþí ðïõ õðçñåôïýí óå áíþôáôá äéêáóôÞñéá, ãéáôß ç íïìïëïãßá ôïõò áóêåß ôç ìÝãéóôç åðéññïÞ. ÐñÝðåé íá ôï ðïýìå ñçôÜ, üôé éó÷ýåé ï óåâáóìüò ôùí áñìïäéïôÞôùí ôïõ íïìïèÝôç êáé áðïôåëåß ðñùôáñ÷éêÞ õðï÷ñÝùóç ôïõ äéêáóôÞ. Ç õðÝñâáóç áõôþí ôùí ïñßùí óõíéóôÜ íüóçóç ôïõ íïìïèåôéêïý Ýñãïõ. Áðü ôçí Üëëç, âÝâáéá, ï äéêáóôÞò Ý÷åé ïñéóìÝíá êáèÞêïíôá ôá ïðïßá ðñÝðåé íá áóêÞóåé. Áí äåí ôá áóêÞóåé, Ý÷ïõìå Üëëç ðáñÜâáóç, ðáñÜâáóç êáèÞêïíôïò. Åßíáé, ëïéðüí, ï äéêáóôÞò õðï÷ñåùìÝíïò ãéá ìéá åîéóïññüðçóç, êáé áõôü ðáñáôçñåßôáé ðïëý ðéï Ýíôïíá óôï ÷þñï ôïõ äçìïóßïõ äéêáßïõ, áíÜìåóá óôéò äõï áõôÝò õðï÷ñåþóåéò. Ôá ìÝóá ãéá íá åðéôåõ÷èåß áõôü åßíáé áöåíüò ç áõôïóõãêñÜôçóÞ ôïõ êáé áöåôÝñïõ ç ðéóôÞ åöáñìïãÞ ôùí ðáñáäåäåãìÝíùí áñ÷þí åñìçíåßáò ôùí êáíüíùí äéêáßïõ. ÊÜôé ðïõ åýêïëá ëÝãåôáé, áëëÜ ðñáãìáôïðïéåßôáé óõ÷íÜ ìÝóá áðü ìåãÜëåò äõó÷Ýñåéåò. Ïé ðáñÜãïíôåò ðïõ êáèéóôïýí åðéâåâëçìÝíç ôçí åñìçíåõôéêÞ ðáñÝìâáóç ôïõ äéêáóôÞ åßíáé õðáñêôïß êáé áíáðüöåõêôïé, ãéáôß åßíáé åããåíåßò óôï óýóôçìá. Ï ðñþôïò ðáñÜãïíôáò åßíáé ï ÷ñüíïò. Ç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá áó÷ïëåßôáé ìå ôï ìÝëëïí, ç åêôåëåóôéêÞ ìå ôï ðáñüí êáé ç äéêáóôéêÞ ìå ôï ðáñåëèüí. Ï íüìïò ìðïñåß íá ïñßóåé ôõðïðïéçìÝíá ìüíï ôá ðñïâëÝøéìá ðñáãìáôéêÜ ðåñéóôáôéêÜ êáé íá äþóåé ëýóåéò ìå âÜóç áõôÜ. ¼ìùò, ç ôå÷íéêÞ êáé êïéíùíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá äçìéïõñãåß êåíÜ êáé áõôüò ðïõ åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá âñåé ëýóç åßíáé ï äéêáóôÞò. Åðßóçò,
ïé êáíüíåò äéêáßïõ äåí ìðïñåß ðáñÜ íá äéáôõðþíïíôáé áöçñçìÝíá êáé íá ãßíåôáé ÷ñÞóç áïñßóôùí åííïéþí. ÐÜëé ï äéêáóôÞò åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá óõãêåêñéìåíïðïéÞóåé. ÂÝâáéá, èá ìðïñïýóå íá õðïóôçñé÷ôåß üôé, íá ðñïóðáèïýóå ï íïìïèÝôçò íá êÜíåé åîåéäéêåõìÝíç êáé åîáôïìéêåõìÝíç íïìïèåôéêÞ ñýèìéóç. Áõôü, üìùò, ïäçãåß óå áäõíáìßá åöáñìïãÞò êáé áðïäõíÜìùóç ôùí äéáôÜîåùí êÜôé ôï ïðïßï ôï åßäáìå ðñüóöáôá ìå ôçí ðñïóðÜèåéá ðïõ Ýãéíå ìå ôçí áíáèåþñçóç ôïõ 2001. Ôï äéêáóôéêü Ýñãï óçìáßíåé Üóêçóç åîïõóßáò êáé åêåß ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëç ðñïóï÷Þ åê ìÝñïõò ôùí äéêáóôþí ãéá ôçí ßóç áíôéìåôþðéóç ôùí äéáäßêùí êáé ãéá ôçí åðéäßùîç óùóôÞò ëýóçò óå êÜèå õðüèåóç». Ï ê. Ìé÷Üëçò Ìáñãáñßôçò-å.ô. Áñåïðáãßôçò, áíÝöåñå óôçí ïìéëßá ôïõ ôá óçìåßá ðïõ, óýìöùíá ìå ôïõò èåùñçôéêïýò óôéò ÇÐÁ, áðïôåëïýí åíäåßîåéò ãéá ôçí ýðáñîç äéêáóôéêïý áêôéâéóìïý, ôçò õðÝñâáóçò äçëáäÞ áðü ôïõò äéêáóôÝò ôùí óõíôáãìáôéêÜ ðåñéãåãñáììÝíùí êáèçêüíôùí ôïõò ðïõ åßíáé ç åîáôïìßêåõóç ôùí ïñéóìþí ôïõ íüìïõ óôá óõãêåêñéìÝíá ðñáãìáôéêÜ ðåñéóôáôéêÜ ôçò õðüèåóçò êáé íïìïèåôïýí áðü ôç äéêáóôéêÞ Ýäñá. Ôï ðñþôï óçìåßï åßíáé üôáí ðñÝðåé ìéá áðüöáóç íá êñßíåé ðïéïé êáíüíåò ðïõ øçößóôçêáí áðü ôç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá åßíáé áíôßèåôïé ìå ôï Óýíôáãìá, ôï äåýôåñï óôïé÷åßï åßíáé üôáí ïé äéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò äçìéïõñãïýí êÜðïéï äéêáßùìá ôï ïðïßï äåí ôï áðïêëåßåé ï íüìïò áëëÜ ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé Ý÷åé ìéá åðåìâáôéêÞ åñìçíåßá åíüò éó÷ýïíôá êáíüíá êáé ôñßôïí åßíáé üôáí ç áðüöáóç ðåñéÝ÷åé êÜðïéï íÝï óôïé÷åßï, êÜðïéï ìÝóï ðïõ åðåêôåßíåôáé ðÝñá áðü ôá üñéá ðïõ åßíáé áíáãêáßá óôï äéêáóôÞñéï. Óôç óõíÝ÷åéá ôçò ïìéëßáò ôïõ, ï ê.Ìáñãáñßôçò áíáöÝñèçêå óå áðïöÜóåéò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ. ¼ðùò åßðå, ôçí ôåëåõôáßá äåêáåôßá, ç ÐïéíéêÞ ÏëïìÝëåéá ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêïýò íüìïõò ìüíï óå äýï ðåñéðôþóåéò: Ôï 1996 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêü Ýíá íüìï ðïõ Ýëåãå üôé ïé ôáêôéêÝò ÏëïìÝëåéåò óõãêñïôïýíôáé ìå ìïíïýò Þ æõãïýò áñéèìïýò ðïõ Ý÷ïõí ïé äéêáóôÝò. Ôï 2001 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêÞ äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé üôé ç ðáñï÷Þ Üäåéáò ãéá íá éäñõèåß êÜðïéïò åõêôÞñéïò ïßêïò êÜðïéáò Üëëçò èñçóêåßáò åíáðüêåéôáé óôçí êñßóç ôçò äéïßêçóçò êáé ôçò åêêëçóßáò. Áíôßèåôá, ç ÐïéíéêÞ ÏëïìÝëåéá Ýêñéíå, ìå äéáöïñÜ ëßãùí øÞöùí, ùò óõíôáãìáôéêÞ ôç äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ðáñåãñÜöçêáí ïé ðñÜîåéò ðïõ ôåëÝóôçêáí êáôÜ ôéò êéíçôïðïéÞóåéò ôùí áãñïôþí. Ç ÐïëéôéêÞ ÏëïìÝëåéá Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêïýò íüìïõò óå 12 ðåñéðôþóåéò: Ç ìßá åßíáé ìå ôá ìïíÜ-æõãÜ, ôï 1997 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêü íüìï ï ïðïßïò áíáäñïìéêÜ åðÝâáëå åñãïäïôéêÝò åéóöïñÝò óôïí Ïñãáíéóìü ÅñãáôéêÞò Êáôïéêßáò. Åßíáé áêôéâéóìüò áõôü; Ôï 1998 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáTO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
13
ôéêÞ äéÜôáîç ðïõ üñéæå üôé áðïóâÞíïíôáé ïé áóôéêÝò êõñþóåéò åðß ðñïóâïëþí äéá ôïõ Ôýðïõ. Ôï 2001 Ýêñéíå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá ç äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé üôé äåí äéêáéïýíôáé ïé äýï óýæõãïé íá ëáìâÜíïõí ïëüêëçñï ôï ïéêïãåíåéáêü åðßäïìá. Åðßóçò, ôï 2001 Ýêñéíå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá Ýãéíå ïñéóôéêÞ ðáñá÷þñçóç åíüò áêéíÞôïõ ðñïðïëåìéêÜ óå óêïðåõôéêÞ åôáéñåßá. Áõôü åßíáé ëïéðüí áêôéâéóìüò; Ôï 2002 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßóôçêå ç ðñüùñç ëÞîç ôçò èçôåßáò ôùí ìåëþí åðéôñïðÞò, ôçò ÅèíéêÞò ÅðéôñïðÞò Ôçëåðéêïéíùíéþí ÷ùñßò áðïæçìßùóç. Ôï 2005 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé ôï ðëáöüí ôïõ åöÜðáî ôùí ôñáðåæéôéêþí õðáëëÞëùí üôáí ôá õðüëïéðá ôïõ ôáìåßïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü åéóöïñÝò. Åðßóçò, ôï 2005 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ðïõ üñéæå üôé ç ðåñéïõóßá öéëáíèñùðéêïý óùìáôåßïõ ðïõ äéáëýèçêå äåí ðçãáßíåé óå áõôïýò ðïõ ôïõ äþóáíå ôçí ðåñéïõóßá áëëÜ óå Üëëï öéëáíèñùðéêü óùìáôåßï Þ ßäñõìá. Êñßèçêå, åðßóçò, ôï 2007 íüìïò ðïõ ÷áñáêôÞñéóå ôéò óõìâÜóåéò éáôñþí ôïõ ÉÊÁ ùò éäéùôéêïý äéêáßïõ áïñßóôïõ ÷ñüíïõ, åíþ åß÷å êñéèåß, ìüëéò ðñïçãïõìÝíùò áðü ôï ÁÅÐ, üôé áõôÝò äåí åßíáé éäéùôéêïý äéêáßïõ. ÅöáñìïãÞ ôïõ íüìïõ Þ áêôéâéóìüò; Êáé, ôÝëïò, ôï 2007, êñßèçêå áíôéóõíôáãìáôéêÞ-áíôßèåôç ðñïò ôçí ÅÓÄÁ-ç áíáäñïìéêÞ êáôÜñãçóç ôùí åíï÷éêþí áîéþóåùí ôùí ðíåõìáôéêþí äçìéïõñãþí åðß ôçò áîßáò ðùëÞóåùí ôùí ôå÷íçôþí ìÝóùí áíáðáñáãùãÞò (ð.÷. DVD). ÐåñáéôÝñù, ç ÏëïìÝëåéá, ìå Üëëåò áðïöÜóåéò ôçò, ìå âÜóç ôçí áñ÷Þ ôçò éóüôçôáò, åðåîÝôåéíå ôçí åöáñìïãÞ íüìïõ. Ôñåéò öïñÝò ìüíï Ýêñéíå üôé ôï ðñïóùñéíü ðñïóùðéêü åðßäïìá ðïõ ÷ïñçãåßôáé óå äçìüóéïõò õðáëëÞëïõò ìéáò ïñéóìÝíçò êáôçãïñßáò ðñÝðåé íá äßíåôáé êáé óå üëïõò üóïõò äïõëåýïõí ìå ôéò ßäéåò óõíèÞêåò. Ôï 1997 ðÜëé Ýêñéíå üôé ôï äéêáßùìá ëÞøçò ïéêïãåíåéáêïý åðéäüìáôïò áíÞêå óå äõï óõæýãïõò, ôï 2004 êáé 2005 üôé åðåêôåßíåôáé ç áíáäñïìéêüôçôá åõíïúêÞò ñýèìéóçò ðïõ åéóÞ÷èç ãéá ïñéóìÝíïõò ìüíï åñãáæüìåíïõò êáé óå Üëëïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ ôåëïýí õðü ôéò ßäéåò óõíèÞêåò. Óôéò áðïöÜóåéò áõôÝò ôçò ÏëïìÝëåéáò, äåí èá ìðïñïýóå, ôüíéóå ï ê. Ìáñãáñßôçò, íá õðïóôçñßîåé êÜðïéïò ìå ðåéóôéêüôçôá üôé õðÜñ÷ïõí åìöáíÞ óðÝñìáôá äéêáóôéêïý áêôéâéóìïý. ¸÷ïõí üëåò åðáñêÞ áéôéïëüãçóç, ìå âÜóç ôï éó÷ýïí äüãìá ôçò íïìéêÞò åðéóôÞìçò êáé éäßùò ôçò íïìéêÞò åðé÷åéñçìáôïëïãßáò. Åíäå÷ïìÝíùò, ìåñéêïß ìðïñïýí íá äïõí ðáñåéóáãùãÞ ðïëéôéêþí åðéëïãþí óôéò ëýóåéò ôçò ÏëïìÝëåéáò ðïõ äéáôõðþèçêáí óôéò ðñïáíáöåñüìåíåò áðïöÜóåéò. Áõôü, üìùò, ìðïñåß íá ÷áñáêôçñéóôåß êáé óáí ìáãéêÞ åéêüíá áðü üðïõ êÜèå ðáñáôçñçôÞò Ý÷åé ôç äéêÞ ôïõ ðëåõñÜ èÝáóçò ôçò ïõóßáò ôçò óõãêåêñéìÝíçò áðüöá14
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
óçò. ÁíÜëïãá ìå ôéò ðñïóùðéêÝò ôïõ åðéëïãÝò, ôç âëÝðåé ùò ïñèÞ Þ ùò ìç ïñèÞ. ¼ìùò, áõôü äåí ìðïñåß áðü ìüíï ôïõ íá êáôáôÜîåé ôçí áðüöáóç óôçí êáôçãïñßá ôùí ðñïúüíôùí äéêáóôéêïý óõìâéâáóìïý ðïõ ôåßíïõí óôçí êáèßäñõóç åíüò ÊñÜôïõò Äéêáóôþí. Ôï ðñüâëçìá Ýãêåéôáé -êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò- óôï áí õðÜñ÷åé ðñáãìáôéêÜ êßíäõíïò äçìéïõñãßáò ÊñÜôïõò Äéêáóôþí ìå ôïí Ýëåã÷ï ôçò óõìâáôüôçôáò ôùí íüìùí ðñïò õðÝñôåñïõò êáíüíåò ãåíéêÜ Þ áí ï êßíäõíïò áðáíôÜôáé üôáí ïé äéêáóôÝò õðåñâáßíïõí êÜèå åðéóôçìïíéêÜ ðáñáäåäåãìÝíï üñéï åñìçíåßáò êáé åöáñìïãÞò ôùí äéáôÜîåùí ôïõ ÓõíôÜãìáôïò êáé ôùí íüìùí. ÅêöñÜæåôáé, üìùò, ï öüâïò ðáñÜëëçëá êáé ìÜëéóôá áðü ôïí êáèçãçôÞ ê. Óïýñëá üôé, ðåñéïñßæïíôáò ôïõò äéêáóôÝò óôï êáèÞêïí ôïõò íá åëÝã÷ïõí ôïõò íüìïõò êáé ôç óõíôáãìáôéêüôçôÜ ôïõò, ðåñéóôÝëëïõí ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áöïý ç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá ôüôå áíÝëåãêôá èá ìðïñåß íá íïìïèåôåß êáè’ õðÝñâáóç ðñïò ôï Óýíôáãìá êáé ôïõò ëïéðïýò íïìïèåôéêïýò êáíüíåò. Ï Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò ÅéóáããåëÝùí ÅëëÜäïò, ê. ÓùôÞñçò ÌðÜãéáò, óôçí ïìéëßá ôïõ, ðñïóðÜèçóå êáôÜ ðñþôïí íá ìåôáöÝñåé ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõ ìÝóïõ ¸ëëçíá äéêáóôéêïý ëåéôïõñãïý êáé ôç äéáöïñåôéêüôçôá ôçò èÝóçò ôïõ óå ó÷Ýóç ìå áõôïý óôï åîùôåñéêü. ¼ðùò õðïóôÞñéîå ï ê.ÌðÜãéáò, «êñÜôïò ÷ùñßò äéêáóôÝò äåí õðÞñîå ïýôå èá õðÜñîåé. ÊñÜôïò Äéêáßïõ ÷ùñßò ðñïóùðéêÜ êáé ëåéôïõñãéêÜ áíåîÜñôçôïõò äéêáóôéêïýò ëåéôïõñãïýò äåí ãßíåôáé. Áí èÝëïõìå, ëïéðüí, íá ìéëÜìå ãéá áõôïôÝëåéá êáé áíåîáñôçóßá Ýíáíôé áëëÞëùí ôùí ôñéþí ëåéôïõñãéþí ôïõ êñÜôïõò, èá ðñÝðåé íá âñïýìå ôá êåíÜ êáé ôéò áäõíáìßåò ðïõ Ý÷åé êÜèå ìßá áðü áõôÝò. ¼ìùò, óôç ÷þñá ìáò, ï êßíäõíïò äåí åßíáé ïñáôüò, åßíáé áíýðáñêôïò, þóôå íá äéåéóäýóåé, äçëáäÞ, êÜðïéá áðü ôéò ôñåéò ëåéôïõñãßåò óå ôÝôïéï âáèìü ðïõ íá ÷åéñáãùãÞóåé êÜðïéá Üëëç áðü ôéò ôñåéò ëåéôïõñãßåò ôïõ êñÜôïõò. Êáé ðïëý ðåñéóóüôåñï, äåí õðÜñ÷åé êáíÝíáò êßíäõíïò ÷åéñáãþãçóçò ôùí åîïõóéþí ôïõ êñÜôïõò. Ï êßíäõíïò åßíáé Üëëïò êáé áöïñÜ êáé ôéò ôñåéò åîïõóßåò ôïõ êñÜôïõò. ÌÞðùò, áõôÝò ïé áäõíáìßåò ðïõ õðÜñ÷ïõí êáé óôéò ôñåéò åîïõóßåò ôïõ êñÜôïõò êáôáñãçèïýí áðü åîùèåóìéêÜ êÝíôñá, ôá ïðïßá åêìåôáëëåýïíôáé, ü÷é ìüíï óôç ÷þñá ìáò, áëëÜ êáé äéåèíþò, áõôÜ ôá êåíÜ êáé ôéò áäõíáìßåò. ¢ëëùóôå, äéêáóôÝò êáé åéóáããåëåßò ëåéôïõñãïýí åíôüò ôùí ïñßùí ôùí íüìùí. ÊáèÞêïí ôïõò, âåâáßùò, åßíáé ç åñìçíåßá êáé ç åöáñìïãÞ ôùí íüìùí, êáèþò êáé ç õðü Ýëåã÷ï óõìâáôüôçôÜ ôïõò ìå ôï Óýíôáãìá. ÐÜíù óôçí åñìçíåßá ôùí íüìùí, åíäå÷ïìÝíùò, íá õðÜñ÷åé Ýíá ðñüâëçìá. Åñìçíåßá ãéá ôï äéêáóôéêü ëåéôïõñãü ãåíéêüôåñá õðÜñ÷åé, åöüóïí ï íüìïò Ý÷åé áíÜãêç, åöüóïí õðÜñ÷ïõí êåíÜ. ÊáôÜ óõíÝðåéá, åíôåëþò åîáéñåôéêÝò ðåñéðôþóåéò öñÜóåùí – üðùò ãéá
ðáñÜäåéãìá ìéá öñÜóç êëéóÝ, åäþ êáé ðïëëÜ ÷ñüíéá, üôé: «íáé ìåí êáôÜ ôç äéÜôáîç ôïõ íüìïõ éó÷ýïõí áõôÜ êáé áõôÜ …, áëëÜ êáôÜ ôçí áëçèÞ Ýííïéá ôïõ íüìïõ…». Áõôü, üìùò, äõóôõ÷þò, äåí åßíáé åñìçíåßá. Åêåß ðéá, ï äéêáóôÞò öåýãåé, íïìïèåôåß ï ßäéïò. ¼ðùò åðßóçò, üëùò åîáéñåôéêÜ ðÜëé, êÜðïéá öñÜóç ðïõ Ýíáò íÝïò äéêáóôÞò Üêïõóå áðü Ýíá ðáëáéüôåñï, óõæçôþíôáò ãéá Ýíá ðñáãìáôéêü æÞôçìá: «ÎÝñåôå êýñéå Ðñüåäñå», åßðå ï íÝïò äéêáóôÞò, «äåí ãßíåôáé áõôü, äéüôé ï íüìïò…- ìá åìåßò äåí ôïí åñìçíåýïõìå ôïí íüìï;». Åßíáé ëÜèïò áõôü. Êáé óáò âåâáéþ, üôé áõôü äåí áöïñÜ ôç óõíôñéðôéêÞ ðëåéïíüôçôá ôùí äéêáóôéêþí ëåéôïõñãþí ôçò ÷þñáò. Åéäéêüôåñá ãéá ôïí åéóáããåëÝá, õðåíèõìßæù ôï åîÞò óçìáíôéêü, ðïõ äéáöåýãåé ôçí ðñïóï÷Þ ìáò, áêüìá êáé óå ïñéóìÝíåò åëÜ÷éóôåò ðåñéðôþóåéò ìÝóá óôïí ßäéï ôïí êëÜäï ìáò. Ï åéóáããåëÝáò äåí åßíáé ìüíï åöáñìïóôÞò, åðüðôçò ôçò íïìéìüôçôáò, óõã÷ñüíùò åßíáé èåìáôïöýëáêáò êáé åããõçôÞò ôùí áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí. ÌÜëéóôá, èá Ýëåãá üôé ôá áôïìéêÜ äéêáéþìáôá êáé ïé åëåõèåñßåò áðïôåëïýí ôï èåìÝëéï ôçò áðïóôïëÞò ôïõ êáé ôïõ Ýñãïõ ôïõ óçìåñéíïý åéóáããåëÝá. ÐÜíù ó’ áõôÜ, Üëëùóôå, åñåßäåôáé, äéáðëÜóóåôáé êáé áíáðôýóóåôáé ç íïìéìüôçôá. Åßíáé ãåãïíüò, üôé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ï åéóáããåëÝáò âñßóêåôáé óôï åðßêåíôñï ôïõ åíäéáöÝñïíôïò êáé ìÜëéóôá ôïõ ðïëéôéêïý åíäéáöÝñïíôïò. Ìéá áðü ôéò áéôßåò, åßíáé áõôü ôï öáéíüìåíï ôï ïðïßï õðÜñ÷åé óôç ÷þñá ìáò. Ôï ãåãïíüò, äçëáäÞ, üôé óôéò ðïéíéêÝò õðïèÝóåéò åìðëÝêïíôáé Þ åéêÜæåôáé üôé åìðëÝêïíôáé êáé ðïëéôéêÜ ðñüóùðá, õðÜñ÷åé äéðëÞ-ðáñÜëëçëç óõíôñÝ÷ïõóá áñìïäéüôçôá ôüóï ôçò ÂïõëÞò üóï êáé ôïõ åéóáããåëÝá, óýìöùíá ìå ôéò äéáôÜîåéò ôïõ Üñèñ.86 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò, áëëÜ êáé ôïõ íüìïõ 3126/2003. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï, ç ðïéíéêÞ Ýñåõíá ôïõ åéóáããåëÝá ãéá ôá ìç ðïëéôéêÜ ðñüóùðá, åéäéêÜ üôáí ç ÂïõëÞ áäñáíåß, ëáìâÜíåé êáé ðïëéôéêÝò äéáóôÜóåéò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ìÜëéóôá, áíáìÝíåôáé áí èá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò Þ ï áíáêñéôÞò ãéá ôçí ýðáñîç ôõ÷üí åõèõíþí ðïëéôéêþí ðñïóþðùí, þóôå íá áðïóôåßëåé ó÷åôéêü ðüñéóìá Þ áíáöïñÜ óôç ÂïõëÞ ðñïêåéìÝíïõ áõôÞ íá åðéëçöèåß óôç óõíÝ÷åéá. ¸ôóé, üìùò, ðåñéìÝíïíôáò ôïí åéóáããåëÝá êáé ôïí áíáêñéôÞ, õðïâáèìßæåôáé ï óõãêåêñéìÝíïò óõíôáãìáôéêÜ êáôï÷õñùìÝíïò åëåãêôéêüò ñüëïò ôçò ÂïõëÞò, åíþ åýëïãá áíáêýðôåé Ýíá óçìáíôéêü åñþôçìá ðïõ óõã÷ñüíùò ðåñéÝ÷åé ìéá ëïãéêÞ êáé ìéá íïìéêÞ áíôßöáóç: Ðüóï åýêïëï åßíáé íá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò ãéá Ýíá æÞôçìá-íá êñßíåé äçëáäÞ áí õðÜñ÷ïõí åõèýíåò ðïëéôéêþí ðñïóþðùí- ðüóï åýêïëï åßíáé íá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò ãéá Ýíá æÞôçìá ãéá ôï ïðïßï åê ðñïïéìßïõ äåí Ý÷åé áñìïäéüôçôá; ¼ìùò, áõôÞ åßíáé ç ðñáãìáôéêüôçôá êáé ìå ôïí ôñüðï áõôü ï åéóáããåëÝáò, ðáñÜ ôçí êáôÜ ôåêìÞñéï èÝëçóÞ ôïõ, âñßóêåôáé óôï åðßêåíôñï ôïõ ðïëéôéêïý åíäéáöÝñïíôïò. Êáèßóôáôáé
áíôéêåßìåíï ðïëéôéêÞò êñéôéêÞò, Ýíôïíçò êáé óöïäñÞò óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ìå áðïôÝëåóìá ôç öèïñÜ ôïõ êýñïõò ôïõ èåóìïý êáé ìå äõóìåíåßò óõíÝðåéåò ãéá ôçí êïéíùíéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ êñÜôïõò. Ìå áðëÜ ëüãéá, ï åéóáããåëÝáò åìðëÝêåôáé Üêùí óôï ðïëéôéêü ãßãíåóèáé. Äåí åßíáé äéêÞ ìáò åðéëïãÞ, áëëÜ ìáò åðéâÜëëåôáé áðü ôï ôõðïíïìéêü êáé ðïëéôéêü óýóôçìá. ÊáôÜ óõíÝðåéá, üóïé ìéëïýí ìå áöïñìÞ áõôü ôï ñüëï ôïõ åéóáããåëÝá ãéá «ÊñÜôïò Äéêáóôþí», åóöáëìÝíá áðåõèýíïíôáé óå åìÜò, ïé ïðïßïé, óå ôåëéêÞ áíÜëõóç, ëåéôïõñãïýìå êáô’ áíÜãêç êáé óýìöùíá ìå ôéò äçìïêñáôéêÝò áñ÷Ýò åíôüò ôïõ ðëáéóßïõ êáé ôïõ ðåñéèùñßïõ ôùí íüìùí ðïõ äåí åðéëÝãïõìå åìåßò, áëëÜ ôïõò øçößæåé ç ÂïõëÞ ôùí ÅëëÞíùí». Êëåßíïíôáò ôçí ïìéëßá ôïõ ï ê.ÌðÜãéáò, ôüíéóå üôé äåí õðÜñ÷åé êßíäõíïò äéïëßóèçóçò ôïõ ðïëéôåýìáôïò óå «ÊñÜôïò Äéêáóôþí», äåäïìÝíïõ üôé ïé äéêáóôéêïß ëåéôïõñãïß åßíáé õðï÷ñåùìÝíïé íá êéíïýíôáé åíôüò ôùí ðëáéóßùí ôïõ íüìïõ ðïõ øçößæåé ç ÂïõëÞ ôùí ÅëëÞíùí, ç ïðïßá Üëëùóôå Ý÷åé ðñùôïãåíÞ, Üìåóç, ëáúêÞ, äçìïêñáôéêÞ íïìéìïðïßçóç.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ
(Εισαγωγή στο Δίκαιο και στη Νοµοθεσία Δηµόσιας Υγείας και Υγιεινής)
Ελένη Α. Δηµητροπούλου-Θεοδώρου, Δ.Ν., Δικηγόρος
ISBN: 978-960-445-307-8 ©2008, ΧΧΙΙ+273 σελ., Τιµή: x25,00
Στη µελέτη αναλύονται οι βασικές έννοιες του ειδικού κλάδου της υγειονοµικής νοµοθεσίας, του οποίου οι διατάξεις διαρκώς αυξάνονται και η σηµασία του καθηµερινά εντείνεται στο πλαίσιο του σηµερινού περιβάλλοντος και του σύγχρονου τρόπου ζωής. Απευθύνεται κυρίως σε όσους σπουδάζουν ή γενικότερα ασχολούνται µε την υγεία και πρόνοια, σε σπουδαστές και εφαρµοστές της υγειονοµικής νοµοθεσίας.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
15
ÑùôÜôå ÁðáíôÜìå
ÁÓÕÌÂÉÂÁÓÔÁ – ÊÏÉÍÏÐÑÁÎÉÁ
&
Eñþôçóç:
Ðáñáêáëþ ðïëý íá ìå åíçìåñþóåôå áí ìðïñþ íá åßìáé ìÝëïò åôáéñßáò Þ êïéíïðñáîßáò.
ÁðÜíôçóç:
1. Óýìöùíá ìå ôï Üñèñï 63 ðáñ. 2 åä. á´ ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí, åßíáé áóõìâßâáóôá ìå ôï äéêçãïñéêü ëåéôïýñãçìá ôá Ýñãá äéïéêçôÞ, äéá÷åéñéóôÞ Þ åêðñïóþðïõ óå ïðïéáäÞðïôå áíþíõìç Þ Üëëç åôáéñßá åìðïñéêÞò Þ ðéóôùôéêÞò ìïñöÞò. Äåí èåùñåßôáé, üìùò, áóõìâßâáóôç ç èÝóç ôïõ ÐñïÝäñïõ Þ ìÝëïõò ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ Áíùíýìïõ Åôáéñßáò Þ Ïéêïíïìéêïý óõìâïýëïõ áõôÞò (óôçí ôåëåõôáßá ðåñßðôùóç, ìå ôçí Üäåéá ôïõ Óõìâïõëßïõ ôïõ ïéêåßïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ), åíþ, ðïëý ðåñéóóüôåñï, ìðïñåß äéêçãüñïò íá åßíáé êáé ìÝôï÷ïò áíþíõìçò åôáéñßáò. 2. Ç åìðïñéêÞ éäéüôçôá ôùí åôáéñéþí ðåñéïñéóìÝíçò åõèýíçò åðÜãåôáé, ìå âÜóç ôï í. 3190/1955, ôçí êôÞóç ôçò åìðïñéêÞò éäéüôçôáò ìüíï ãéá ôï íïìéêü ðñüóùðï ôçò ÅÐÅ, ïé ïðïßåò êáôÜ êáíüíá äåí åðåêôåßíïíôáé óôïõò åôáßñïõò êáé óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôçò (Å.ÐåññÜêçò, Ôï Äßêáéï ôçò Åôáéñßáò ÐåñéïñéóìÝíçò Åõèýíçò, ÍïìéêÞ ÂéâëéïèÞêç 1994, óåë. 99, 102). ÅðïìÝíùò, ðñÝðåé íá ãßíåé äåêôü üôé ï äéêçãüñïò, åöüóïí äåí áóêåß ðñÜîåéò äéá÷åßñéóçò êáé ãåíéêüôåñá åìðïñéêÝò ðñÜîåéò, ðïõ ìðïñïýí íá ïäçãÞóïõí óôçí áðüêôçóç ôçò åìðïñéêÞò éäéüôçôáò áðü ôïí åôáßñï (ð.÷. Üñóç íïìéêÞò ðñïóùðéêüôçôáò êáé ôáýôéóç ôïõ íïìéêïý ðñïóþðïõ ìå ôï ðñüóùðï ôïõ ìïíáäéêïý êáé êõñßáñ÷ïõ åôáßñïõ Þ áêüìç äéåíÝñãåéá êáôÜ óýíçèåò åðÜããåëìá åìðïñéêþí ðñÜîåùí êáô´Üñèñï 1 ÅìðÍ) (ÅöÁè 6934/1990, ÅëëÄíç 31,1518 - ÅöÈåó 2700/1990, Áñì. 1990, 1098 - ÐÐñÁè 8783/1976, ÅÅìðÄ 1976, 613) äåí åìðßðôåé óôá áóõìâßâáóôá ôïõ Üñèñïõ 63 ðáñ. 2 åä.á´ ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí. 3. Áðü ôï óõíäõáóìü ôùí äéáôÜîåùí ôùí Üñèñùí 23 êáé 26 ôïõ ÅìðÍ êáé êáôÜ ôç íïìïëïãßá (åíäåéêôéêÜ ÅöÁè 10343/86, ÅöÈåó 361/1998, ÅöÐåéñ 215/1997) ðñïêýðôåé ðåñéïñéóìÝíç åõèýíç ôùí åôåñïññýèìùí åôáßñùí ìÝ÷ñé ôïõ ðïóïý ôçò åéóöïñÜò ôïõò. Õðü ôçí ðñïûðüèåóç üôé ï åôåñüññõèìïò åôáßñïò äåí åìðëÝêåôáé óå ðñÜîåéò äéá÷åßñéóçò êáé óå äñáóôçñéüôçôåò ðïõ ìðïñïýí íá ôïõ ðñïóäþóïõí èÝóç ïìïññýèìïõ åôáßñïõ (üðùò, ð.÷. ìå ìåôáâßâáóç óå áõôüí åôáéñéêÞò óõììåôï÷Þò ïìïññýèìïõ åôáßñïõ Þ ìÝóù óõã÷þíåõóçò ìå Üëëç åôáéñßá, (âë. Ç. Óïõöëåñüò, Åôåñüññõèìç åôáéñßá, Äßêáéï ôùí Ðñïóùðéêþí Åôáéñéþí, Í. Ñüêáò, Íïì. ÂéâëéïèÞêç 2001, óåë. 753-754), èá ðñÝðåé íá ãßíåé äåêôü üôé äåí åìðßðôåé óôá áóõìâßâáóôá ôïõ Üñèñïõ 63 ðáñ. 2 åä. á´ ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí ôá ïðïßá éó÷ýïõí ãéá ôá Ýñãá äéïéêçôÞ, äéá÷åéñéóôÞ, Þ åêðñïóþðïõ óå ïðïéáäÞðïôå áíþíõìç Þ Üëëç åôáéñßá åìðïñéêÞò Þ ðéóôùôéêÞò ìïñöÞò. 4. Ôá ßäéá ùò Üíù éó÷ýïõí êáé ãéá ôçí êïéíïðñáîßá, ç ïðïßá, 16
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ìç ðñïâëåðüìåíç ùò éäéáßôåñïò ôýðïò Ýíùóçò ðñïóþðùí, ìðïñåß íá Ý÷åé ôçí ìïñöÞ ôçò ëåãüìåíçò «áíþìáëçò» ïìüññõèìçò åôáéñßáò, Üëëùò åìðïñéêÞò «ïìüññõèìçò åôáéñßáò åí ôïéò ðñÜãìáóé», åöüóïí åðéäéþêåé ïéêïíïìéêü óêïðü êáé ôçí áíÜðôõîç åìðïñéêÞò äñáóôçñéüôçôáò êáé äåí Ý÷ïõí ôçñçèåß ïé äéáôõðþóåéò óýíôáîçò åããñÜöïõ Þ äçìïóéüôçôáò, ðïõ ðñïâëÝðïíôáé áðü ôéò äéáôÜîåéò ôùí Üñèñùí 39, 42, 43 êáé 44 ôïõ ÅìðÍ (âë. Ê. Ðáìðïýêçò «ÍïìéêÞ öýóéò ôçò êïéíïðñáîßáò» êáé ó÷Ýóéò áõôÞò ðñïò ôá ìÝëç ôçò, Áñìåíüðïõëïò óåë. 368 åð. Áè. Ëéáêüðïõëïò «ÆçôÞìáôá Åìðïñéêïý Äéêáßïõ» É óåë. 383 åð., ËåâáíôÞ «Ðñïóùðéêáß Åôáéñßáé» (1977) óåë. 135, 136, ÌåëÝôç Ã. Ìçôóüðïõëïõ ÄÉÊÇ (1992) óåë. 9 åð., ÁÐ 1366/92 Äíç 35 óåë. 1334, ÅöÁè 3486/2002 ÅëÄíç 2003 óåë. 221, ÅöÁè 6781/1987 ÅëÄ (1988) óåë. 351, 2617/1987 ÅëÄ (1988) óåë. 322, 5518/87 ÅëÄ (1988) 341, 91/79 Íï 27 óåë. 1127, 7642/1986 ÅÅìðÄ (1988) óåë. 261 êáé ÅöÈåó. 961/1983 Áñìåí. 38 óåë. 126).
ÅÌÌÉÓÈÇ ÅÍÔÏËÇ – ÓÔÑÁÔÉÙÔÉÊÇ ÈÇÔÅÉÁ
Åßìáé äéêçãüñïò êáé Þäç õðçñåôþ óôéò Ýíïðëåò äõíÜìåéò ùò Ýöåäñïò óôñáôéþôçò. Èá Þèåëá íá ìå ðëçñïöïñÞóåôå, áí ìðïñþ íá ðáñÝ÷ù ôéò õðçñåóßåò ìïõ ìå Ýììéóèç åíôïëÞ.
Eñþôçóç:
ÁðÜíôçóç:
Áðü ôï óõíäõáóìü ôùí äéáôÜîåùí ôùí Üñèñùí 38, 39, 46, 47, 49 êáé 63 ðáñ. 4 ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí (Í.Ä. 3026/1954) ðñïêýðôåé üôé ï äéêçãüñïò, ðïõ ùò äçìüóéïò ëåéôïõñãüò Ý÷åé õðï÷ñÝùóç íá áíôéðñïóùðåýåé êáé õðåñáóðßæåé ôïí åíôïëÝá ôïõ åíþðéïí êÜèå Äéêáóôçñßïõ Þ Áñ÷Þò, ìðïñåß, êáô’ åîáßñåóç, íá ðáñÝ÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ ìå ðÜãéá, åôÞóéá Þ ìçíéáßá, áìïéâÞ åßôå ùò äéêáóôéêüò Þ íïìéêüò óýìâïõëïò, åßôå ùò äéêçãüñïò, óå óõãêåêñéìÝíï åíôïëÝá, äçëáäÞ, óå åêåßíïí ìå ôïí ïðïßï êáôÜñôéóå ôçí ó÷åôéêÞ óýìâáóç, ç ïðïßá, óçìåéùôÝïí, åßíáé áïñßóôïõ ÷ñüíïõ. Ç äçìéïõñãïýìåíç áõôÞ ó÷Ýóç Ý÷åé ôïí ÷áñáêôÞñá Ýììéóèçò åíôïëÞò êáé äéÝðåôáé áðü ôéò áíôßóôïé÷åò äéáôÜîåéò ôïõ Á.Ê. êáé ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí (âë. Åö. Áè. 10489/1980 ÅÅÍ 48, 390), åßíáé äå óõíå÷Þò êáé Üêñùò åìðéóôåõôéêÞ (âë. Ïë.ÁÐ 1606/1988 ÅÅÍ 56, 758 - Åö.Áè 3479/1983 Áñ÷. Í. 34,362). Óçìåéþíåôáé üôé ï äéêçãüñïò ðïõ ðáñÝ÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ ìå Ýììéóèç åíôïëÞ äéêáéïýôáé íá Ý÷åé êáé ôçí éäéùôéêÞ ðåëáôåßá ôïõ êáé íá ðáñÝ÷åé ðñïò áõôÞ ôéò õðçñåóßåò ôïõ. Ìå âÜóç üëá üóá ðñïåêôßèåíôáé êáé åíüøåé ôçò öýóçò ôçò åíôïëÞò, ï õðïøÞöéïò Ýììéóèïò äéêçãüñïò ðñÝðåé íá Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ôéò óôñáôéùôéêÝò ôïõ õðï÷ñåþóåéò ðñéí áíáëÜâåé ôçí åêôÝëåóç õðçñåóéþí ìå ôï êáèåóôþò ôçò Ýììéóèçò åíôïëÞò (Üñèñ. 26 ðáñ. 2 Êþäéêá Äéêçãüñùí).
Óçìåßùóç: Oé ùò Üíù ÃíùìïäoôÞóåéò åßíáé ôïõ ê. Êþóôá ÊïõôóïõëÝëïõ, Äéêçãüñïõ ôïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí.
ÓçìáíôéêÜ ÍïìïèåôÞìáôá ÍÏÌÏÉ
Í. 3655/2008 (ÖÅÊ 58Á 3-4-2008) ÄéïéêçôéêÞ êáé ïñãáíùôéêÞ ìåôáññýèìéóç ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò êáé ëïéðÝò áóöáëéóôéêÝò äéáôÜîåéò. Ôï êåöÜëáéï ô áíáöÝñåôáé óôï Åíéáßï Ôáìåßï ÁíåîÜñôçôá Áðáó÷ïëïõìÝíùí (ÅÔÁÁ) Üñèñá 25 Ýùò êáé 38. Ç ìåôáññýèìéóç ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò áöïñÜ ôï ÉÊÁ-ÅÔÁÌ, ôïí ÏÁÅÅ, ôï åíéáßï Ôáìåßï ÁóöÜëéóçò Ðñïóùðéêïý ÌÝóùí ÌáæéêÞò ÅíçìÝñùóçò (ÅÔÁÐ-ÌÌÅ), ôï Åíéáßï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Ìéóèùôþí (ÅÔÅÁÌ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Éäéùôéêïý ÔïìÝá (ÔÅÁÉÔ), ôï Ôáìåßï ÁóöÜëéóçò ÕðáëëÞëùí Ôñáðåæþí êáé Åðé÷åéñÞóåùí ÊïéíÞò ÙöÝëåéáò (ÔÁÕÔÅÊÙ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Äçìïóßùí ÕðáëëÞëùí (ÔÅÁÄÕ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò êáé Ðñüíïéáò Áðáó÷ïëïõìÝíùí óôá Óþìáôá Áóöáëåßáò (ÔÅÁÐÁÓÁ), ôï Ôáìåßï Ðñüíïéáò Éäéùôéêïý ÔïìÝá (ÔÁÐÉÔ), ôï Ôáìåßï Ðñüíïéáò Äçìïóßùí ÕðáëëÞëùí (ÔÐÄÕ), ôïí Ïñãáíéóìü Ðåñßèáëøçò ÁóöáëéóìÝíùí Äçìïóßïõ (ÏÐÁÄ). Ôï Üñèñï 137 ñõèìßæåé èÝìáôá ðáñáãñáöÞò áðáéôÞóåùí õðÝñ êáé êáôÜ ôùí ÖïñÝùí ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò. Óôï ´ ìÝñïò ôïõ áíùôÝñù íüìïõ ñõèìßæïíôáé èÝìáôá: Ðñïóôáóßáò ïéêïãÝíåéáò-ìçôñüôçôáò (ðëáóìáôéêüò ÷ñüíïò ìçôÝñùí, åéäéêÞ ðáñï÷Þ ðñïóôáóßáò ìçôñüôçôáò êëð), åéäéêÜ üñéá çëéêßáò óõíôáîéïäüôçóçò (óõíôáîéïäüôçóç ìçôÝñùí, êßíçôñá ðáñáìïíÞò óôçí åñãáóßá), åðéêïõñéêþí óõíôÜîåùí, óýóôáóçò Áóöáëéóôéêïý Êåöáëáßïõ Áëëçëåããýçò Ãåíåþí (ÁÊÁÃÅ), èÝìáôá êïéíùíéêþí ðüñùí (Üñèñï 150 § 1 ðüñïé Ôáìåßï Íïìéêþí êáé § 21 ðüñïé Ôáìåßïõ Ðñïíïßáò Äéêçãüñùí Áèçíþí-ÊëÜäïò ÁóèÝíåéáò) ê.Ü.
ÐÑÏÅÄÑÉÊÁ ÄÉÁÔÁÃÌÁÔÁ
Ð.Ä. 36/2008 (ÖÅÊ 61Á 10-4-2008) Ôñïðïðïßçóç ôïõ ð.ä. 60/2006 «Áîéïëüãçóç ôùí ìáèçôþí ôïõ Åíéáßïõ Ëõêåßïõ» (ÖÅÊ 65 Á´).
YÐÏÕÑÃÉÊÅÓ ÁÐÏÖÁÓÅÉÓ
1. ÊïéíÞ Õðïõñã. Áðüö. Áñéè. 1039715/631/ Á0012/3-4-2008 (ÖÅÊ 587 4-4-2008) ôùí Õðïõñãþí Ïéêïí. êáé Ïéêïíïìéêþí-ÐåñéâÜë., ×ùñïôáîßáò êáé Äçì. ¸ñãùí. Ôñïðïðïßçóç ôçò õð’ áñéèì. 1137140/2439/Á0012/ÐÏË. 1277/5.12.1994 êïéíÞò áðüöáóçò ôùí Õðïõñãþí Ïéêïíïìéêþí êáé ÐåñéâÜë., ×ùñïôáîßáò êáé Äçì. ¸ñãùí (üðùò éó÷ýåé), «Êáèïñéóìüò ôùí óôïé÷åßùí, ôïõ ôýðïõ êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôùí åíôýðùí êáé ôçò äéáäéêáóßáò ðñïóäéïñéóìïý ôïõ åëá÷ßóôïõ êüóôïõò êáôáóêåõÞò ïéêïäïìþí, êáèþò êáé ôïõ ðñïóäéïñéóìïý ôïõ åëá÷ßóôïõ ðïóïý ôùí áêáèáñßóôùí åóüäùí ôùí åñãïëÜâùí, õðåñãïëÜâùí êáé åí ãÝíåé åðéôçäåõìáôéþí, ðïõ åêôåëïýí ïðïéáíäÞðïôå åðß ìÝñïõò åñãáóßá óå áíåãåéñüìåíåò ïéêïäïìÝò». 2. Õðïõñã. Áðüö. Áñéè. 1039741/1161/00ÔÕ/Ä´/3-4-2008 (ÖÅÊ 587 4-4-2008) ôïõ Õöõðïõñãïý Ïéêïí. êáé Ïéêïíïìéêþí. ÁíáðñïóáñìïãÞ ôéìþí ãéá ôïí áíôéêåéìåíéêü ðñïóäéïñéóìü ôçò öïñïëïãçôÝáò áîßáò ôçò ìå ïðïéáäÞðïôå áéôßá ìåôáâéâáæïìÝíçò ãçò óå ðåñéï÷Ýò åêôüò ó÷åäßïõ ðüëçò Þ ïéêéóìïý ðïõ äåí Ý÷åé åéäéêïýò üñïõò äüìçóçò.
ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - Β΄ έκδοση
Ράνια Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια Νοµικής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-313-9 ©2008, ΧΧΙΙ+328 σελ., Τιµή: x40,00
Παρουσιάζεται, µε µεθοδολογική προσέγγιση, η βασική ύλη του Ιδιωτικού Ασφαλιστικού Δικαίου, εµπλουτισµένη µε ελληνική και αλλοδαπή βιβλιογραφία, καθώς και µε νοµολογία, όπως αυτή έχει διαµορφωθεί κυρίως τα τελευταία δέκα χρόνια από την εφαρµογή του ν. 2496/1997 για την ασφαλιστική σύµβαση. Η παρούσα έκδοση είναι προσαρµοσµένη προς τις νέες τροποποιήσεις που επέφερε ο ν. 3587/2007 στο δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή και ο ν. 3557/ 2007 στον ν. 489/1976 για την υποχρεωτική ασφάλιση ευθύνης από αυτοκινητικά ατυχήµατα. Παρουσιάζονται επίσης τόσο το ΣχΠΔ για την προσαρµογή της ελληνικής νοµοθεσίας προς την 5η οδηγία (2005/14/ΕΚ) για τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων όσο και το ΣχΝ για την προσαρµογή της ελληνικής νοµοθεσίας προς την οδηγία (2005/68/ΕΚ) για τη λειτουργία των αντασφαλιστικών επιχειρήσεων.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
17
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
Ç ÐÑÏÓÔÁÓÉÁ ÔÙÍ ÄÉÊÁÉÙÌÁÔÙÍ ÔÏÕ ÁÍÈÑÙÐÏÕ
üôé ïäçãïýìáóôå óå Ýíá åõôåëéóìü ôçò áíèñþðéíçò áîéïï Õðïõñãåßï Åóùôåñéêþí óå óõíåñãáóßá ìå ôïí ðñÝðåéáò, áöïý ï êáèÝíáò ìðïñåß íá êáôáóôåß ýðïðôïò Äéêçãïñéêü Óýëëïãï Áèçíþí äéïñãÜíùóå åêäÞêáé Üñá íá ðáñáêïëïõèåßôáé üëç ç ðñïóùðéêÞ æùÞ ôïõ, ëùóç, óôï ÁìöéèÝáôñï ôïõ «ÌåãÜñïõ ÊáñáôæÜ» áëëÜ êáé ôçò ïéêïãÝíåéÜò ôïõ, ìå êáôÜñãçóç êÜèå åßäïõò ôçò ÅèíéêÞò ÔñÜðåæáò, óôéò 7 Íïåìâñßïõ 2007, ìå èÝìá: óõíôáãìáôéêÜ êáôï÷õñùìÝíçò ðñïóôáóßáò ôïõ áðïññÞ«Ç Ðñïóôáóßá ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ á) Óôçí ôïõ ôçò åðéêïéíùíßáò, ôçò åëåýèåñçò áíôáðüêñéóçò êáé ÅëëÜäá, â) Óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç êáé ã) Óôéò ÷þñåò ôïõ ãåíéêüôåñá áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí ðïõ ôï ÓýíôáãìÜ ìáò Óõìâïõëßïõ ôçò Åõñþðçò». ðñïÝâëåøå. ¼ðùò ÷áñáêôçñéóôéêÜ åßðå, «áíáñùôéÝôáé ÅéóçãçôÝò Þôáí ïé ê.ê.: Ãåþñãéïò Ãåñáðåôñßôçò, êÜèå óêåðôüìåíïò Üíèñùðïò ðëÝïí, ìåôÜ ôç óõíå÷Þ ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí, õðïâÜèìéóç óõíôåôáãìÝíùí åîïõóéþí êáé èåóìþí, áí ôá ×ñÞóôïò Ìðåëåãñßíïò, Áóôõíüìïò Á´, Óðýñïò ÓõíôÜãìáôá õðÜñ÷ïõí êáô´åõöçìéóìü ãéá íá èõìßæïõí Âëá÷üðïõëïò, ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Ðáíåðéóôçìßïõ äïîáóìÝíç éóôïñéêÞ åðï÷Þ, áíÞêïíôáò ðëÝïí óôï Ýíäïîï Áèçíþí, Ðïëõ÷ñüíçò Ôóéñßäçò, Äéêçãüñïò, Ä.Í., Ëßíïò ðáñåëèüí ôùí áíèñùðéóôéêþí êáôáêôÞóåùí». ÓéóéëéÜíïò, ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Óôç óõíÝ÷åéá, ï ê.Ãéþñãïò Ãåñáðåôñßôçò, Åð. Áèçíþí, ÃéÜííçò ÊôéóôÜêéò, ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò ÊáèçãçôÞò ÍïìéêÞò, áíáöÝñèçêå óôçí ïìéëßá ôïõ óôá Äçìïêñßôåéïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ÈñÜêçò. ×áéñåôéóìü áðçýåðßêáéñá èÝìáôá ðñïóôáóßáò äéêáéùìÜôùí ôùí áóôõèõíå ï Õðïõñãüò Åóùôåñéêþí ê. Ðñïêüðçò Ðáõëüðïõëïò íïìéêþí, ìå áíáöïñÜ óôçí åëëçíéêÞ íïìïëïãßá áëëÜ êáé ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò. êáé áõôÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ Óôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ôïõ Óôñáóâïýñãïõ. ï Õðïõñãüò ê. Ðñïêüðçò ÓõãêåêñéìÝíá, ï ïìéëçôÞò Ðáõëüðïõëïò, åðéóÞìáíå, åßðå ìåôáîý Üëëùí: ìåôáîý Üëëùí, ôá áêüëïõ«Ãéá ðïëëÝò äåêáåôßåò, ôá èá: üñãáíá ôÞñçóçò ôçò ôÜîçò «ÓÞìåñá, ðåñéóóüôåáíôéìåôùðßæïíôáí ùò ñï áðü êÜèå Üëëç öïñÜ, öïñåßò Üóêçóçò äçìüóéáò ïöåßëïõìå íá áíôéëçöèïýìå åîïõóßáò, ç äå éäéüôçôÜ ôïõò üôé ç Äçìïêñáôßá êáé, êáôÜ áõôÞ ëåéôïõñãïýóå ïõóéáóõíÝðåéá, ôá Äéêáéþìáôá óôéêÜ ùò áíÜ÷ùìá ãéá ôçí ôïõ Áíèñþðïõ óõíéóôïýí áíáãíþñéóç äéêáéùìÜôùí åýèñáõóôï áãáèü, ôï ïðïßï óôïõò ßäéïõò ôïõò áóôõíïðñÝðåé íá õðåñáóðéæüìéêïýò. Ðñïúüíôïò ôïõ ÷ñüìáóôå, üíôáò ðÜíôïôå óå íïõ, ç åëëçíéêÞ íïìïëïãßá êáôÜóôáóç åãñÞãïñóçò. Ýêáíå ïñéóìÝíá, Ýóôù äåéëÜ, ÍÝïé êßíäõíïé, ðïëý ðåñéóâÞìáôá ðñïò ôçí êáôåýèõíóüôåñï áíåðáßóèçôïé – êáé Aðü áñéóôÝñá: Ã. ÊôéóôÜêéò, Ð. Ôóéñßäçò, Ã. Ãåñáðåôñßôçò, Ä. Ðáîéíüò, Ð. Ðáõëüðïõëïò, Ë. ÓéóéëéÜíïò, Ó. Âëá÷üðïõëïò, óç ôçò ïõóéáóôéêÞò êáôïãé’ áõôü éäéáßôåñá ïäõíç×. Ìðåëåãñßíïò ÷ýñùóçò ôùí äéêáéùìÜôùí ñïß –óå óõíäõáóìü ìå ôçí üóùí âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç. Ôï ðáñÜäïáñíçôéêÞ ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò ôå÷íïëïãßáò, óõíéóôïýí äéáîï óôï ðáñå÷üìåíï ðëáßóéï ðñïóôáóßáò óå åéäéêÝò ðåñé÷ñïíéêÝò áðåéëÝò ãéá ôá Äéêáéþìáôá ôïõ Áíèñþðïõ, áëëÜ ðôþóåéò, åßíáé üôé, áí êáé ç åóùôåñéêÞ Ýííïìç ôÜîç öáßêáé ãéá ôçí ßäéá ôç Äçìïêñáôßá. Ïöåßëïõìå íá áìõíüìáóôå íåôáé íá åãêáôáëåßðåé ôá óôåñåüôõðá ôçò ðåñéïñéóìÝíçò äéáñêþò åíáíôßïí ôùí êéíäýíùí áõôþí, ÷ùñßò üìùò ðïôÝ äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ôùí åéäéêþí áõôþí êáôçãïñéþí, íá èõóéÜæïõìå óôï âùìü ïðïéáóäÞðïôå óêïðéìüôçôáò ìå åðßêëçóç ìÜëéóôá ôçò ÅÓÄÁ, ôï ßäéï ôï ÅÄÄÁ äéáôÞñçóå ôá ßäéá ôá Äéêáéþìáôá ôïõ Áíèñþðïõ. Óôçí ðñáãìáôéãéá ìáêñü ÷ñüíï ìßá éäéáßôåñá áõóôçñÞ ðïëéôéêÞ ìå ôçí êÞ Äçìïêñáôßá, ôï äßëçììá «ãéá íá ðñïóôáôåõèïýí ôá ïðïßá áðïêëåßïíôáí áðü ôéò ðñïóôáôåõôéêÝò ñõèìßóåéò Äéêáéþìáôá ðñÝðåé íá ðåñéïñéóèåß ðñùôßóôùò ï ðõñÞíáò ôçò Óýìâáóçò üóïé áóêïýóáí êõñéáñ÷éêÝò áñìïäéüôçôåò ïñéóìÝíùí åî áõôþí» åßíáé øåõäåðßãñáöï êáé Üêñùò ôïõ êñÜôïõò. õðïíïìåõôéêü. Ãéáôß, ç ðñáãìáôéêÞ Äçìïêñáôßá ïöåßëåé íá Ç ðïëéôéêÞ áõôÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ öáßíåôáé íá áëëÜæåé áíôéìåôùðßæåé ôïõò å÷èñïýò ôçò ü÷é ìÝóá áðü ôïí ðåñéìå ôçí ðñüóöáôç áðüöáóç Vilho Ekselinen êáé ëïéðïß êáôÜ ïñéóìü áëëÜ, üëùò áíôéèÝôùò, ìÝóá áðü ôç ÷ùñßò öüâï Öéíëáíäßáò, ôçò 19çò Áðñéëßïõ 2007, ç ïðïßá óçìáôïäïôåß áíÜäåéîç êáé åããýçóç ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ. ôçí åðÝêôáóç ôùí öïñÝùí ôïõ äéêáéþìáôïò ôçò äßêáéçò Óôïí ÷áéñåôéóìü ðïõ áðçýèõíå ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. äßêçò êáôÜ ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 ôçò Óýìâáóçò óå ó÷Ýóç ìå ê.ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, åðéóÞìáíå ôï ãåãïíüò ôçò óõíåüóïõò âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç Ýíáíôé ôïõ ÷ïýò óõññßêíùóçò ôïõ íïìéêïý ìáò ðïëéôéóìïý êáé ôçò áðáîßùóçò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí, ôïíßæïíôáò ®
T
ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 20
18
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗ
(ως µέσο ασφάλειας των συναλλαγών στο ηλεκτρονικό εµπόριο)
Καραδηµητρίου Κοσµάς, Διδάκτωρ Νοµικής Σχολής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-289-7 ©2008, ΧΧΙ+242 σελ., Τιµή: x25,00
Στο παρόν αναλύεται πλήρως η ελληνική νοµοθεσία που διέπει σήµερα την ηλεκτρονική υπογραφή (π.δ. 150/2001): Έννοια, Είδη και Εφαρµογές της Ηλεκτρονικής Υπογραφής - Η ηλεκτρονική υπογραφή που βασίζεται στην εκ των προτέρων γνώση κωδικού - Η ηλεκτρονική υπογραφή που βασίζεται στην κρυπτογραφία - Η βιοµετρική υπογραφή - Η χρήση της ηλεκτρονικής υπογραφής µέσω των «έξυπνων καρτών» - Εφαρµογές των «έξυπνων καρτών» στις ηλεκτρονικές συναλλαγές Κριτική προσέγγιση της ελληνικής νοµοθεσίας περί ηλεκτρονικής υπογραφής σε σχέση µε την αντίστοιχη νοµοθεσία της ΕΕ Προτάσεις για την αντιµετώπιση νοµοθετικών προβληµάτων και παραλείψεων Παραρτήµατα - Βασικά νοµοθετικά κείµενα - Σχεδιαγράµµατα σχετικά µε την κρυπτογραφία, την ψηφιακή υπογραφή και τα πιστοποιητικά γνησιότητας
G G G G
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ & ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
(Σειρά: Σύγχρονα Θέµατα Εµπορικού Δικαίου - Τεύχος 35. Διευθυντής Σειράς: Λ. Κοτσίρης)
Τατιάνα-Ελένη Συνοδινού, Δ.Ν., Δικηγόρος Πρόλογος: Λ. Κοτσίρης, Οµότ. Καθ., Αντεπιστέλλον Μέλος Ακαδηµίας Αθηνών
ISBN: 978-960-445-281-1 ©2008, XVII+365 σελ., Τιµή: x35,00
Το παρόν έργο αποτελεί την πρώτη ελληνική µονογραφία αλλά και µια από τις σπάνιες επιστηµονικές αναλύσεις από τον χώρο του ηπειρωτικού συστήµατος προστασίας πνευµατικής ιδιοκτησίας που εστιάζει στη σφαιρική ανάλυση των σύγχρονων εξελίξεων του δικαίου πνευµατικής ιδιοκτησίας µε κεντρικό άξονα αναφοράς τα συµφέροντα των χρηστών. Καταδεικνύοντας τη σηµασία τής εγγύησης των συµφερόντων αυτών στη δηµόσια και στην ιδιωτική σφαίρα αλλά και τις µεταβολές που αυτή επιφέρει στη φιλοσοφία της δηµιουργοκεντρικής προστασίας της πνευµατικής ιδιοκτησίας, η συγγραφέας παρέχει στον αναγνώστη τούς βασικούς κανόνες και τις αρχές µιας ανεξερεύνητης αλλά ουσιώδους πτυχής του δικαίου πνευµατικής ιδιοκτησίας, αυτής της θέσης και της προστασίας του χρήστη µέσα στο δικαιικό αυτόν κλάδο.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
®
ÓõíÝ÷åéá áðü óåë. 18
êñÜôïõò êáé áóêïýí áñìïäéüôçôåò ôïõ óêëçñïý ðõñÞíá ôïõ. Óôçí õðüèåóç áõôÞ, áóôõíïìéêïß ðïõ åñãÜæïíôáí óå áðïìáêñõóìÝíåò ðåñéï÷Ýò ðñïóÝâáëáí ïõóéáóôéêÜ ôçí êáôÜñãçóç åíüò åéäéêïý åðéäüìáôïò ìåôÜ ôç ìåôÜèåóÞ ôïõò óå Üëëç ðéï áðïìáêñõóìÝíç ðåñéï÷Þ, åðéêáëïýìåíïé ðáñáâßáóç ôïõ Üñèñïõ 6 ðáñ. 1 ëüãù ìáêñÜò äéáäéêáóßáò ôçò äßêçò óôçí åóùôåñéêÞ Ýííïìç ôÜîç, ôïõ Üñèñïõ 1 ôïõ Ðñþôïõ Ðñüóèåôïõ Ðñùôïêüëëïõ ãéá åðéâÜñõíóç ôçò ðåñéïõóéáêÞò ôïõò êáôÜóôáóçò, ôïõ Üñèñïõ 14 ðåñß éóüôçôáò, äåäïìÝíïõ üôé Üëëïé óõíÜäåëöïé ôùí áéôïýíôùí åîáêïëïõèïýóáí íá ëáìâÜíïõí åðßäïìá áðïìáêñõóìÝíçò ðåñéï÷Þò êáé ôï Üñèñï 13 ãéá ðáñáâßáóç ôïõ äéêáéþìáôïò áíáöïñÜò õðü ôçí Ýííïéá ôçò äõíáôüôçôáò Üóêçóçò ðñáãìáôéêÞò ðñïóöõãÞò. ÊÜíïíôáò ìéá ñéæéêÞ ôïìÞ, ôï ÄéêáóôÞñéï Ýêñéíå ðáñáäåêôÞ ôçí ðñïóöõãÞ, Ýóôù êáé áí åîáêïëïõèïýóå êáôÜ ôçí åêäßêáóç ôçò õðüèåóçò íá õößóôáôáé ï äåóìüò åìðéóôïóýíçò ìåôáîý ôùí äçìïóßùí õðáëëÞëùí êáé ôïõ êñÜôïõò, ìå ôï óêåðôéêü üôé ðñïóôáôåýïíôáé áðü ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 äéáöïñÝò ìéóèïëïãéêÝò Þ åîÝëéîçò, åöüóïí ôï êñÜôïò ìÝëïò ðáñÝ÷åé óôï åóùôåñéêü ôïõ ó÷åôéêÞ Ýíäéêç ðñïóôáóßá. ¸êñéíå äå ôï ÄéêáóôÞñéï, üôé, áí äåí õðÜñ÷åé ó÷åôéêü åóùôåñéêü Ýíäéêï âïÞèçìá, ôï êñÜôïò ïöåßëåé íá áíáäåßîåé áíôéêåéìåíéêïýò ëüãïõò äçìïóßïõ óõìöÝñïíôïò ðïõ äéêáéïëïãïýí ôçí åîáßñåóç áðü ôïí êáíüíá ôçò ðëÞñïõò êáé áðïôåëåóìáôéêÞò äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ðïõ åããõÜôáé ç ðñïóôáóßá êáôÜ ôç Óýìâáóç ôçò äßêáéçò äßêçò. Ìå ôïí ôñüðï áõôü, åäñáéþèçêå ç íÝá åðï÷Þ óôï äéêáßùìá ðñüóâáóçò äçìïóßùí õðáëëÞëùí óôï ÄéêáóôÞñéï, þóôå ðëÝïí íá áíáãíùñßæåôáé ôåêìÞñéï äéêáóôéêÞò ôïõò ðñïóôáóßáò êáé íá åíáðüêåéôáé óôï êñÜôïò ôï âÜñïò áðüäåéîçò ôùí åîáéñåôéêþí ëüãùí ðïõ èá ìðïñïýóáí íá äéêáéïëïãÞóïõí ôçí áðüêëéóç áðü ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 ôçò Óýìâáóçò, óåâüìåíï ðÜíôïôå ôçí ñçôþò áíáãíùñéæüìåíç áñ÷Þ ôçò áíáëïãéêüôçôáò. Ìå ôç íåüôåñç íïìïëïãßá ôïõ, ôï ÄéêáóôÞñéï ôïõ Óôñáóâïýñãïõ ðñïóáñìüæåôáé óôá óýã÷ñïíá ðñáãìáôïëïãéêÜ äåäïìÝíá, åéóÜãïíôáò óôç ìåßæïíá ðñüôáóç ôïõ äéêáíéêïý óõëëïãéóìïý ôïõ ôçí åêäï÷Þ ðïõ èÝëåé êáé üóïõò âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç íá áðïëáìâÜíïõí êáôáñ÷Þí ðëÞñç äéêáéþìáôá. Ç áðüöáóç áðïôåëåß Ýíá áêüìç âÞìá ðñïò ôçí åðéêñÜôçóç ôïõ êñÜôïõò äéêáßïõ ìÝóù ôçò áõôïíüçôçò ðáñáäï÷Þò üôé ïé áóôõíïìéêïß õðÜëëçëïé, üðùò êáé ïé äçìüóéïé õðÜëëçëïé åí ãÝíåé, äåí áðïôåëïýí õðï÷åßñéá ôïõ êñÜôïõò áëëÜ öïñåßò äéêáéùìÜôùí. Ôá äå äéêáéþìáôá áõôÜ, äåí ìðïñåß óå êáìßá ðåñßðôùóç íá åêëáìâÜíïíôáé ùò åëáóôéêüôåñá ôùí äéêáéùìÜôùí ôùí õðïëïßðùí ðïëéôþí ãéá íá åßíáé äõíáôÞ ç åõêïëüôåñç äéåßóäõóç ðåñéïñéóìþí ìå ôï ðñüó÷çìá ôçò åéäéêÞò áðïóôïëÞò ôùí õðáëëÞëùí áõôþí». Ï ê.×ñÞóôïò Ìðåëåãñßíïò, Áóôõíüìïò Á´, åéóçãÞèçêå ôï èÝìá: «Ç ðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ôïõ áíèñþðïõ óôçí ÅëëÜäá êáôÜ ôçí áóôõíïìéêÞ äñÜóç». Ï ïìéëçôÞò áíáöÝñèçêå óôá íïìïèåôéêÜ ìÝôñá ðïõ Ý÷ïõí ëçöèåß êáé áöïñïýí óôçí åêðáßäåõóç ôïõ áóôõíïìéêïý ðñïóùðéêïý êáé óôç èÝóðéóç íÝùí ðñáêôéêþí
êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôïõ áóôõíïìéêïý Ýñãïõ (í.3169/2003 «Ïðëïöïñßá, ÷ñÞóç ðõñïâüëùí üðëùí áðü áóôõíïìéêïýò, åêðáßäåõóÞ ôïõò óå áõôÜ ê.Ü. äéáôÜîåéò», Êþäéêáò Äåïíôïëïãßáò ôïõ Áóôõíïìéêïý (ð.ä.254/2004), êáèþò êáé óôá ìÝôñá-äéáôáãÝò åõáéóèçôïðïßçóçò êáé åëÝã÷ïõ ôùí áóôõíïìéêþí. Ôï óõìðÝñáóìá óôï ïðïßï êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò åßíáé üôé ïé ðñïóðÜèåéåò áõôÝò èá ðáñáìåßíïõí êåíü ãñÜììá, áí ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò äåí êáôáóôåß êïéíü êôÞìá ôùí áóôõíïìéêþí óå èåùñçôéêü êáé ðñáêôéêü åðßðåäï. ÕðïãñÜììéóå äå, üôé ïé áóôõíïìéêïß äåí ðñÝðåé íá ëçóìïíïýí üôé ðñþôéóôï êáèÞêïí áðïôåëåß ç åîõðçñÝôçóç ôïõ ðïëßôç êáé ç åîáóöÜëéóç ôçò åéñçíéêÞò äéáâßùóçò óå ðåñéâÜëëïí áóöÜëåéáò ðïõ èá ðñáãìáôïðïéåßôáé ü÷é ìå êáôáóôñáôÞãçóç ôùí áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí, áëëÜ ìå óåâáóìü êáé ôÞñçóÞ ôïõò. Ãéá ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç ìßëçóå ï Åð.ÊáèçãçôÞò ôçò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Áèçíþí, ê.Óðõñßäùí Â.Âëá÷üðïõëïò. Éäéáßôåñç áíáöïñÜ Ýãéíå óôïí ×Üñôç Èåìåëéùäþí ÄéêáéùìÜôùí, ìå ôïí ïðïßï ðáñÝ÷åôáé ïëïêëçñùìÝíç ðñïóôáóßá êáé ï ïðïßïò, áí êáé óôåñåßôáé áðü ôõðéêÞò ðëåõñÜò äåóìåõôéêÞò éó÷ýïò, ùóôüóï, åðåéäÞ áíôáíáêëÜ ôéò êïéíÝò óõíôáãìáôéêÝò ðáñáäüóåéò ôùí êñáôþí ìåëþí êáé ôçí ðñïóôáóßá ôùí èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí üðùò áðïññÝåé áðü ôçí ÅÓÄÁ, ïõóéáóôéêÜ áðÝêôçóå äåóìåõôéêÞ éó÷ý, üðùò ðñïêýðôåé êáé áðü ôç óõ÷íÞ áíáöïñÜ ôçò óôéò áðïöÜóåéò ôïõ ÄÅÊ êáé ôïõ ÐÅÊ. Ç ñçôÞ êáôï÷ýñùóç ôùí èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí óå íïìéêÜ êåßìåíá ôçò Å.Å. – óõíÝ÷éóå ï ïìéëçôÞò – Þôáí áíáãêáßá, äéüôé íáé ìåí üëá ôá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. êáôï÷õñþíïõí ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá, ùóôüóï ôï åðßðåäï ðñïóôáóßáò ôïõò õðïëåßðåôáé ôçò ðñïóôáóßáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôá íïìéêÜ êåßìåíá ôçò Å.Å. êáé éäßùò ôçò ðñïóôáóßáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôïí ×ÜñôÈåìÄéêÅÅ. Ï ê.Âëá÷üðïõëïò éäéáßôåñá ôüíéóå üôé ïñéóìÝíá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá ôçò íåþôåñçò ãåíéÜò äåí èá ðñïóôáôåýïíôáí åíäå÷ïìÝíùò êáí óôï åèíéêü äßêáéï ôùí êñáôþí ìåëþí, åÜí äåí åß÷áí êáôï÷õñùèåß óôï ðëáßóéï ôçò Å.Å., üðùò ð.÷. ç ðñïóôáóßá ôùí ðñïóùðéêþí äåäïìÝíùí êáé ç ðåñéâáëëïíôéêÞ ðëçñïöüñçóç. Ùóôüóï, õðÜñ÷åé êáé ç áíôßóôñïöç üøç ôïõ íïìßóìáôïò êáé óõãêåêñéìÝíá, åíþ êáôÜ ôï åèíéêü äßêáéï ôùí ðåñéóóïôÝñùí êñáôþí ìåëþí äåí åðéôñÝðåôáé ç Ýêäïóç çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç, ìå ôï Åõñùðáúêü ¸íôáëìá óýëëçøçò åðéôñÝðåôáé ðëÝïí ç Ýêäïóç çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ Ýêäïóçò çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. Ý÷åé êñéèåß ùò óõíôáãìáôéêÞ áðü ôç íïìïëïãßá ôïõ ÁÐ, óå Üëëá üìùò êñÜôç ìÝëç, Ý÷åé äçìéïõñãÞóåé óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá , üðùò ë.÷. óôç Ãåñìáíßá, üðïõ ôï Ãåñìáíéêü Ïìïóðïíäéáêü Óõíôáãìáôéêü ÄéêáóôÞñéï Ýêñéíå üôé ï ãåñìáíéêüò íüìïò ðïõ ìåôÝöåñå óôç ãåñìáíéêÞ Ýííïìç ôÜîç ôï Åõñùðáúêü ¸íôáëìá Óýëëçøçò áíôßêåéôáé óôç óõíôáãìáôéêÞ áñ÷Þ ôçò áíáëïãéêüôçôáò êáé óôï óõíôáãìáôéêü äéêáßùìá ôçò äéêáóôéêÞò ðñïóôá®
ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 22
20
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÍÝåò Åêäüóåéò
∆ίκαιο προμηθειών και υπηρεσιών δημοσίου
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), 2008, Óåë. ×É×+1034, ÔéìÞ: 90,00 n
Παναγιώτης Εμμ. ∆έγλερης, ∆ικηγόρος Επιμέλεια: Β. Στεργιοπούλου, Σ. Κωνσταντινίδου
Ôï ðáñüí áðïôåëåß ìßá ðëÞñç êùäéêïðïéçìÝíç óõëëïãÞ íïìïèåóßáò ãéá ôéò äçìüóéåò ðñïìÞèåéåò êáé õðçñåóßåò. ÐñïôÜóóåôáé ï íÝïò Êáíïíéóìüò Ðñïìçèåéþí Äçìïóßïõ êáé áêïëïõèåß üëï ôï íïìïèåôéêü ðëáßóéï, üðùò Ý÷åé ðëÝïí äéáìïñöùèåß ìå ôéò íÝåò ÊïéíïôéêÝò Ïäçãßåò 2004/18/ÅÊ êáé 2004/17/ÅÊ êáé ôá ð.ä. 60/2007 êáé 59/2007. ÓõìðåñéëáìâÜíïíôáé üëåò ïé íÝåò åôáéñßåò êáé
ïñãáíéóìïß ðïõ Ý÷ïõí Þäç óõóôáèåß (åíäåéêôéêÜ «ØçöéáêÝò Åíéó÷ýóåéò Á.Å.», «ÄÞìïò Á.Å.», «Ç.ÄÉ.Ê.Á. Á.Å.», «Å.ÓÕ.Ä. Á.Å.»), óå åéäéêü êåöÜëáéï, ïé íÝåò åîåëßîåéò ãéá ôï «áóõìâßâáóôï», ôçí «ïíïìáóôéêïðïßçóç» êáé ôïí «âáóéêü ìÝôï÷ï», èÝìáôá ÄéïéêçôéêÞò Äéáäéêáóßáò, Áðëïýóôåõóçò Äéáäéêáóéþí, ïé Ëüãïé Áðïêëåéóìïý ðïõ óôçñßæïíôáé óå êáôáäßêåò ãéá ðïéíéêÜ áäéêÞìáôá, ïé Äéá÷åéñéóôéêÝò Áñ÷Ýò, ç íïìïèåóßá ãéá ôéò ÓõìðñÜîåéò Äçìïóßïõ êáé Éäéùôéêïý ÔïìÝá, ïé Åéäéêïß Êáíïíéóìïß êáé ôï éäéáßôåñï íïìéêü èÝìá ôçò êáôáâïëÞò áìïéâÞò ðíåõìáôéêþí äéêáéùìÜôùí, ìå áöïñìÞ ôçí ðñüóöáôç Áðüöáóç 6/2007 ôçò ÏëïìÝëåéáò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ.
Το νομικό πλαίσιο των αγορών χρηματοπιστωτικών μέσων
Σύµφωνα µε το Ν. 3606/2007 [εναρµόνιση µε την Οδηγία 2004/39/ΕΚ (MiFID)] & η Αγορά Αξιών της «Χρηµατιστήριο Αθηνών ΑΕ»
Ματίνα Κορδή-Αντωνοπούλου, Αναπλ. Καθηγήτρια Α.Π.Θ.
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), 2008, Óåë. ×VI+157, ÔéìÞ: 22,00 n
Ïé äéáöïñïðïéÞóåéò êáé ìåôáëëÜîåéò, áíáöïñéêÜ ìå ôá ìåãÝèç ôùí óõíáëëáóóïìÝíùí, ìå ôéò ðñïóöåñüìåíåò åðåíäõôéêÝò õðçñåóßåò êáé ìå ôá êáôÜëëçëá ðñïò óõíáëëáãÞ ÷ñçìáôïðéóôùôéêÜ ìÝóá, ïé ïðïßåò ðáñáôçñÞèçêáí óôïí ÷þñï ôùí êïéíïôéêþí ÷ñçìáôïðéóôùôéêþí óõíáëëáãþí, äçìéïýñãçóáí ôçí áíÜãêç áíáäéÜñèñùóçò ôïõ íïìïèåôéêïý êáèåóôþôïò, Ýôóé þóôå ïé íÝåò ñõèìßóåéò íá áíôáðïêñßíïíôáé êáé íá åîõðçñåôïýí ôá íÝá äåäïìÝíá. ¸ôóé, èåóðßóèçêå ç Ïäçãßá 2004/39/ÅÊ, ç ãíùóôÞ ùò ÌiFID (Market in Financial Instruments Directive). H åíáñìüíéóç ôïõ åëëçíéêïý äéêáßïõ ìå ôçí Ïäçãßá Ýãéíå ìå
ôïí N. 3606/2007. Ôçí Ýíôáîç óôçí åëëçíéêÞ Ýííïìç ôÜîç ôùí êáéíïôüìùí íïìïèåôéêþí ñõèìßóåùí, ôéò ïðïßåò äéÝðåé ìßá íÝá, Üëëç öéëïóïößá, áíôéìåôùðßæåé ôï ðáñüí Ýñãï, þóôå íá áíôáðïêñßíåôáé óôéò íÝåò Ýííïéåò êáé ñõèìßóåéò ðïõ åéóÜãïíôáé óôï äßêáéï ôçò êåöáëáéáãïñÜò.
∆ίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνείς κυρώσεις
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), Ιωσήφ Γ. Κτενίδης, ∆ικηγόρος, Λέκτορας Νομικής Α.Π.Θ. 2008, Óåë. ×ÉÉÉ+328 ÔéìÞ: 32,00 n
Σειρά: ∆ημοσιεύματα ∆ιεθνούς Οικονομικού και Ευρωπαϊκού ∆ικαίου 10. Επιμελητές Σειράς: Στάγκος Π., Σαχπεκίδου Ε.
Áíôéêåßìåíï ôçò ìïíïãñáößáò áðïôåëïýí ôá åðßêáéñá íïìéêÜ æçôÞìáôá ðïõ áíáêýðôïõí, óôï ðëáßóéï ôïõ äéêáßïõ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò, áðü ôçí åðéâïëÞ äéåèíþí êõñþóåùí (ãéá ëüãïõò åîùôåñéêÞò ðïëéôéêÞò êáé áóöÜëåéáò), æçôÞìáôá ôá ïðïßá âñßóêïíôáé óôï åðßêåíôñï ôçò íïìïëïãßáò ôùí êïéíïôéêþí äéêáóôçñßùí ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá. ÅîåôÜæïíôáé ïé ðñïêëÞóåéò ãéá ôï åõñùðáúêü êñÜôïò äéêáßïõ ðïõ áðïññÝïõí
áðü ôçí ðñïÝëåõóç ôùí êõñþóåùí áðü ôçí Ýííïìç ôÜîç ôùí ÇíùìÝíùí Åèíþí, áðü ôçí õéïèÝôçóÞ ôïõò áðü ôçí ¸íùóç êáé áðü ôïí éäéüìïñöï ÷áñáêôÞñá ôùí ðåñéïñéóôéêþí ìÝôñùí, åíþ åíôïðßæïíôáé ôá åéäéêÜ óõìöÝñïíôá ôùí êñáôþí-ìåëþí ðïõ áíáäåéêíýïíôáé êáôÜ ôçí åðéâïëÞ ôùí êõñþóåùí áðü ôçí ¸íùóç êáé åîåôÜæïíôáé ïé íïìéêÝò óõíÝðåéåò ôçò ôïðïèÝôçóçò ôïõ éäéþôç óôï åðßêåíôñï ôùí óýã÷ñïíùí ðåñéïñéóôéêþí ìÝôñùí. Éäéáßôåñç áíáöïñÜ ãßíåôáé óôá èÝìáôá ðñïóôáóßáò èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí ðïõ áíáêýðôïõí áðü ôçí åðéâïëÞ ôùí êõñþóåùí, üðùò áõôÜ áíôéìåôùðßóôçêáí áðü ôá êïéíïôéêÜ äéêáóôÞñéá áëëÜ êáé áðü ôï ÅÄÄÁ.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / MÜéïò 2008
21
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
®
ÓõíÝ÷åéá áðü óåë. 20
óßáò. ¸íá óçìáíôéêü ðñüâëçìá óôï ïðïßï åóôßáóå ï ïìéëçôÞò, åßíáé óôçí êïéíïôéêÞ Ïäçãßá ãéá ôï îÝðëõìá ôïõ âñþìéêïõ ÷ñÞìáôïò . Ç Ïäçãßá áõôÞ êáé ç ó÷åôéêÞ åèíéêÞ íïìïèåóßá, óôï âáèìü ðïõ õðï÷ñåþíåé êáé ôïõò äéêçãüñïõò íá êáôáããÝëëïõí åíôïëåßò ôïõò óå ðåñéðôþóåéò üðïõ õðÜñ÷ïõí õðüíïéåò ãéá îÝðëõìá âñþìéêïõ ÷ñÞìáôïò, äéáññçãíýåé ôç ó÷Ýóç åìðéóôïóýíçò ðïõ ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ìåôáîý äéêçãüñïõ êáé åíôïëÝá, êáôáñãåß ïõóéáóôéêÜ ôï äéêçãïñéêü áðüññçôï, ìåôáôñÝðåé ôï äéêçãüñï óå ðëçñïöïñéïäüôç ôùí êñáôéêþí áñ÷þí êáé áíáéñåß ôï ñüëï ôïõ ùò ëåéôïõñãïý ôçò äéêáéïóýíçò, ìå ü,ôé áõôü óõíåðÜãåôáé ãéá ôï äéêáßùìá äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò. Ôï óõìðÝñáóìá óôï ïðïßï êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò, åßíáé üôé ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá, ìüíï ôüôå èá Ý÷ïõí êáôï÷õñùèåß áðïôåëåóìáôéêÜ óôçí ðñÜîç, üôáí ìÜèïõìå íá ôá åðéêáëïýìáóôå, ü÷é ìüíï ãéá íá ôá åöáñìüæïõí ôñßôïé, áëëÜ êáé ãéá íá ôá åöáñìüæïõìå åìåßò ïé ßäéïé. Ôï èÝìá ôçò ðñïóôáóßáò ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç åéóçãÞèçêå ï ê.Ðïëõ÷ñüíçò Ôóéñßäçò, Äéêçãüñïò, Ä.Í. ¼ðùò õðïóôÞñéîå, ïé íïìïèåôéêÝò áëëáãÝò ðïõ óõíôåëïýíôáé óå üëá ôá åðßðåäá ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, öïâßæïõí êáé ðñïâëçìáôßæïõí, ðñïäéáãñÜöïíôáò Ýíá áâÝâáéï ìÝëëïí. Ç öéëåëåýèåñç öõóéïãíùìßá ôïõ ðïéíéêïý ìáò äéêáßïõ äïêéìÜæåôáé êáé èá äïêéìáóèåß áêüìç ðåñéóóüôåñï, áðü ôçí áèñüá åéóâïëÞ åéóáãüìåíçò íïìïèåóßáò Üëëçò êïõëôïýñáò, ðïõ ðáñÜãåôáé óå äéåèíÞ êÝíôñá åîïõóßáò êáé ðïõ íïèåýåé ôï ðïéíéêü ìáò óýóôçìá, þóôå íá ÷ñåéÜæåôáé ìéá óõíå÷Þò ðñïóðÜèåéá åê ìÝñïõò ìáò íá åëÝãîïõìå êáôÜ ôï äõíáôüí ôïõëÜ÷éóôïí ôçí Ýêôáóç áõôÞò ôçò áëëïßùóçò, ðïõ åðÝñ÷åôáé ìå íÝåò ðïéíéêïðïéÞóåéò óõìðåñéöïñþí êáé óõññéêíþóåéò äéêáéùìÜôùí ôùí êáôçãïñïõìÝíùí. Äåí ìðïñåß íá ãßíåôáé óõíå÷þò åðßêëçóç ôçò áíáãêáéüôçôáò êáôáóôïëÞò áðïêñïõóôéêþí ðñÜîåùí, ìå ìüíéìç áé÷ìÞ äüñáôïò ôá íáñêùôéêÜ, ôçí ôñïìïêñáôßá êáé ôï ïñãáíùìÝíï Ýãêëçìá, ùò Üëëïèé ãéá ôç íïìéìïðïßçóç äéáäéêáóéþí ðáñÜêáìøçò ðáñáäïóéáêþí åããõÞóåùí êáé õðåñáóðéóôéêþí äéêáéùìÜôùí ôùí Åõñùðáßùí Ðïëéôþí. ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ï ê.Ôóéñßäçò ôüíéóå üôé üëá ôá êåßìåíá ðñïóôáóßáò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí óôï ðëáßóéï ôçò Å.Å. èá ðáñáìåßíïõí áðëÜ êáëïãñáììÝíá êáé êáëïðñïáßñåôá êåßìåíá åõñù-ñçôïñåßáò, áí äåí õðÜñîåé áðïöáóéóôéêüôçôá êáé óôáèåñÞ åììïíÞ óôï óåâáóìü ôçò áîßáò ôïõ áíèñþðïõ, ùò ôçò ðñùôáñ÷éêÞò áðïóôïëÞò êÜèå ðïëéôéóìÝíçò êïéíüôçôáò, óôçí áðáñÝãêëéôç åöáñìïãÞ ôçò áñ÷Þò ôçò íïìéìüôçôáò, óôçí áõóôçñÞ ðñïóÞëùóç óôï êñÜôïò äéêáßïõ, ôüóï óå íïìïèåôéêü üóï êáé óå äéêáóôéêü åðßðåäï, áëëÜ êáé óôïí áðüëõôï óåâáóìü óôéò áñ÷Ýò êáé ðáñáäüóåéò, ðïõ äéÝðïõí ôïí ðïëëáðëþò äïêéìáæüìåíï áíèñùðïêåíôñéêü åõñùðáúêü íïìéêü ìáò ðïëéôéóìü, ï ïðïßïò äåí ìðïñåß êáé äåí ðñÝðåé íá áíå÷èåß Ýêôáêôåò íïìïèåóßåò, ðïõ, óôï üíïìá ôçò áóöÜëåéáò, èá ðñïêáëïýí óôïõò åõñùðáßïõò ðïëßôåò, áéóèÞìáôá öüâïõ êáé áíáóöÜëåéáò. Ï ê.Ëßíïò-ÁëÝîáíäñïò ÓéóéëéÜíïò, áíáðë.KáèçãçôÞò
ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí, áíáöÝñèçêå óôï óýóôçìá ðñïóôáóßáò ôùí äéêáéùìÜôùí ôïõ áíèñþðïõ ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åõñþðçò [ÓôÅ]. Óôï ðñþôï ìÝñïò ôçò ïìéëßáò ôïõ, ôüíéóå ôçí ðïëõåðßðåäç äéÜñèñùóç êáé ïñãÜíùóç ôïõ óõóôÞìáôïò. Åêôüò áðü ôçí ÅÓÄÁ êáé ôï ÅÄÄÁ, ðëåéÜäá Üëëùí ïñãÜíùí äñáóôçñéïðïéïýíôáé óôï ðåäßï ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí, êáé åéäéêüôåñá ç ÅðéôñïðÞ Êïéíùíéêþí ÄéêáéùìÜôùí, ç ÅðéôñïðÞ ãéá ôçí Ðñüëçøç ôùí Âáóáíéóôçñßùí, ç ÓõìâïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ ãéá ôçí Ðñïóôáóßá ôùí Åèíéêþí ÌåéïíïôÞôùí, ç ÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞ êáôÜ ôïõ Ñáôóéóìïý êáé ôçò Ìéóáëëïäïîßáò êëð. ÁíáìÝíåôáé, åîÜëëïõ, ç åãêáèßäñõóç ôçò íÝáò ÅðéôñïðÞò êáôÜ ôçò Åìðïñßáò Áíèñþðùí ìå âÜóç ó÷åôéêÞ Óýìâáóç ðïõ ôÝèçêå óå éó÷ý ôï 2008. Óçìáíôéêü ñüëï óôçí ðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ðáßæïõí åðßóçò ôï Óõìâïýëéï Õðïõñãþí ôïõ ÓôÅ êáé ç ÊïéíïâïõëåõôéêÞ ÓõíÝëåõóç. Ìå âÜóç ôá óôïé÷åßá áõôÜ, ï ê.ÓéóéëéÜíïò åðé÷åßñçóå ìéá óõíïëéêÞ áðïôßìçóç ôçò ëåéôïõñãßáò êáé ôçò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôïõ óõóôÞìáôïò ôïõ ÓôÅ. Óôï äåýôåñï ìÝñïò ôçò ïìéëßáò ôïõ, ï ê.ÓéóéëéÜíïò åðéêåíôñþèçêå óôï êáôåîï÷Þí üñãáíï ðñïóôáóßáò ôùí äéêáéùìÜôùí, äçëáäÞ ôï ÅÄÄÁ. ÅîÞñå ôç óçìáóßá ôïõ èåóìïý áõôïý, õðïãñáììßæïíôáò óõã÷ñüíùò ôá óïâáñÜ ðñïâëÞìáôá ôá ïðïßá áíôéìåôùðßæåé ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ áñéèìïý ôùí åêêñåìïõóþí ðñïóöõãþí. Ôüíéóå ôçí áíÜãêç Üìåóçò èÝóçò óå éó÷ý ôïõ 14ïõ Ðñùôïêüëëïõ óôçí ÅÓÄÁ, ôï ïðïßï áðëïðïéåß êáé åðéôá÷ýíåé ôéò äéáäéêáóßåò åíþðéïí ôïõ ÅÄÄÁ, êáèþò êáé ôç óêïðéìüôçôá ðåñáéôÝñù äïìéêþí áëëáãþí ôïõ óõóôÞìáôïò, ðñïêåéìÝíïõ áõôü íá áíôéìåôùðßóåé ôï öüñôï åñãáóßáò ðïõ Ý÷åé êáé íá åîáóöáëßóåé ôç âéùóéìüôçôÜ ôïõ óôï ìÝëëïí. Ï ê. ÓéóéëéÜíïò áíáöÝñèçêå åðßóçò óôéò âáóéêÝò ìåèüäïõò åñìçíåßáò ôçò ÅÓÄÁ, üðùò áõôÝò áíáäåéêíýïíôáé ìÝóá áðü ôçí ðñáêôéêÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ, óôç óçìáóßá ôçò ëåãüìåíçò åîåëéêôéêÞò ìåèüäïõ åñìçíåßáò ðïõ êáèéóôÜ ôçí ÅÓÄÁ æùíôáíü êåßìåíï êáé, ôÝëïò, óôï Ýñãï ôïõ Óõìâïõëßïõ ôùí Õðïõñãþí, ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åðßâëåøç ôçò åêôÝëåóçò ôùí áðïöÜóåùí ôïõ Äéêáóôçñßïõ. ÐñÜãìáôé, ç óõìâïëÞ ôïõ óõóôÞìáôïò Ýãêåéôáé ü÷é ìüíïí óôçí éêáíïðïßçóç ôùí ðñïóöåõãüíôùí, áëëÜ êáé óôç ëÞøç áôïìéêþí êáé ãåíéêþí ìÝôñùí óõììüñöùóçò ðñïò ôéò áðïöÜóåéò ôïõ ÅÄÄÁ, éäßùò ìå ôç ìïñöÞ íïìïèåôéêþí ðáñåìâÜóåùí. Ï åéóçãçôÞò ê. Ã. ÊôéóôÜêéò, ËÝêôïñáò Äçìïóßïõ Äéåèíïýò Äéêáßïõ ôçò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò ÊïìïôçíÞò, áíáöÝñèçêå óå ôÝóóåñéò êáôáäéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò ôïõ Åõñùðáúêïý Äéêáóôçñßïõ ôùí ÄéêáéùìÜôùí Áíèñþðïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ôéò áðïöÜóåéò “ÌáêáñáôæÞò”, “ÌðÝêïò & Êïõôñüðïõëïò”, “Perlala” êáé “ÏõñÜíéï Ôüîï”. Êáé óôéò ôÝóóåñéò áõôÝò áðïöÜóåéò, ôï ÄéêáóôÞñéï áðïäïêßìáóå åßôå ôçí õðÝñìåôñç ÷ñÞóç áóôõíïìéêÞò âßáò, åßôå ôç ñáôóéóôéêÞ áóôõíïìéêÞ ðñüèåóç Ýíáíôé ôùí ÑïìÜ, åßôå ôçí ðñü÷åéñç áóôõíïìéêÞ óýëëçøç õðüðôïõ ìåôÜ áðü ðïñåßá äéáäÞëùóçò, åßôå ôÝëïò ôçí áóôõíïìéêÞ áäñÜíåéá Ýíáíôé äéáäñáìáôéæüìåíùí åðåéóïäßùí âßáò óå âÜñïò ìåéïíïôéêþí ðïëéôéêþí ó÷çìáôéóìþí.
22
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
Νοµολογία των διοικητικών δικαστηρίων για τις διαφορές που δηµιουργούνται από την εφαρµογή της νοµοθεσίας περί αλλοδαπών
Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚH ΑΠEΛΑΣΗ
Ιωάννης Λ. Συµεωνίδης, Πρόεδρος Πρωτοδικών Δ.Δ., Επ. Καθηγητής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-303-8 ©2008, XIX+433 σελ., Τιµή: x58,00
Στο πρώτο µέρος της παρούσας µελέτης επιχειρείται µια κριτική παρουσίαση του ευρύτερου, πολυεπίπεδου θεσµικού πλαισίου της διοικητικής απέλασης, συνταγµατικού, διεθνούς και ενωσιακού. Στο δεύτερο µέρος εξετάζεται η θέση που επιφυλάσσει στη διοικητική απέλαση ο τυπικός µας νοµοθέτης, όπως οι επιλογές του εξωτερικεύονται µέσα από την εκάστοτε διοικητική πρακτική. Το δεύτερο αυτό µέρος διατρέχει ταυτόχρονα η κριτική στάση που τηρεί ο Έλληνας διοικητικός δικαστής, ο οποίος ακυρώνει τις περισσότερες πράξεις διοικητικής απέλασης, διαχωρίζοντας τη θέση του στο ζήτηµα, ιδίως, της κρίσης περί επικινδυνότητας του αλλοδαπού, προτρέποντας τη διοίκηση στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας που της παρέχει, χωρίς να προβλέπει ειδικότερα κριτήρια, ο τυπικός νοµοθέτης, αναζητώντας καταρχήν την αναλογικότητα του µέτρου. Γίνεται έτσι εκτενέστατη αναφορά στην πλούσια πλέον νοµολογία, την οποία έχουν διαµορφώσει τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, υπό το καθεστώς του ν. 2910/2001, ήδη δε του ν. 3386/2005, στη βάση της νοµολογίας του Συµβουλίου της Επικρατείας, η οποία είχε αναπτυχθεί υπό το προϊσχύσαν καθεστώς.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Ένας πλήρης και ενηµερωµένος οδηγός για τη νοµοθεσία της Κεφαλαιαγοράς
Η ΝΟΜΟΘΕΣIΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡAΣ - ΤOΜΟΙ Ι & ΙΙ, ΜΕ CD ROM
Μιχάλης Ρ. Τσιµπρής, Δικηγόρος (Επιµέλεια Γεωργία Π. Πλάγου)
ISBN: 978-960-445-301-6 ©2008, ΧΧΧΙ+XXVIII+1443 σελ., Τιµή: x120,00
Νέα, δίτοµη και σε cd-rom, πλέον, έκδοση της Νοµοθεσίας της Κεφαλαιαγοράς, η οποία περιλαµβάνει όλες τις σηµαντικές αλλαγές της τριετίας 2005 - 2007. Περιλαµβάνονται πέρα από καθ’ εαυτά νοµοθετικά κείµενα -νόµων, υπουργικών αποφάσεων και αποφάσεων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς- και οι Κανονισµοί που εκδίδονται από το Χρηµατιστήριο, την ΕΤΕΣΕΠ και άλλους φορείς, αλλά και οι εγκύκλιοι που έχει εκδώσει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και είναι σήµερα σε ισχύ. Η ύλη είναι κατανεµηµένη σε τµήµατα, ήτοι ένα γενικό περί αγορών (µε υποενότητες: αξιών και παραγώγων), ένα περί εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, ένα περί θεσµικών επενδυτών, ένα µε τους κανόνες που διέπουν την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ένα µε τους Κανονισµούς -Χρηµατιστηρίου Αθηνών, Εκκαθάρισης και Διακανονισµού Χρηµατιστηριακών Συναλλαγών, Εκκαθάρισης Συναλλαγών επί Παραγώγων- και, τέλος, ένα µε τις εγκυκλίους της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η κατάταξη γίνεται χρονολογικά, αλλά στο δεύτερο και τρίτο τµήµα προτάσσονται τα σηµαντικότερα νοµοθετήµατα (που διέπουν τις ΕΠΕΥ και τα Αµοιβαία Κεφάλαια και τις ΕΕΧ αντίστοιχα), ενώ παρατίθενται και προϊσχύσασες διατάξεις, όπου υφίσταται ενδιαφέρον για την παράθεσή τους.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ÌÇÍÉÁÉÁ ÐÅÑÉÏÄÉÊÇ ÅÊÄÏÓÇ
ÔÏÕ ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ ÁÈÇÍÙÍ
ÌÜéïò 2008
¸ôïò 6ï - Ôåý÷ïò 64ï
ÔéìÞ: 1n
ÐáñáôçñÞóåéò åðß ôïõ Í/Ó ãéá ôçí åðéôÜ÷õíóç ôçò ÄéïéêçôéêÞò Äßêçò ×ïñÞãçóç ìßáò ìçíéáßáò óýíôáîçò óôïõò óõíôáîéïý÷ïõò Ô.Í. ÅÐÉÔÑÏÐÇ Ä.Ó.Á. ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ðåñéðôþóåùí áíôéäéêçãïñéêÞò óõìðåñéöïñÜò äéêáóôþí ÅÊÄÇËÙÓÇ Ä.Ó.Á.: ç ðñïóôáóßá ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí
ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
&
Πλήρως ενηµερωµένη και κωδικοποιηµένη νοµοθεσία για τις δηµόσιες προµήθειες και υπηρεσίες
ΔΙΚΑΙΟ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΔΗΜΟΣΙΟΥ
(Κωδικοποιηµένη Νοµοθεσία Προµηθειών και Υπηρεσιών Δηµοσίου, ενηµερωµένη µέχρι και τα νοµοθετήµατα: Ν. 3614/2007, Ν. 3601/2007, Ν. 3580/2007, Π.Δ. 118/2007, Π.Δ. 59/2007, Π.Δ. 60/2007, Κ.Υ.Α. 20977/2007)
Παναγιώτης Εµµ. Δέγλερης, Δικηγόρος Επιµέλεια: Β. Στεργιοπούλου, Σ. Κωνσταντινίδου
ISBN: 978-960-445-308-5 ©2008, ΧΙΧ+1034 σελ., Τιµή: x90,00
Προτάσσεται ο νέος Κανονισµός Προµηθειών Δηµοσίου και ακολουθεί όλο το πλαίσιο της Νοµοθεσίας Προµηθειών και Υπηρεσιών Δηµοσίου, όπως έχει πλέον διαµορφωθεί µε τις νέες Κοινοτικές Οδηγίες 2004/18/Ε.Κ. και 2004/17/Ε.Κ. και τα Π.Δ. 60/2007 και Π.Δ. 59/2007. Συµπεριλαµβάνονται ακόµη: όλες οι νέες εταιρίες και οργανισµοί που έχουν ήδη συσταθεί (ενδεικτικά «Ψηφιακές Ενισχύσεις Α.Ε.», «Δήµος Α.Ε.», «Η.ΔΙ.Κ.Α. Α.Ε.», «Ε.ΣΥ.Δ. Α.Ε.»), σε ειδικό κεφάλαιο, οι νέες εξελίξεις για το «ασυµβίβαστο», την «ονοµαστικοποίηση» και τον «βασικό µέτοχο», θέµατα Διοικητικής Διαδικασίας, Απλούστευσης Διαδικασιών, οι Λόγοι Αποκλεισµού που στηρίζονται σε καταδίκες για ποινικά αδικήµατα, οι Διαχειριστικές Αρχές, η νοµοθεσία για τις Συµπράξεις Δηµοσίου και Ιδιωτικού Τοµέα, οι Ειδικοί Κανονισµοί και το ιδιαίτερο νοµικό θέµα της καταβολής αµοιβής πνευµατικών δικαιωµάτων, µε αφορµή την πρόσφατη Απόφαση 6/2007 της Ολοµέλειας του Αρείου Πάγου.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Mάιος 2008 Tεύχος 64ο
ÌÇÍÉÁÉÁ ÐÅÑÉÏÄÉÊÇ ÅÊÄÏÓÇ ÔÏÕ ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÕ ÓÕËËÏÃÏÕ ÁÈÇÍÙÍ Åêäüôçò: ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, Ðñüåäñïò ÄÓÁ Éäéïêôçóßá: ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÁÈÇÍÙÍ Äéïéêçôéêü Óõìâïýëéï ÄÓÁ: ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò Ðñüåäñïò, ÁíáëõôÞò ×áñÜëáìðïò, ÃáëåôóÝëëçò Ðáíáãéþôçò, ×áôæçìé÷Üëçò ÄçìÞôñéïò, ÊïêêéíÜêçò ÅììáíïõÞë, Êáíåëëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò, Ó÷éíÜò Èåüäùñïò, ÆåñâÝáò ÅõÜããåëïò, ×áñáêôéíéþôçò ÉùÜííçò, Äñïóïðïýëïõ Óïößá, ÃáëåôæÜò ÅõÜããåëïò, ÊáëáíôæÜêïõ-Ôóáôóáñþíç ÉùÜííá, ÐáðáäÜêçò Êùíóôáíôßíïò, Âåñâåóüò ÄçìÞôñéïò, Ðáõëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò, Êáíåëëüðïõëïò Íéêüëáïò, Æáöåéñüðïõëïò Ìé÷áÞë, Ìðïýñáò Ãåþñãéïò, ÔóáãêëÞ ×ñéóôßíá, ÓôñáôéíÜêç ¢ííá, Êáìåíüðïõëïò ÈùìÜò, ÔæïõìÜíçò ÁíäñÝáò, Ìðïõëïýêïò Ãåþñãéïò, ÊáêïãéáííÜêïõ ÌáñßáÁíáóôáóßá, ÊïõâÝëç Ìáñßá ÄéåõèõíôÞò ÄÓÁ: ×áñÜëáìðïò Íáïýìçò ÓõíôáêôéêÞ ÅðéôñïðÞ: ×. ÁíáëõôÞò, É. ×áñáêôéíéþôçò, Óïößá Äñïóïðïýëïõ-Ëýôñá, Í. Êáíåëëüðïõëïò, Ì. Æáöåéñüðïõëïò Óõíôïíéóìüò Ýêäïóçò: Íôüñá Êñçôéêïðïýëïõ, Äéêçãüñïò Äéá÷åßñéóç Ýêäïóçò: ÅÊÄÏÓÅÉÓ ÓÁÊÊÏÕËÁ Á.Å. ÁÈÇÍÁÈÅÓÓÁËÏÍÉÊÇ Ãñáöåßá ÁèÞíáò: ÉððïêñÜôïõò 23, 106 79, ôçë.: 210-33.87.500, fax: 210-33.90.075 Ãñáöåßá Èåóóáëïíßêçò: ÖñÜãêùí 1, 546 26, ôçë.: 2310-535.381, fax: 2310-546.812, ÅèíéêÞò Áìýíçò 42, 546 21, ôçë.: 2310-244.228 - 9, fax: 2310- 244.230 ÇëåêôñïíéêÞ äéåýèõíóç: http://www.sakkoulas.gr Äéåýèõíóç çëåêôñïíéêÞò áëëçëïãñáößáò: [email protected] Õðåýèõíç äéáöÞìéóçò: Ðïëýìíéá ÑÝãêïõ ÇëåêôñïíéêÞ Ó÷åäßáóç - DTP: ÅëÝíç Âáëôéíïý Åêôýðùóç - Âéâëéïäåóßá: ÂéâëéïóõíåñãáôéêÞ Á.Å.Ð.Å.Å. Copyright: ÄÉÊÇÃÏÑÉÊÏÓ ÓÕËËÏÃÏÓ ÁÈÇÍÙÍ 2003 Êõêëïöïñßá - ÄéáíïìÞ: Åêäßäåôáé ìçíéáßùò êáé äéáíÝìåôáé äùñåÜí óôá ìÝëç ôïõ ÄÓÁ. ÔéìÞ ãéá ëïéðÜ öõóéêÜ êáé íïìéêÜ ðñüóùðá 1c
ÁÐÁÃÏÑÅÕÅÔÁÉ ç áíáäçìïóßåõóç, ç áíáðáñáãùãÞ êáé ç äéáóêåõÞ ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ìå ïðïéïíäÞðïôå ôñüðï ÷ùñßò Üäåéá ôïõ åêäüôç (Í. 2121/1993).
ÃñÜììá áðü ôïí Åêäüôç
ÓõíÜäåëöïé,
Ï Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí, ùò èåóìéêüò öïñÝáò ðñïÜóðéóçò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí óôÝêåôáé åíÜíôéá óå êÜèå êáôáðÜôçóç ôùí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí ôïõ áíèñþðïõ. ¸÷åé äéáíýóåé ðïñåßá ðïëëþí åôþí óôïí áãþíá ãéá ôçí õðåñÜóðéóÞ ôïõò. ¸÷åé åêöñÜóåé åðáíåéëçììÝíá ôçí áíôßèåóÞ ôïõ óå ôáêôéêÝò ðïõ äÞèåí ðñïâÜëëïõí ùò åðé÷åßñçìá ôçí áóöÜëåéá, åíþ óôçí ïõóßá áðïóêïðïýí óôïí ðåñéïñéóìü ôçò áôïìéêÞò åëåõèåñßáò ìå áðþôåñï óôü÷ï ôç ÷åéñáãþãçóç ôïõ êÜèå ðïëßôç êáé êáôÜ óõíÝðåéá ôïí ðëÞñç Ýëåã÷ü ôïõ. Ç äéáóöÜëéóç ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí áðïäåéêíýåé ôïí ôñüðï äéáâßùóçò êáé ôçí ðïéüôçôá ðïõ ÷áñáêôçñßæåé ìßá êïéíùíßá. Áíôéêáôïðôñßæåé ãåíéêÜ ôïí ðïëéôéóìü êáé ôçí ïñãÜíùóÞ ôçò. Ùóôüóï, áðü ôçí ìßá ìåñéÜ ðáñáôçñïýìå ôçí êïéíùíßá íá «ðñïïäåýåé», ôïí «ðïëéôéóìü» íá ðñïÜãåôáé, ôçí ôå÷íïëïãéêÞ áíÜðôõîç íá åîåëßóóåôáé ìå ñáãäáßïõò ñõèìïýò êáé áðü ôçí Üëëç ãéíüìáóôå èåáôÝò ãåãïíüôùí ðïõ åêôõëßóóïíôáé êáèçìåñéíÜ áíÜ ôïí êüóìï ìå óåíÜñéá áíåßðùôçò âáñâáñüôçôáò êáé áíÞêïõóôçò åîåõôåëéóôéêÞò ìåôá÷åßñéóçò áíèñþðïõ áðü «Üíèñùðï». Èá ðñÝðåé üëïé íá áîéþóïõìå ãéá ôïí åáõôü ìáò êáé ãéá ôéò åðüìåíåò ãåíéÝò, ôïí óåâáóìü óôçí áîßá ìáò, ôïí óåâáóìü óôá äéêáéþìáôÜ ìáò êáé íá áíôéäñïýìå óõíå÷þò ìå äýíáìç øõ÷Þò óå êÜèå ðñïóðÜèåéá êáôÜëõóÞò ôïõò. Èá ðñÝðåé åíùìÝíïé íá åðéâÜëëïõìå ôïí óåâáóìü óôéò áîßåò ðïõ ðñïóäéïñßæïõí êáé îå÷ùñßæïõí ôïí Üíèñùðï áðü ïðïéïäÞðïôå Üëëï üí óôïí ðëáíÞôç êáé íá áãùíéóèïýìå ãéá Ýíáí êüóìï åéñçíéêü, ðïõ ìüíï ï áëëçëÝããõïò óåâáóìüò ìåôáîý ôùí áíèñþðùí ìðïñåß íá äçìéïõñãÞóåé. Èá ðñÝðåé íá ðÜøïõìå íá åßìáóôå áäéÜöïñïé. Ç áäéáöïñßá éóïäõíáìåß ìå áíï÷Þ êáé óõíåðþò åßíáé ôï ßäéï êáôáóôñïöéêÞ ìå êÜèå âëáðôéêÞ åíÝñãåéá ðïõ ïäçãåß óôç äéáóÜëåõóç ôçò åéñÞíçò êáé ôçí êáôÜññåõóç ôçò íïìéìüôçôáò. Ùò õðåýèõíïé ðïëßôåò êáé ìå óåâáóìü óôïõò íüìïõò, ïöåßëïõìå íá áîéþíïõìå ôçí áðüëõôç åöáñìïãÞ ôïõò êáé ôçí õðáãùãÞ óå áõôïýò üëùí ôùí õðåõèýíùí ãéá êÜèå ôáðåéíùôéêÞ, åîåõôåëéóôéêÞ, áðÜíèñùðç ìåôá÷åßñéóç áíèñþðïõ, ãéá êÜèå áðáîéùôéêÞ áíôéìåôþðéóç ðïõ ïäçãåß óôçí êáôáðÜôçóç ôùí - ìåôÜ áðü ôüóïõò áãþíåò èåóìïèåôçìÝíùí – áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí. Ìüíï Ýôóé èá ìðïñÝóåé ü÷é ìüíï íá áðïäïèåß äéêáéïóýíç ãéá üðïéï Ýãêëçìá äéáðñÜôôåé Üíèñùðïò åíáíôßïí áíèñþðïõ, áëëÜ èá áðïôåëÝóåé êáé öñáãìü óôçí áóýäïôç ðïëéôéêÞ ðïõ åöáñìüæåôáé. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò
ISSN 1109-866X
ÊÙÄÉÊÏÓ ÅËÔÁ: 6634
Ðåñéå÷üìåíá
4 10 16 17 18 21
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá ÖÁKÅËÏÓ: ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÁÉ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ ÑùôÜôå & ÁðáíôÜìå ÓçìáíôéêÜ ÍïìïèåôÞìáôá Åêäçëþóåéò Ä.Ó.Á. ÍÝåò Åêäüóåéò
Ðñüåäñïò Ä.Ó.Á.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
3
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÐÁÑÁÔÇÑÇÓÅÉÓ ÔÇÓ ÓÕÍÔÏÍÉÓÔÉÊÇÓ ÅÐÉÔÑÏÐÇÓ ÓÔÏ ÍÏÌÏÓ×ÅÄÉÏ ÃÉÁ ÔÇÍ ÅÐÉÔÁ×ÕÍÓÇ ÔÇÓ ÄÉÏÉÊÇÔÉÊÇÓ ÄÉÊÇÓ
í üøåé ôçò ðñïþèçóçò ôïõ Ó÷åäßïõ Íüìïõ «ãéá ôç âåëôßùóç êáé ôçí åðéôÜ÷õíóç ôùí äéáäéêáóéþí ôçò äßêçò óôá ôáêôéêÜ äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá êáé Üëëåò äéáôÜîåéò», ç ÓõíôïíéóôéêÞ ÅðéôñïðÞ ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ÅëëÜäïò áðÝóôåéëå Ýããñáöï ðñïò ôïí Õðïõñãü Äéêáéïóýíçò ðïõ õðïãñÜöåé ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. Äçì. Ðáîéíüò, ìå ôï ïðïßï åêöñÜæïíôáé åíóôÜóåéò ãéá ôçí äéüãêùóç ôïõ êüóôïõò ðñüóâáóçò ôïõ ðïëßôç óôç Äéêáéïóýíç êáé æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôùí åðßìá÷ùí äéáôÜîåùí. ÊáôÜ ðñþôïí åðéóçìáßíåôáé üôé áðïôåëåß Ýëëåéììá ôïõ Íïìïó÷åäßïõ ç ðáñÜëåéøç ôùí óçìáíôéêþí ôñïðïðïéÞóåùí ôçò íïìïèåóßáò ðåñß ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åðéêñáôåßáò. Ï Ä.Ó.Á., ìå åêðñïóþðïõò ôïõ, åß÷å óõìâÜëåé óôçí áíÜäåéîç óçìáíôéêþí æçôçìÜôùí êáé óôçí ôñïðïðïßçóç Þ ðñïóèÞêç äéáôÜîåùí ãéá ôçí áíôéìåôþðéóÞ ôïõò, ðïõ åß÷áí óõìðåñéëçöèåß ùò åðß ôï ðëåßóôïí óôï áñ÷éêÜ ðñïôáèÝí Íïìïó÷Ýäéï, ùóôüóï, ïëüêëçñï áõôü ôï ôìÞìá ôïõ Íïìïó÷åäßïõ, Þäç ðáñáëåßðåôáé. ÅðéðëÝïí, æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôùí äéáôÜîåùí ðïõ áöïñïýí ôç èÝóðéóç Þ áýîçóç ôùí ðáñáâüëùí êáé ãåíéêÜ ôùí äáðáíçìÜôùí ôçò äßêçò, êáèþò êáé ôçí áýîçóç ôùí ïñßùí Üóêçóçò åíäßêùí ìÝóùí (Üñèñá 1, 10, 13, 15 êáé 36 ôïõ ðñïôåéíïìÝíïõ Íïìïó÷åäßïõ), þóôå íá ìçí ôßèåôáé óå êßíäõíï ôï äéêáßùìá äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ôùí ðïëéôþí êáé íá ìçí êáèßóôáôáé ç Äéêáéïóýíç ðñïíüìéï ôùí ïéêïíïìéêÜ åõêáôÜóôáôùí. Åéäéêüôåñá, ïé ðáñáôçñÞóåéò åðß ôïõ Í/Ó áöïñïýí óôá åîÞò Üñèñá: 1. Óôï Üñèñï 2 ðåñßðô. ã´, üðïõ èá ðñÝðåé íá áíáöåñèåß üôé áñìüäéï äéêáóôÞñéï åßíáé êáé ôï äéêáóôÞñéï ôïõ ôüðïõ üðïõ õðçñåôåß ï õðÜëëçëïò, Ýôóé þóôå íá õößóôáôáé óõíôñÝ÷ïõóá êáé ü÷é áðïêëåéóôéêÞ áñìïäéüôçôá. 2. Óôï Üñèñï 8 ôïõ Í/Ó áíáöÝñåôáé üôé: «êáô´åîáßñåóç åðéôñÝðåôáé ç Üóêçóç äåýôåñçò áãùãÞò, üôáí ç ðñþôç Ý÷åé áðïññéöèåß ôåëåóéäßêùò ãéá ëüãïõò ôõðéêïýò. Ç áãùãÞ áõôÞ áóêåßôáé åíôüò ðñïèåóìßáò 60 çìåñþí áðü ôçí êïéíïðïßçóç ôçò ôåëåóßäéêçò áðüöáóçò». Èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé ôá áðïôåëÝóìáôá ôçò Üóêçóçò äåýôåñçò áãùãÞò áíáôñÝ÷ïõí óôï ÷ñüíï Üóêçóçò ôçò ðñþôçò. Åðßóçò, êáé ìåôáâáôéêÞ äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé ç äéÜôáîç áõôÞ êáôáëáìâÜíåé êáé ôéò åêêñåìåßò, êáôÜ ôçí Ýíáñîç éó÷ýïò ôïõ ðáñüíôïò íüìïõ, õðïèÝóåéò. 3. Óôï Üñèñï 10 ôïõ Í/Ó, ìå ôï ïðïßï ôßèåôáé üñéï ãéá ôçí Üóêçóç Ýöåóçò. Ç ÓõíôïíéóôéêÞ æçôåß ôç ìåßùóç ôïõ ðïóïý óå 3.000 êáé 1.500 áíôßóôïé÷á. 4. ¼óïí áöïñÜ óôï Üñèñï 13, èåùñåßôáé üôé äåí ðñïóöÝñåé ôßðïôå óôç âåëôßùóç ôçò äéïéêçôéêÞò äßêçò, áöïý ôï äéêáóôÞñéï èá áðïöáíèåß êáé ðÜëé ãéá ôç âáóéìüôçôá ôïõ åíäßêïõ ìÝóïõ, åíþ ðáñáâéÜæåôáé êáé ç áñ÷Þ ôïõ öõóéêïý
E
äéêáóôÞ, ðïõ èá áðïöáíèåß ãéá ôï Ýíäéêï ìÝóï. ÅéóÜãåé, åðßóçò, áíéóüôçôá éäéùôþí êáé Äçìïóßïõ Þ í.ð.ä.ä., áöïý ôï Äçìüóéï ê.ëð. äåí êáôáâÜëëïõí ðáñÜâïëï. 5. Ìå ôï Üñèñï 34 ïñßæåôáé ç áðáëëáãÞ ãéá ôçí êáôáâïëÞ äéêáóôéêïý åíóÞìïõ óôéò 6.000x. Æçôåßôáé ëïéðüí ç áýîçóç ôçò áðáëëáãÞò óôéò 12.000x, ðïóü áíôßóôïé÷ï ìå áõôü ðïõ ðñïâëÝðåôáé óôéò åñãáôéêÝò äéáöïñÝò. ¼ðùò åðéóçìáßíåé ç ÓõíôïíéóôéêÞ ÅðéôñïðÞ, äåí íïåßôáé äéáöïñåôéêÞ ìåôá÷åßñéóç åñãáæïìÝíùí óôïí éäéùôéêü êáé ôï äçìüóéï ôïìÝá. 6. ¼óïí áöïñÜ ôï Üñèñï 35, èá ðñÝðåé íá áðáëåéöèåß, äéüôé êáôáñãåß ôéò äéáôÜîåéò ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí êáé Ýñ÷åôáé óå åõèåßá áíôßèåóç ìå ôçí ÏëïìÝëåéá ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ. 7. Óôï Üñèñï 36, ðÝñáí ôçò ìåßùóçò ôùí ðáñáâüëùí (ïé ðñïôåéíüìåíåò áõîÞóåéò áããßæïõí ðïóïóôü 500600%!), èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß äéÜôáîç, ðïõ íá áíáöÝñåé üôé, óå ðåñßðôùóç ïìïäéêßáò, êáôáâÜëëåôáé Ýíá ðáñÜâïëï ãéá üëïõò ôïõò ïìïäßêïõò, ßóï ìå ôï ôñéðëÜóéï ôïõ åíüò ðáñáâüëïõ. 8. ¼óïí áöïñÜ ôï Üñèñï 38, æçôåßôáé ç äéáôÞñçóç ôïõ éó÷ýïíôïò êáèåóôþôïò. 9. Ôï Üñèñï 39 ôïõ í/ó åßíáé áðáñÜäåêôï êáé áíôéäçìïêñáôéêü, ãéáôß êáôáñãåß åõèÝùò ôïí äçìïêñáôéêü ðëïõñáëéóìü óôç íïìïëïãßá. Ïé áíôéöáôéêÝò áðïöÜóåéò åßíáé õãéÝò óôïé÷åßï, áíôßèåôá ìå ôéò äÞèåí «êáèáñÝò» ëýóåéò ðïõ ÷áñáêôçñßæïõí áðïëõôáñ÷éêÞ êáé áõôáñ÷éêÞ èÝóç. Óôï Üñèñï äåí äéåõêñéíßæåôáé êáí ç Ýííïéá ôïõ íïìéêïý æçôÞìáôïò ðïõ ðáñïõóéÜæåé ìåßæïíá íïìéêÞ óðïõäáéüôçôá Þ ï ìåãÜëïò áñéèìüò åêêñåìþí õðïèÝóåùí. Ç äéÜôáîç êáôáñãåß ôá ðñùôïâÜèìéá êáé äåõôåñïâÜèìéá äéêáóôÞñéá êáé ðåñéïñßæåé äñáìáôéêÜ ôï äéêáßùìá ôïõ ðïëßôç ãéá Ýííïìç äéêáóôéêÞ ðñïóôáóßá. 10. Ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 46, æçôåßôáé ç ôñïðïðïßçóç ôçò öñÜóçò: «Ýíáò êôçìáôïëïãéêüò äéêáóôÞò», óå: «êôçìáôïëïãéêïß äéêáóôÝò» êáé «ïé áíáðëçñùôÝò ôïõò» êáé ü÷é: «ï áíáðëçñùôÞò ôïõ». 11. Óôï Üñèñï 49, ðáñ. 6 óôß÷ïò 8, æçôåßôáé ç áöáßñåóç ôçò öñÜóçò: «åöüóïí äåí ãßíåôáé óå ïñéóìÝíï ÷ñüíï», äéüôé üëåò ïé ðñïáãùãÝò êáé ôïðïèåôÞóåéò ãßíïíôáé ãéá ïñéóìÝíï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá, ìå áðïôÝëåóìá áõôÝò ïé õðïèÝóåéò íá ìçí Üãïíôáé óôï ÓôÅ êáô’ Ýöåóç êáé íá ìç äßäåôáé Ýôóé äéêáßùìá äåýôåñçò êñßóçò ó’ áõôÝò ôéò õðïèÝóåéò. 12. Ïé åíóôÜóåéò ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 51 áöïñïýí ôçí ìç ðáñáðïìðÞ óôá äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá ôùí êáô’ åîïõóéïäüôçóç ôïõ ÊÍÄ åêäéäüìåíùí êáíïíéóôéêþí ðñÜîåùí. 13. Ó÷åôéêÜ ìå ôï Üñèñï 65, ç ÓõíôïíéóôéêÞ èåùñåß üôé äåí Ý÷åé ó÷Ýóç ìå ôï áíôéêåßìåíï ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ ç äéåíÝñãåéá ãêÜëïð ãéá ëïãáñéáóìü ôïõ Õðïõñãåßïõ Äéêáéïóýíçò. 14. ¢ñèñï 65: Ïé áíôéññÞóåéò åóôéÜæïíôáé óôï ãåãïíüò üôé åêöåýãåé ôùí êáôáóôáôéêþí óêïðþí ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ
4
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ç åöáñìïãÞ ðïëéôéêþí åðáããåëìáôéêÞò áðïêáôÜóôáóçò áðïöõëáêéæïìÝíùí. Áõôü ãßíåôáé ðñïöáíþò, óýìöùíá ìå ôçí ÓõíôïíéóôéêÞ, ãéá íá êáëýðôïíôáé Ýîïäá ãéá ôéò Üíù äñáóôçñéüôçôåò, ü÷é áðü ôïí ðñïûðïëïãéóìü ôïõ Õ.Ä., áëëÜ áðü ôïí ðñïûðïëïãéóìü ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ. 15. Ôï Üñèñï 66, ðïõ êáèïñßæåé ôç óýíèåóç ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ, èá ðñÝðåé íá áðáëåéöèåß, äéüôé áðü ôï Ýôïò 1971, ðïõ éó÷ýåé ôï Í.Ä. 1017/1971, ôï ÔÁ×ÄÉÊ, ìå ôç óçìåñéíÞ ôïõ óýíèåóç, Ý÷åé ëåéôïõñãÞóåé áðñüóêïðôá êáé áðïôåëåóìáôéêÜ. ¢ëëùò, ï ïñéóìüò ôùí äéêçãüñùí ìåëþí ôïõ Ä.Ó. ôïõ ÔÁ×ÄÉÊ íá ãßíåôáé ìåôÜ áðü ðñüôáóç ôçò ÓõíôïíéóôéêÞò ÅðéôñïðÞò ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò. ÔÝëïò, ç ÓõíôïíéóôéêÞ èåùñåß åðéâåâëçìÝíç ôç óõìðåñßëçøç óôï õðü øÞöéóç Ó÷Ýäéï Íüìïõ äéêïíïìéêÞò äéÜôáîçò, ç ïðïßá èá õðÜãåé ñçôÜ óôïí Ýëåã÷ï ôùí Äéïéêçôéêþí Äéêáóôçñßùí (ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åðéêñáôåßáò) ôéò ðñïìÞèåéåò ôùí Íïóïêïìåßùí êáé ôùí ëïéðþí öïñÝùí, ðïõ åðïðôåýïíôáé áðü ôï Õðïõñãåßï Õãåßáò & ÊïéíùíéêÞò Áëëçëåããýçò, üðùò Üëëùóôå ãßíåôáé ìÝ÷ñé óÞìåñá. Äéüôé, õðü ôçí éó÷ý ôïõ ðñüóöáôïõ Í.3580/2007, êáèßóôáôáé ëßáí áìößâïëï åÜí ïé ðñïìÞèåéåò áõôÝò, äéåîáãüìåíåò ðëÝïí áðü í.ð.é.ä. (ôïí ÉÖÅÔ êáé ôç ÄÅÐÁÍÏÌ) õðü ôçí åðïðôåßá ôçò ÅðéôñïðÞò Ðñïìçèåéþí Õãåßáò, èá ðñÝðåé íá åêäéêÜæïíôáé áðü ôï ÌïíïìåëÝò Ðñùôïäéêåßï Þ áðü ôï Óõìâïýëéï Åðéêñáôåßáò. ÁëëÜ äåí åßíáé ëïãéêü íá äéáóðÜôáé ç äéêáéïäïóßá êáé ç íïìïëïãßá ãéá õðïèÝóåéò, ðïõ ü÷é ìüíïí Ý÷ïõí áõôáðüäåéêôá ôï ßäéï áíôéêåßìåíï êáé ôçí ßäéá êïéíùíéêÞ óçìáóßá ìå ôéò õðüëïéðåò, ðïõ èá åîáêïëïõèÞóïõí íá åêäéêÜæïíôáé áðü ôï ÓôÅ, áëëÜ, êõñßùò, åðéâáñýíïõí ôïí Êñáôéêü Ðñïûðïëïãéóìü ìå ðïëëáðëáóßùò óçìáíôéêüôåñá ðïóÜ áðü ü,ôé åêåßíåò, þóôå ïé ó÷åôéêÝò äéáãùíéóôéêÝò äéáäéêáóßåò íá ðñÝðåé íá ôßèåíôáé õðü ôç âÜóáíï ôïõ äéêáóôéêïý åëÝã÷ïõ ôùí õøçëïý êýñïõò êáé ðëÝïí Ýìðåéñùí, åðß ôùí èåìÜôùí áõôþí, äéêáóôþí ôïõ ÓôÅ. Êáô’ åöáñìïãÞ, ëïéðüí, ôçò ðñüóöáôá áíáèåùñçèåßóáò äéÜôáîçò ôïõ Üñèñïõ 94 § 3 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò, èá ðñÝðåé íá ðñïóôåèåß óôï Íïìïó÷Ýäéï êáé ôï åîÞò Üñèñï: Óôï Üñèñï 11 ôïõ Í. 3580/2007, ðñïóôßèåôáé ðáñÜãñáöïò 2, ùò åîÞò: «Ïé êÜèå åßäïõò äéáöïñÝò, ðïõ áíáöýïíôáé êáôÜ ôçí åöáñìïãÞ ôïõ íüìïõ áõôïý, õðÜãïíôáé óôá áñìüäéá äéïéêçôéêÜ äéêáóôÞñéá».
Óçì. Ï íüìïò Þäç øçößóôçêå (Í. 3659/7.5.2008 ÖÅÊ Á´ 77/2008), èá åêäïèåß áðü ôïí Óýëëïãï êáé èá äéáíåìçèåß óôïõò äéêçãüñïõò.
ΑΤΟΜΙΚH ΚΑΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚH ΠΡΟΣΤΑΣIΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΝΑΛΩΤΏΝ ΑΠO ΤΗΝ EΛΛΕΙΨΗ ΟΥΣΙΑΣΤΙΚHΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜAΤΕΥΣΗΣ (Ερµηνεία των άρθρων 2&10 του Ν. 2251/1994
µετά το Ν. 3587/2007. Με ανάλυση νοµολογίας)
Γιώργος Ι. Δέλλιος, Αν. Καθηγητής Νοµικής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-292-7 ©2008, ΧΧΙΙ+412 σελ., Τιµή: x40,00
Το παρόν έργο αποτελεί µια συστηµατική προσπάθεια ερµηνευτικής παρουσίασης του συνόλου των διατάξεων του άρθρου 2 καθώς και των σχετικών µε τη συλλογική αγωγή διατάξεων του άρθρου 10 του Ν. 2251/1994, όπως αυτές έχουν πλέον διαµορφωθεί (§§1-10 του παρόντος). Σε ένα δεύτερο µέρος (§§ 11-15 του παρόντος) επιχειρείται η παρουσίαση της πληθωρικής εξέλιξης της νοµολογίας, ιδίως σε πεδία συναλλαγών που εµφανίζουν έντονα το πρόβληµα των καταχρηστικών όρων. Εκεί επιδιώκεται και η κατάταξη των σχετικών όρων σε επιµέρους θεµατικές. Ταυτόχρονα καταβάλλεται προσπάθεια για τη διαπίστωση της διαλεκτικής αλληλουχίας µεταξύ της ατοµικής και της συλλογικής προστασίας των καταναλωτών από τη µεθοδευµένη συµβατική αδικία. Τέλος, επιδίωξη του έργου αποτελεί η ανάδειξη και της κοινοτικής παραµέτρου, νοµοθετικής και νοµολογιακής, όχι µόνο για τη σχετική µε τις καταχρηστικές ρήτρες Οδηγία 93/13 αλλά και για την Οδηγία 98/27 «περί των αγωγών παραλείψεως στον τοµέα της προστασίας των συµφερόντων των καταναλωτών», καθώς και για την υπό αναθεώρηση Οδηγία 87/102 για την «καταναλωτική πίστη».
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
5
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÓÕÃÊÑÏÔÇÓÇ ÅÐÉÔÑÏÐÇÓ Ä.Ó.Á. ÃÉÁ ÔÇÍ ÁÍÔÉÌÅÔÙÐÉÓÇ ÐÅÑÉÐÔÙÓÅÙÍ ÁÍÔÉÄÉÊÇÃÏÑÉÊÇÓ ÓÕÌÐÅÑÉÖÏÑÁÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
O
Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí óõãêñüôçóå ÅðéôñïðÞ ðñïêåéìÝíïõ íá ðáñåìâáßíåé óå ðåñéðôþóåéò ðïõ åêäçëþíåôáé áíôéäéêçãïñéêÞ óõìðåñéöïñÜ äéêáóôþí. Óýìöùíá ìå ó÷åôéêÞ áíáêïßíùóç ôïõ Ä.Ó.Á., ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé ïöåßëïõí íá åöïñåýïõí ãéá ôçí ôÞñçóç ôçò íïìïèåôéêÞò åðéôáãÞò ôçò áðïíïìÞò áðü ôá ÄéêáóôÞñéá ôïõ ïöåéëïìÝíïõ óåâáóìïý ðñïò ôïõò äéêçãüñïõò «êáôÜ ôçí Üóêçóç ôïõ ëåéôïõñãÞìáôüò ôïõò», äçëáäÞ óôïí ôüðï êáé êáôÜ ôïí ÷ñüíï ðïõ, êáô’ Üñèñïí 39 ðáñ. 1 åäáö. Á´ ÊùäÄéê, áóêïýíôáé ôá Ýñãá ôùí äéêçãüñùí êáé üôé óõíåðþò ïöåßëïõí (ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé) äéá ôùí ïñãÜíùí ôïõò, ïóÜêéò ç åðéôáãÞ áõôÞ áãíïåßôáé Þ ðåñéãñÜöåôáé, íá ðáñåìâáßíïõí åðéôïðßùò êáé åðéêáßñùò, äçëáäÞ óôïí ôüðï êáé êáôÜ ôïí ÷ñüíï ðïõ ôá ëåéôïõñãéêÜ äéêáéþìáôá êÜðïéïõ äéêçãüñïõ ðáñáâéÜæïíôáé. Êáé ôïýôï, ãéáôß áôõ÷þò ðáñáôçñïýíôáé ïñéóìÝíá öáéíüìåíá «áíôéäéêçãïñéêÞò óõìðåñéöïñÜò» åê ìÝñïõò ðåñéïñéóìÝíïõ áñéèìïý Äéêáóôþí, ðïõ ü÷é ìüíï äéáôáñÜóóïõí ôçí áíáãêáßá êáé áìïéâáßá ó÷Ýóç
ÄåõôÝñá 5.5.2008 Ôñßôç 6.5.2008 ÔåôÜñôç 7.5.2008 ÐÝìðôç 8.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 9.5.2008 ÄåõôÝñá 12.5.2008 Ôñßôç 13.5.2008 ÔåôÜñôç 14.5.2008 ÐÝìðôç 15.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 16.5.2008 ÄåõôÝñá 19.5.2008 Ôñßôç 20.5.2008 ÁíáëõôÞò ×áñÜëáìðïò Âåñâåóüò ÄçìÞôñçò ÃáëåôæÜò ÅõÜããåëïò ÃáëåôóÝëçò Ðáíáãéþôçò Äñïóïðïýëïõ Óïößá Æáöåéñüðïõëïò Ìé÷Üëçò ÆåñâÝáò ÅõÜããåëïò ÊáêïãéáííÜêïõ Ìáñßá-Áíáóôáóßá ÊáëáíôæÜêïõ ÉùÜííá Êáíåëëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò Êáìåíüðïõëïò ÈùìÜò Êáíåëëüðïõëïò Íéêüëáïò
óåâáóìïý, ðïõ êáôÜ êáíüíá êñáôåß ìåôáîý Äéêáóôþí êáé Äéêçãüñùí, áëëÜ èßãïõí êáé ôïí ðõñÞíá ôùí äéêáéùìÜôùí êáé åããõÞóåùí ôïõ äéáäßêïõ, ãéá ôçí õðåñÜóðéóç ôïõ ïðïßïõ âñßóêåôáé óôï ÄéêáóôÞñéï ï äéêçãüñïò. Ðñï ôïõ õðáñêôïý áõôïý öáéíïìÝíïõ, ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé, äåí ìðïñïýí íá ðáñáìåßíïõí áðáèåßò, ïýôå íá ðåñéïñßæïíôáé óå åê ôùí õóôÝñùí áíáöïñÝò Þ äéáâÞìáôá êáé ãéá ôïí ðñüóèåôï ëüãï, üôé äåí óõíéóôïýí ïìÜäåò äéáìáñôõñßáò, áëëÜ óõãêáôáëÝãïíôáé ìåôáîý ôùí êñáôéêþí èåóìéêþí ÏñãÜíùí, ìÝóù ôçò éäñýóåùò êáé ëåéôïõñãßáò ôùí ïðïßùí, ðñáãìáôþíåôáé óôç äçìïêñáôéêÞ ÅëëçíéêÞ Ðïëéôåßá ôï áßôçìá êáé éêáíïðïéåßôáé ç áîßùóç ôçò «äéêáßáò äßêçò». Ðñïò ôïýôï, ïé ðáñáêÜôù óõíÜäåëöïé, ìÝëç ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ, èá åõñßóêïíôáé åê ðåñéôñïðÞò, êáèçìåñéíÜ óôá äéêáóôÞñéá, ãéá ôçí áíôéìåôþðéóç ôïõ èÝìáôïò ôçò áíôéäéêïíïìéêÞò Þ ìç ðñïóÞêïõóáò óõìðåñéöïñÜò äéêáóôþí ðñïò äéêçãüñïõò êáé ðñïò ôïýôï ðáñáêáëïýìå ãéá ôçí óõíåñãáóßá óáò ìå ôïõò óõìâïýëïõò êáé ôéò õðçñåóßåò ôïõ Óõëëüãïõ.
ÔåôÜñôç 21.5.2008 ÐÝìðôç 22.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 23.5.2008 ÄåõôÝñá 26.5.2008 Ôñßôç 27.5.2008 ÔåôÜñôç 28.5.2008 ÐÝìðôç 29.5.2008 ÐáñáóêåõÞ 30.5.2008 ÄåõôÝñá 2.6.2008 Ôñßôç 3.6.2008 ÔåôÜñôç 4.6.2008 ÐÝìðôç 5.6.2008 ÊïêêéíÜêçò ÅììáíïõÞë ÊïõâÝëç Ìáñßá Ìðïõëïýêïò Ãåþñãéïò Ìðïýñáò Ãåþñãéïò ÐáðáäÜêçò Êùí/íïò Ðáõëüðïõëïò ÁèáíÜóéïò ÓôñáôéíÜêç ¢ííá Ó÷éíÜò Èåüäùñïò ÔæïõìÜíçò ÁíäñÝáò ÔóáãêëÞ ×ñéóôßíá ×áôæçìé÷Üëçò ÄçìÞôñéïò ×áñáêôéíéþôçò ÉùÜííçò
ÁÐÏÖÁÓÇ ÏËÏÌÅËÅÉÁÓ ÃÉÁ ÔÏ ÎÅÐËÕÌÁ ÂÑÙÌÉÊÏÕ ×ÑÇÌÁÔÏÓ
ÏëïìÝëåéá ôùí ÐñïÝäñùí ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò óõíÞëèå óôéò 11 ÌáÀïõ 2008, óôá ãñáöåßá ôïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí, õðü ôçí Ðñïåäñßá ôïõ ÐñïÝäñïõ ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñç Ðáîéíïý, ìå èÝìá ôï ó÷Ýäéï íüìïõ «ãéá ôçí ðñüëçøç êáé ôçí êáôáóôïëÞ ôçò íïìéìïðïßçóçò åóüäùí áðü åãêëçìáôéêÞ äñáóôçñéüôçôá êáé ôçò ÷ñçìáôïäüôçóçò ôçò ôñïìïêñáôßáò», ìå ôï ïðïßï åðé÷åéñåßôáé ç åíáñìüíéóç ôçò íïìïèåóßáò ìáò ìå ôçí ôñßôç Ïäçãßá ôçò Å.Å. (2005/60/ÅÊ) êáé êáôÝëçîå óôçí áêüëïõèç ïìüöùíç áðüöáóç: I ÅììÝíåé óôéò Þäç äéáôõðùèåßóåò êáé ðÜãéåò èÝóåéò ôçò, üôé ïé õðï÷ñåþóåéò ôùí äéêçãüñùí ðñïò áíáöïñÜ õðüðôùí óõíáëëáãþí, êáèþò åðßóçò êáé ïé åéóáãüìåíåò íÝåò õðï÷ñåþóåéò ôùí äéêçãüñùí ãéá åöáñìïãÞ ìÝôñùí äÝïõóáò åðéìÝëåéáò ùò ðñïò ôïí ðåëÜôç, åßíáé áíôßèåôåò ìå ôçí ÅÓÄÁ, ôï Óýíôáãìá, êáèþò êáé ôç íïìïëïãßá ôïõ
H
ÄÅÊ êáé ôïõ ÅõñÄÄÁ. ÐñïóâÜëëïõí èåìåëéþäç äéêáéþìáôá ôùí ðïëéôþí ôá ïðïßá åßíáé áðüëõôá êáé áðáñáâßáóôá, áíáéñïýí ôçí åããýçóç ôçò äßêáéçò äßêçò, ôçí åëåýèåñç êáé áêþëõôç ðñüóâáóç ôïõ ðïëßôç óå íïìéêÞ ðëçñïöüñçóç, ôï äéêáßùìá ôïõ ðïëßôç íá åðéëÝîåé ôïí óõíÞãïñü ôïõ êáé ôçí áíôßóôïé÷ç õðï÷ñÝùóç ôïõ äéêçãüñïõ íá ðáñÜó÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ, ôçñþíôáò ôçí äåïíôïëïãßá êáé ôéò ðáñáäüóåéò ôïõ äéêçãïñéêïý óþìáôïò. ÊÜèå Ýííïéá êáôáããåëßáò ôïõ ðåëÜôç åßíáé áóýìâáôç ìå ôçí õðï÷ñÝùóç áõôÞ êáé ðñïóâÜëëåé ôç ëåéôïõñãéêÞ áíåîáñôçóßá ôïõ äéêçãüñïõ êáé ôï êáèÞêïí åðáããåëìáôéêÞò å÷åìýèåéáò. Ç ÏëïìÝëåéá èá õðïâÜëåé ôéò ðáñáôçñÞóåéò ôçò óôá óõíáñìüäéá Õðïõñãåßá Ïéêïíïìßáò êáé Äéêáéïóýíçò, þóôå íá åðé÷åéñçèåß ç ðñïóáñìïãÞ áõôÞò êáôÜ ôñüðï áðüëõôá óõìâáôü êáé óýìöùíá ìå ôéò áñ÷Ýò ôïõ íïìéêïý ìáò óõóôÞìáôïò.
6
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÄéêçãïñéêÜ ÍÝá
ÆÇÔÇÌÁÔÁ ÍÏÌÉÌÏÔÇÔÁÓ ÅÈÍÉÊÏÕ ×ÙÑÏÔÁÎÉÊÏÕ ÐËÁÉÓÉÏÕ
O
Õðïõñãüò ÐÅ×ÙÄÅ ê. Ãéþñãïò ÓïõöëéÜò êáôÝèåóå óôéò 16.4.2008 óôç ÂïõëÞ ðñïò øÞöéóç ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï, ôï ïðïßï èá óõæçôçèåß óôçí áñìüäéá ÄéáñêÞ ÅðéôñïðÞ êáé óôç óõíÝ÷åéá èá åãêñéèåß áðü ôçí ÏëïìÝëåéá ôçò ÂïõëÞò, äõíÜìåé ôçò ðáñ. 8 ôïõ Üñèñïõ 79 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò. Óýìöùíá ìå Áíáêïßíùóç ôçò ÏëïìÝëåéáò ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ÅëëÜäïò, ìå ôï åí ëüãù Ðëáßóéï åðé÷åéñåßôáé ç êáôáíïìÞ êáé ç ïñãÜíùóç ôùí ïéêïíïìéêþí äñáóôçñéïôÞôùí óôïí åèíéêü ÷þñï êáé áðïôõðþíåôáé ç êõâåñíçôéêÞ áíáðôõîéáêÞ ðïëéôéêÞ, ÷ùñßò üìùò íá ëáìâÜíåôáé éäéáßôåñç ìÝñéìíá ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, ðïõ, áðü êïéíïý ìå ôçí ïéêïíïìéêÞ êáé êïéíùíéêÞ ðáñÜìåôñï, áðïôåëïýí ôïõò ðõëþíåò ôçò âéþóéìçò áíÜðôõîçò. Åðéóçìáßíåôáé üôé, óýìöùíá ìå ôï êïéíïôéêü äßêáéï, áðïôåëåß äåóìåõôéêÞ õðï÷ñÝùóç ôçò ÷þñáò íá åêôéìÜ ôéò ðåñéâáëëïíôéêÝò åðéðôþóåéò ãéá ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá ðïõ åíäÝ÷åôáé íá Ý÷ïõí óçìáíôéêÝò åðéðôþóåéò óôï ðåñéâÜëëïí. Óôï ðëáßóéï áõôü, åßíáé áðáñáßôçôç ç åíóùìÜôùóç ôùí ðåñéâáëëïíôéêþí æçôçìÜôùí óôçí ðñïåôïéìáóßá êáé èÝóðéóç ó÷åäßùí êáé ðñïãñáììÜôùí ìå óêïðü ôçí ðñïþèçóç ôçò âéþóéìçò áíÜðôõîçò, üðùò ñçôÜ áíáöÝñåôáé óôçí Ïäçãßá 2001/42/ÅÊ ó÷åôéêÜ ìå ôçí åêôßìçóç ôùí ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí ïñéóìÝíùí ó÷åäßùí êáé ðñïãñáììÜôùí, ðïõ Ý÷åé Þäç ìåôáöåñèåß óôçí åèíéêÞ Ýííïìç ôÜîç. Ùò «ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá» íïïýíôáé, ìåôáîý Üëëùí, ôá ó÷Ýäéá êáé ðñïãñÜììáôá ðïõ åêðïíïýíôáé Þ/êáé åãêñßíïíôáé áðü ìéá Áñ÷Þ óå åèíéêü, ðåñéöåñåéáêü Þ ôïðéêü åðßðåäï Þ ðïõ åêðïíïýíôáé áðü ìéá Áñ÷Þ ðñïêåéìÝíïõ íá åãêñéèïýí, ìÝóù íïìïèåôéêÞò äéáäéêáóßáò, áðü ôï Êïéíïâïýëéï Þ ôçí ÊõâÝñíçóç. Ùóôüóï, êáôÜ ðáñÜâáóç ôçò êïéíïôéêÞò íïìïèåóßáò, äåí åêðïíÞèçêå ðñïçãïýìåíç ìåëÝôç ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí óôçí ðåñßðôùóç ôïõ Åèíéêïý ×ùñïôáîéêïý Ðëáéóßïõ. ¼ðùò ðñïêýðôåé, Üëëùóôå, áðü ôï D (2008)ENV. A2/SA/3839/18.3.2008 Ýããñáöï ôçò ÃåíéêÞò Äéåýèõíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò ôçò ÅõñùðáúêÞò ÅðéôñïðÞò, ôï åí ëüãù ó÷Ýäéï åìðßðôåé óôï ðåäßï åöáñìïãÞò ôçò Ïäçãßáò 2001/42/ÅÊ, êáèþò åðßóçò êáé óôï ðåäßï åöáñìïãÞò ôçò Ïäçãßáò 92/43/ ÅÏÊ ãéá ôç äéáôÞñçóç ôùí öõóéêþí ïéêïôüðùí, êáèþò êáé ôçò Üãñéáò ðáíßäáò êáé ÷ëùñßäáò. ÄõíÜìåé ôïõ åí ëüãù åããñÜöïõ ôçò ÅðéôñïðÞò, ç ÊõâÝñíçóç èá ðñÝðåé Üìåóá íá áéôéïëïãÞóåé óôá áñìüäéá êïéíïôéêÜ üñãáíá ôçí ðáñÜëåéøÞ ôçò íá õðïâÜëåé ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï óôç äéáäéêáóßá ôçò ðñïçãïýìåíçò åêôßìçóÞò ôïõ óôï ðåñéâÜëëïí. ÐåñáéôÝñù, ôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï, ðñïùèÞèçêå óôç ÂïõëÞ ÷ùñßò íá ðñïçãçèåß ðñáãìáôéêÞ äéáâïýëåõóç, êáèþò äåí äéáóöáëßóôçêå ç ðñáãìáôéêÞ áíôáëëáãÞ áðüøåùí ìåôáîý ôùí åíäéáöåñïìÝíùí ïýôå êáé ç áðïôåëåóìáôéêÞ óõììåôï÷Þ ôçò êïéíùíßáò ôùí ðïëéôþí óôç äéáìüñöùóç ôùí ôåëéêþí áðïöÜóåùí. Ìå ôïí ôñüðï áõôü åíôåßíåôáé óõíå÷þò ç áßóèçóç üôé ïé ðïëßôåò ðáñáìåñßæïíôáé êáôÜ ôç äéáäéêáóßá ëÞøçò áðïöÜóåùí ðïõ áöïñïýí óôï ðåñéâÜëëïí, áöïý áõôÝò êáôåõèýíïíôáé ôåëéêÜ áðü ïñéóìÝíïõò ðïõ áðïöáóßæïõí ãéá ôïõò ðïëßôåò åñÞìçí ôïõò. Ïé ùò Üíù ðáñáëåßøåéò åðéóçìÜíèçêáí áðü ôï Åèíéêü Óõìâïýëéï ×ùñïôáîéêïý Ó÷åäéáóìïý êáé Áåéöüñïõ ÁíÜðôõîçò ðñïò ôçí çãåóßá ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ, ðëçí üìùò, äåí åëÞöèçóáí
õðüøç. Óçìåéþíåôáé, üôé ôï Åèíéêü Óõìâïýëéï, ïé óõíåäñéÜóåéò ôïõ ïðïßïõ Þôáí Ýíôïíåò êáé óõãêñïõóéáêÝò, ãíùìïäüôçóå ôåëéêÜ êáôÜ ðëåéïøçößá õðÝñ ôïõ Åèíéêïý ×ùñïôáîéêïý Ðëáéóßïõ, ÷ùñßò üìùò íá êáôïñèþóåé íá äéáìïñöþóåé Ýíá åíéáßï êåßìåíï ãíùìïäüôçóçò. Åðéóçìáßíåôáé ðÜíôùò, üôé óôç óýíèåóç ôïõ Åèíéêïý Óõìâïõëßïõ äåí ðñïâëÝðåôáé ðáñáäüîùò ç óõììåôï÷Þ åêðñïóþðïõ ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí ôçò ÷þñáò ïýôå åéäéêïý åìðåéñïãíþìïíá äéêáßïõ ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò. Åßíáé áëÞèåéá üôé ç ðåñéâáëëïíôéêÞ äéÜóôáóç áðïôåëåß ðÜíôá åíï÷ëçôéêÞ ðáñÜìåôñï óôá áíáðôõîéáêÜ ó÷Ýäéá. Ùóôüóï, óå ðåñßðôùóç ðïõ äåí õðÜñîïõí ïõóéáóôéêÝò ôñïðïðïéÞóåéò óôï Åèíéêü ×ùñïôáîéêü Ðëáßóéï ðñéí ôç óõæÞôçóÞ ôïõ óôçí ÏëïìÝëåéá ôçò ÂïõëÞò ìå óôü÷ï ôçí åíßó÷õóç ôçò ðåñéâáëëïíôéêÞò ðáñáìÝôñïõ, åßíáé âÝâáéï üôé ç ÷þñá áðåéëåßôáé ìå ôçí åðéâïëÞ ìáò íÝáò êáôáäßêçò ãéá ðáñÜâáóç ôïõ êïéíïôéêïý äéêáßïõ ðåñéâÜëëïíôïò, åíþ óå ðåñßðôùóç áêýñùóÞò ôïõ, óõìðáñáóýñïíôáé üëá ôá ÅéäéêÜ ×ùñïôáîéêÜ Ðëáßóéá (ÁÐÅ, Âéïìç÷áíßáò, Ôïõñéóìïý), ôá ïðïßá èá åêäïèïýí äõíÜìåé áõôïý. Åðéóçìáßíåôáé ôÝëïò, üôé ôï èÝìá ôçò áðáßôçóçò ôÞñçóçò ôçò äéáäéêáóßáò ôçò óôñáôçãéêÞò ìåëÝôçò ðåñéâáëëïíôéêþí åðéðôþóåùí ãéá ôï Åèíéêü Ðëáßóéï ×ùñïôáîéêïý Ó÷åäéáóìïý, äåí äçìéïõñãÞèçêå, üðùò õðïóôçñßæåôáé óôçí áðü 22.4.2008 áíáêïßíùóç ôýðïõ ôïõ ÕÐÅ×ÙÄÅ, áëëÜ áíáäåß÷èçêå áðü ôçí ÏëïìÝëåéá ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí, ìåôÜ ôç äçìïóéïðïßçóç ôïõ áíùôÝñù åããñÜöïõ ôçò ÃåíéêÞò Äéåýèõíóçò ÐåñéâÜëëïíôïò ôçò Å.Å. Óõíåðåßá üëùí ôùí áíùôÝñù, ïé Äéêçãïñéêïß Óýëëïãïé, óå óõíåñãáóßá ìå üëïõò ôïõò åðéóôçìïíéêïýò öïñåßò ôçò ÷þñáò, èá ðáñáêïëïõèïýìå óõíå÷þò ôçí áðïô åëåóìáôéêÞ åöáñìïãÞ ôçò ó÷åôéêÞò íïìïèåóßáò êáé èá ðáñåìâáßíïõìå ðñïò üöåëïò ôïõ ðåñéâÜëëïíôïò, üðùò Ý÷ïõìå ðñÜîåé óõóôçìáôéêÜ ìÝ÷ñé óÞìåñá, åêðëçñþíïíôáò ôï ÷ñÝïò ìáò óôçí êïéíùíßá êáé óôéò åðüìåíåò ãåíåÝò. Ç ÏëïìÝëåéá ôùí Äéêçãïñéêþí Óõëëüãùí åðáíáöÝñåé ôçí ðñüôáóç äçìéïõñãßáò áõôïôåëïýò Õðïõñãåßïõ ÐåñéâÜëëïíôïò, ðïõ áðïäåéêíýåôáé, ìåôÜ êáé áðü ôçí ðñüóöáôç áðüöáóç ôçò ÅðéôñïðÞò Óõììüñöùóçò ôçò Ãñáììáôåßáò ôïõ ÏÇÅ ãéá ôçí êëéìáôéêÞ áëëáãÞ óå âÜñïò ôçò ÷þñáò ìáò, åîáéñåôéêÜ åðßêáéñç.
×ÏÑÇÃÇÓÇ ÌÉÁÓ ÌÇÍÉÁÉÁÓ (15çò) ÓÕÍÔÁÎÇÓ ÓÔÏÕÓ ÓÕÍÔÁÎÉÏÕ×ÏÕÓ ÔÏÕ ÔÁÌÅÉÏÕ ÍÏÌÉÊÙÍ
Óýìöùíá ìå ôçí õð’ áñéèì. Ö.10041/ 4906/221/23.4.2008 Áðüöáóç ôçò Õðïõñãïý Áðáó÷üëçóçò, åãêñßíåôáé óôïõò óõíôáîéïý÷ïõò ôïõ Ôáìåßïõ Íïìéêþí ç ÷ïñÞãçóç åö’ Üðáî ðïóïý, ßóïõ ìå ôï ýøïò ìéáò êáôáâáëëüìåíçò ìçíéáßáò óýíôáîçò.
8
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΚΑΙ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΕΛΕΓΧΟΣ
(Στους πρωτοβάθµιους οργανισµούς τοπικής αυτοδιοίκησης)
Αλεξάνδρα Κοκκίδου, Επίκ. Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστηµίου
ISBN: 978-960-445-310-8 ©2008, ΧΙΧ+231 σελ., Τιµή: x30,00
G G
G
G G
G
G G
Ιστορική διαδροµή του θεσµού Εξέταση των ειδικότερων ζητηµάτων της σύγχρονης ρύθµισης του θεσµού: - το ουσιαστικό περιεχόµενο και τα στοιχεία του, - η αυτοτέλεια των οργανισµών της τοπικής αυτοδιοίκησης, - η λειτουργική και οικονοµική τους αυτοτέλεια, - τα έσοδα και οι δαπάνες αυτών Διερεύνηση των δηµιουργούµενων νοµικών σχέσεων από το δικαίωµα του Κράτους να εποπτεύει τους Οργανισµούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Ανάλυση της έννοιας και της συνταγµατικής κατοχύρωσης του θεσµού Ο θεσµικός ρόλος του Ελεγκτικού Συνεδρίου και ο δηµοσιονοµικός έλεγχος που αυτό ασκεί Τα επί µέρους στοιχεία και η διαδικασία του προληπτικού ελέγχου που ασκείται σε πρώτο στάδιο, προληπτικό, επί των διατακτών Ο κατασταλτικός έλεγχος των λογαριασµών των δηµοσίων υπολόγων Η άσκηση των ενδίκων µέσων από διαφορές που προκύπτουν από τον έλεγχο αυτόν
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ΔΙΚΑΣΤΙΚH ΑΝΕΞΑΡΤΗΣIΑ ΚΑΙ ΑΜΕΡΟΛΗΨIΑ
(Πειθαρχικός έλεγχος των δικαστικών λειτουργών για “σφάλµατα” της δικανικής κρίσης)
Δηµήτριος Ράικος, Εφέτης Δ.Δ., Επίκουρος Καθηγητής Δ.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-305-4 ©2008, ΧΧ+346 σελ., Τιµή: x35,00
Η µελέτη αυτή αποτελεί µια προσπάθεια οριοθέτησης της ευαίσθητης γραµµής ισορροπίας µεταξύ των αρχών της δικαστικής ανεξαρτησίας και της σκοπούµενης µε αυτή δικαστικής αµεροληψίας, από τη µια µεριά, που αποτελούν προαπαιτούµενα της «δίκαιης» ή «χρηστής» δίκης και της πραγµάτωσης του κράτους δικαίου σε κάθε εξατοµικευµένη περίπτωση απονοµής δικαιοσύνης, και της αρχής της δικαστικής ευθύνης, από την άλλη, που απορρέει από τη δηµοκρατική µορφή του πολιτεύµατος και εκφράζει τη συνταγµατική υποχρέωση της Πολιτείας για την αναζήτηση και την οργάνωση δικαιοδοτικών µηχανισµών αξιόπιστων και αποτελεσµατικών. Οι τελευταίοι πρέπει να είναι σε θέση να ικανοποιήσουν ποιοτικά και ποσοτικά τη θεσµικά -σε συνταγµατικό και υπερεθνικό επίπεδο- κατοχυρωµένη αξίωση δικαστικής προστασίας των πολιτών.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÉÏÕ ÊÁÉ ÊÑÁÔÏÓ ÄÉÊÁÓÔÙÍ
Äéêçãïñéêüò Óýëëïãïò Áèçíþí äéïñãÜíùóå åêäÞëùóç, ôçí ÐÝìðôç 13 Äåêåìâñßïõ 2007 êáé þñá 7:00 ì.ì. óôçí áßèïõóá äéáëÝîåùí ôïõ Ä.Ó.Á., ìå èÝìá: «ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí». Êýñéïò åéóçãçôÞò Þôáí ï ÊáèçãçôÞò Ðïéíéêïý Äéêáßïõ ê. Ëåùíßäáò ÊïôóáëÞò êáé ïìéëçôÝò ïé ê.ê.: ÓôáìÜôçò Ãñýëëçò, Äéêçãüñïò, ÄéåõèõíôÞò ôïõ Íïìéêïý ÂÞìáôïò, Êùíóôáíôßíïò Êïõóïýëçò, Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò Äéêáóôéêþí Ëåéôïõñãþí ÓôÅ, Ìé÷Üëçò Ìáñãáñßôçò, å.ô. Áñåïðáãßôçò, ÓùôÞñçò ÌðÜãéáò, Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò ÅéóáããåëÝùí ÅëëÜäïò. ×áéñåôéóìïýò áðçýèõíáí ïé ê.ê.: Ãåþñãéïò Ðáíáãéùôüðïõëïò, Ðñüåäñïò ôïõ ÓôÅ, Âáóßëåéïò Íéêüðïõëïò, Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ êáé Ãåþñãéïò Êïýñôçò, Ðñüåäñïò ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ. Ôïí óõíôïíéóìü ôçò åêäÞëùóçò áíÝëáâå ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò. Óôçí ðñïóöþíçóç ðïõ Ýêáíå ï ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, áíáöÝñèçêå óôç äéÜêñéóç ôùí ôñéþí åîïõóéþí, ôïíßæïíôáò üôé, ç ðñïóðÜèåéá ðïõ ãßíåôáé åßíáé, áêñéâþò, ç ìßá åîïõóßá íá óõãêáëýðôåé ôçí Üëëç óå õðåñâïëÝò. ¼ðùò åßðå ï ê. Ðáîéíüò, «ôï ðþò èá ëåéôïõñãïýí óùóôÜ, ïýôùò þóôå íá ïäçãïýìáóôå óå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áõôü åßíáé ðÜñá ðïëý äýóêïëï. ¼ìùò, ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ óôçí ÅëëÜäá õðÜñ÷åé êáé èá õðÜñ÷åé êáé áõôü áêñéâþò åíéó÷ýïõìå åìåßò, ìå êÜèå ðñïóðÜèåéá êáé óå ó÷Ýóç ìå ôï ÊñÜôïò ôùí Äéêáóôþí Þ óå ó÷Ýóç ìå ôç íïìïëïãßá. Äåí Ý÷åé ó÷Ýóç ìå áõôü ðïõ ïðïéïóäÞðïôå ìðïñåß íá óõëëÜâåé ìå ôçí Ýííïéá üôé õðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí ðïõ áíôéìÜ÷åôáé ôï Ýíá ôï Üëëï. Äåí õðÜñ÷åé êáìßá áíôéìá÷ßá, õðÜñ÷åé áðü ðáíåðéóôçìéáêÞò ðëåõñÜò ï ïñéóìüò áõôüò. Åêåßíï ôï ïðïßï ìÝíåé, åßíáé ðÜíù áðü üëá íá õðåñâáßíïõìå ôá üóá óõìâáßíïõí êáé íá ìÝíïõìå óôáèåñïß êáé ðñïóçëùìÝíïé óôéò áðüøåéò ìáò, ãéáôß áãùíéæüìáóôå êáé ãéá Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáé ãéá ìéá Äéêáéïóýíç ðïõ óôÝêåôáé óáí âñÜ÷ïò óôï ýøïò ôçò». Óôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ï Ðñüåäñïò ôïõ ÓôÅ, ê. Ãåþñãéïò Ðáíáãéùôüðïõëïò Ýèåóå ôá åîÞò åñùôÞìáôá, ôá ïðïßá èá ðñÝðåé íá áðïôåëÝóïõí ôï áíôéêåßìåíï åíüò ãüíéìïõ äéáëüãïõ: ¸íá ÊñÜôïò Äéêáßïõ èá åß÷å Üñáãå ôç äõíáôüôçôá íá óõãêáôïéêÞóåé ìå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáóôþí; ÕðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáóôþí óôçí ÅëëÜäá; Ðïéá ðñÝðåé íá åßíáé ðñÜãìáôé ç èÝóç ôùí Äéêáóôþí óå Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ, åíüøåé êáé ôïõ ÓõíôÜãìáôïò; Ðþò ðñÝðåé Ýíá ÊñÜôïò Äéêáßïõ íá áíôéìåôùðßæåé ôéò äéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò; ÌÞðùò ïé áðáíôÞóåéò óôá åñùôÞìáôá áõôÜ åßíáé Þ èá Ýðñåðå íá åßíáé áõôïíüçôåò Þ ìÞðùò ü÷é; Áöïý áíÝöåñå óáí ÷áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá ôç 10
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
O
íïìïëïãßá ôïõ ÓôÅ ãéá ôçí ðñïóôáóßá ôïõ öõóéêïý êáé ðïëéôéóôéêïý ðåñéâÜëëïíôïò (ìå ôçí ïðïßá, ôï Áíþôáôï Áêõñùôéêü Äéïéêçôéêü ÄéêáóôÞñéï ôçò ÷þñáò êáèßóôáôáé ôï ßäéï çèéêüò íïìïèÝôçò êáé õðïêáèéóôÜ ôüóï ôç íïìïèåôéêÞ üóï êáé ôçí åêôåëåóôéêÞ ëåéôïõñãßá), ï ê.Ðáíáãéùôüðïõëïò ôüíéóå üôé èåùñåß áðáñáßôçôç ôç äéåðéóôçìïíéêÞ ðñïóÝããéóç ôïõ üëïõ èÝìáôïò êáé ôçí êáëÞ ðñïáßñåóç óôïí åðéóôçìïíéêü äéÜëïãï. Ï Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ, ê. Âáóßëçò Íéêüðïõëïò, óôï ÷áéñåôéóìü ðïõ áðçýèõíå, õðïóôÞñéîå ôá åîÞò: «Óå ìéá äçìïêñáôéêÞ ÷þñá, üðùò ç ÅëëÜäá ôïõ 21ïõ áé., áêïýãåôáé ðáñÜîåíá, ýðïõëá êáé ðñïóâëçôéêÜ, ôï óýíèçìá:«Ç ÅëëÜäá äåí åßíáé ÊñÜôïò Äéêáóôþí, áëëÜ ÊñÜôïò Äéêáßïõ», ðáñÜîåíá êáé ðñïóâëçôéêÜ ãéá ôïõò ¸ëëçíåò äéêáóôÝò, ãéáôß ðïôÝ áõôïß äåí äéáíïÞèçêáí íá óõæÞóïõí ìå ôï êñÜôïò óöåôåñéæüìåíïé ôçí êñáôéêÞ åîïõóßá óôï óýíïëü ôçò. Ïé ¸ëëçíåò äéêáóôÝò óõìðåñéöÝñïíôáé ãåíéêüôåñá êáé äñïõí ùò Üìåóá üñãáíá ôïõ êñÜôïõò, óôá ðëáßóéá ôïõ äçìïêñáôéêïý ìáò ðïëéôåýìáôïò, áðïíÝìïíôáò ôï äßêáéï óýìöùíá ìå ôïõò éó÷ýïíôåò åêÜóôïôå íüìïõò, õðáêïýïíôáò óå áõôïýò êáé óôç óõíåßäçóÞ ôïõò, ÷ùñßò êáìéÜ áðïëýôùò ðáñåêôñïðÞ. Äéáøåýäïíôáé, ëïéðüí, áðü ôá ðñÜãìáôá üóïé ðñïâÜëëïõí áõôü ôï óýíèçìá êáé áðïäåéêíýïíôáé ôïõëÜ÷éóôïí áíéóôüñçôïé, øåõäïëüãïé êáé óõêïöÜíôåò. Ùò Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ, ïýôå óôï ðáñåëèüí, üðùò äéäÜóêåé ç éóôïñßá, ïýôå óôï ðáñüí, üðùò ëÝåé ç ðñïóùðéêÞ åìðåéñßá ôïõ êáèåíüò áðü åìÜò, áëëÜ ïýôå êáé óôï ìÝëëïí, üðùò äéáóöáëßæïõí ôá õøçëÜ äçìïêñáôéêÜ éäåþäç, äåí åðé÷åßñçóáí, ïýôå ìåìïíùìÝíá ïýôå ïñãáíùìÝíá, íá åðéâÜëëïõí ôï äéêü ôïõò êñÜôïò. ¼óï áëçèÝò åßíáé üôé ç ÅëëÜäá åßíáé ÊñÜôïò Äéêáßïõ, Üëëï ôüóï áäéáìöéóâÞôçôï åßíáé üôé áõôÞ ç ÷þñá äåí Þôáí, äåí åßíáé êáé äåí èá ãßíåé ÊñÜôïò Äéêáóôþí. Ðñïò ôé ëïéðüí ï ëüãïò ãéá Ýíá áíýðáñêôï óô’ áëÞèåéá èÝìá; Êáé ãé´áõôü áêñéâþò ôï ëüãï, ôï óýíèçìá åßíáé, åêôüò áðü ðáñÜîåíï êáé ðñïóâëçôéêü ãéá ôïõò äéêáóôÝò, ýðïõëï êáé åðéêßíäõíï, áöïý, êáôÜ ôç ãíþìç ìáò, óôï÷åýåé óôçí áðïäõíÜìùóç ôçò ôñßôçò óõíôåôáãìÝíçò ìå ôï êñÜôïò åîïõóßáò, ôçò äéêáóôéêÞò. Ðåñéôôü, üìùò, íá óáò õðåíèõìßóù üôé áí êáôáëõèåß ç åîïõóßá áõôÞ, èá êáôáëõèåß ìáæß ìå áõôÞ êáé ïëüêëçñï ôï äçìïêñáôéêü ìáò ðïëßôåõìá. Ãé’ áõôü, ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëç ðñïóï÷Þ êáé ðïëëÞ ðåñßóêåøç, äéÜêñéóç êáé ðåñéóóÞ óýíåóç, êÜèå öïñÜ ðïõ áíáöåñüìáóôå óôï ñüëï êáé ôçí áðïóôïëÞ ôçò äéêáóôéêÞò åîïõóßáò êáé ôùí öïñÝùí ôçò. Äåí èá êïõñáóôþ ùò Ðñüåäñïò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ íá áíáêïéíþíù ðñïò êÜèå êáôåýèõíóç, üôé ïé ‘¸ëëçíåò äéêáóôÝò åßíáé áôáëÜíôåõôá ðñïóçëùìÝíïé óôá õøçëÜ
ôïõò êáèÞêïíôá, ôá áðü ôï áäéáìöéóâÞïðïßá êáé ôçñïýí ìå èñçôçôï ðåñéå÷üìåíï ôùí óêåõôéêü æÞëï, õðïôáãóõíôáãìáôéêþí åííïéþí ìÝíïé óôï Óýíôáãìá êáé êáé ïñéóìþí êáé êáèßôïõò íüìïõò. Ôá üðïéá óôáôáé óõíôáãìáôéêüò êñïýóìáôá äéáöèïñÜò Þ êïéíüò íïìïèÝôçò. åíôïðßæïíôáé óôï ÷þñï Ï ÊáèçãçôÞò ê. ôçò Äéêáéïóýíçò, äåí Ëåùíßäáò ÊïôóáëÞò, áíáéñïýí ôéò ðáñáðÜóôçí ïìéëßá ôïõ Ýèåóå íù äéáðéóôþóåéò. ÁõôÜ ôï êáßñéï åñþôçìá, áíôéìåôùðßæïíôáé ìå ôá ðüôå êáé ðþò ðñÝðåé åëåýèåñá êáé áíåîÜñôçï äéêáóôÞò íá áðïêëßôá óõíôåôáãìÝíá üñãáíá íåé áðü ôç óáöÞ äéáôçò äéêáóôéêÞò åîïõóßáò, ôýðùóç ôïõ íüìïõ êáé ôá ïðïßá äåí Ýðáøáí áí ï óôü÷ïò ôçò åñìçðïôÝ íá ëåéôïõñãïýí óôá Aðü áñéóôÝñá: Óô. Ãñýëëçò, Óùô. ÌðÜãéáò, Ä. Ðáîéíüò, Ë. ÊïôóáëÞò, íåßáò åßíáé ç äéáðßóôùðëáßóéá ôïõ ÓõíôÜãìáôïò Ì. Ìáñãáñßôçò, Ê. Êïõóïýëçò óç êáé ï óåâáóìüò ôçò êáé ôùí íüìùí. Äéêáéïýìáé, åðïìÝíùò, ìåôÜ áðü áõôÝò óõíôáãìáôéêÞò âïýëçóçò ôïõ íïìïèÝôç Þ ôï êáíïíéóôéôéò äéáðéóôþóåéò íá æçôÞóù áðü üëïõò óáò ôï óåâáóìü êü äüãìá ôïõ íüìïõ; ðñïò ôç äéêáéïóýíç ìáò, ï ïðïßïò óåâáóìüò, óå Üëëåò ¼ðùò áíÝöåñå ï ê.ÊïôóáëÞò, «áðïöáóéóôéêÞ óçìá÷þñåò, èåùñåßôáé áõôïíüçôïò, þóôå êáíÝíáò íá ìçí óßá ãéá ôçí åñìçíåßá åíüò íüìïõ åßíáé ç áíôéêåéìåíïôçí áðïññßðôåé åêåß êáé üëïé ôçí èÝôïõí óôï áðõñüðïéçìÝíç âïýëçóç ôïõ íïìïèÝôç. Óå ðåñßðôùóç ðïõ ï âëçôï. Ãéáôß íá ìçí éó÷ýóåé êáé óôçí ÅëëÜäá ôï ßäéï, ôç íïìïèÝôçò äåí êáôüñèùóå íá äéáôõðþóåé åðéôõ÷þò ôï óôéãìÞ ðïõ ôÝôïéïé äéêáóôÝò óôÝêïíôáé óôï ýøïò ôïõò, ðåñéå÷üìåíï åíüò íüìïõ Þ ç äéáäéêáóßá ùñßìáíóçò åíüò ôïõëÜ÷éóôïí üóï äéáâéïýí;». íüìïõ Ýðåóå óå áíáíôéóôïé÷ßá ðñïò ôéò íïìéêÝò áíôéëÞÏ Ðñüåäñïò ôïõ Åëåãêôéêïý Óõíåäñßïõ, ê. Ãåþñãéïò øåéò, ôüôå ïé äéêáóôÝò Ý÷ïõí ôç äõíáôüôçôá íá áðïêëßÊïýñôçò, ÷áéñåôßæïíôáò ôçí åêäÞëùóç, ôüíéóå üôé íïõí áðü ôç èÝëçóç ôïõ íïìïèÝôç. Ï äéêáóôÞò ìå üëç ÷ñÞæåé áðïóáöÞíéóçò ìéá Ýííïéá ðïõ ðëáíÜôáé óôï ôçí õðïêåéìåíéêüôçôÜ ôïõ, åßíáé åäþ ãéá ôçí åýñåóç ôïõ íïìéêü êüóìï óå âÜñïò ôçò äéêáéïóýíçò, ôçí Ýííïéá ôïõ äéêáßïõ. Ùóôüóï, äåí åðéôñÝðåôáé íá ôïðïèåôÞóåé ôçí ÊñÜôïõò ôùí Äéêáóôþí, áöïý ç Ýííïéá ôïõ ÊñÜôïõò áíôßëçøç ôïõ ãéá ïñèü Þ ìç ïñèü óôç èÝóç ôïõ íïìïèÝÄéêáßïõ åßíáé äåäïìÝíç êáé ìç áìöéóâçôïýìåíç. Ôï ôç. Ìå Üëëá ëüãéá, ï äéêáóôÞò äåí åßíáé åëåýèåñïò óôçí ðñüâëçìá, üðùò åßðå, ôßèåôáé áðü ôï äßëçììá áí, åñìçíåßá ôïõ äéêáßïõ. Ï äéêáóôÞò, äçëáäÞ, èá ðñÝðåé íá üôáí êñßíåôáé áðü ôá äéêáóôÞñéá Ýíáò èåóìüò, ôá äéêáäéáãíþóåé ôï óêïðü ôïõ íüìïõ, ôï åíõðÜñ÷ïí óå áõôüí óôÞñéá Ý÷ïõí Þ ü÷é áðåñéüñéóôç åëåõèåñßá êñßóçò êáé ôÝëïò, èá ðñÝðåé íá åñùôÞóåé ðïéá åßíáé ç åðéäßùîç ôïõ áêýñùóçò Þ, áöïý äåí íïìïèåôïýí, ïöåßëïõí íá õðáíïìïèÝôç óôç ó÷åôéêÞ ñýèìéóç. ¼ôáí ï äéêáóôÞò áðïêïýóïõí óôç èåìåëéþäç äéÜôáîç ôïõ Üñèñïõ 1 ðáñ.3 ìáêñýíåôáé áðü ôçí áíôßëçøç ôïõ íïìïèÝôç ï ïðïßïò ôïõ Óõíô. üôé üëåò ïé åîïõóßåò ðçãÜæïõí áðü ôï ëáü åßíáé åãêëùâéóìÝíïò óå Ýíá ðïëéôéêÜ êáé êáôáóôáóéáêÜ êáé õðÜñ÷ïõí õðÝñ áõôïý. ¼ìùò, êáôÜ ôï Óýíôáãìá, ïñéïèåôçìÝíï ðëáßóéï, ãéá íá áíáäåßîåé ôï óêïðü ôïõ ï äéêáóôÞò åßíáé ç åããýçóç ôçò åëåõèåñßáò ôùí ðïëéôþí íüìïõ êáé ôéò áîßåò ôéò ïðïßåò ï íïìïèÝôçò Þèåëå ìå êáé öñáãìüò óôï óýíäñïìï ôçò ðáíåîïõóßáò ôùí åêÜáõôüí íá ðñáãìáôþóåé, ôüôå äåí ðñÜôôåé contra legem óôïôå êõâåñíþíôùí, áöïý, óôçí åðï÷Þ ìáò, ç äéÜêñéóç áëëÜ extra legem. Åíôïýôïéò, ðïéïò Üëëïò, áí ü÷é ï íïìïèåôéêÞò êáé åêôåëåóôéêÞò åîïõóßáò åßíáé ôõðéêÞ êáé äéêáóôÞò, èá ðñÝðåé íá êñéèåß óôï ðëáßóéï ôïõ ÊñÜôïõò óêéþäçò. Óôï äßëçììá áõôü, ï Ðñüåäñïò ôïõ ÅëÓ õðïÄéêáßïõ ìå ôéò äéáêñßóåéò ôùí ôñéþí åîïõóéþí, íá âñåé óôÞñéîå üôé ç áðÜíôçóç åßíáé üôé ï äéêáóôÞò ðñÝðåé íá ôçí áðÜíôçóç ôïõ Äéêáßïõ óôç óõãêåêñéìÝíç ðåñßðôùóç áóêåß ôç äéêáóôéêÞ ôïõ åîïõóßá ìå Üêñá ðñïóï÷Þ, ìå åíüøåé áîéáêþí óõãêñïýóåùí êáé ìÜëéóôá üôáí ï íüìïò ãíþìïíá ôç óõíåßäçóÞ ôïõ êáé ìÝóá óôá áõóôçñÜ ðëáßóéùðÜ; Ç Ýííïéá «ÊñÜôïò Äéêáóôþí» äåí áîßæåé êáé äåí óéá ôçò åîïõóßáò ðïõ ôïõ ðáñÝ÷åé ôï Óýíôáãìá. ðñÝðåé íá Ý÷åé áñíçôéêÞ áðü÷ñùóç Þ ÷ñïéÜ. Áðïôåëåß ôç Ïëïêëçñþíïíôáò ôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ï ê.Êïýñôçò óõãêåêñéìåíïðïßçóç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. Ï Êáíüíáò ôüíéóå üôé «üëïé ïé äéêáóôÝò ðñÝðåé íá äéáêçñýîïõìå üôé Äéêáßïõ âñßóêåôáé óôáèåñÜ óå óõó÷Ýôéóç êáé ìå ôéò êïéäåí ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ÊñÜôïò Äéêáóôþí», åðéóÞìáíå íùíéêÝò-ðïëéôéêÝò åëëåßøåéò ðÜíù óôéò ïðïßåò ðñÝðåé íá äå ðáñÜëëçëá üôé ç äéêáóôéêÞ åîïõóßá ÷Üíåé ôï óõíôáãåðéäñÜóåé. Ãé’ áõôü, ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõ ìðïñåß êáé ðñÝìáôéêü ôçò èåìÝëéï êáôÜ ôï ëüãï ðïõ áðïìáêñýíåôáé ðåé êÜôù áðü ðñïûðïèÝóåéò íá ìåôáëëáãåß ìå áõôÝò.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
11
×áñáêôçñéóôéêü ðáñÜäåéãìá åßíáé ç êåíôñéêÞò óçìáóßáò Ýííïéá ôçò äçìüóéáò ôÜîçò. Ðïéïò Üëëïò, åêôüò áðü ôï äéêáóôÞ, èá äéáðéóôþóåé ôï ìåôáëëáóóüìåíï ðåñéå÷üìåíï åíüò íüìïõ ìå ôç âïÞèåéá ôùí äéêáééêÜ áíáãíùñéóìÝíùí ôñüðùí ôçò åýñåóçò ôïõ äéêáßïõ êáé íá ôï áíáäåßîåé óôç íïìéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá; Áêñéâþò ç äéáóöáëéóìÝíç áðü ôï Óýíôáãìá áíåîáñôçóßá êáé ç áðïêëåéóôéêÞ ðñüóäåóÞ ôçò óôï íüìï êáé óôï äßêáéï ôïí ðñïêáèïñßæåé êáôÜ êÜðïéï ôñüðï íá áíáäåßîåé, ùò ÷åéñþíáî ôçò äéêáéïóýíçò, ôï áíôéêåéìåíéêü ðåñéå÷üìåíï ôïõ íüìïõ óôçí áðüöáóÞ ôïõ. ÊáôÜ ôá ëïéðÜ, ôï ëåãüìåíï «íïìïëïãéáêü äßêáéï» áöÞíåé ôï ðñùôåßï ôïõ íïìïèÝôç, ãéáôß óå ôïýôïí ðáñáìÝíåé ôï ðñïíüìéï íá äñá óôï áêÝñáéï óå êÜèå åñìçíåßá êáé åîÝëéîç ôïõ äéêáßïõ ìÝóù ôùí äéêáóôçñßùí. Ôá äéêáóôÞñéá âñßóêïíôáé åíßïôå óôç èÝóç íá êÜíïõí Ýêêëçóç óôï íïìïèÝôç íá áíôáðïêñéèåß óôçí õðåõèõíüôçôÜ ôïõ êáé íá áðáíôÞóåé äéá ôçò íïìïèåôéêÞò ïäïý óå åñùôÞìáôá ðïõ ÷ñåéÜæïíôáé áðÜíôçóç. ÅîÜëëïõ, õðÜñ÷ïõí ðïëëÜ óôïé÷åßá ðïõ ôåêìçñéþíïõí áõôÞ ôçí ôïðïèÝôçóç, üôé ï íïìïèÝôçò, áêñéâþò óå äýóêïëá êáé ðïëéôéêþò áìöéóâçôïýìåíá åñùôÞìáôá, õðïëïãßæåé üôé ôá äéêáóôÞñéá, óå ôåëåõôáßá áíÜëõóç, èá ðñïóäþóïõí óå äéêáééêÜ ðñïâëçìáôéêïýò óõìâéâáóìïýò äéêáéïðñáêôéêü ðåñéå÷üìåíï. Éäéáßôåñç óçìáóßá ãéá ôç ó÷Ýóç ôïõ äéêáóôÞ ðñïò ôï íïìïèÝôç Ý÷åé ç Üðïøç ðïõ, ìÝ÷ñé óÞìåñá, Ýìåíå åêôüò ïðôéêïý ðåäßïõ. Ó÷åôßæåôáé ìå ôç ìåèïäïëïãßá ôïõ äéêáßïõ êáé ôçí åñìçíåßá ôïõ íüìïõ åíüøåé ôùí íïìïèåóéþí ìÝóá óôçí Å.Å. êáé ôùí äéáôÜîåùí ôïõ êïéíïôéêïý äéêáßïõ. ÁíÞêåé óôï ðáñåëèüí ç åðï÷Þ üðïõ ïé äéêáóôÝò, åíôüò ôïõ åóùôåñéêïý äéêáééêïý óõóôÞìáôïò, Ýðñåðå íá åñìçíåýïõí êáíüíåò áðëþò êáé ìüíï ôïõ åóùôåñéêïý íïìïèÝôç». Óôçí ïìéëßá ôïõ, ï ê. ÓôáìÜôçò Ãñýëëçò, áíáöÝñèçêå óôá âáóéêÜ ÷áñáêôçñéóôéêÜ ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ, ôá ïðïßá åßíáé óýìöõôá ìå ôçí áíèñþðéíç öýóç. ÓõãêåêñéìÝíá, áõôÜ åßíáé: Ç äéÜêñéóç ôùí åîïõóéþí, ç óõãêñüôçóç ôùí äéêáóôçñßùí êáé ç ïñãÜíùóç ôçò ëåéôïõñãßáò ôïõò áðü ðñüóùðá, üðùò åßíáé ïé äéêáóôÝò, ìå êáíüíåò åê ôùí ðñïôÝñùí ãíùóôïýò êáé íïìïèåôçìÝíïõò, åßíáé ôï äéêáßùìá êñéôéêÞò óôéò äéïéêçôéêÝò áñ÷Ýò, åßíáé ç ìç áíáôñïðÞ ôïõ äåäéêáóìÝíïõ, äçëáäÞ ç ìç êáôÜ÷ñçóç ìå äéêáóôéêÝò ðñÜîåéò ôçò äéêáóôéêÞò êñßóçò, åßíáé ç åëåõèåñßá ôïõ ðñïóþðïõ, ôçò åñãáóßáò ôïõ, ï óåâáóìüò óôçí áîéïðñÝðåéÜ ôïõ, ï óåâáóìüò óôï ðåñéâÜëëïí, óôçí õãåßá ôïõ, ï óåâáóìüò óôï äéêáßùìÜ ôïõ íá áðïëáìâÜíåé ôçí çñåìßá êáé ôçí ïìïñöéÜ ôçò öýóçò, ç ðñïóôáóßá ôçò ðåñéïõóßáò ôïõ êáé ãåíéêÜ ôùí åííüìùí áãáèþí ôïõ. ÅðïìÝíùò, åßðå ï ê.Ãñýëëçò, üðïõ õðÜñ÷åé áíáîéïêñáôßá êáé, åðïìÝíùò, äåí õðÜñ÷åé äõíáôüôçôá åëåýèåñçò ðñüóâáóçò óôçí åñãáóßá êáé ôçí áíÜðôõîç ôçò ðñïóùðéêüôçôáò, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ. ¼ðïõ ìåôáôñÝðåôáé 12
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ï äéêáóôÞò áðü ôéò óõíèÞêåò ôçò äïõëåéÜò ôïõ óå ðáñáãùãü äéêáóôéêþí áðïöÜóåùí, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, ãéáôß ðëçãþíåôáé ç äõíáôüôçôá ôçò ïñèÞò äéêáóôéêÞò êñßóçò. ¼ðïõ ôáõôßæåôáé ôï äçìüóéï óõìöÝñïí, ôï ïðïßï åßíáé ôï óõìöÝñïí üëùí ìáò, ìå ôï óõìöÝñïí ôïõ äçìïóßïõ, ôï ïðïßï åßíáé ðïëëÝò öïñÝò óõìöÝñïí ôùí ëåéôïõñãþí Þ ðáñáëåéôïõñãþí ôïõ, ðëçãþíåôáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ. Óôçí ïìéëßá ôïõ, ï Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò Äéêáóôéêþí Ëåéôïõñãþí, ê. Êùí/íïò Êïõóïýëçò áñ÷éêÜ áíáöÝñèçêå óôï óõãêåêñéìÝíï íüçìá ôùí äýï üñùí êáé óôç óõíÝ÷åéá åðéêåíôñþèçêå óôïí üñï «ÊñÜôïò Äéêáóôþí». Åéäéêüôåñá, ï ê.Êïõóïýëçò åßðå: «Áõôü ðïõ ðñïçãÞèçêå, éóôïñéêÜ êáé ïõóéáóôéêÜ, åßíáé ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, ìå ôï ïðïßï åííïïýìå ôï ÊñÜôïò óôï ïðïßï ç åêôåëåóôéêÞ åîïõóßá õðüêåéôáé óôï íüìï, óå áíôßèåóç ìå ü,ôé óõíÝâáéíå óôï áðïëõôáñ÷éêü êñÜôïò. Óå ìéá ðñþôç öÜóç, åß÷áìå ôçí ôõðéêÞ ìïñöÞ ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. ÄçëáäÞ, ôï âÜñïò åß÷å äïèåß óôçí ôÞñçóç ôùí ôýðùí ìå ôïõò ïðïßïõò äéáìïñöþíåôáé êáé åöáñìüæåôáé ôï äßêáéï. Ç åìðåéñßá üìùò ôïõ Åèíéêïóïóéáëéóìïý ïäÞãçóå óôï óõìðÝñáóìá üôé äåí åßíáé áñêåôü, åßíáé óçìáíôéêü âÝâáéá êáé åîáêïëïõèåß íá ÷ñåéÜæåôáé ôï ôõðéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áëëÜ èá ðñÝðåé íá åìðëïõôéóôåß ìå ïõóéáóôéêü ðåñéå÷üìåíï. Êáé ìéëÜìå, ðëÝïí, ãéá ôï ïõóéáóôéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ, üðïõ ôï ÊñÜôïò äåóìåýåôáé êáé áðü ïõóéáóôéêÝò áîßåò ïé ïðïßåò èåóðßæïíôáé óôï óõíôáãìáôéêü ôïõ ÷Üñôç êáé êáôåîï÷Þí åßíáé ôá áôïìéêÜ äéêáéþìáôá. Åßíáé, äçëáäÞ, áñ÷Ýò ïé ïðïßåò âñßóêïíôáé óå áíþôåñç âáèìßäá ðÜíù áðü ôéò áðïöÜóåéò ôçò åêÜóôïôå êïéíïâïõëåõôéêÞò ðëåéïøçößáò, ÷ùñßò üìùò áõôü íá óçìáßíåé üôé ðåñéïñßæïíôáé áóöõêôéêÜ ôá ðëáßóéá äñÜóçò ôçò ðïëéôéêÞò. Ç äéáóöÜëéóç ôùí èåìåëéùäþí üñùí ôïõ ïõóéáóôéêïý êñÜôïõò äéêáßïõ áíáôÝèçêå óôç äéêáóôéêÞ åîïõóßá. ¸íá åã÷åßñçìá ôï ïðïßï Ý÷åé ÷áñáêôçñéóôåß åðéêßíäõíï. ÁëëÜ äåí õðÜñ÷åé Üëëç ëýóç. ¸÷åé öèÜóåé ç áíÜèåóç ôïõ åëÝã÷ïõ óôç äéêáóôéêÞ åîïõóßá óôï åðßðåäï ôïõ åëÝã÷ïõ ôùí óõíôáãìáôéêþí äõóêïëéþí, åßôå ìå ôçí ßäñõóç åéäéêþí óõãêåíôñùôéêþí óõíôáãìáôéêþí äéêáóôçñßùí åßôå ìå ôïí Ýëåã÷ï, üðùò ôïí Ý÷ïõìå óôç ÷þñá ìáò. Êáé åßíáé Ýôóé, üðùò Þäç áíáöÝñèçêå, üôé ï äéêáóôéêüò Ýëåã÷ïò åßíáé ç óõãêåêñéìåíïðïßçóç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáßïõ. Êáé ðñÜãìáôé, ç åðéññïÞ ôçò äéêáéïóýíçò åßíáé ðïëý ìåãÜëç. Ôï 1780 ï Öñåéäåñßêïò ï Â’ äéáêÞñõîå üôé äåí èá åðéôñÝøïõìå óå êáíÝíáí äéêáóôÞ íá åñìçíåýåé ôïõò íüìïõò, íá ôïõò äéáóôÝëëåé Þ íá ôïõò óõóôÝëëåé êáé ðïëý ðåñéóóüôåñï íá äéáíïåßôáé íá äéáìïñöþíåé íÝïõò íüìïõò. Êáé Ý÷ïõìå îåðåñÜóåé êáé ôïí ÌïíôåóêéÝ, üôáí Ýãñáöå üôé ï äéêáóôÞò åßíáé áðëþò ôï óôüìá ôïõ íüìïõ. Êáé åñ÷üìáóôå óôïí üñï ôïõ ÊñÜôïõò ôùí Äéêáóôþí
ðïõ åêöñÜæåé, êáôÜ ôçí åðéêñáôÝóôåñç Üðïøç, ôï öáéíüìåíï ôçò õðïêáôÜóôáóçò ôïõ íïìïèÝôç, ï ïðïßïò Ý÷åé äçìïêñáôéêÞ íïìéìïðïßçóç ìÝóá áðü ôéò åêëïãÝò êáé ôç ëáúêÞ êõñéáñ÷ßá. ÕðïêáôÜóôáóç, ëïéðüí, ôïõ íïìïèÝôç áðü ôï äéêáóôÞ. Óôçí ÅëëÜäá, ï Ýëåã÷ïò ôçò óõíôáãìáôéêüôçôáò ôùí íüìùí Ý÷åé ìéá ðéï Ýãêñéôç äéêáéïðïëéôéêÞ ÷ñïéÜ óå ó÷Ýóç ìå Üëëåò ÷þñåò. Äåí Ý÷ïõìå åéäéêü óõãêåíôñùôéêü óõíôáãìáôéêü äéêáóôÞñéï, äåí Ý÷ïõìå óõíôáãìáôéêïýò äéêáóôÝò ïé ïðïßïé ïñßæïíôáé áðü ôá êïéíïâïõëåõôéêÜ êüììáôá, äåí Ý÷ïõìå åõèåßá ðñïóöõãÞ êáôÜ ôçò óõíôáãìáôéêüôçôáò íüìïõ, ðñïò ôï ðáñüí êáé êáôÜ êáíüíá ôïõëÜ÷éóôïí. Èá Ýëåãá üôé áõôÜ ðïõ ðáñáôçñïýíôáé óôçí ÅëëÜäá ìïéÜæïõí ðåñéóóüôåñï åýóôï÷ï íá ÷áñáêôçñéóôïýí ìå ôïí üñï «äéêáóôéêüò áêôéâéóìüò». Ðáñüëá áõôÜ, ç óõæÞôçóç ãéá ôçí ýðáñîç ôïõ ÊñÜôïõò Äéêáóôþí, üóï êáé áí íïìßæù üôé ôïõëÜ÷éóôïí óôçí ÅëëÜäá ìéëÜìå ãéá Ýíá óêéÜ÷ôñï ðáñÜ ãéá Ýíá ðñáãìáôéêü æÞôçìá, ðéóôåýù üôé åßíáé ÷ñÞóéìç. Ôá üñéá ôçò åîïõóßáò ôùí äéêáóôþí åßíáé áíÜãêç íá åîåôÜæïíôáé óõíÝ÷åéá. Ôüóï óå ó÷Ýóç ìå ôá üñéá ôçò åîïõóßáò ôçò íïìïèåôéêÞò üóï êáé ìå ôá üñéá ðïõ ðñÝðåé íá Ý÷åé ç äéêáóôéêÞ åîïõóßá áðÝíáíôé óôïõò äéáäßêïõò. Ç êïìâéêÞ èÝóç ôïõ äéêáóôÞ óôï óçìåñéíü ôõðéêü êáé ïõóéáóôéêü ÊñÜôïò Äéêáßïõ êáèéóôÜ ôåñÜóôéåò ôéò åõèýíåò ìáò êáé éäéáßôåñá ìÜëéóôá ôùí äéêáóôþí ðïõ õðçñåôïýí óå áíþôáôá äéêáóôÞñéá, ãéáôß ç íïìïëïãßá ôïõò áóêåß ôç ìÝãéóôç åðéññïÞ. ÐñÝðåé íá ôï ðïýìå ñçôÜ, üôé éó÷ýåé ï óåâáóìüò ôùí áñìïäéïôÞôùí ôïõ íïìïèÝôç êáé áðïôåëåß ðñùôáñ÷éêÞ õðï÷ñÝùóç ôïõ äéêáóôÞ. Ç õðÝñâáóç áõôþí ôùí ïñßùí óõíéóôÜ íüóçóç ôïõ íïìïèåôéêïý Ýñãïõ. Áðü ôçí Üëëç, âÝâáéá, ï äéêáóôÞò Ý÷åé ïñéóìÝíá êáèÞêïíôá ôá ïðïßá ðñÝðåé íá áóêÞóåé. Áí äåí ôá áóêÞóåé, Ý÷ïõìå Üëëç ðáñÜâáóç, ðáñÜâáóç êáèÞêïíôïò. Åßíáé, ëïéðüí, ï äéêáóôÞò õðï÷ñåùìÝíïò ãéá ìéá åîéóïññüðçóç, êáé áõôü ðáñáôçñåßôáé ðïëý ðéï Ýíôïíá óôï ÷þñï ôïõ äçìïóßïõ äéêáßïõ, áíÜìåóá óôéò äõï áõôÝò õðï÷ñåþóåéò. Ôá ìÝóá ãéá íá åðéôåõ÷èåß áõôü åßíáé áöåíüò ç áõôïóõãêñÜôçóÞ ôïõ êáé áöåôÝñïõ ç ðéóôÞ åöáñìïãÞ ôùí ðáñáäåäåãìÝíùí áñ÷þí åñìçíåßáò ôùí êáíüíùí äéêáßïõ. ÊÜôé ðïõ åýêïëá ëÝãåôáé, áëëÜ ðñáãìáôïðïéåßôáé óõ÷íÜ ìÝóá áðü ìåãÜëåò äõó÷Ýñåéåò. Ïé ðáñÜãïíôåò ðïõ êáèéóôïýí åðéâåâëçìÝíç ôçí åñìçíåõôéêÞ ðáñÝìâáóç ôïõ äéêáóôÞ åßíáé õðáñêôïß êáé áíáðüöåõêôïé, ãéáôß åßíáé åããåíåßò óôï óýóôçìá. Ï ðñþôïò ðáñÜãïíôáò åßíáé ï ÷ñüíïò. Ç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá áó÷ïëåßôáé ìå ôï ìÝëëïí, ç åêôåëåóôéêÞ ìå ôï ðáñüí êáé ç äéêáóôéêÞ ìå ôï ðáñåëèüí. Ï íüìïò ìðïñåß íá ïñßóåé ôõðïðïéçìÝíá ìüíï ôá ðñïâëÝøéìá ðñáãìáôéêÜ ðåñéóôáôéêÜ êáé íá äþóåé ëýóåéò ìå âÜóç áõôÜ. ¼ìùò, ç ôå÷íéêÞ êáé êïéíùíéêÞ ðñáãìáôéêüôçôá äçìéïõñãåß êåíÜ êáé áõôüò ðïõ åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá âñåé ëýóç åßíáé ï äéêáóôÞò. Åðßóçò,
ïé êáíüíåò äéêáßïõ äåí ìðïñåß ðáñÜ íá äéáôõðþíïíôáé áöçñçìÝíá êáé íá ãßíåôáé ÷ñÞóç áïñßóôùí åííïéþí. ÐÜëé ï äéêáóôÞò åßíáé õðï÷ñåùìÝíïò íá óõãêåêñéìåíïðïéÞóåé. ÂÝâáéá, èá ìðïñïýóå íá õðïóôçñé÷ôåß üôé, íá ðñïóðáèïýóå ï íïìïèÝôçò íá êÜíåé åîåéäéêåõìÝíç êáé åîáôïìéêåõìÝíç íïìïèåôéêÞ ñýèìéóç. Áõôü, üìùò, ïäçãåß óå áäõíáìßá åöáñìïãÞò êáé áðïäõíÜìùóç ôùí äéáôÜîåùí êÜôé ôï ïðïßï ôï åßäáìå ðñüóöáôá ìå ôçí ðñïóðÜèåéá ðïõ Ýãéíå ìå ôçí áíáèåþñçóç ôïõ 2001. Ôï äéêáóôéêü Ýñãï óçìáßíåé Üóêçóç åîïõóßáò êáé åêåß ÷ñåéÜæåôáé ìåãÜëç ðñïóï÷Þ åê ìÝñïõò ôùí äéêáóôþí ãéá ôçí ßóç áíôéìåôþðéóç ôùí äéáäßêùí êáé ãéá ôçí åðéäßùîç óùóôÞò ëýóçò óå êÜèå õðüèåóç». Ï ê. Ìé÷Üëçò Ìáñãáñßôçò-å.ô. Áñåïðáãßôçò, áíÝöåñå óôçí ïìéëßá ôïõ ôá óçìåßá ðïõ, óýìöùíá ìå ôïõò èåùñçôéêïýò óôéò ÇÐÁ, áðïôåëïýí åíäåßîåéò ãéá ôçí ýðáñîç äéêáóôéêïý áêôéâéóìïý, ôçò õðÝñâáóçò äçëáäÞ áðü ôïõò äéêáóôÝò ôùí óõíôáãìáôéêÜ ðåñéãåãñáììÝíùí êáèçêüíôùí ôïõò ðïõ åßíáé ç åîáôïìßêåõóç ôùí ïñéóìþí ôïõ íüìïõ óôá óõãêåêñéìÝíá ðñáãìáôéêÜ ðåñéóôáôéêÜ ôçò õðüèåóçò êáé íïìïèåôïýí áðü ôç äéêáóôéêÞ Ýäñá. Ôï ðñþôï óçìåßï åßíáé üôáí ðñÝðåé ìéá áðüöáóç íá êñßíåé ðïéïé êáíüíåò ðïõ øçößóôçêáí áðü ôç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá åßíáé áíôßèåôïé ìå ôï Óýíôáãìá, ôï äåýôåñï óôïé÷åßï åßíáé üôáí ïé äéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò äçìéïõñãïýí êÜðïéï äéêáßùìá ôï ïðïßï äåí ôï áðïêëåßåé ï íüìïò áëëÜ ìðïñïýìå íá ðïýìå üôé Ý÷åé ìéá åðåìâáôéêÞ åñìçíåßá åíüò éó÷ýïíôá êáíüíá êáé ôñßôïí åßíáé üôáí ç áðüöáóç ðåñéÝ÷åé êÜðïéï íÝï óôïé÷åßï, êÜðïéï ìÝóï ðïõ åðåêôåßíåôáé ðÝñá áðü ôá üñéá ðïõ åßíáé áíáãêáßá óôï äéêáóôÞñéï. Óôç óõíÝ÷åéá ôçò ïìéëßáò ôïõ, ï ê.Ìáñãáñßôçò áíáöÝñèçêå óå áðïöÜóåéò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ. ¼ðùò åßðå, ôçí ôåëåõôáßá äåêáåôßá, ç ÐïéíéêÞ ÏëïìÝëåéá ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêïýò íüìïõò ìüíï óå äýï ðåñéðôþóåéò: Ôï 1996 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêü Ýíá íüìï ðïõ Ýëåãå üôé ïé ôáêôéêÝò ÏëïìÝëåéåò óõãêñïôïýíôáé ìå ìïíïýò Þ æõãïýò áñéèìïýò ðïõ Ý÷ïõí ïé äéêáóôÝò. Ôï 2001 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêÞ äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé üôé ç ðáñï÷Þ Üäåéáò ãéá íá éäñõèåß êÜðïéïò åõêôÞñéïò ïßêïò êÜðïéáò Üëëçò èñçóêåßáò åíáðüêåéôáé óôçí êñßóç ôçò äéïßêçóçò êáé ôçò åêêëçóßáò. Áíôßèåôá, ç ÐïéíéêÞ ÏëïìÝëåéá Ýêñéíå, ìå äéáöïñÜ ëßãùí øÞöùí, ùò óõíôáãìáôéêÞ ôç äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ðáñåãñÜöçêáí ïé ðñÜîåéò ðïõ ôåëÝóôçêáí êáôÜ ôéò êéíçôïðïéÞóåéò ôùí áãñïôþí. Ç ÐïëéôéêÞ ÏëïìÝëåéá Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêïýò íüìïõò óå 12 ðåñéðôþóåéò: Ç ìßá åßíáé ìå ôá ìïíÜ-æõãÜ, ôï 1997 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáôéêü íüìï ï ïðïßïò áíáäñïìéêÜ åðÝâáëå åñãïäïôéêÝò åéóöïñÝò óôïí Ïñãáíéóìü ÅñãáôéêÞò Êáôïéêßáò. Åßíáé áêôéâéóìüò áõôü; Ôï 1998 Ýêñéíå áíôéóõíôáãìáTO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
13
ôéêÞ äéÜôáîç ðïõ üñéæå üôé áðïóâÞíïíôáé ïé áóôéêÝò êõñþóåéò åðß ðñïóâïëþí äéá ôïõ Ôýðïõ. Ôï 2001 Ýêñéíå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá ç äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé üôé äåí äéêáéïýíôáé ïé äýï óýæõãïé íá ëáìâÜíïõí ïëüêëçñï ôï ïéêïãåíåéáêü åðßäïìá. Åðßóçò, ôï 2001 Ýêñéíå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá Ýãéíå ïñéóôéêÞ ðáñá÷þñçóç åíüò áêéíÞôïõ ðñïðïëåìéêÜ óå óêïðåõôéêÞ åôáéñåßá. Áõôü åßíáé ëïéðüí áêôéâéóìüò; Ôï 2002 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßóôçêå ç ðñüùñç ëÞîç ôçò èçôåßáò ôùí ìåëþí åðéôñïðÞò, ôçò ÅèíéêÞò ÅðéôñïðÞò Ôçëåðéêïéíùíéþí ÷ùñßò áðïæçìßùóç. Ôï 2005 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ìå ôçí ïðïßá ïñßæåôáé ôï ðëáöüí ôïõ åöÜðáî ôùí ôñáðåæéôéêþí õðáëëÞëùí üôáí ôá õðüëïéðá ôïõ ôáìåßïõ ðñïÝñ÷ïíôáé áðü åéóöïñÝò. Åðßóçò, ôï 2005 êñßèçêå üôé áíôéâáßíåé óôï Óýíôáãìá äéÜôáîç ðïõ üñéæå üôé ç ðåñéïõóßá öéëáíèñùðéêïý óùìáôåßïõ ðïõ äéáëýèçêå äåí ðçãáßíåé óå áõôïýò ðïõ ôïõ äþóáíå ôçí ðåñéïõóßá áëëÜ óå Üëëï öéëáíèñùðéêü óùìáôåßï Þ ßäñõìá. Êñßèçêå, åðßóçò, ôï 2007 íüìïò ðïõ ÷áñáêôÞñéóå ôéò óõìâÜóåéò éáôñþí ôïõ ÉÊÁ ùò éäéùôéêïý äéêáßïõ áïñßóôïõ ÷ñüíïõ, åíþ åß÷å êñéèåß, ìüëéò ðñïçãïõìÝíùò áðü ôï ÁÅÐ, üôé áõôÝò äåí åßíáé éäéùôéêïý äéêáßïõ. ÅöáñìïãÞ ôïõ íüìïõ Þ áêôéâéóìüò; Êáé, ôÝëïò, ôï 2007, êñßèçêå áíôéóõíôáãìáôéêÞ-áíôßèåôç ðñïò ôçí ÅÓÄÁ-ç áíáäñïìéêÞ êáôÜñãçóç ôùí åíï÷éêþí áîéþóåùí ôùí ðíåõìáôéêþí äçìéïõñãþí åðß ôçò áîßáò ðùëÞóåùí ôùí ôå÷íçôþí ìÝóùí áíáðáñáãùãÞò (ð.÷. DVD). ÐåñáéôÝñù, ç ÏëïìÝëåéá, ìå Üëëåò áðïöÜóåéò ôçò, ìå âÜóç ôçí áñ÷Þ ôçò éóüôçôáò, åðåîÝôåéíå ôçí åöáñìïãÞ íüìïõ. Ôñåéò öïñÝò ìüíï Ýêñéíå üôé ôï ðñïóùñéíü ðñïóùðéêü åðßäïìá ðïõ ÷ïñçãåßôáé óå äçìüóéïõò õðáëëÞëïõò ìéáò ïñéóìÝíçò êáôçãïñßáò ðñÝðåé íá äßíåôáé êáé óå üëïõò üóïõò äïõëåýïõí ìå ôéò ßäéåò óõíèÞêåò. Ôï 1997 ðÜëé Ýêñéíå üôé ôï äéêáßùìá ëÞøçò ïéêïãåíåéáêïý åðéäüìáôïò áíÞêå óå äõï óõæýãïõò, ôï 2004 êáé 2005 üôé åðåêôåßíåôáé ç áíáäñïìéêüôçôá åõíïúêÞò ñýèìéóçò ðïõ åéóÞ÷èç ãéá ïñéóìÝíïõò ìüíï åñãáæüìåíïõò êáé óå Üëëïõò åñãáæüìåíïõò ðïõ ôåëïýí õðü ôéò ßäéåò óõíèÞêåò. Óôéò áðïöÜóåéò áõôÝò ôçò ÏëïìÝëåéáò, äåí èá ìðïñïýóå, ôüíéóå ï ê. Ìáñãáñßôçò, íá õðïóôçñßîåé êÜðïéïò ìå ðåéóôéêüôçôá üôé õðÜñ÷ïõí åìöáíÞ óðÝñìáôá äéêáóôéêïý áêôéâéóìïý. ¸÷ïõí üëåò åðáñêÞ áéôéïëüãçóç, ìå âÜóç ôï éó÷ýïí äüãìá ôçò íïìéêÞò åðéóôÞìçò êáé éäßùò ôçò íïìéêÞò åðé÷åéñçìáôïëïãßáò. Åíäå÷ïìÝíùò, ìåñéêïß ìðïñïýí íá äïõí ðáñåéóáãùãÞ ðïëéôéêþí åðéëïãþí óôéò ëýóåéò ôçò ÏëïìÝëåéáò ðïõ äéáôõðþèçêáí óôéò ðñïáíáöåñüìåíåò áðïöÜóåéò. Áõôü, üìùò, ìðïñåß íá ÷áñáêôçñéóôåß êáé óáí ìáãéêÞ åéêüíá áðü üðïõ êÜèå ðáñáôçñçôÞò Ý÷åé ôç äéêÞ ôïõ ðëåõñÜ èÝáóçò ôçò ïõóßáò ôçò óõãêåêñéìÝíçò áðüöá14
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
óçò. ÁíÜëïãá ìå ôéò ðñïóùðéêÝò ôïõ åðéëïãÝò, ôç âëÝðåé ùò ïñèÞ Þ ùò ìç ïñèÞ. ¼ìùò, áõôü äåí ìðïñåß áðü ìüíï ôïõ íá êáôáôÜîåé ôçí áðüöáóç óôçí êáôçãïñßá ôùí ðñïúüíôùí äéêáóôéêïý óõìâéâáóìïý ðïõ ôåßíïõí óôçí êáèßäñõóç åíüò ÊñÜôïõò Äéêáóôþí. Ôï ðñüâëçìá Ýãêåéôáé -êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò- óôï áí õðÜñ÷åé ðñáãìáôéêÜ êßíäõíïò äçìéïõñãßáò ÊñÜôïõò Äéêáóôþí ìå ôïí Ýëåã÷ï ôçò óõìâáôüôçôáò ôùí íüìùí ðñïò õðÝñôåñïõò êáíüíåò ãåíéêÜ Þ áí ï êßíäõíïò áðáíôÜôáé üôáí ïé äéêáóôÝò õðåñâáßíïõí êÜèå åðéóôçìïíéêÜ ðáñáäåäåãìÝíï üñéï åñìçíåßáò êáé åöáñìïãÞò ôùí äéáôÜîåùí ôïõ ÓõíôÜãìáôïò êáé ôùí íüìùí. ÅêöñÜæåôáé, üìùò, ï öüâïò ðáñÜëëçëá êáé ìÜëéóôá áðü ôïí êáèçãçôÞ ê. Óïýñëá üôé, ðåñéïñßæïíôáò ôïõò äéêáóôÝò óôï êáèÞêïí ôïõò íá åëÝã÷ïõí ôïõò íüìïõò êáé ôç óõíôáãìáôéêüôçôÜ ôïõò, ðåñéóôÝëëïõí ôï ÊñÜôïò Äéêáßïõ, áöïý ç íïìïèåôéêÞ åîïõóßá ôüôå áíÝëåãêôá èá ìðïñåß íá íïìïèåôåß êáè’ õðÝñâáóç ðñïò ôï Óýíôáãìá êáé ôïõò ëïéðïýò íïìïèåôéêïýò êáíüíåò. Ï Ðñüåäñïò ôçò ¸íùóçò ÅéóáããåëÝùí ÅëëÜäïò, ê. ÓùôÞñçò ÌðÜãéáò, óôçí ïìéëßá ôïõ, ðñïóðÜèçóå êáôÜ ðñþôïí íá ìåôáöÝñåé ôá óõíáéóèÞìáôá ôïõ ìÝóïõ ¸ëëçíá äéêáóôéêïý ëåéôïõñãïý êáé ôç äéáöïñåôéêüôçôá ôçò èÝóçò ôïõ óå ó÷Ýóç ìå áõôïý óôï åîùôåñéêü. ¼ðùò õðïóôÞñéîå ï ê.ÌðÜãéáò, «êñÜôïò ÷ùñßò äéêáóôÝò äåí õðÞñîå ïýôå èá õðÜñîåé. ÊñÜôïò Äéêáßïõ ÷ùñßò ðñïóùðéêÜ êáé ëåéôïõñãéêÜ áíåîÜñôçôïõò äéêáóôéêïýò ëåéôïõñãïýò äåí ãßíåôáé. Áí èÝëïõìå, ëïéðüí, íá ìéëÜìå ãéá áõôïôÝëåéá êáé áíåîáñôçóßá Ýíáíôé áëëÞëùí ôùí ôñéþí ëåéôïõñãéþí ôïõ êñÜôïõò, èá ðñÝðåé íá âñïýìå ôá êåíÜ êáé ôéò áäõíáìßåò ðïõ Ý÷åé êÜèå ìßá áðü áõôÝò. ¼ìùò, óôç ÷þñá ìáò, ï êßíäõíïò äåí åßíáé ïñáôüò, åßíáé áíýðáñêôïò, þóôå íá äéåéóäýóåé, äçëáäÞ, êÜðïéá áðü ôéò ôñåéò ëåéôïõñãßåò óå ôÝôïéï âáèìü ðïõ íá ÷åéñáãùãÞóåé êÜðïéá Üëëç áðü ôéò ôñåéò ëåéôïõñãßåò ôïõ êñÜôïõò. Êáé ðïëý ðåñéóóüôåñï, äåí õðÜñ÷åé êáíÝíáò êßíäõíïò ÷åéñáãþãçóçò ôùí åîïõóéþí ôïõ êñÜôïõò. Ï êßíäõíïò åßíáé Üëëïò êáé áöïñÜ êáé ôéò ôñåéò åîïõóßåò ôïõ êñÜôïõò. ÌÞðùò, áõôÝò ïé áäõíáìßåò ðïõ õðÜñ÷ïõí êáé óôéò ôñåéò åîïõóßåò ôïõ êñÜôïõò êáôáñãçèïýí áðü åîùèåóìéêÜ êÝíôñá, ôá ïðïßá åêìåôáëëåýïíôáé, ü÷é ìüíï óôç ÷þñá ìáò, áëëÜ êáé äéåèíþò, áõôÜ ôá êåíÜ êáé ôéò áäõíáìßåò. ¢ëëùóôå, äéêáóôÝò êáé åéóáããåëåßò ëåéôïõñãïýí åíôüò ôùí ïñßùí ôùí íüìùí. ÊáèÞêïí ôïõò, âåâáßùò, åßíáé ç åñìçíåßá êáé ç åöáñìïãÞ ôùí íüìùí, êáèþò êáé ç õðü Ýëåã÷ï óõìâáôüôçôÜ ôïõò ìå ôï Óýíôáãìá. ÐÜíù óôçí åñìçíåßá ôùí íüìùí, åíäå÷ïìÝíùò, íá õðÜñ÷åé Ýíá ðñüâëçìá. Åñìçíåßá ãéá ôï äéêáóôéêü ëåéôïõñãü ãåíéêüôåñá õðÜñ÷åé, åöüóïí ï íüìïò Ý÷åé áíÜãêç, åöüóïí õðÜñ÷ïõí êåíÜ. ÊáôÜ óõíÝðåéá, åíôåëþò åîáéñåôéêÝò ðåñéðôþóåéò öñÜóåùí – üðùò ãéá
ðáñÜäåéãìá ìéá öñÜóç êëéóÝ, åäþ êáé ðïëëÜ ÷ñüíéá, üôé: «íáé ìåí êáôÜ ôç äéÜôáîç ôïõ íüìïõ éó÷ýïõí áõôÜ êáé áõôÜ …, áëëÜ êáôÜ ôçí áëçèÞ Ýííïéá ôïõ íüìïõ…». Áõôü, üìùò, äõóôõ÷þò, äåí åßíáé åñìçíåßá. Åêåß ðéá, ï äéêáóôÞò öåýãåé, íïìïèåôåß ï ßäéïò. ¼ðùò åðßóçò, üëùò åîáéñåôéêÜ ðÜëé, êÜðïéá öñÜóç ðïõ Ýíáò íÝïò äéêáóôÞò Üêïõóå áðü Ýíá ðáëáéüôåñï, óõæçôþíôáò ãéá Ýíá ðñáãìáôéêü æÞôçìá: «ÎÝñåôå êýñéå Ðñüåäñå», åßðå ï íÝïò äéêáóôÞò, «äåí ãßíåôáé áõôü, äéüôé ï íüìïò…- ìá åìåßò äåí ôïí åñìçíåýïõìå ôïí íüìï;». Åßíáé ëÜèïò áõôü. Êáé óáò âåâáéþ, üôé áõôü äåí áöïñÜ ôç óõíôñéðôéêÞ ðëåéïíüôçôá ôùí äéêáóôéêþí ëåéôïõñãþí ôçò ÷þñáò. Åéäéêüôåñá ãéá ôïí åéóáããåëÝá, õðåíèõìßæù ôï åîÞò óçìáíôéêü, ðïõ äéáöåýãåé ôçí ðñïóï÷Þ ìáò, áêüìá êáé óå ïñéóìÝíåò åëÜ÷éóôåò ðåñéðôþóåéò ìÝóá óôïí ßäéï ôïí êëÜäï ìáò. Ï åéóáããåëÝáò äåí åßíáé ìüíï åöáñìïóôÞò, åðüðôçò ôçò íïìéìüôçôáò, óõã÷ñüíùò åßíáé èåìáôïöýëáêáò êáé åããõçôÞò ôùí áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí. ÌÜëéóôá, èá Ýëåãá üôé ôá áôïìéêÜ äéêáéþìáôá êáé ïé åëåõèåñßåò áðïôåëïýí ôï èåìÝëéï ôçò áðïóôïëÞò ôïõ êáé ôïõ Ýñãïõ ôïõ óçìåñéíïý åéóáããåëÝá. ÐÜíù ó’ áõôÜ, Üëëùóôå, åñåßäåôáé, äéáðëÜóóåôáé êáé áíáðôýóóåôáé ç íïìéìüôçôá. Åßíáé ãåãïíüò, üôé óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò ï åéóáããåëÝáò âñßóêåôáé óôï åðßêåíôñï ôïõ åíäéáöÝñïíôïò êáé ìÜëéóôá ôïõ ðïëéôéêïý åíäéáöÝñïíôïò. Ìéá áðü ôéò áéôßåò, åßíáé áõôü ôï öáéíüìåíï ôï ïðïßï õðÜñ÷åé óôç ÷þñá ìáò. Ôï ãåãïíüò, äçëáäÞ, üôé óôéò ðïéíéêÝò õðïèÝóåéò åìðëÝêïíôáé Þ åéêÜæåôáé üôé åìðëÝêïíôáé êáé ðïëéôéêÜ ðñüóùðá, õðÜñ÷åé äéðëÞ-ðáñÜëëçëç óõíôñÝ÷ïõóá áñìïäéüôçôá ôüóï ôçò ÂïõëÞò üóï êáé ôïõ åéóáããåëÝá, óýìöùíá ìå ôéò äéáôÜîåéò ôïõ Üñèñ.86 ôïõ ÓõíôÜãìáôïò, áëëÜ êáé ôïõ íüìïõ 3126/2003. Ìå áõôüí ôïí ôñüðï, ç ðïéíéêÞ Ýñåõíá ôïõ åéóáããåëÝá ãéá ôá ìç ðïëéôéêÜ ðñüóùðá, åéäéêÜ üôáí ç ÂïõëÞ áäñáíåß, ëáìâÜíåé êáé ðïëéôéêÝò äéáóôÜóåéò. Óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ìÜëéóôá, áíáìÝíåôáé áí èá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò Þ ï áíáêñéôÞò ãéá ôçí ýðáñîç ôõ÷üí åõèõíþí ðïëéôéêþí ðñïóþðùí, þóôå íá áðïóôåßëåé ó÷åôéêü ðüñéóìá Þ áíáöïñÜ óôç ÂïõëÞ ðñïêåéìÝíïõ áõôÞ íá åðéëçöèåß óôç óõíÝ÷åéá. ¸ôóé, üìùò, ðåñéìÝíïíôáò ôïí åéóáããåëÝá êáé ôïí áíáêñéôÞ, õðïâáèìßæåôáé ï óõãêåêñéìÝíïò óõíôáãìáôéêÜ êáôï÷õñùìÝíïò åëåãêôéêüò ñüëïò ôçò ÂïõëÞò, åíþ åýëïãá áíáêýðôåé Ýíá óçìáíôéêü åñþôçìá ðïõ óõã÷ñüíùò ðåñéÝ÷åé ìéá ëïãéêÞ êáé ìéá íïìéêÞ áíôßöáóç: Ðüóï åýêïëï åßíáé íá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò ãéá Ýíá æÞôçìá-íá êñßíåé äçëáäÞ áí õðÜñ÷ïõí åõèýíåò ðïëéôéêþí ðñïóþðùí- ðüóï åýêïëï åßíáé íá áðïöáíèåß ï åéóáããåëÝáò ãéá Ýíá æÞôçìá ãéá ôï ïðïßï åê ðñïïéìßïõ äåí Ý÷åé áñìïäéüôçôá; ¼ìùò, áõôÞ åßíáé ç ðñáãìáôéêüôçôá êáé ìå ôïí ôñüðï áõôü ï åéóáããåëÝáò, ðáñÜ ôçí êáôÜ ôåêìÞñéï èÝëçóÞ ôïõ, âñßóêåôáé óôï åðßêåíôñï ôïõ ðïëéôéêïý åíäéáöÝñïíôïò. Êáèßóôáôáé
áíôéêåßìåíï ðïëéôéêÞò êñéôéêÞò, Ýíôïíçò êáé óöïäñÞò óå ðïëëÝò ðåñéðôþóåéò, ìå áðïôÝëåóìá ôç öèïñÜ ôïõ êýñïõò ôïõ èåóìïý êáé ìå äõóìåíåßò óõíÝðåéåò ãéá ôçí êïéíùíéêÞ ëåéôïõñãßá ôïõ êñÜôïõò. Ìå áðëÜ ëüãéá, ï åéóáããåëÝáò åìðëÝêåôáé Üêùí óôï ðïëéôéêü ãßãíåóèáé. Äåí åßíáé äéêÞ ìáò åðéëïãÞ, áëëÜ ìáò åðéâÜëëåôáé áðü ôï ôõðïíïìéêü êáé ðïëéôéêü óýóôçìá. ÊáôÜ óõíÝðåéá, üóïé ìéëïýí ìå áöïñìÞ áõôü ôï ñüëï ôïõ åéóáããåëÝá ãéá «ÊñÜôïò Äéêáóôþí», åóöáëìÝíá áðåõèýíïíôáé óå åìÜò, ïé ïðïßïé, óå ôåëéêÞ áíÜëõóç, ëåéôïõñãïýìå êáô’ áíÜãêç êáé óýìöùíá ìå ôéò äçìïêñáôéêÝò áñ÷Ýò åíôüò ôïõ ðëáéóßïõ êáé ôïõ ðåñéèùñßïõ ôùí íüìùí ðïõ äåí åðéëÝãïõìå åìåßò, áëëÜ ôïõò øçößæåé ç ÂïõëÞ ôùí ÅëëÞíùí». Êëåßíïíôáò ôçí ïìéëßá ôïõ ï ê.ÌðÜãéáò, ôüíéóå üôé äåí õðÜñ÷åé êßíäõíïò äéïëßóèçóçò ôïõ ðïëéôåýìáôïò óå «ÊñÜôïò Äéêáóôþí», äåäïìÝíïõ üôé ïé äéêáóôéêïß ëåéôïõñãïß åßíáé õðï÷ñåùìÝíïé íá êéíïýíôáé åíôüò ôùí ðëáéóßùí ôïõ íüìïõ ðïõ øçößæåé ç ÂïõëÞ ôùí ÅëëÞíùí, ç ïðïßá Üëëùóôå Ý÷åé ðñùôïãåíÞ, Üìåóç, ëáúêÞ, äçìïêñáôéêÞ íïìéìïðïßçóç.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΔΙΚΑΙΟΥ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΙΕΙΝΗΣ
(Εισαγωγή στο Δίκαιο και στη Νοµοθεσία Δηµόσιας Υγείας και Υγιεινής)
Ελένη Α. Δηµητροπούλου-Θεοδώρου, Δ.Ν., Δικηγόρος
ISBN: 978-960-445-307-8 ©2008, ΧΧΙΙ+273 σελ., Τιµή: x25,00
Στη µελέτη αναλύονται οι βασικές έννοιες του ειδικού κλάδου της υγειονοµικής νοµοθεσίας, του οποίου οι διατάξεις διαρκώς αυξάνονται και η σηµασία του καθηµερινά εντείνεται στο πλαίσιο του σηµερινού περιβάλλοντος και του σύγχρονου τρόπου ζωής. Απευθύνεται κυρίως σε όσους σπουδάζουν ή γενικότερα ασχολούνται µε την υγεία και πρόνοια, σε σπουδαστές και εφαρµοστές της υγειονοµικής νοµοθεσίας.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
15
ÑùôÜôå ÁðáíôÜìå
ÁÓÕÌÂÉÂÁÓÔÁ – ÊÏÉÍÏÐÑÁÎÉÁ
&
Eñþôçóç:
Ðáñáêáëþ ðïëý íá ìå åíçìåñþóåôå áí ìðïñþ íá åßìáé ìÝëïò åôáéñßáò Þ êïéíïðñáîßáò.
ÁðÜíôçóç:
1. Óýìöùíá ìå ôï Üñèñï 63 ðáñ. 2 åä. á´ ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí, åßíáé áóõìâßâáóôá ìå ôï äéêçãïñéêü ëåéôïýñãçìá ôá Ýñãá äéïéêçôÞ, äéá÷åéñéóôÞ Þ åêðñïóþðïõ óå ïðïéáäÞðïôå áíþíõìç Þ Üëëç åôáéñßá åìðïñéêÞò Þ ðéóôùôéêÞò ìïñöÞò. Äåí èåùñåßôáé, üìùò, áóõìâßâáóôç ç èÝóç ôïõ ÐñïÝäñïõ Þ ìÝëïõò ôïõ Äéïéêçôéêïý Óõìâïõëßïõ Áíùíýìïõ Åôáéñßáò Þ Ïéêïíïìéêïý óõìâïýëïõ áõôÞò (óôçí ôåëåõôáßá ðåñßðôùóç, ìå ôçí Üäåéá ôïõ Óõìâïõëßïõ ôïõ ïéêåßïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ), åíþ, ðïëý ðåñéóóüôåñï, ìðïñåß äéêçãüñïò íá åßíáé êáé ìÝôï÷ïò áíþíõìçò åôáéñßáò. 2. Ç åìðïñéêÞ éäéüôçôá ôùí åôáéñéþí ðåñéïñéóìÝíçò åõèýíçò åðÜãåôáé, ìå âÜóç ôï í. 3190/1955, ôçí êôÞóç ôçò åìðïñéêÞò éäéüôçôáò ìüíï ãéá ôï íïìéêü ðñüóùðï ôçò ÅÐÅ, ïé ïðïßåò êáôÜ êáíüíá äåí åðåêôåßíïíôáé óôïõò åôáßñïõò êáé óôïõò äéá÷åéñéóôÝò ôçò (Å.ÐåññÜêçò, Ôï Äßêáéï ôçò Åôáéñßáò ÐåñéïñéóìÝíçò Åõèýíçò, ÍïìéêÞ ÂéâëéïèÞêç 1994, óåë. 99, 102). ÅðïìÝíùò, ðñÝðåé íá ãßíåé äåêôü üôé ï äéêçãüñïò, åöüóïí äåí áóêåß ðñÜîåéò äéá÷åßñéóçò êáé ãåíéêüôåñá åìðïñéêÝò ðñÜîåéò, ðïõ ìðïñïýí íá ïäçãÞóïõí óôçí áðüêôçóç ôçò åìðïñéêÞò éäéüôçôáò áðü ôïí åôáßñï (ð.÷. Üñóç íïìéêÞò ðñïóùðéêüôçôáò êáé ôáýôéóç ôïõ íïìéêïý ðñïóþðïõ ìå ôï ðñüóùðï ôïõ ìïíáäéêïý êáé êõñßáñ÷ïõ åôáßñïõ Þ áêüìç äéåíÝñãåéá êáôÜ óýíçèåò åðÜããåëìá åìðïñéêþí ðñÜîåùí êáô´Üñèñï 1 ÅìðÍ) (ÅöÁè 6934/1990, ÅëëÄíç 31,1518 - ÅöÈåó 2700/1990, Áñì. 1990, 1098 - ÐÐñÁè 8783/1976, ÅÅìðÄ 1976, 613) äåí åìðßðôåé óôá áóõìâßâáóôá ôïõ Üñèñïõ 63 ðáñ. 2 åä.á´ ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí. 3. Áðü ôï óõíäõáóìü ôùí äéáôÜîåùí ôùí Üñèñùí 23 êáé 26 ôïõ ÅìðÍ êáé êáôÜ ôç íïìïëïãßá (åíäåéêôéêÜ ÅöÁè 10343/86, ÅöÈåó 361/1998, ÅöÐåéñ 215/1997) ðñïêýðôåé ðåñéïñéóìÝíç åõèýíç ôùí åôåñïññýèìùí åôáßñùí ìÝ÷ñé ôïõ ðïóïý ôçò åéóöïñÜò ôïõò. Õðü ôçí ðñïûðüèåóç üôé ï åôåñüññõèìïò åôáßñïò äåí åìðëÝêåôáé óå ðñÜîåéò äéá÷åßñéóçò êáé óå äñáóôçñéüôçôåò ðïõ ìðïñïýí íá ôïõ ðñïóäþóïõí èÝóç ïìïññýèìïõ åôáßñïõ (üðùò, ð.÷. ìå ìåôáâßâáóç óå áõôüí åôáéñéêÞò óõììåôï÷Þò ïìïññýèìïõ åôáßñïõ Þ ìÝóù óõã÷þíåõóçò ìå Üëëç åôáéñßá, (âë. Ç. Óïõöëåñüò, Åôåñüññõèìç åôáéñßá, Äßêáéï ôùí Ðñïóùðéêþí Åôáéñéþí, Í. Ñüêáò, Íïì. ÂéâëéïèÞêç 2001, óåë. 753-754), èá ðñÝðåé íá ãßíåé äåêôü üôé äåí åìðßðôåé óôá áóõìâßâáóôá ôïõ Üñèñïõ 63 ðáñ. 2 åä. á´ ôïõ Êþäéêá ðåñß Äéêçãüñùí ôá ïðïßá éó÷ýïõí ãéá ôá Ýñãá äéïéêçôÞ, äéá÷åéñéóôÞ, Þ åêðñïóþðïõ óå ïðïéáäÞðïôå áíþíõìç Þ Üëëç åôáéñßá åìðïñéêÞò Þ ðéóôùôéêÞò ìïñöÞò. 4. Ôá ßäéá ùò Üíù éó÷ýïõí êáé ãéá ôçí êïéíïðñáîßá, ç ïðïßá, 16
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ìç ðñïâëåðüìåíç ùò éäéáßôåñïò ôýðïò Ýíùóçò ðñïóþðùí, ìðïñåß íá Ý÷åé ôçí ìïñöÞ ôçò ëåãüìåíçò «áíþìáëçò» ïìüññõèìçò åôáéñßáò, Üëëùò åìðïñéêÞò «ïìüññõèìçò åôáéñßáò åí ôïéò ðñÜãìáóé», åöüóïí åðéäéþêåé ïéêïíïìéêü óêïðü êáé ôçí áíÜðôõîç åìðïñéêÞò äñáóôçñéüôçôáò êáé äåí Ý÷ïõí ôçñçèåß ïé äéáôõðþóåéò óýíôáîçò åããñÜöïõ Þ äçìïóéüôçôáò, ðïõ ðñïâëÝðïíôáé áðü ôéò äéáôÜîåéò ôùí Üñèñùí 39, 42, 43 êáé 44 ôïõ ÅìðÍ (âë. Ê. Ðáìðïýêçò «ÍïìéêÞ öýóéò ôçò êïéíïðñáîßáò» êáé ó÷Ýóéò áõôÞò ðñïò ôá ìÝëç ôçò, Áñìåíüðïõëïò óåë. 368 åð. Áè. Ëéáêüðïõëïò «ÆçôÞìáôá Åìðïñéêïý Äéêáßïõ» É óåë. 383 åð., ËåâáíôÞ «Ðñïóùðéêáß Åôáéñßáé» (1977) óåë. 135, 136, ÌåëÝôç Ã. Ìçôóüðïõëïõ ÄÉÊÇ (1992) óåë. 9 åð., ÁÐ 1366/92 Äíç 35 óåë. 1334, ÅöÁè 3486/2002 ÅëÄíç 2003 óåë. 221, ÅöÁè 6781/1987 ÅëÄ (1988) óåë. 351, 2617/1987 ÅëÄ (1988) óåë. 322, 5518/87 ÅëÄ (1988) 341, 91/79 Íï 27 óåë. 1127, 7642/1986 ÅÅìðÄ (1988) óåë. 261 êáé ÅöÈåó. 961/1983 Áñìåí. 38 óåë. 126).
ÅÌÌÉÓÈÇ ÅÍÔÏËÇ – ÓÔÑÁÔÉÙÔÉÊÇ ÈÇÔÅÉÁ
Åßìáé äéêçãüñïò êáé Þäç õðçñåôþ óôéò Ýíïðëåò äõíÜìåéò ùò Ýöåäñïò óôñáôéþôçò. Èá Þèåëá íá ìå ðëçñïöïñÞóåôå, áí ìðïñþ íá ðáñÝ÷ù ôéò õðçñåóßåò ìïõ ìå Ýììéóèç åíôïëÞ.
Eñþôçóç:
ÁðÜíôçóç:
Áðü ôï óõíäõáóìü ôùí äéáôÜîåùí ôùí Üñèñùí 38, 39, 46, 47, 49 êáé 63 ðáñ. 4 ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí (Í.Ä. 3026/1954) ðñïêýðôåé üôé ï äéêçãüñïò, ðïõ ùò äçìüóéïò ëåéôïõñãüò Ý÷åé õðï÷ñÝùóç íá áíôéðñïóùðåýåé êáé õðåñáóðßæåé ôïí åíôïëÝá ôïõ åíþðéïí êÜèå Äéêáóôçñßïõ Þ Áñ÷Þò, ìðïñåß, êáô’ åîáßñåóç, íá ðáñÝ÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ ìå ðÜãéá, åôÞóéá Þ ìçíéáßá, áìïéâÞ åßôå ùò äéêáóôéêüò Þ íïìéêüò óýìâïõëïò, åßôå ùò äéêçãüñïò, óå óõãêåêñéìÝíï åíôïëÝá, äçëáäÞ, óå åêåßíïí ìå ôïí ïðïßï êáôÜñôéóå ôçí ó÷åôéêÞ óýìâáóç, ç ïðïßá, óçìåéùôÝïí, åßíáé áïñßóôïõ ÷ñüíïõ. Ç äçìéïõñãïýìåíç áõôÞ ó÷Ýóç Ý÷åé ôïí ÷áñáêôÞñá Ýììéóèçò åíôïëÞò êáé äéÝðåôáé áðü ôéò áíôßóôïé÷åò äéáôÜîåéò ôïõ Á.Ê. êáé ôïõ Êþäéêá Äéêçãüñùí (âë. Åö. Áè. 10489/1980 ÅÅÍ 48, 390), åßíáé äå óõíå÷Þò êáé Üêñùò åìðéóôåõôéêÞ (âë. Ïë.ÁÐ 1606/1988 ÅÅÍ 56, 758 - Åö.Áè 3479/1983 Áñ÷. Í. 34,362). Óçìåéþíåôáé üôé ï äéêçãüñïò ðïõ ðáñÝ÷åé ôéò õðçñåóßåò ôïõ ìå Ýììéóèç åíôïëÞ äéêáéïýôáé íá Ý÷åé êáé ôçí éäéùôéêÞ ðåëáôåßá ôïõ êáé íá ðáñÝ÷åé ðñïò áõôÞ ôéò õðçñåóßåò ôïõ. Ìå âÜóç üëá üóá ðñïåêôßèåíôáé êáé åíüøåé ôçò öýóçò ôçò åíôïëÞò, ï õðïøÞöéïò Ýììéóèïò äéêçãüñïò ðñÝðåé íá Ý÷åé ïëïêëçñþóåé ôéò óôñáôéùôéêÝò ôïõ õðï÷ñåþóåéò ðñéí áíáëÜâåé ôçí åêôÝëåóç õðçñåóéþí ìå ôï êáèåóôþò ôçò Ýììéóèçò åíôïëÞò (Üñèñ. 26 ðáñ. 2 Êþäéêá Äéêçãüñùí).
Óçìåßùóç: Oé ùò Üíù ÃíùìïäoôÞóåéò åßíáé ôïõ ê. Êþóôá ÊïõôóïõëÝëïõ, Äéêçãüñïõ ôïõ Äéêçãïñéêïý Óõëëüãïõ Áèçíþí.
ÓçìáíôéêÜ ÍïìïèåôÞìáôá ÍÏÌÏÉ
Í. 3655/2008 (ÖÅÊ 58Á 3-4-2008) ÄéïéêçôéêÞ êáé ïñãáíùôéêÞ ìåôáññýèìéóç ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò êáé ëïéðÝò áóöáëéóôéêÝò äéáôÜîåéò. Ôï êåöÜëáéï ô áíáöÝñåôáé óôï Åíéáßï Ôáìåßï ÁíåîÜñôçôá Áðáó÷ïëïõìÝíùí (ÅÔÁÁ) Üñèñá 25 Ýùò êáé 38. Ç ìåôáññýèìéóç ôïõ ÓõóôÞìáôïò ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò áöïñÜ ôï ÉÊÁ-ÅÔÁÌ, ôïí ÏÁÅÅ, ôï åíéáßï Ôáìåßï ÁóöÜëéóçò Ðñïóùðéêïý ÌÝóùí ÌáæéêÞò ÅíçìÝñùóçò (ÅÔÁÐ-ÌÌÅ), ôï Åíéáßï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Ìéóèùôþí (ÅÔÅÁÌ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Éäéùôéêïý ÔïìÝá (ÔÅÁÉÔ), ôï Ôáìåßï ÁóöÜëéóçò ÕðáëëÞëùí Ôñáðåæþí êáé Åðé÷åéñÞóåùí ÊïéíÞò ÙöÝëåéáò (ÔÁÕÔÅÊÙ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò Äçìïóßùí ÕðáëëÞëùí (ÔÅÁÄÕ), ôï Ôáìåßï ÅðéêïõñéêÞò ÁóöÜëéóçò êáé Ðñüíïéáò Áðáó÷ïëïõìÝíùí óôá Óþìáôá Áóöáëåßáò (ÔÅÁÐÁÓÁ), ôï Ôáìåßï Ðñüíïéáò Éäéùôéêïý ÔïìÝá (ÔÁÐÉÔ), ôï Ôáìåßï Ðñüíïéáò Äçìïóßùí ÕðáëëÞëùí (ÔÐÄÕ), ôïí Ïñãáíéóìü Ðåñßèáëøçò ÁóöáëéóìÝíùí Äçìïóßïõ (ÏÐÁÄ). Ôï Üñèñï 137 ñõèìßæåé èÝìáôá ðáñáãñáöÞò áðáéôÞóåùí õðÝñ êáé êáôÜ ôùí ÖïñÝùí ÊïéíùíéêÞò ÁóöÜëéóçò. Óôï ´ ìÝñïò ôïõ áíùôÝñù íüìïõ ñõèìßæïíôáé èÝìáôá: Ðñïóôáóßáò ïéêïãÝíåéáò-ìçôñüôçôáò (ðëáóìáôéêüò ÷ñüíïò ìçôÝñùí, åéäéêÞ ðáñï÷Þ ðñïóôáóßáò ìçôñüôçôáò êëð), åéäéêÜ üñéá çëéêßáò óõíôáîéïäüôçóçò (óõíôáîéïäüôçóç ìçôÝñùí, êßíçôñá ðáñáìïíÞò óôçí åñãáóßá), åðéêïõñéêþí óõíôÜîåùí, óýóôáóçò Áóöáëéóôéêïý Êåöáëáßïõ Áëëçëåããýçò Ãåíåþí (ÁÊÁÃÅ), èÝìáôá êïéíùíéêþí ðüñùí (Üñèñï 150 § 1 ðüñïé Ôáìåßï Íïìéêþí êáé § 21 ðüñïé Ôáìåßïõ Ðñïíïßáò Äéêçãüñùí Áèçíþí-ÊëÜäïò ÁóèÝíåéáò) ê.Ü.
ÐÑÏÅÄÑÉÊÁ ÄÉÁÔÁÃÌÁÔÁ
Ð.Ä. 36/2008 (ÖÅÊ 61Á 10-4-2008) Ôñïðïðïßçóç ôïõ ð.ä. 60/2006 «Áîéïëüãçóç ôùí ìáèçôþí ôïõ Åíéáßïõ Ëõêåßïõ» (ÖÅÊ 65 Á´).
YÐÏÕÑÃÉÊÅÓ ÁÐÏÖÁÓÅÉÓ
1. ÊïéíÞ Õðïõñã. Áðüö. Áñéè. 1039715/631/ Á0012/3-4-2008 (ÖÅÊ 587 4-4-2008) ôùí Õðïõñãþí Ïéêïí. êáé Ïéêïíïìéêþí-ÐåñéâÜë., ×ùñïôáîßáò êáé Äçì. ¸ñãùí. Ôñïðïðïßçóç ôçò õð’ áñéèì. 1137140/2439/Á0012/ÐÏË. 1277/5.12.1994 êïéíÞò áðüöáóçò ôùí Õðïõñãþí Ïéêïíïìéêþí êáé ÐåñéâÜë., ×ùñïôáîßáò êáé Äçì. ¸ñãùí (üðùò éó÷ýåé), «Êáèïñéóìüò ôùí óôïé÷åßùí, ôïõ ôýðïõ êáé ôïõ ðåñéå÷ïìÝíïõ ôùí åíôýðùí êáé ôçò äéáäéêáóßáò ðñïóäéïñéóìïý ôïõ åëá÷ßóôïõ êüóôïõò êáôáóêåõÞò ïéêïäïìþí, êáèþò êáé ôïõ ðñïóäéïñéóìïý ôïõ åëá÷ßóôïõ ðïóïý ôùí áêáèáñßóôùí åóüäùí ôùí åñãïëÜâùí, õðåñãïëÜâùí êáé åí ãÝíåé åðéôçäåõìáôéþí, ðïõ åêôåëïýí ïðïéáíäÞðïôå åðß ìÝñïõò åñãáóßá óå áíåãåéñüìåíåò ïéêïäïìÝò». 2. Õðïõñã. Áðüö. Áñéè. 1039741/1161/00ÔÕ/Ä´/3-4-2008 (ÖÅÊ 587 4-4-2008) ôïõ Õöõðïõñãïý Ïéêïí. êáé Ïéêïíïìéêþí. ÁíáðñïóáñìïãÞ ôéìþí ãéá ôïí áíôéêåéìåíéêü ðñïóäéïñéóìü ôçò öïñïëïãçôÝáò áîßáò ôçò ìå ïðïéáäÞðïôå áéôßá ìåôáâéâáæïìÝíçò ãçò óå ðåñéï÷Ýò åêôüò ó÷åäßïõ ðüëçò Þ ïéêéóìïý ðïõ äåí Ý÷åé åéäéêïýò üñïõò äüìçóçò.
ΙΔΙΩΤΙΚΟ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ - Β΄ έκδοση
Ράνια Χατζηνικολάου-Αγγελίδου, Καθηγήτρια Νοµικής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-313-9 ©2008, ΧΧΙΙ+328 σελ., Τιµή: x40,00
Παρουσιάζεται, µε µεθοδολογική προσέγγιση, η βασική ύλη του Ιδιωτικού Ασφαλιστικού Δικαίου, εµπλουτισµένη µε ελληνική και αλλοδαπή βιβλιογραφία, καθώς και µε νοµολογία, όπως αυτή έχει διαµορφωθεί κυρίως τα τελευταία δέκα χρόνια από την εφαρµογή του ν. 2496/1997 για την ασφαλιστική σύµβαση. Η παρούσα έκδοση είναι προσαρµοσµένη προς τις νέες τροποποιήσεις που επέφερε ο ν. 3587/2007 στο δίκαιο για την προστασία του καταναλωτή και ο ν. 3557/ 2007 στον ν. 489/1976 για την υποχρεωτική ασφάλιση ευθύνης από αυτοκινητικά ατυχήµατα. Παρουσιάζονται επίσης τόσο το ΣχΠΔ για την προσαρµογή της ελληνικής νοµοθεσίας προς την 5η οδηγία (2005/14/ΕΚ) για τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων όσο και το ΣχΝ για την προσαρµογή της ελληνικής νοµοθεσίας προς την οδηγία (2005/68/ΕΚ) για τη λειτουργία των αντασφαλιστικών επιχειρήσεων.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
17
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
Ç ÐÑÏÓÔÁÓÉÁ ÔÙÍ ÄÉÊÁÉÙÌÁÔÙÍ ÔÏÕ ÁÍÈÑÙÐÏÕ
üôé ïäçãïýìáóôå óå Ýíá åõôåëéóìü ôçò áíèñþðéíçò áîéïï Õðïõñãåßï Åóùôåñéêþí óå óõíåñãáóßá ìå ôïí ðñÝðåéáò, áöïý ï êáèÝíáò ìðïñåß íá êáôáóôåß ýðïðôïò Äéêçãïñéêü Óýëëïãï Áèçíþí äéïñãÜíùóå åêäÞêáé Üñá íá ðáñáêïëïõèåßôáé üëç ç ðñïóùðéêÞ æùÞ ôïõ, ëùóç, óôï ÁìöéèÝáôñï ôïõ «ÌåãÜñïõ ÊáñáôæÜ» áëëÜ êáé ôçò ïéêïãÝíåéÜò ôïõ, ìå êáôÜñãçóç êÜèå åßäïõò ôçò ÅèíéêÞò ÔñÜðåæáò, óôéò 7 Íïåìâñßïõ 2007, ìå èÝìá: óõíôáãìáôéêÜ êáôï÷õñùìÝíçò ðñïóôáóßáò ôïõ áðïññÞ«Ç Ðñïóôáóßá ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ á) Óôçí ôïõ ôçò åðéêïéíùíßáò, ôçò åëåýèåñçò áíôáðüêñéóçò êáé ÅëëÜäá, â) Óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç êáé ã) Óôéò ÷þñåò ôïõ ãåíéêüôåñá áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí ðïõ ôï ÓýíôáãìÜ ìáò Óõìâïõëßïõ ôçò Åõñþðçò». ðñïÝâëåøå. ¼ðùò ÷áñáêôçñéóôéêÜ åßðå, «áíáñùôéÝôáé ÅéóçãçôÝò Þôáí ïé ê.ê.: Ãåþñãéïò Ãåñáðåôñßôçò, êÜèå óêåðôüìåíïò Üíèñùðïò ðëÝïí, ìåôÜ ôç óõíå÷Þ ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí, õðïâÜèìéóç óõíôåôáãìÝíùí åîïõóéþí êáé èåóìþí, áí ôá ×ñÞóôïò Ìðåëåãñßíïò, Áóôõíüìïò Á´, Óðýñïò ÓõíôÜãìáôá õðÜñ÷ïõí êáô´åõöçìéóìü ãéá íá èõìßæïõí Âëá÷üðïõëïò, ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Ðáíåðéóôçìßïõ äïîáóìÝíç éóôïñéêÞ åðï÷Þ, áíÞêïíôáò ðëÝïí óôï Ýíäïîï Áèçíþí, Ðïëõ÷ñüíçò Ôóéñßäçò, Äéêçãüñïò, Ä.Í., Ëßíïò ðáñåëèüí ôùí áíèñùðéóôéêþí êáôáêôÞóåùí». ÓéóéëéÜíïò, ÁíáðëçñùôÞò ÊáèçãçôÞò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Óôç óõíÝ÷åéá, ï ê.Ãéþñãïò Ãåñáðåôñßôçò, Åð. Áèçíþí, ÃéÜííçò ÊôéóôÜêéò, ËÝêôïñáò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò ÊáèçãçôÞò ÍïìéêÞò, áíáöÝñèçêå óôçí ïìéëßá ôïõ óôá Äçìïêñßôåéïõ Ðáíåðéóôçìßïõ ÈñÜêçò. ×áéñåôéóìü áðçýåðßêáéñá èÝìáôá ðñïóôáóßáò äéêáéùìÜôùí ôùí áóôõèõíå ï Õðïõñãüò Åóùôåñéêþí ê. Ðñïêüðçò Ðáõëüðïõëïò íïìéêþí, ìå áíáöïñÜ óôçí åëëçíéêÞ íïìïëïãßá áëëÜ êáé ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. ê. ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò. êáé áõôÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ Óôïí ÷áéñåôéóìü ôïõ, ôïõ Óôñáóâïýñãïõ. ï Õðïõñãüò ê. Ðñïêüðçò ÓõãêåêñéìÝíá, ï ïìéëçôÞò Ðáõëüðïõëïò, åðéóÞìáíå, åßðå ìåôáîý Üëëùí: ìåôáîý Üëëùí, ôá áêüëïõ«Ãéá ðïëëÝò äåêáåôßåò, ôá èá: üñãáíá ôÞñçóçò ôçò ôÜîçò «ÓÞìåñá, ðåñéóóüôåáíôéìåôùðßæïíôáí ùò ñï áðü êÜèå Üëëç öïñÜ, öïñåßò Üóêçóçò äçìüóéáò ïöåßëïõìå íá áíôéëçöèïýìå åîïõóßáò, ç äå éäéüôçôÜ ôïõò üôé ç Äçìïêñáôßá êáé, êáôÜ áõôÞ ëåéôïõñãïýóå ïõóéáóõíÝðåéá, ôá Äéêáéþìáôá óôéêÜ ùò áíÜ÷ùìá ãéá ôçí ôïõ Áíèñþðïõ óõíéóôïýí áíáãíþñéóç äéêáéùìÜôùí åýèñáõóôï áãáèü, ôï ïðïßï óôïõò ßäéïõò ôïõò áóôõíïðñÝðåé íá õðåñáóðéæüìéêïýò. Ðñïúüíôïò ôïõ ÷ñüìáóôå, üíôáò ðÜíôïôå óå íïõ, ç åëëçíéêÞ íïìïëïãßá êáôÜóôáóç åãñÞãïñóçò. Ýêáíå ïñéóìÝíá, Ýóôù äåéëÜ, ÍÝïé êßíäõíïé, ðïëý ðåñéóâÞìáôá ðñïò ôçí êáôåýèõíóüôåñï áíåðáßóèçôïé – êáé Aðü áñéóôÝñá: Ã. ÊôéóôÜêéò, Ð. Ôóéñßäçò, Ã. Ãåñáðåôñßôçò, Ä. Ðáîéíüò, Ð. Ðáõëüðïõëïò, Ë. ÓéóéëéÜíïò, Ó. Âëá÷üðïõëïò, óç ôçò ïõóéáóôéêÞò êáôïãé’ áõôü éäéáßôåñá ïäõíç×. Ìðåëåãñßíïò ÷ýñùóçò ôùí äéêáéùìÜôùí ñïß –óå óõíäõáóìü ìå ôçí üóùí âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç. Ôï ðáñÜäïáñíçôéêÞ ÷ñçóéìïðïßçóç ôçò ôå÷íïëïãßáò, óõíéóôïýí äéáîï óôï ðáñå÷üìåíï ðëáßóéï ðñïóôáóßáò óå åéäéêÝò ðåñé÷ñïíéêÝò áðåéëÝò ãéá ôá Äéêáéþìáôá ôïõ Áíèñþðïõ, áëëÜ ðôþóåéò, åßíáé üôé, áí êáé ç åóùôåñéêÞ Ýííïìç ôÜîç öáßêáé ãéá ôçí ßäéá ôç Äçìïêñáôßá. Ïöåßëïõìå íá áìõíüìáóôå íåôáé íá åãêáôáëåßðåé ôá óôåñåüôõðá ôçò ðåñéïñéóìÝíçò äéáñêþò åíáíôßïí ôùí êéíäýíùí áõôþí, ÷ùñßò üìùò ðïôÝ äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ôùí åéäéêþí áõôþí êáôçãïñéþí, íá èõóéÜæïõìå óôï âùìü ïðïéáóäÞðïôå óêïðéìüôçôáò ìå åðßêëçóç ìÜëéóôá ôçò ÅÓÄÁ, ôï ßäéï ôï ÅÄÄÁ äéáôÞñçóå ôá ßäéá ôá Äéêáéþìáôá ôïõ Áíèñþðïõ. Óôçí ðñáãìáôéãéá ìáêñü ÷ñüíï ìßá éäéáßôåñá áõóôçñÞ ðïëéôéêÞ ìå ôçí êÞ Äçìïêñáôßá, ôï äßëçììá «ãéá íá ðñïóôáôåõèïýí ôá ïðïßá áðïêëåßïíôáí áðü ôéò ðñïóôáôåõôéêÝò ñõèìßóåéò Äéêáéþìáôá ðñÝðåé íá ðåñéïñéóèåß ðñùôßóôùò ï ðõñÞíáò ôçò Óýìâáóçò üóïé áóêïýóáí êõñéáñ÷éêÝò áñìïäéüôçôåò ïñéóìÝíùí åî áõôþí» åßíáé øåõäåðßãñáöï êáé Üêñùò ôïõ êñÜôïõò. õðïíïìåõôéêü. Ãéáôß, ç ðñáãìáôéêÞ Äçìïêñáôßá ïöåßëåé íá Ç ðïëéôéêÞ áõôÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ öáßíåôáé íá áëëÜæåé áíôéìåôùðßæåé ôïõò å÷èñïýò ôçò ü÷é ìÝóá áðü ôïí ðåñéìå ôçí ðñüóöáôç áðüöáóç Vilho Ekselinen êáé ëïéðïß êáôÜ ïñéóìü áëëÜ, üëùò áíôéèÝôùò, ìÝóá áðü ôç ÷ùñßò öüâï Öéíëáíäßáò, ôçò 19çò Áðñéëßïõ 2007, ç ïðïßá óçìáôïäïôåß áíÜäåéîç êáé åããýçóç ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ. ôçí åðÝêôáóç ôùí öïñÝùí ôïõ äéêáéþìáôïò ôçò äßêáéçò Óôïí ÷áéñåôéóìü ðïõ áðçýèõíå ï Ðñüåäñïò ôïõ Ä.Ó.Á. äßêçò êáôÜ ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 ôçò Óýìâáóçò óå ó÷Ýóç ìå ê.ÄçìÞôñçò Ðáîéíüò, åðéóÞìáíå ôï ãåãïíüò ôçò óõíåüóïõò âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç Ýíáíôé ôïõ ÷ïýò óõññßêíùóçò ôïõ íïìéêïý ìáò ðïëéôéóìïý êáé ôçò áðáîßùóçò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí, ôïíßæïíôáò ®
T
ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 20
18
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
Η ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΥΠΟΓΡΑΦΗ
(ως µέσο ασφάλειας των συναλλαγών στο ηλεκτρονικό εµπόριο)
Καραδηµητρίου Κοσµάς, Διδάκτωρ Νοµικής Σχολής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-289-7 ©2008, ΧΧΙ+242 σελ., Τιµή: x25,00
Στο παρόν αναλύεται πλήρως η ελληνική νοµοθεσία που διέπει σήµερα την ηλεκτρονική υπογραφή (π.δ. 150/2001): Έννοια, Είδη και Εφαρµογές της Ηλεκτρονικής Υπογραφής - Η ηλεκτρονική υπογραφή που βασίζεται στην εκ των προτέρων γνώση κωδικού - Η ηλεκτρονική υπογραφή που βασίζεται στην κρυπτογραφία - Η βιοµετρική υπογραφή - Η χρήση της ηλεκτρονικής υπογραφής µέσω των «έξυπνων καρτών» - Εφαρµογές των «έξυπνων καρτών» στις ηλεκτρονικές συναλλαγές Κριτική προσέγγιση της ελληνικής νοµοθεσίας περί ηλεκτρονικής υπογραφής σε σχέση µε την αντίστοιχη νοµοθεσία της ΕΕ Προτάσεις για την αντιµετώπιση νοµοθετικών προβληµάτων και παραλείψεων Παραρτήµατα - Βασικά νοµοθετικά κείµενα - Σχεδιαγράµµατα σχετικά µε την κρυπτογραφία, την ψηφιακή υπογραφή και τα πιστοποιητικά γνησιότητας
G G G G
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ & ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ
(Σειρά: Σύγχρονα Θέµατα Εµπορικού Δικαίου - Τεύχος 35. Διευθυντής Σειράς: Λ. Κοτσίρης)
Τατιάνα-Ελένη Συνοδινού, Δ.Ν., Δικηγόρος Πρόλογος: Λ. Κοτσίρης, Οµότ. Καθ., Αντεπιστέλλον Μέλος Ακαδηµίας Αθηνών
ISBN: 978-960-445-281-1 ©2008, XVII+365 σελ., Τιµή: x35,00
Το παρόν έργο αποτελεί την πρώτη ελληνική µονογραφία αλλά και µια από τις σπάνιες επιστηµονικές αναλύσεις από τον χώρο του ηπειρωτικού συστήµατος προστασίας πνευµατικής ιδιοκτησίας που εστιάζει στη σφαιρική ανάλυση των σύγχρονων εξελίξεων του δικαίου πνευµατικής ιδιοκτησίας µε κεντρικό άξονα αναφοράς τα συµφέροντα των χρηστών. Καταδεικνύοντας τη σηµασία τής εγγύησης των συµφερόντων αυτών στη δηµόσια και στην ιδιωτική σφαίρα αλλά και τις µεταβολές που αυτή επιφέρει στη φιλοσοφία της δηµιουργοκεντρικής προστασίας της πνευµατικής ιδιοκτησίας, η συγγραφέας παρέχει στον αναγνώστη τούς βασικούς κανόνες και τις αρχές µιας ανεξερεύνητης αλλά ουσιώδους πτυχής του δικαίου πνευµατικής ιδιοκτησίας, αυτής της θέσης και της προστασίας του χρήστη µέσα στο δικαιικό αυτόν κλάδο.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
®
ÓõíÝ÷åéá áðü óåë. 18
êñÜôïõò êáé áóêïýí áñìïäéüôçôåò ôïõ óêëçñïý ðõñÞíá ôïõ. Óôçí õðüèåóç áõôÞ, áóôõíïìéêïß ðïõ åñãÜæïíôáí óå áðïìáêñõóìÝíåò ðåñéï÷Ýò ðñïóÝâáëáí ïõóéáóôéêÜ ôçí êáôÜñãçóç åíüò åéäéêïý åðéäüìáôïò ìåôÜ ôç ìåôÜèåóÞ ôïõò óå Üëëç ðéï áðïìáêñõóìÝíç ðåñéï÷Þ, åðéêáëïýìåíïé ðáñáâßáóç ôïõ Üñèñïõ 6 ðáñ. 1 ëüãù ìáêñÜò äéáäéêáóßáò ôçò äßêçò óôçí åóùôåñéêÞ Ýííïìç ôÜîç, ôïõ Üñèñïõ 1 ôïõ Ðñþôïõ Ðñüóèåôïõ Ðñùôïêüëëïõ ãéá åðéâÜñõíóç ôçò ðåñéïõóéáêÞò ôïõò êáôÜóôáóçò, ôïõ Üñèñïõ 14 ðåñß éóüôçôáò, äåäïìÝíïõ üôé Üëëïé óõíÜäåëöïé ôùí áéôïýíôùí åîáêïëïõèïýóáí íá ëáìâÜíïõí åðßäïìá áðïìáêñõóìÝíçò ðåñéï÷Þò êáé ôï Üñèñï 13 ãéá ðáñáâßáóç ôïõ äéêáéþìáôïò áíáöïñÜò õðü ôçí Ýííïéá ôçò äõíáôüôçôáò Üóêçóçò ðñáãìáôéêÞò ðñïóöõãÞò. ÊÜíïíôáò ìéá ñéæéêÞ ôïìÞ, ôï ÄéêáóôÞñéï Ýêñéíå ðáñáäåêôÞ ôçí ðñïóöõãÞ, Ýóôù êáé áí åîáêïëïõèïýóå êáôÜ ôçí åêäßêáóç ôçò õðüèåóçò íá õößóôáôáé ï äåóìüò åìðéóôïóýíçò ìåôáîý ôùí äçìïóßùí õðáëëÞëùí êáé ôïõ êñÜôïõò, ìå ôï óêåðôéêü üôé ðñïóôáôåýïíôáé áðü ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 äéáöïñÝò ìéóèïëïãéêÝò Þ åîÝëéîçò, åöüóïí ôï êñÜôïò ìÝëïò ðáñÝ÷åé óôï åóùôåñéêü ôïõ ó÷åôéêÞ Ýíäéêç ðñïóôáóßá. ¸êñéíå äå ôï ÄéêáóôÞñéï, üôé, áí äåí õðÜñ÷åé ó÷åôéêü åóùôåñéêü Ýíäéêï âïÞèçìá, ôï êñÜôïò ïöåßëåé íá áíáäåßîåé áíôéêåéìåíéêïýò ëüãïõò äçìïóßïõ óõìöÝñïíôïò ðïõ äéêáéïëïãïýí ôçí åîáßñåóç áðü ôïí êáíüíá ôçò ðëÞñïõò êáé áðïôåëåóìáôéêÞò äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò ðïõ åããõÜôáé ç ðñïóôáóßá êáôÜ ôç Óýìâáóç ôçò äßêáéçò äßêçò. Ìå ôïí ôñüðï áõôü, åäñáéþèçêå ç íÝá åðï÷Þ óôï äéêáßùìá ðñüóâáóçò äçìïóßùí õðáëëÞëùí óôï ÄéêáóôÞñéï, þóôå ðëÝïí íá áíáãíùñßæåôáé ôåêìÞñéï äéêáóôéêÞò ôïõò ðñïóôáóßáò êáé íá åíáðüêåéôáé óôï êñÜôïò ôï âÜñïò áðüäåéîçò ôùí åîáéñåôéêþí ëüãùí ðïõ èá ìðïñïýóáí íá äéêáéïëïãÞóïõí ôçí áðüêëéóç áðü ôï Üñèñï 6 ðáñ. 1 ôçò Óýìâáóçò, óåâüìåíï ðÜíôïôå ôçí ñçôþò áíáãíùñéæüìåíç áñ÷Þ ôçò áíáëïãéêüôçôáò. Ìå ôç íåüôåñç íïìïëïãßá ôïõ, ôï ÄéêáóôÞñéï ôïõ Óôñáóâïýñãïõ ðñïóáñìüæåôáé óôá óýã÷ñïíá ðñáãìáôïëïãéêÜ äåäïìÝíá, åéóÜãïíôáò óôç ìåßæïíá ðñüôáóç ôïõ äéêáíéêïý óõëëïãéóìïý ôïõ ôçí åêäï÷Þ ðïõ èÝëåé êáé üóïõò âñßóêïíôáé óå åéäéêÞ êõñéáñ÷éêÞ ó÷Ýóç íá áðïëáìâÜíïõí êáôáñ÷Þí ðëÞñç äéêáéþìáôá. Ç áðüöáóç áðïôåëåß Ýíá áêüìç âÞìá ðñïò ôçí åðéêñÜôçóç ôïõ êñÜôïõò äéêáßïõ ìÝóù ôçò áõôïíüçôçò ðáñáäï÷Þò üôé ïé áóôõíïìéêïß õðÜëëçëïé, üðùò êáé ïé äçìüóéïé õðÜëëçëïé åí ãÝíåé, äåí áðïôåëïýí õðï÷åßñéá ôïõ êñÜôïõò áëëÜ öïñåßò äéêáéùìÜôùí. Ôá äå äéêáéþìáôá áõôÜ, äåí ìðïñåß óå êáìßá ðåñßðôùóç íá åêëáìâÜíïíôáé ùò åëáóôéêüôåñá ôùí äéêáéùìÜôùí ôùí õðïëïßðùí ðïëéôþí ãéá íá åßíáé äõíáôÞ ç åõêïëüôåñç äéåßóäõóç ðåñéïñéóìþí ìå ôï ðñüó÷çìá ôçò åéäéêÞò áðïóôïëÞò ôùí õðáëëÞëùí áõôþí». Ï ê.×ñÞóôïò Ìðåëåãñßíïò, Áóôõíüìïò Á´, åéóçãÞèçêå ôï èÝìá: «Ç ðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ôïõ áíèñþðïõ óôçí ÅëëÜäá êáôÜ ôçí áóôõíïìéêÞ äñÜóç». Ï ïìéëçôÞò áíáöÝñèçêå óôá íïìïèåôéêÜ ìÝôñá ðïõ Ý÷ïõí ëçöèåß êáé áöïñïýí óôçí åêðáßäåõóç ôïõ áóôõíïìéêïý ðñïóùðéêïý êáé óôç èÝóðéóç íÝùí ðñáêôéêþí
êáôÜ ôçí åêôÝëåóç ôïõ áóôõíïìéêïý Ýñãïõ (í.3169/2003 «Ïðëïöïñßá, ÷ñÞóç ðõñïâüëùí üðëùí áðü áóôõíïìéêïýò, åêðáßäåõóÞ ôïõò óå áõôÜ ê.Ü. äéáôÜîåéò», Êþäéêáò Äåïíôïëïãßáò ôïõ Áóôõíïìéêïý (ð.ä.254/2004), êáèþò êáé óôá ìÝôñá-äéáôáãÝò åõáéóèçôïðïßçóçò êáé åëÝã÷ïõ ôùí áóôõíïìéêþí. Ôï óõìðÝñáóìá óôï ïðïßï êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò åßíáé üôé ïé ðñïóðÜèåéåò áõôÝò èá ðáñáìåßíïõí êåíü ãñÜììá, áí ôï ðåñéå÷üìåíü ôïõò äåí êáôáóôåß êïéíü êôÞìá ôùí áóôõíïìéêþí óå èåùñçôéêü êáé ðñáêôéêü åðßðåäï. ÕðïãñÜììéóå äå, üôé ïé áóôõíïìéêïß äåí ðñÝðåé íá ëçóìïíïýí üôé ðñþôéóôï êáèÞêïí áðïôåëåß ç åîõðçñÝôçóç ôïõ ðïëßôç êáé ç åîáóöÜëéóç ôçò åéñçíéêÞò äéáâßùóçò óå ðåñéâÜëëïí áóöÜëåéáò ðïõ èá ðñáãìáôïðïéåßôáé ü÷é ìå êáôáóôñáôÞãçóç ôùí áôïìéêþí äéêáéùìÜôùí êáé åëåõèåñéþí, áëëÜ ìå óåâáóìü êáé ôÞñçóÞ ôïõò. Ãéá ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç ìßëçóå ï Åð.ÊáèçãçôÞò ôçò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò Áèçíþí, ê.Óðõñßäùí Â.Âëá÷üðïõëïò. Éäéáßôåñç áíáöïñÜ Ýãéíå óôïí ×Üñôç Èåìåëéùäþí ÄéêáéùìÜôùí, ìå ôïí ïðïßï ðáñÝ÷åôáé ïëïêëçñùìÝíç ðñïóôáóßá êáé ï ïðïßïò, áí êáé óôåñåßôáé áðü ôõðéêÞò ðëåõñÜò äåóìåõôéêÞò éó÷ýïò, ùóôüóï, åðåéäÞ áíôáíáêëÜ ôéò êïéíÝò óõíôáãìáôéêÝò ðáñáäüóåéò ôùí êñáôþí ìåëþí êáé ôçí ðñïóôáóßá ôùí èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí üðùò áðïññÝåé áðü ôçí ÅÓÄÁ, ïõóéáóôéêÜ áðÝêôçóå äåóìåõôéêÞ éó÷ý, üðùò ðñïêýðôåé êáé áðü ôç óõ÷íÞ áíáöïñÜ ôçò óôéò áðïöÜóåéò ôïõ ÄÅÊ êáé ôïõ ÐÅÊ. Ç ñçôÞ êáôï÷ýñùóç ôùí èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí óå íïìéêÜ êåßìåíá ôçò Å.Å. – óõíÝ÷éóå ï ïìéëçôÞò – Þôáí áíáãêáßá, äéüôé íáé ìåí üëá ôá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. êáôï÷õñþíïõí ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá, ùóôüóï ôï åðßðåäï ðñïóôáóßáò ôïõò õðïëåßðåôáé ôçò ðñïóôáóßáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôá íïìéêÜ êåßìåíá ôçò Å.Å. êáé éäßùò ôçò ðñïóôáóßáò ðïõ ðáñÝ÷åôáé áðü ôïí ×ÜñôÈåìÄéêÅÅ. Ï ê.Âëá÷üðïõëïò éäéáßôåñá ôüíéóå üôé ïñéóìÝíá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá ôçò íåþôåñçò ãåíéÜò äåí èá ðñïóôáôåýïíôáí åíäå÷ïìÝíùò êáí óôï åèíéêü äßêáéï ôùí êñáôþí ìåëþí, åÜí äåí åß÷áí êáôï÷õñùèåß óôï ðëáßóéï ôçò Å.Å., üðùò ð.÷. ç ðñïóôáóßá ôùí ðñïóùðéêþí äåäïìÝíùí êáé ç ðåñéâáëëïíôéêÞ ðëçñïöüñçóç. Ùóôüóï, õðÜñ÷åé êáé ç áíôßóôñïöç üøç ôïõ íïìßóìáôïò êáé óõãêåêñéìÝíá, åíþ êáôÜ ôï åèíéêü äßêáéï ôùí ðåñéóóïôÝñùí êñáôþí ìåëþí äåí åðéôñÝðåôáé ç Ýêäïóç çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç, ìå ôï Åõñùðáúêü ¸íôáëìá óýëëçøçò åðéôñÝðåôáé ðëÝïí ç Ýêäïóç çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. Ç äõíáôüôçôá áõôÞ Ýêäïóçò çìåäáðþí óå Üëëá êñÜôç ìÝëç ôçò Å.Å. Ý÷åé êñéèåß ùò óõíôáãìáôéêÞ áðü ôç íïìïëïãßá ôïõ ÁÐ, óå Üëëá üìùò êñÜôç ìÝëç, Ý÷åé äçìéïõñãÞóåé óçìáíôéêÜ ðñïâëÞìáôá , üðùò ë.÷. óôç Ãåñìáíßá, üðïõ ôï Ãåñìáíéêü Ïìïóðïíäéáêü Óõíôáãìáôéêü ÄéêáóôÞñéï Ýêñéíå üôé ï ãåñìáíéêüò íüìïò ðïõ ìåôÝöåñå óôç ãåñìáíéêÞ Ýííïìç ôÜîç ôï Åõñùðáúêü ¸íôáëìá Óýëëçøçò áíôßêåéôáé óôç óõíôáãìáôéêÞ áñ÷Þ ôçò áíáëïãéêüôçôáò êáé óôï óõíôáãìáôéêü äéêáßùìá ôçò äéêáóôéêÞò ðñïóôá®
ÓõíÝ÷åéá óôçí óåë. 22
20
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
ÍÝåò Åêäüóåéò
∆ίκαιο προμηθειών και υπηρεσιών δημοσίου
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), 2008, Óåë. ×É×+1034, ÔéìÞ: 90,00 n
Παναγιώτης Εμμ. ∆έγλερης, ∆ικηγόρος Επιμέλεια: Β. Στεργιοπούλου, Σ. Κωνσταντινίδου
Ôï ðáñüí áðïôåëåß ìßá ðëÞñç êùäéêïðïéçìÝíç óõëëïãÞ íïìïèåóßáò ãéá ôéò äçìüóéåò ðñïìÞèåéåò êáé õðçñåóßåò. ÐñïôÜóóåôáé ï íÝïò Êáíïíéóìüò Ðñïìçèåéþí Äçìïóßïõ êáé áêïëïõèåß üëï ôï íïìïèåôéêü ðëáßóéï, üðùò Ý÷åé ðëÝïí äéáìïñöùèåß ìå ôéò íÝåò ÊïéíïôéêÝò Ïäçãßåò 2004/18/ÅÊ êáé 2004/17/ÅÊ êáé ôá ð.ä. 60/2007 êáé 59/2007. ÓõìðåñéëáìâÜíïíôáé üëåò ïé íÝåò åôáéñßåò êáé
ïñãáíéóìïß ðïõ Ý÷ïõí Þäç óõóôáèåß (åíäåéêôéêÜ «ØçöéáêÝò Åíéó÷ýóåéò Á.Å.», «ÄÞìïò Á.Å.», «Ç.ÄÉ.Ê.Á. Á.Å.», «Å.ÓÕ.Ä. Á.Å.»), óå åéäéêü êåöÜëáéï, ïé íÝåò åîåëßîåéò ãéá ôï «áóõìâßâáóôï», ôçí «ïíïìáóôéêïðïßçóç» êáé ôïí «âáóéêü ìÝôï÷ï», èÝìáôá ÄéïéêçôéêÞò Äéáäéêáóßáò, Áðëïýóôåõóçò Äéáäéêáóéþí, ïé Ëüãïé Áðïêëåéóìïý ðïõ óôçñßæïíôáé óå êáôáäßêåò ãéá ðïéíéêÜ áäéêÞìáôá, ïé Äéá÷åéñéóôéêÝò Áñ÷Ýò, ç íïìïèåóßá ãéá ôéò ÓõìðñÜîåéò Äçìïóßïõ êáé Éäéùôéêïý ÔïìÝá, ïé Åéäéêïß Êáíïíéóìïß êáé ôï éäéáßôåñï íïìéêü èÝìá ôçò êáôáâïëÞò áìïéâÞò ðíåõìáôéêþí äéêáéùìÜôùí, ìå áöïñìÞ ôçí ðñüóöáôç Áðüöáóç 6/2007 ôçò ÏëïìÝëåéáò ôïõ Áñåßïõ ÐÜãïõ.
Το νομικό πλαίσιο των αγορών χρηματοπιστωτικών μέσων
Σύµφωνα µε το Ν. 3606/2007 [εναρµόνιση µε την Οδηγία 2004/39/ΕΚ (MiFID)] & η Αγορά Αξιών της «Χρηµατιστήριο Αθηνών ΑΕ»
Ματίνα Κορδή-Αντωνοπούλου, Αναπλ. Καθηγήτρια Α.Π.Θ.
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), 2008, Óåë. ×VI+157, ÔéìÞ: 22,00 n
Ïé äéáöïñïðïéÞóåéò êáé ìåôáëëÜîåéò, áíáöïñéêÜ ìå ôá ìåãÝèç ôùí óõíáëëáóóïìÝíùí, ìå ôéò ðñïóöåñüìåíåò åðåíäõôéêÝò õðçñåóßåò êáé ìå ôá êáôÜëëçëá ðñïò óõíáëëáãÞ ÷ñçìáôïðéóôùôéêÜ ìÝóá, ïé ïðïßåò ðáñáôçñÞèçêáí óôïí ÷þñï ôùí êïéíïôéêþí ÷ñçìáôïðéóôùôéêþí óõíáëëáãþí, äçìéïýñãçóáí ôçí áíÜãêç áíáäéÜñèñùóçò ôïõ íïìïèåôéêïý êáèåóôþôïò, Ýôóé þóôå ïé íÝåò ñõèìßóåéò íá áíôáðïêñßíïíôáé êáé íá åîõðçñåôïýí ôá íÝá äåäïìÝíá. ¸ôóé, èåóðßóèçêå ç Ïäçãßá 2004/39/ÅÊ, ç ãíùóôÞ ùò ÌiFID (Market in Financial Instruments Directive). H åíáñìüíéóç ôïõ åëëçíéêïý äéêáßïõ ìå ôçí Ïäçãßá Ýãéíå ìå
ôïí N. 3606/2007. Ôçí Ýíôáîç óôçí åëëçíéêÞ Ýííïìç ôÜîç ôùí êáéíïôüìùí íïìïèåôéêþí ñõèìßóåùí, ôéò ïðïßåò äéÝðåé ìßá íÝá, Üëëç öéëïóïößá, áíôéìåôùðßæåé ôï ðáñüí Ýñãï, þóôå íá áíôáðïêñßíåôáé óôéò íÝåò Ýííïéåò êáé ñõèìßóåéò ðïõ åéóÜãïíôáé óôï äßêáéï ôçò êåöáëáéáãïñÜò.
∆ίκαιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και διεθνείς κυρώσεις
Åêäüóåéò ÓÜêêïõëá Á.Å. (ÁèÞíá - Èåóóáëïíßêç), Ιωσήφ Γ. Κτενίδης, ∆ικηγόρος, Λέκτορας Νομικής Α.Π.Θ. 2008, Óåë. ×ÉÉÉ+328 ÔéìÞ: 32,00 n
Σειρά: ∆ημοσιεύματα ∆ιεθνούς Οικονομικού και Ευρωπαϊκού ∆ικαίου 10. Επιμελητές Σειράς: Στάγκος Π., Σαχπεκίδου Ε.
Áíôéêåßìåíï ôçò ìïíïãñáößáò áðïôåëïýí ôá åðßêáéñá íïìéêÜ æçôÞìáôá ðïõ áíáêýðôïõí, óôï ðëáßóéï ôïõ äéêáßïõ ôçò ÅõñùðáúêÞò ¸íùóçò, áðü ôçí åðéâïëÞ äéåèíþí êõñþóåùí (ãéá ëüãïõò åîùôåñéêÞò ðïëéôéêÞò êáé áóöÜëåéáò), æçôÞìáôá ôá ïðïßá âñßóêïíôáé óôï åðßêåíôñï ôçò íïìïëïãßáò ôùí êïéíïôéêþí äéêáóôçñßùí ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá. ÅîåôÜæïíôáé ïé ðñïêëÞóåéò ãéá ôï åõñùðáúêü êñÜôïò äéêáßïõ ðïõ áðïññÝïõí
áðü ôçí ðñïÝëåõóç ôùí êõñþóåùí áðü ôçí Ýííïìç ôÜîç ôùí ÇíùìÝíùí Åèíþí, áðü ôçí õéïèÝôçóÞ ôïõò áðü ôçí ¸íùóç êáé áðü ôïí éäéüìïñöï ÷áñáêôÞñá ôùí ðåñéïñéóôéêþí ìÝôñùí, åíþ åíôïðßæïíôáé ôá åéäéêÜ óõìöÝñïíôá ôùí êñáôþí-ìåëþí ðïõ áíáäåéêíýïíôáé êáôÜ ôçí åðéâïëÞ ôùí êõñþóåùí áðü ôçí ¸íùóç êáé åîåôÜæïíôáé ïé íïìéêÝò óõíÝðåéåò ôçò ôïðïèÝôçóçò ôïõ éäéþôç óôï åðßêåíôñï ôùí óýã÷ñïíùí ðåñéïñéóôéêþí ìÝôñùí. Éäéáßôåñç áíáöïñÜ ãßíåôáé óôá èÝìáôá ðñïóôáóßáò èåìåëéùäþí äéêáéùìÜôùí ðïõ áíáêýðôïõí áðü ôçí åðéâïëÞ ôùí êõñþóåùí, üðùò áõôÜ áíôéìåôùðßóôçêáí áðü ôá êïéíïôéêÜ äéêáóôÞñéá áëëÜ êáé áðü ôï ÅÄÄÁ.
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / MÜéïò 2008
21
Åêäçëþóåéò ÄÓÁ
®
ÓõíÝ÷åéá áðü óåë. 20
óßáò. ¸íá óçìáíôéêü ðñüâëçìá óôï ïðïßï åóôßáóå ï ïìéëçôÞò, åßíáé óôçí êïéíïôéêÞ Ïäçãßá ãéá ôï îÝðëõìá ôïõ âñþìéêïõ ÷ñÞìáôïò . Ç Ïäçãßá áõôÞ êáé ç ó÷åôéêÞ åèíéêÞ íïìïèåóßá, óôï âáèìü ðïõ õðï÷ñåþíåé êáé ôïõò äéêçãüñïõò íá êáôáããÝëëïõí åíôïëåßò ôïõò óå ðåñéðôþóåéò üðïõ õðÜñ÷ïõí õðüíïéåò ãéá îÝðëõìá âñþìéêïõ ÷ñÞìáôïò, äéáññçãíýåé ôç ó÷Ýóç åìðéóôïóýíçò ðïõ ðñÝðåé íá õðÜñ÷åé ìåôáîý äéêçãüñïõ êáé åíôïëÝá, êáôáñãåß ïõóéáóôéêÜ ôï äéêçãïñéêü áðüññçôï, ìåôáôñÝðåé ôï äéêçãüñï óå ðëçñïöïñéïäüôç ôùí êñáôéêþí áñ÷þí êáé áíáéñåß ôï ñüëï ôïõ ùò ëåéôïõñãïý ôçò äéêáéïóýíçò, ìå ü,ôé áõôü óõíåðÜãåôáé ãéá ôï äéêáßùìá äéêáóôéêÞò ðñïóôáóßáò. Ôï óõìðÝñáóìá óôï ïðïßï êáôÝëçîå ï ïìéëçôÞò, åßíáé üôé ôá èåìåëéþäç äéêáéþìáôá, ìüíï ôüôå èá Ý÷ïõí êáôï÷õñùèåß áðïôåëåóìáôéêÜ óôçí ðñÜîç, üôáí ìÜèïõìå íá ôá åðéêáëïýìáóôå, ü÷é ìüíï ãéá íá ôá åöáñìüæïõí ôñßôïé, áëëÜ êáé ãéá íá ôá åöáñìüæïõìå åìåßò ïé ßäéïé. Ôï èÝìá ôçò ðñïóôáóßáò ôùí ÄéêáéùìÜôùí ôïõ Áíèñþðïõ óôçí ÅõñùðáúêÞ ¸íùóç åéóçãÞèçêå ï ê.Ðïëõ÷ñüíçò Ôóéñßäçò, Äéêçãüñïò, Ä.Í. ¼ðùò õðïóôÞñéîå, ïé íïìïèåôéêÝò áëëáãÝò ðïõ óõíôåëïýíôáé óå üëá ôá åðßðåäá ôá ôåëåõôáßá ÷ñüíéá, öïâßæïõí êáé ðñïâëçìáôßæïõí, ðñïäéáãñÜöïíôáò Ýíá áâÝâáéï ìÝëëïí. Ç öéëåëåýèåñç öõóéïãíùìßá ôïõ ðïéíéêïý ìáò äéêáßïõ äïêéìÜæåôáé êáé èá äïêéìáóèåß áêüìç ðåñéóóüôåñï, áðü ôçí áèñüá åéóâïëÞ åéóáãüìåíçò íïìïèåóßáò Üëëçò êïõëôïýñáò, ðïõ ðáñÜãåôáé óå äéåèíÞ êÝíôñá åîïõóßáò êáé ðïõ íïèåýåé ôï ðïéíéêü ìáò óýóôçìá, þóôå íá ÷ñåéÜæåôáé ìéá óõíå÷Þò ðñïóðÜèåéá åê ìÝñïõò ìáò íá åëÝãîïõìå êáôÜ ôï äõíáôüí ôïõëÜ÷éóôïí ôçí Ýêôáóç áõôÞò ôçò áëëïßùóçò, ðïõ åðÝñ÷åôáé ìå íÝåò ðïéíéêïðïéÞóåéò óõìðåñéöïñþí êáé óõññéêíþóåéò äéêáéùìÜôùí ôùí êáôçãïñïõìÝíùí. Äåí ìðïñåß íá ãßíåôáé óõíå÷þò åðßêëçóç ôçò áíáãêáéüôçôáò êáôáóôïëÞò áðïêñïõóôéêþí ðñÜîåùí, ìå ìüíéìç áé÷ìÞ äüñáôïò ôá íáñêùôéêÜ, ôçí ôñïìïêñáôßá êáé ôï ïñãáíùìÝíï Ýãêëçìá, ùò Üëëïèé ãéá ôç íïìéìïðïßçóç äéáäéêáóéþí ðáñÜêáìøçò ðáñáäïóéáêþí åããõÞóåùí êáé õðåñáóðéóôéêþí äéêáéùìÜôùí ôùí Åõñùðáßùí Ðïëéôþí. ÓõìðåñáóìáôéêÜ, ï ê.Ôóéñßäçò ôüíéóå üôé üëá ôá êåßìåíá ðñïóôáóßáò ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí óôï ðëáßóéï ôçò Å.Å. èá ðáñáìåßíïõí áðëÜ êáëïãñáììÝíá êáé êáëïðñïáßñåôá êåßìåíá åõñù-ñçôïñåßáò, áí äåí õðÜñîåé áðïöáóéóôéêüôçôá êáé óôáèåñÞ åììïíÞ óôï óåâáóìü ôçò áîßáò ôïõ áíèñþðïõ, ùò ôçò ðñùôáñ÷éêÞò áðïóôïëÞò êÜèå ðïëéôéóìÝíçò êïéíüôçôáò, óôçí áðáñÝãêëéôç åöáñìïãÞ ôçò áñ÷Þò ôçò íïìéìüôçôáò, óôçí áõóôçñÞ ðñïóÞëùóç óôï êñÜôïò äéêáßïõ, ôüóï óå íïìïèåôéêü üóï êáé óå äéêáóôéêü åðßðåäï, áëëÜ êáé óôïí áðüëõôï óåâáóìü óôéò áñ÷Ýò êáé ðáñáäüóåéò, ðïõ äéÝðïõí ôïí ðïëëáðëþò äïêéìáæüìåíï áíèñùðïêåíôñéêü åõñùðáúêü íïìéêü ìáò ðïëéôéóìü, ï ïðïßïò äåí ìðïñåß êáé äåí ðñÝðåé íá áíå÷èåß Ýêôáêôåò íïìïèåóßåò, ðïõ, óôï üíïìá ôçò áóöÜëåéáò, èá ðñïêáëïýí óôïõò åõñùðáßïõò ðïëßôåò, áéóèÞìáôá öüâïõ êáé áíáóöÜëåéáò. Ï ê.Ëßíïò-ÁëÝîáíäñïò ÓéóéëéÜíïò, áíáðë.KáèçãçôÞò
ôïõ Ðáíåðéóôçìßïõ Áèçíþí, áíáöÝñèçêå óôï óýóôçìá ðñïóôáóßáò ôùí äéêáéùìÜôùí ôïõ áíèñþðïõ ôïõ Óõìâïõëßïõ ôçò Åõñþðçò [ÓôÅ]. Óôï ðñþôï ìÝñïò ôçò ïìéëßáò ôïõ, ôüíéóå ôçí ðïëõåðßðåäç äéÜñèñùóç êáé ïñãÜíùóç ôïõ óõóôÞìáôïò. Åêôüò áðü ôçí ÅÓÄÁ êáé ôï ÅÄÄÁ, ðëåéÜäá Üëëùí ïñãÜíùí äñáóôçñéïðïéïýíôáé óôï ðåäßï ôùí áíèñùðßíùí äéêáéùìÜôùí, êáé åéäéêüôåñá ç ÅðéôñïðÞ Êïéíùíéêþí ÄéêáéùìÜôùí, ç ÅðéôñïðÞ ãéá ôçí Ðñüëçøç ôùí Âáóáíéóôçñßùí, ç ÓõìâïõëåõôéêÞ ÅðéôñïðÞ ãéá ôçí Ðñïóôáóßá ôùí Åèíéêþí ÌåéïíïôÞôùí, ç ÅõñùðáúêÞ ÅðéôñïðÞ êáôÜ ôïõ Ñáôóéóìïý êáé ôçò Ìéóáëëïäïîßáò êëð. ÁíáìÝíåôáé, åîÜëëïõ, ç åãêáèßäñõóç ôçò íÝáò ÅðéôñïðÞò êáôÜ ôçò Åìðïñßáò Áíèñþðùí ìå âÜóç ó÷åôéêÞ Óýìâáóç ðïõ ôÝèçêå óå éó÷ý ôï 2008. Óçìáíôéêü ñüëï óôçí ðñïóôáóßá ôùí äéêáéùìÜôùí ðáßæïõí åðßóçò ôï Óõìâïýëéï Õðïõñãþí ôïõ ÓôÅ êáé ç ÊïéíïâïõëåõôéêÞ ÓõíÝëåõóç. Ìå âÜóç ôá óôïé÷åßá áõôÜ, ï ê.ÓéóéëéÜíïò åðé÷åßñçóå ìéá óõíïëéêÞ áðïôßìçóç ôçò ëåéôïõñãßáò êáé ôçò áðïôåëåóìáôéêüôçôáò ôïõ óõóôÞìáôïò ôïõ ÓôÅ. Óôï äåýôåñï ìÝñïò ôçò ïìéëßáò ôïõ, ï ê.ÓéóéëéÜíïò åðéêåíôñþèçêå óôï êáôåîï÷Þí üñãáíï ðñïóôáóßáò ôùí äéêáéùìÜôùí, äçëáäÞ ôï ÅÄÄÁ. ÅîÞñå ôç óçìáóßá ôïõ èåóìïý áõôïý, õðïãñáììßæïíôáò óõã÷ñüíùò ôá óïâáñÜ ðñïâëÞìáôá ôá ïðïßá áíôéìåôùðßæåé ëüãù ôïõ ìåãÜëïõ áñéèìïý ôùí åêêñåìïõóþí ðñïóöõãþí. Ôüíéóå ôçí áíÜãêç Üìåóçò èÝóçò óå éó÷ý ôïõ 14ïõ Ðñùôïêüëëïõ óôçí ÅÓÄÁ, ôï ïðïßï áðëïðïéåß êáé åðéôá÷ýíåé ôéò äéáäéêáóßåò åíþðéïí ôïõ ÅÄÄÁ, êáèþò êáé ôç óêïðéìüôçôá ðåñáéôÝñù äïìéêþí áëëáãþí ôïõ óõóôÞìáôïò, ðñïêåéìÝíïõ áõôü íá áíôéìåôùðßóåé ôï öüñôï åñãáóßáò ðïõ Ý÷åé êáé íá åîáóöáëßóåé ôç âéùóéìüôçôÜ ôïõ óôï ìÝëëïí. Ï ê. ÓéóéëéÜíïò áíáöÝñèçêå åðßóçò óôéò âáóéêÝò ìåèüäïõò åñìçíåßáò ôçò ÅÓÄÁ, üðùò áõôÝò áíáäåéêíýïíôáé ìÝóá áðü ôçí ðñáêôéêÞ ôïõ Äéêáóôçñßïõ, óôç óçìáóßá ôçò ëåãüìåíçò åîåëéêôéêÞò ìåèüäïõ åñìçíåßáò ðïõ êáèéóôÜ ôçí ÅÓÄÁ æùíôáíü êåßìåíï êáé, ôÝëïò, óôï Ýñãï ôïõ Óõìâïõëßïõ ôùí Õðïõñãþí, ðïõ ó÷åôßæåôáé ìå ôçí åðßâëåøç ôçò åêôÝëåóçò ôùí áðïöÜóåùí ôïõ Äéêáóôçñßïõ. ÐñÜãìáôé, ç óõìâïëÞ ôïõ óõóôÞìáôïò Ýãêåéôáé ü÷é ìüíïí óôçí éêáíïðïßçóç ôùí ðñïóöåõãüíôùí, áëëÜ êáé óôç ëÞøç áôïìéêþí êáé ãåíéêþí ìÝôñùí óõììüñöùóçò ðñïò ôéò áðïöÜóåéò ôïõ ÅÄÄÁ, éäßùò ìå ôç ìïñöÞ íïìïèåôéêþí ðáñåìâÜóåùí. Ï åéóçãçôÞò ê. Ã. ÊôéóôÜêéò, ËÝêôïñáò Äçìïóßïõ Äéåèíïýò Äéêáßïõ ôçò ÍïìéêÞò Ó÷ïëÞò ÊïìïôçíÞò, áíáöÝñèçêå óå ôÝóóåñéò êáôáäéêáóôéêÝò áðïöÜóåéò ôïõ Åõñùðáúêïý Äéêáóôçñßïõ ôùí ÄéêáéùìÜôùí Áíèñþðïõ. Ðñüêåéôáé ãéá ôéò áðïöÜóåéò “ÌáêáñáôæÞò”, “ÌðÝêïò & Êïõôñüðïõëïò”, “Perlala” êáé “ÏõñÜíéï Ôüîï”. Êáé óôéò ôÝóóåñéò áõôÝò áðïöÜóåéò, ôï ÄéêáóôÞñéï áðïäïêßìáóå åßôå ôçí õðÝñìåôñç ÷ñÞóç áóôõíïìéêÞò âßáò, åßôå ôç ñáôóéóôéêÞ áóôõíïìéêÞ ðñüèåóç Ýíáíôé ôùí ÑïìÜ, åßôå ôçí ðñü÷åéñç áóôõíïìéêÞ óýëëçøç õðüðôïõ ìåôÜ áðü ðïñåßá äéáäÞëùóçò, åßôå ôÝëïò ôçí áóôõíïìéêÞ áäñÜíåéá Ýíáíôé äéáäñáìáôéæüìåíùí åðåéóïäßùí âßáò óå âÜñïò ìåéïíïôéêþí ðïëéôéêþí ó÷çìáôéóìþí.
22
TO BHMA TOY ÄÉÊÇÃÏÑÏÕ / ÌÜéïò 2008
Νοµολογία των διοικητικών δικαστηρίων για τις διαφορές που δηµιουργούνται από την εφαρµογή της νοµοθεσίας περί αλλοδαπών
Η ΔΙΟΙΚΗΤΙΚH ΑΠEΛΑΣΗ
Ιωάννης Λ. Συµεωνίδης, Πρόεδρος Πρωτοδικών Δ.Δ., Επ. Καθηγητής Α.Π.Θ.
ISBN: 978-960-445-303-8 ©2008, XIX+433 σελ., Τιµή: x58,00
Στο πρώτο µέρος της παρούσας µελέτης επιχειρείται µια κριτική παρουσίαση του ευρύτερου, πολυεπίπεδου θεσµικού πλαισίου της διοικητικής απέλασης, συνταγµατικού, διεθνούς και ενωσιακού. Στο δεύτερο µέρος εξετάζεται η θέση που επιφυλάσσει στη διοικητική απέλαση ο τυπικός µας νοµοθέτης, όπως οι επιλογές του εξωτερικεύονται µέσα από την εκάστοτε διοικητική πρακτική. Το δεύτερο αυτό µέρος διατρέχει ταυτόχρονα η κριτική στάση που τηρεί ο Έλληνας διοικητικός δικαστής, ο οποίος ακυρώνει τις περισσότερες πράξεις διοικητικής απέλασης, διαχωρίζοντας τη θέση του στο ζήτηµα, ιδίως, της κρίσης περί επικινδυνότητας του αλλοδαπού, προτρέποντας τη διοίκηση στην άσκηση της διακριτικής ευχέρειας που της παρέχει, χωρίς να προβλέπει ειδικότερα κριτήρια, ο τυπικός νοµοθέτης, αναζητώντας καταρχήν την αναλογικότητα του µέτρου. Γίνεται έτσι εκτενέστατη αναφορά στην πλούσια πλέον νοµολογία, την οποία έχουν διαµορφώσει τα τακτικά διοικητικά δικαστήρια, υπό το καθεστώς του ν. 2910/2001, ήδη δε του ν. 3386/2005, στη βάση της νοµολογίας του Συµβουλίου της Επικρατείας, η οποία είχε αναπτυχθεί υπό το προϊσχύσαν καθεστώς.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]
Ένας πλήρης και ενηµερωµένος οδηγός για τη νοµοθεσία της Κεφαλαιαγοράς
Η ΝΟΜΟΘΕΣIΑ ΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΑΓΟΡAΣ - ΤOΜΟΙ Ι & ΙΙ, ΜΕ CD ROM
Μιχάλης Ρ. Τσιµπρής, Δικηγόρος (Επιµέλεια Γεωργία Π. Πλάγου)
ISBN: 978-960-445-301-6 ©2008, ΧΧΧΙ+XXVIII+1443 σελ., Τιµή: x120,00
Νέα, δίτοµη και σε cd-rom, πλέον, έκδοση της Νοµοθεσίας της Κεφαλαιαγοράς, η οποία περιλαµβάνει όλες τις σηµαντικές αλλαγές της τριετίας 2005 - 2007. Περιλαµβάνονται πέρα από καθ’ εαυτά νοµοθετικά κείµενα -νόµων, υπουργικών αποφάσεων και αποφάσεων της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς- και οι Κανονισµοί που εκδίδονται από το Χρηµατιστήριο, την ΕΤΕΣΕΠ και άλλους φορείς, αλλά και οι εγκύκλιοι που έχει εκδώσει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς και είναι σήµερα σε ισχύ. Η ύλη είναι κατανεµηµένη σε τµήµατα, ήτοι ένα γενικό περί αγορών (µε υποενότητες: αξιών και παραγώγων), ένα περί εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών, ένα περί θεσµικών επενδυτών, ένα µε τους κανόνες που διέπουν την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ένα µε τους Κανονισµούς -Χρηµατιστηρίου Αθηνών, Εκκαθάρισης και Διακανονισµού Χρηµατιστηριακών Συναλλαγών, Εκκαθάρισης Συναλλαγών επί Παραγώγων- και, τέλος, ένα µε τις εγκυκλίους της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς. Η κατάταξη γίνεται χρονολογικά, αλλά στο δεύτερο και τρίτο τµήµα προτάσσονται τα σηµαντικότερα νοµοθετήµατα (που διέπουν τις ΕΠΕΥ και τα Αµοιβαία Κεφάλαια και τις ΕΕΧ αντίστοιχα), ενώ παρατίθενται και προϊσχύσασες διατάξεις, όπου υφίσταται ενδιαφέρον για την παράθεσή τους.
Aθήνα - Ιπποκράτους 23 - T.K. 10679 - Τηλ. 210 33 87 500 - Fax 210 33 90 075 / Θεσσαλονίκη - Φράγκων 1 - Τ.Κ. 54626 Τηλ. 2310 535 381- Fax 2310 546 812 Εθνικής Αµύνης 42 - Τ.Κ. 54621 - Τηλ. 2310 244 228, 9 - Fax 2310 244 230 - http://www.sakkoulas.gr / e-mail: [email protected]