Ελληνική Δικηγορία: Μνημονιακοί Μύθοι & Καθημερινές Πραγματικότητες

Embedded Scribd iPaper - Requires Javascript and Flash Player
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑ
& ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
ΜΥΘΟΙ
ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΙ
αντιστεκόμαστε με την ιστορία μας...
Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ι Κ Ο Σ
Σ Υ Λ Λ Ο Γ Ο Σ
Α Θ Η Ν Ω Ν
Ο Δ Σ Α Σ Υ Μ Μ Ε Τ Ε Χ Ε Ι Σ Τ Ο Ν Π Ρ Ο Β Λ Η Μ ΑΤ Ι Σ Μ Ο Τ ΟΥ Π ΟΛ Ι Τ Η
KEΙMENA-ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΡΙΤ. ΚΑΛΟΓΡΙΔΑΚΗΣ, ΔΙΚΗΓΟΡΟΣ
«ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΙ» ΜΥΘΟΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΚΑΙ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑ
ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
Α ΝΤΙ Σ Τ Ε Κ ΟΜΑΣ Τ Ε Μ Ε ΤΗ Ν Ι ΣΤΟ Ρ Ι Α Μ Α Σ. . .
Α Θ Η Ν Α
2 0 1 2
Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ι Κ Ο Σ
Σ Υ Λ Λ Ο Γ Ο Σ
Α Θ Η Ν Ω Ν
www.dsa.gr
«κλικ» στη Δικαιοσύνη
«Τι μπορεί να κάμει, πως μπορεί να προκόψει η δικαιοσύνη σ' έναν κόσμο άδικο κι άτιμο, αν δεν είναι αρματωμένη; Θ' αρματώσουμε τη δικαιοσύνη...» Νίκος Καζαντζάκης, «Ο Χριστός ξανασταυρώνεται»
9 10
Εισαγωγή από τον Πρόεδρο του ΔΣΑ Γιάννη Αδαμόπουλο Μια σύντοµη αναδροµή στην ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
58 60
Ο ρόλος του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στην απονοµή της Δικαιοσύνης
Ο Δικηγόρος ως Δικαστής και ως συνδιαµορφωτής του ισχύοντος δικαίου Ευάγγελος Κρουσταλάκης: Ένας Ανώτατος Δικαστικός μιλά για τους Δικηγόρους
64
Οι κατά τόπους Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας. Η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος & η Συντονιστική της Επιτροπή
Ο Κώδικας Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήµατος
66
Οι Επιστηµονικοί Σύλλογοι της χώρας συµπαρατάσσονται προς όφελος του πολίτη
6
18
Δικηγορικό σώµα: «Κλειστή συντεχνία» ή επαγγελµατική οµάδα ανοιχτή στην κοινωνία;
24 26 40 42 48
Στιγµιότυπα από τις πρωτοβουλίες του ΔΣΑ... Δικηγόροι, µέλη του ΔΣΑ, πρωταγωνιστές στην Ελληνική Ιστορία. Απλή στοχοποίηση ενός κλάδου ή µήπως απαξίωση ενός τµήµατος της σύγχρονης ιστορίας της χώρας; Νοµικοί µάχονται για την Ελευθερία
Διακήρυξη της Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος
70
Ο Δικηγόρος διαχρονικά δίπλα στον πολίτη α) ΔΣΑ και «Μνημόνιο» β) Αίτηση ακύρωσης κατά του Τέλους Ακινήτων γ) Αίτηση Ακύρωσης κατά του Τέλους Επιτηδεύματος δ) Μηνυτήρια αναφορά για την τεχνητή διόγκωση του δημοσιονομικού ελλείμματος ε) Αύξηση του κόστους πρόσβασης στη Δικαιοσύνη
Δικηγόροι στο βωµό της Πατρίδας Οι Δικηγόροι παρόντες στα εθνικά θέµατα
80
Η «προληπτική» Δικηγορία
50 52
Ο ΔΣΑ πρωτοστατεί στη διεκδίκηση των Γερµανικών αποζηµιώσεων Οι Δικηγόροι αντιστέκονται στην τρόϊκα
82
ΜΥΘΟΣ: "Η δικηγορία είναι «κλειστό» επάγγελµα που πρέπει να «απελευθερωθεί»"
104 114
ΜΥΘΟΣ: “O Έλληνας ∆ικηγόρος δεν συµβάλλει στα κοινωνικά βάρη” Η καθηµερινότητα της Δικηγορίας: Επάγγελµα πολυτελείας;
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ: Ούτε μία παράσταση για το 1/3 των δικηγόρων Οι «φθηνότεροι» Δικηγόροι της Ευρώπης Ο ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΑ Μ.Μ.Ε.
90
α) Οι συνθήκες άσκησης του Δικηγορικού επαγγέλματος β) Ωράριο Δικηγόρου γ) Δικηγορικές αμοιβές δ) Ειδικές πληθυσμιακές ομάδες Δικηγόρων ... Και η άλλη πλευρά της «Προνομιούχου Δικηγορίας» ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ: Η δικαιοσύνη είδος πολυτελείας και οι δικηγόροι σε απόγνωση
7
Αντώνης Ρουπακιώτης: «Δοξασίες» τα περί κλειστού επαγγέλματος των Δικηγόρων
124
92
ΜΥΘΟΣ: “Ο Έλληνας ∆ικηγόρος πλουτίζει” ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ: 9.541 δικηγόροι ψάχνουν... πελάτη!
Κοινωνική-πολιτιστική & επιστηµονική δράση ΔΣΑ Χορωδία ΔΣΑ Harmonia Juris – Χορωδία ΔΣΑ
98
Ο ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΑ Μ.Μ.Ε. Οι εκδόσεις των Δικηγόρων του ΔΣΑ Κεντρική Βιβλιοθήκη ΔΣΑ Η Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ» Τα επιστημονικά περιοδικά του ΔΣΑ Αθλητικές δραστηριότητες στο ΔΣΑ Λειτουργία ιατρείου ΔΣΑ
Δημήτρης Παξινός: «Απελευθέρωση» επαγγελμάτων
100
ΜΥΘΟΣ: “Oι ∆ικηγόροι αντιδρούν στην «αποδικαστηριοποίηση» υποθέσεων και στη «µεταφορά» της αρµοδιότητας υποθέσεων, εξυπηρετώντας συντεχνιακά τους συµφέροντα” ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ: Υπάλληλοι ή άεργοι, το... δίλημμα των δικηγόρων
137
Η Ένωση Ασκουµένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών (Ε.Α.Ν.Δ.Α.) Σύντομο ιστορικό - Στόχοι, Δράσεις
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑ «ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΟΙ» ΜΥΘΟΙ ΚΑΙ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΕΣ
ΑΝΤΙΣΤΕΚΟΜΑΣΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ...
ΚΕΙΜΕΝΑ – ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ:
ΙΩΑΝΝΗΣ ΧΑΡΙΤ. ΚΑΛΟΓΡΙ∆ΑΚΗΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΣ
Ευχαριστούμε θερμά, κατ' αλφαβητική σειρά, τους κ.κ. Αντώνη Αργυρό, Δικηγόρο – τ. Υπουργό,
ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ
Ακαδηµίας 60, Αθήνα – Τ.Κ. 10679 Τηλ.: 210 3398102-3. Fax: 210 3610537 e-mail: [email protected] www.dsa.gr
Διοικητικό Συμβούλιο Δ.Σ.Α.: Πρόεδρος Γιάννης Αδαμόπουλος Αντιπρόεδρος Αθανάσιος Κανελλόπουλος Αντιπρόεδρος Ιωάννα Καλαντζάκου Γενικός Γραµµατέας Μιχάλης Ζαφειρόπουλος Σύµβουλος – Ταµίας Χρίστος (Τίτος) Χριστόπουλος Σύµβουλοι Αναλυτής Χαράλαμπος, Γαλετσέλλης Παναγιώτης, Βρεττός Άγγελος, Σχινάς Θεόδωρος, Μαραγκός Γεώργιος, Χαρακτινιώτης Ιωάννης, Βερβεσός Δημήτριος, Περάκης Παναγιώτης, Παυλόπουλος Αθανάσιος, Κατσαφάδος Βασίλειος, Τσαγκλή Χριστίνα, Βραχιώτης Βασίλειος, Καμενόπουλος Θωμάς, Τζουμάνης Ανδρέας, Συμεωνίδης Θεόδωρος, Μπουλούκος Γεώργιος, Νικολακάκος Ηλίας, Κωτσής Φώτιος, Κονδύλης Χαράλαμπος, Κουτκιάς Νικόλαος Γενικός ∆ιευθυντής ∆.Σ.Α. Χαράλαμπος Ναούμης
8
∆ηµοσθένη-Χρήστο Καραβέλλα, Οικονομικό Σύμβουλο, Βαγγέλη Καραµανωλάκη, Ιστορικό, Γεώργιο Κώτσηρα, Δικηγόρο, μέλος ΔΣ ΕΑΝΔΑ, Νικόλαο Λάµπου, Υπεύθυνο Λογιστηρίου ΔΣΑ, Βασίλειο Μανιό, Διευθυντή Πληροφορικών Συστημάτων και Ανάπτυξης Υπηρεσιών ΔΣΑ, Αλέξανδρο Μαντζούτσο, Δικηγόρο, Ευστάθιο Μπακάλη, Δικηγόρο, Χαράλαµπο Ναούµη, Δικηγόρο – Γεν. Διευθυντή ΔΣΑ, Λύντια Τρίχα, ε. Δικηγόρο – Ιστορικό, Σωτήρη Φωτέα, Δικηγόρο Εύη Χριστοφιδάκη, Δικηγόρο, Υπεύθυνη Βιβλιοθήκης ΔΣΑ για την πολύτιμη συμβολή τους στην ολοκλήρωση του παρόντος έργου. Copyright: Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, 2012
ISBN: 978-960-88109-7-6
Ευχαριστούµε επίσης και όλους τους εργαζοµένους στο ΔΣΑ για τη βοήθεια που µας παρείχαν κατά τη συλλογή και επεξεργασία του υλικού της παρούσας έκδοσης, τη διαχρονική στήριξη του Δικηγορικού Σώµατος και τη φιλότιµη συνδροµή τους στην προσπάθεια διευκόλυνσης της δικηγορικής καθηµερινότητας.
ε μια εποχή κατά την οποία ο δικηγορικός γία τα αντιαναπτυξιακά αδιέξοδα στα οποία μας κλάδος στοχοποιείται διαρκώς ως κατά οδηγούν οι έξωθεν επιβαλλόμενες πολιτικές. Η σχετική προσπάθειά μας δεν αποσκοπεί στη τεκμήριο προνομιούχος, όλοι εμείς που βιώνουμε τη δικηγορική καθημερινότητα ερ- διαφύλαξη κλαδικών συμφερόντων και στην επιδίχόμαστε αντιμέτωποι με μία πραγματικότη- ωξη αντίστοιχων διεκδικήσεων. Υπαγορεύεται από τα εντελώς διαφορετική από αυτή που επιχειρούν να το νομοθετικά κατοχυρωμένο θεσμικό μας ρόλο και μας παρουσιάσουν ως ισχύουσα. Η αλήθεια, λοιπόν, γίνεται αντιληπτή με συναίσθημα ευθύνης. Καθοδητων αριθμών αποκαλύπτει την πραγματική κατάστα- γείται από ένα και μόνο όραμα: την αναμόρφωση ση της δικηγορίας στις μέρες μας, η οποία βιώνει μια της Δικαιοσύνης, προς όφελος όλων των πακρίση πρωτόγνωρη, εγκλωβισμένη ανάμεσα αφενός ραγόντων του συστήματος απονομής της και μεν στη συρρίκνωση της δικηγορικής ύλης συνεπεία εντέλει των ίδιων των πολιτών. Η μετουσίωση της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας, αφετέρου δε του οράματος σε πραγματικότητα προϋποθέτει σχεστη διαρκή επιβολή μέτρων πλήρως ασύμβατων με τη τική βούληση και δραστηριοποίηση. Σας διαβεβαιώφύση του λειτουργήματός μας. νω πως η ύπαρξη της πρώτης είναι ενεργούμε... προς αδιαμφισβήτητη, για τη δε δεύτερη Δεν εκφράζουμε συντεχνικοπιάζουμε καθημερινά. ακές αντιλήψεις και συμφέόφελος των Η διαφύλαξη του θεσμικού ρόροντα. Αγωνιούμε, ωστόσο, για το μέλλον των συναδέλφων που δικαιωμάτων του μέσου λου των Δικηγορικών Συλλόγων τυγχάνει ζωτικής σημασίας για υφίστανται στο μέγιστο βαθμό τις την προάσπιση των δικαιωμάτων δυσμενείς συνέπειες από την υιπολίτη, που πλήττεται του πολίτη, των εν γένει ατομικών οθέτηση πολιτικών οι οποίες εμεσχάτως από ελευθεριών αλλά και των ίδιων μένουν σε μία στρεβλή αντίληψη των δημοκρατικών διαδικασιών. περί δήθεν αναγκαιότητας απε«μνημονιακές» πολιτικές Στο πλαίσιο αυτό, πιστοί στο θελευθέρωσης του λειτουργήματός μας. Επιμένουμε: ο Δικηγόρος δεν εξωθεσμικής-τροϊκανής σμικό μας καθήκον αλλά και στην ιστορία μας ως επιστημονικών είναι ένας απλός ελεύθερος επαγΣυλλόγων, ενεργούμε στοχευγελματίας, αλλά συλλειτουργός σύλληψης... μένα, αναλαμβάνοντας πληθώρα στην απονομή της Δικαιοσύνης. Αποτελεί ενεργό μέλος της κοινωνίας, βιώνει πρωτοβουλιών, συμβάλλοντας έτσι στην αποκατάτις αγωνίες του μέσου πολίτη και επιχειρεί δι- σταση της νομιμότητας και του κράτους δικαίου, αρκώς να αναδειχθεί σε σύμμαχό του, προα- προς όφελος των δικαιωμάτων του μέσου πολίσπιζόμενος τα δικαιώματά του και τις θεμελιώ- τη, που πλήττεται εσχάτως από «μνημονιακές» δεις ελευθερίες. Το γεγονός αυτό αποδεικνύεται πολιτικές εξωθεσμικής-τροϊκανής σύλληψης από την πλούσια ιστορία του δικηγορικού σώματος και προέλευσης. και τους ποικίλους αγώνες που έχει καταγράψει. Οι Δικηγόροι διαχρονικά πασχίζουν για τη Η παρούσα έκδοση αφιερώνεται σε όλους εκείδημοκρατία και την ελευθερία, πρωτοστατούν νους τους θεσμικούς και εξωθεσμικούς παράγοστις εθνικές προσπάθειες και δίνουν το παρών ντες που θέλουν να μας πείσουν - εμφανές πλέον σε ιστορικά κρίσιμες περιόδους. Δεν ανέχονται το γιατί… - πως ο μέσος Δικηγόρος είναι προνομιούτην ισοπέδωση της ιστορίας και τη διαστρέβλω- χος και αποτελεί κύρια αιτία για την πρόκληση των ση της αλήθειας! γνωστών οικονομικών αδιεξόδων με τα οποία έρχεΑποκαθιστούμε την αλήθεια: Καταδεικνύου- ται αντιμέτωπη η χώρα. Έναντι των γενικεύσεων, με με αριθμούς τα «προνόμια» της δικηγορίας απαντάμε με στοιχεία, αντιστεκόμαστε δυναμικαι επισημαίνουμε με στέρεη επιχειρηματολο- κά με την ιστορία μας...
Σ
9
Γιάννης Δ. Αδαμόπουλος Πρόεδρος Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
10
Μια σύντοµη αναδροµή στην ιστορία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών*
* Από την έκδοση του Δ.Σ.Α. με τίτλο: ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ Δ.Σ.Α., ΕΝΑΣ ΑΙΩΝΑΣ ΔΙΚΗΓΟΡΙΚΟΣ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΘΗΝΩΝ, 2011. ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Λύντια Τρίχα, ε. Δικηγόρος - Ιστορικός Βαγγέλης Καραμανωλάκης, Ιστορικός Εύη Χριστοφιδάκη, Δικηγόρος
Π
αρά το γεγονός ότι οι νομικοί αποτελούσαν πάντα το σημαντικότερο τμήμα της ελίτ που περιστοίχιζε την εξουσία, οι Δικηγόροι, από τα μέσα ήδη του 19ου αιώνα, αντιμετώπιζαν κατά την άσκηση του επαγγέλματός τους ποικίλα προβλήματα, τα σημαντικότερα από τα οποία παρέμειναν διαχρονικά: ο μεγάλος αριθμός τους, η άνι-
ση κατανομή της πελατείας, η άσκηση δικηγορίας από τους βουλευτές, η έλλειψη καταλλήλων δικαστικών αιθουσών, η απαξιωτική συμπεριφορά ορισμένων δικαστών και η καθυστέρηση της εκδίκασης των υποθέσεων και της έκδοσης των αποφάσεων. Στη λύση των προβλημάτων αυτών θα συντελούσε αποτελεσματικά η ύπαρξη ενός συλλογικού οργάνου, ενός Δι-
∆ιαδήλωση ∆ικηγόρων κατά του βασιλικού πραξικοπήµατος του Ιουλίου 1965, µε το σύνθηµα 1-1-4.
κηγορικού Συλλόγου. Ωστόσο οι δικηγόροι, αυτοί που υπερασπίζονταν συνεχώς τα συμφέροντα των άλλων, όταν κλήθηκαν να συνασπισθούν για να υπερασπίσουν τα δικά τους συμφέροντα, στάθηκε αδύνατο να συνεννοηθούν μεταξύ τους και να ασκήσουν αποτελεσματικά το δικαίωμα του συνεταιρίζεσθαι. Μια μικρή μόνο ομάδα ασχολήθηκε με τη σύσταση και τη δραστηριοποίηση δικηγορικών συλλόγων στην πρωτεύουσα και τις επαρχίες. Στην Αθήνα, από τη συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος του συνεταιρίζεσθαι το 1864 μέχρι τη νομοθετική ίδρυση του σημερινού Δικηγορικού Συλλόγου, ιδρύθηκαν και διαλύθηκαν πέντε διαδοχικοί Δικηγορικοί Σύλλογοι, που είχαν τη μορφή σωματείου. Η πρώτη προσπάθεια ίδρυσης δικηγορικού συλλόγου έγινε το 1865. Ο σύλλογος αυτός, μακροβιότερος όλων των επόμενων, δραστηριοποιήθηκε επί μια δεκαετία περίπου, μελετώντας τα προβλήματα των μελών του, προτείνοντας νομοθετικές μεταρρυθμίσεις και λαμβάνοντας θέση σε επίκαιρα θέματα εθνικής σημασίας. Πα-
ρόμοια δραστηριότητα είχαν και οι επόμενοι σύλλογοι που ιδρύθηκαν το 1883, το 1893, το 1902 και το 1905. Το προσωποπαγές των ιδρυομένων συλλόγων, η αβεβαιότητα για το μέλλον τους, οι προστριβές μεταξύ των μελών τους λόγω προσωπικών φιλοδοξιών, τα οικονομικά προβλήματα και η παράλληλη συνειδητοποίηση της ανάγκης ύπαρξης ενός συλλόγου αποδεκτού από όλο το δικηγορικό σώμα, συνετέλεσαν στο να θεωρηθεί σύντομα ως μόνη λύση η νομοθετική ρύθμιση της ίδρυσης και της λειτουργίας δικηγορικών συλλόγων σε όλη τη χώρα. Ο Γεώργιος Ρούφος ήταν ο πρώτος που πρότεινε στη Βουλή τη νομοθετική σύσταση δικηγορικών συλλόγων το 1877 και οι Αθηναίοι δικηγόροι εξέλεξαν το 1878 επιτροπή καθηγητών που συνέταξε ένα νομοσχέδιο. Στη Βουλή όμως το πρώ-
το νομοσχέδιο θα κατατεθεί από τον Γεώργιο Φιλάρετο το 1884 και θα υποβληθεί ξανά το 1891, χωρίς να συζητηθεί. Νέο νομοσχέδιο θα καταρτισθεί από την κυβέρνηση Χαριλάου Τρικούπη το 1892, η οποία το 1894 θα αναθέσει στον τότε υπάρχοντα, τρίτο κατά σειρά, Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών τη σύνταξη άλλου. Το νομοσχέδιο αυτό θα κατατεθεί το 1896 στη Βουλή, αλλά δεν θα ψηφισθεί. Ο πέμπτος και τελευταίος πρώιμος Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, του 1905, επικέντρωσε τη δράση του στις προσπάθειες για την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου. Αφού το επεξεργάσθηκε, το ενεχείρισε υπό νέα μορφή στην κυβέρνηση Ιωάννη Θεοτόκη το 1907, η οποία το παρέδωσε στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή. Ο νόμος ΓΤΙΖ΄ (3317) περί δικηγορικών συλλόγων, βασισμένος ουσιαστικά στο νομοσχέδιο
11
12
που είχε συντάξει ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών το 1896, ψηφίσθηκε τελικά το Δεκέμβριο του 1908, τριάντα χρόνια μετά τη σύνταξη του πρώτου νομοσχεδίου. Στις 15 Φεβρουαρίου 1909 οι Δικηγόροι της Αθήνας συνήλθαν για τη συγκρότηση του σημερινού Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, την εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου του και την εκλογή των Δικηγόρων μελών του Ανωτάτου Πειθαρχικού Συμβουλίου. Πρώτος πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου εκλέχθηκε ο Κωνσταντίνος Έσσλιν και αντιπρόεδρος ο Κωνσταντίνος Ρακτιβάν. Ο Σύλλογος ξεκίνησε τη δραστηριότητά του με μεγάλο ενθουσιασμό και με την επίμονη εργασία των Δι-
οικητικών Συμβουλίων του, τη συζήτηση και τη σύνταξη νομοσχεδίων, την οργάνωση συνεδρίων, την αντιμετώπιση των προβλημάτων του κλάδου, τη δημιουργία των ασφαλιστικών ταμείων και την προσπάθεια βελτίωσης των συνθηκών άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος, επέβαλε τη δυναμική σημερινή του παρουσία. Από την ίδρυσή του έως σήμερα, ο ΔΣΑ, ο πρώτος και μεγαλύτερος δικηγορικός σύλλογος της χώρας, διάνυσε μια μακρά πορεία στο δημόσιο βίο, στενά συνδεδεμένη με τις πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις. Επιστημονική συσσωμάτωση και παράλληλα συνδικαλιστικό όργανο, ο ΔΣΑ -εκκινώντας από ένα ολιγάριθμο σώμα ανδρών, μελών κατά κύριο λόγο
της ανερχόμενης αστικής τάξης στις αρχές του 20ού αιώνα- εκπροσωπεί σήμερα χιλιάδες δικηγόρους, άνδρες και γυναίκες, που συνωστίζονται στα αθηναϊκά δικαστήρια. Η ιστορική διαδρομή του αντανακλά τη σταδιακή διεύρυνση του δικηγορικού επαγγέλματος και ταυτόχρονα αποτυπώνει το σημαίνοντα ρόλο των εκπροσώπων του και τις διαφορετικές και πολυπληθείς λειτουργίες τους στην ελληνική κοινωνία. Την πρώτη περίοδο λειτουργίας του ο Σύλλογος εδραιώθηκε, διαμορφώνοντας πάγια χαρακτηριστικά της εσωτερικής λειτουργίας του, αλλά και της δημόσιας παρουσίας του. Στεγασμένος αρχικά σε μια αίθουσα του Πρωτοδικείου Αθηνών, «περι-
ΔΟΜΗ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Οι κατά τόπους Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας
ΔΟΜΗ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
«Οι εν τη περιφερεία εκάστου Πρωτοδικείου διωρισμένοι και νομίμως ασκούντες το λειτούργημα αυτών παρ' οιωδήποτε Δικαστηρίω Δικηγόροι αποτελούσι Δικηγορικόν Σύλλογον του οποίου πάντες είναι υποχρεωτικώς μέλη. Ο Σύλλογος ούτος εδρεύει εν τη έδρα του Πρωτοδικείου και λαμβάνει εξ αυτής την επωνυμίαν του.» (Άρθρο 193 Κώδικα περί Δικηγόρων).
«Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι είναι νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, έχουν ιδία περιουσία και υπόκεινται στις διατάξεις του κοινού δικαίου ως προς την απόκτηση δικαιωμάτων, την ανάληψη υποχρεώσεων και την εν γένει διαχείριση και αξιοποίηση της περιουσίας τους, διοικούνται δε δια Συμβουλίου.» (Άρθρο 194 Κώδικα περί Δικηγόρων).
Η είσοδος του Πταισµατοδικείου Αθηνών, 1959
πλανήθηκε» κατά τη διάρκεια του Μεσοπολέμου σε διάφορα κτήρια. Το 1937 αγόρασε μέρος της οικοδομής της οδού Ακαδημίας για να στεγάσει τα γραφεία του, τα οποία εγκαινιάσθηκαν το 1939. Από τότε έως σήμερα τα γραφεία του επεκτάθηκαν καταλαμβάνο-
ντας ολόκληρη την οικοδομή, καθώς και το διπλανό κτήριο, ώστε να φιλοξενήσουν τις διαρκώς αναπτυσσόμενες υπηρεσίες του. [...] Μια από τις κύριες στοχεύσεις του ΔΣΑ, στην πρώτη αυτή περίοδο, υπήρξε η κατοχύρωση της περίθαλψης και
των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των μελών του. Το 1929 μετά από πολλές πιέσεις και προσπάθειες των δικηγορικών συλλόγων της χώρας, πρωτοστατούντος του ΔΣΑ, ιδρύθηκε το Ταμείο Συντάξεως Νομικών. Την ίδια περίπου περίοδο, στο πλαίσιο της εξασφάλισης των ιατροφαρμακευτικών παροχών των δικηγόρων, ιδρύθηκε από το ΔΣΑ Ταμείο Περιθάλψεως με σκοπό την παροχή βοηθημάτων σε δικηγόρους ή στις οικογένειές τους που έχρηζαν βοήθειας. Παράλληλα, με συνεχείς παραστάσεις και επαφές με την πολιτική και δικαστική εξουσία, ο Σύλλογος εργάστηκε στην κατεύθυνση της βελτίωσης των συνθηκών εργασίας των δικηγόρων πιέζοντας ιδιαίτερα για τα εργασιακά δικαιώματά τους, όπως λ.χ. για την καθιέ-
13
«Εις τους Δικηγορικούς Συλλόγους και τα Διοικητικά Συμβούλια αυτών ανήκουσιν, α) η μέριμνα περί της εν γένει αξιοπρεπείας των Δικηγόρων και της απονομής παρά πάσης αρχής του προς αυτούς οφειλομένου σεβασμού, κατά την ενάσκησιν του λειτουργήματος αυτών, β) η υποβολή προτάσεων και γνωμών αφορωσών εις την βελτίωσιν της νομοθεσίας εις την ερμηνείαν και την εφαρμογήν αυτής, γ) η διατύπωσις παρατηρήσεων και κρίσεων ως προς την απονομήν της δικαιοσύνης και δ) η συζήτησις και η απόφασις περί παντός ζητήματος ενδιαφέροντος το Δικηγορικόν Σώμα ή τα μέλη του
Συλλόγου ως τοιαύτα ή ως επαγγελματικήν τάξιν και επί παντός γενικωτέρου ζητήματος Εθνικού ή Κοινωνικού περιεχομένου.» (Άρθρο 199 Κώδικα περί Δικηγόρων). Στην ελληνική επικράτεια λειτουργούν αυτή τη στιγμή 63 Δικηγορικοί Σύλλογοι, καθένας από τους οποίους έχει την έδρα του στην έδρα κάθε Πρωτοδικείου. Η διοίκησή τους ασκείται από Διοικητικά Συμβούλια, ο πρόεδρος και τα μέλη των οποίων εκλέγονται κατά τρόπο άμεσο κατόπιν καθολικής ψηφοφορίας η οποία λαμβάνει χώρα ανά τριετία.
14
ρωση ωραρίου λειτουργίας των δικαστηρίων. Στο πλαίσιο αυτό διατύπωσε εξαρχής προτάσεις για την ταχύτερη και καλύτερη απονομή της δικαιοσύνης σε συνεργασία με τους υπόλοιπους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας.[...] Ο ΔΣΑ συμμετείχε ακόμη με ένταση και επιμονή στις προσπάθειες επίλυσης του κτηριακού προβλήματος της δικαιοσύνης, διατυπώνοντας στο Μεσοπόλεμο συνεχείς προτάσεις για τη χωροθέτηση και ανέγερση του Δικαστικού Μεγάρου της πρωτεύουσας. Οι δραστηριότητές του
ΔΣΑ, όπως αποτυπώνονται και στα πρακτικά του Διοικητικού του Συμβουλίου, ήταν πολύπλευρες. Η συμβολή του στο νομοθετικό έργο, με γνωμοδοτήσεις και εισηγήσεις προς την νομοθετική και εκτελεστική εξουσία, προτάσεις νόμων, σχέδια υπουργικών αποφάσεων κ.ά. υπήρξε ιδιαίτερα σημαντική. Οι πρώτοι εκπρόσωποί του με το υψηλό κύρος που διέθεταν -υποψήφιοι για το Δ.Σ. μπορούσαν να είναι μόνο δικηγόροι παρ’ Αρείω Πάγω- λειτούργησαν σε μεγάλο βαθμό ως σύμβουλοι της εκτελεστικής εξουσίας, ως συνδιαμορ-
φωτές της νομοθεσίας. Είναι χαρακτηριστική η μακρά συζήτηση στο Διοικητικό Συμβούλιο αναφορικά με τη νομοθεσία και την απονομή της δικαιοσύνης στις Νέες χώρες. Παράλληλα, το ΔΣ του ΔΣΑ και εκ του νόμου συμμετείχε στην επιλογή και προαγωγή του δικαστικού προσωπικού, κάποτε και στις πιο υψηλές βαθμίδες του, ενώ εκπρόσωποί του συμμετείχαν αυτοδίκαια σε σημαντικούς θεσμούς όπως στην τοπική αυτοδιοίκηση, λ.χ. στο Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Αθηναίων. [...]
ΔΟΜΗ-ΟΡΓΑΝΩΣΗ-ΚΑΘΗΚΟΝΤΑ-ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ
Η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος & η Συντονιστική της Επιτροπή
«Ως συντονιστικό όργανο των δικηγορικών συλλόγων λειτουργεί η "ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων Ελλάδας". Η ολομέλεια εδρεύει στην Αθήνα, όπου διατηρεί γραφεία και διοικητικό προσωπικό. Μέλη της ολομέλειας είναι οι πρόεδροι των δικηγορικών συλλόγων της Χώρας. Η ολομέλεια διευθύνεται από τριμελές προεδρείο, το οποίο αποτελείται από τους προέδρους των δικηγορικών συλλόγων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά. Πρόεδρος αυτής είναι ο πρόεδρος του δικηγορικού συλλόγου Αθήνας, ο οποίος και την εκπροσωπεί. Πόροι της ολομέλειας είναι η ετήσια συνδρομή των δικηγορικών συλλόγων της Χώρας, που καθορίζεται κάθε φορά με απόφασή της. Σκοπός της ολομέλειας είναι ο συντονισμός της δραστηριότητας των δικηγορικών συλλόγων και η εκπροσώπηση του δικηγορικού σώματος. Ιδίως έργο της ολομέλειας είναι: α. Η μελέτη και επεξεργασία θεμάτων σχετικών με τη νομοθεσία και τη νομολογία. β. Η μέριμνα
Μια ταραγμένη δεκαετία Το 1936 η δικτατορία της 4ης Αυγούστου κατήργησε την εκλογή του Διοικητικού Συμβουλίου από τα μέλη του Συλλόγου και την ανέθεσε στο τοπικό Εφετείο. Το ίδιο συνέβη για όλους τους δικηγορικούς συλλόγους της χώρας. Η διορισμένη διοίκηση παρέμεινε έως το 1941, οπότε αντικαταστάθηκε από νέα, διορισμένη πλέον από την κατοχική κυβέρνηση, διοίκηση. Το 1943 η δικαιοδοσία του διορισμού πέρασε εκ νέου στο Εφετείο έως το 1945, όταν επανήλθε το προ του 1936 κα-
θεστώς εκλογής από τα μέλη του συλλόγου. Οι διορισμένες διοικήσεις συνέχισαν το έργο του Διοικητικού Συμβουλίου -εναρμονισμένες με το γενικό πλαίσιο των πολιτικών που είχαν καθορίσει το δικτατορικό καθεστώς και στη συνέχεια οι κατοχικές κυβερνήσεις- και στάθηκαν ιδιαίτερα στα συνδικαλιστικά δικαιώματα των δικηγόρων της Αθήνας. Το 1941 ξεκίνησε τη λειτουργία του το Ταμείο Προνοίας ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής δημιουργήθηκε και Προμηθευτικός Συνεταιρισμός για την ενίσχυση των δικηγόρων. Με το Συνεταιρισμό, τα
συσσίτια που οργάνωσε και τη βοήθεια που πρόσφερε ο Σύλλογος, λειτούργησε σχεδόν σωτήρια για τα πλέον αδύναμα από τα μέλη του, κυρίως κατά τη διάρκεια του κατοχικού λιμού. Τα χρόνια της ανάπτυξης Από το 1945 έως το 1967 οι εκλεγμένες εκ νέου διοικήσεις του Συλλόγου δραστηριοποιήθηκαν για την επίλυση των συνδικαλιστικών προβλημάτων ενός διαρκώς αναπτυσσόμενου κλάδου. Ενός κλάδου, στον οποίον από τη δεκαετία του 1950 και
15
για ζητήματα που αφορούν την οργάνωση και λειτουργία της δικαιοσύνης και την άσκηση της δικηγορίας. γ. Η παρέμβαση σε ζητήματα εθνικής ή κοινωνικής σημασίας. δ. Η δημιουργία και λειτουργία από την ίδια ή σε συνεργασία με άλλους, κρατικούς ή μη φορείς, τράπεζας νομικών πληροφοριών. ε. Η εκπροσώπηση του δικηγορικού σώματος ενώπιον των αρχών, των διεθνών οργανισμών και των οργάνων των ευρωπαϊκών κοινοτήτων. στ. Η οργάνωση συνεδρίων των δικηγορικών συλλόγων της Χώρας. […] Η ανεξαρτησία και η αυτοτέλεια των δικηγορικών συλλόγων της Χώρας, όπως το άρθρ. 199 του παρόντος ορίζει, δεν θίγονται από την ύπαρξη και λειτουργία της ολομέλειας των προέδρων. Οι αποφάσεις της ολομελείας αξιοποιούνται από τους δικηγορικούς συλλόγους στην αναζήτηση λύσεων για την αντιμετώπιση των προβλημάτων τους και την πραγμάτωση
των σκοπών τους.». (Άρθρο 206 Κώδικα περί Δικηγόρων). «Η ολομέλεια των προέδρων των δικηγορικών συλλόγων εκλέγει με μυστική ψηφοφορία, στην πρώτη μετά τη συγκρότησή της συνεδρίαση, συντονιστική επιτροπή, η οποία αποτελείται από τους προέδρους των δικηγορικών συλλόγων Αθήνας, Θεσσαλονίκης και Πειραιά και από 10 προέδρους συλλόγων επαρχιακών πόλεων, Η συντονιστική επιτροπή εδρεύει στην Αθήνα και εξυπηρετείται από το διοικητικό προσωπικό της ολομέλειας, διευθύνεται δε από τον πρόεδρο του δικηγορικού συλλόγου Αθήνας, ο οποίος συγκαλεί και τις συνεδριάσεις αυτής. […] Έργο της συντονιστικής επιτροπής είναι η αντιμετώπιση επειγόντων ζητημάτων και όσων αναθέτει σ' αυτήν η ολομέλεια.» (Άρθρο 206Γ Κώδικα περί Δικηγόρων).
16
μετά συμμετέχουν όλο και πιο ενεργά οι γυναίκες, οι οποίες διεκδίκησαν και την άρση όλων των ανισοτήτων που αφορούσαν στην άσκηση των καθηκόντων τους. Το 1955 η Αγνή Ρουσοπούλου ήταν η πρώτη γυναίκα σύμβουλος που μετείχε σε Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΣΑ. O συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των Δικηγόρων, η είσοδος στο επάγγελμα συνταξιούχων άλλων κλάδων, η πολυθεσία, επανέφερε, συνεχώς το ζήτημα του ελέγχου και της εκκαθάρισης του Μητρώου του Συλλόγου, καθώς επίσης και την πιθανότητα θέσπισης numerous clausus στον κλάδο. Παράλληλα, η αύξηση των Δικηγόρων και η διεύρυνση των επαγγελματικών τους οριζόντων, μεγέθυνε τα χρόνια προβλήματα του κλάδου και δημιουργούσε νέα: οι αναθεωρήσεις του Κώδικα περί Δικηγόρων, τα προβλήματα του Ταμείου Συντάξεων Νομικών και η βελτίωση των όρων συνταξιοδότησης με τη θέσπιση επικουρικής σύνταξης, η ενίσχυση του Ταμείου Προνοίας με τη δημιουργία ιδιόκτητων πολυιατρείων, η ορθότερη φορολόγηση αποτελούσαν ορισμένες από τις πλέον σημαντικές διεκδικήσεις των δικηγόρων της Αθήνας την περίοδο αυτή. Σταθερή επίσης μέριμνα αποτελούσε η βελτίωση των συνθηκών
Συνεδρίαση στα γραφεία του ∆ΣΑ, 1960
απονομής της δικαιοσύνης. Αιτήματα όπως η συμπλήρωση των κενών θέσεων δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων, η δημιουργία διοικητικών δικαστηρίων, η ταχύτερη απονομή της δικαιοσύνης αλλά και η ανέγερση του Δικαστικού Μεγάρου στην Αθήνα επανέρχονται συνεχώς στις συζητήσεις του Διοικητικού Συμβουλίου. Η διεκδίκηση των αιτημάτων του δικηγορικού κλάδου πήρε πιο δυναμική μορφή με την για πρώτη φορά, το 1957, αποχή των δικηγόρων από τα καθήκοντά τους. Η αποχή αυτή ήταν αποτέλεσμα της στενότερης συνεργασίας των δικηγορικών συλλόγων της χώρας, η
οποία αποτυπώθηκε και στη σύγκληση 4 κοινών συνεδρίων, εκ των οποίων τα 2 (1951 και 1952) πραγματοποιήθηκαν στην Αθήνα. Ο ΔΣΑ και αυτή την περίοδο συνεργάστηκε με τους υπόλοιπους Δικηγορικούς Συλλόγους σε μια σειρά από πρωτοβουλίες, για τη λύση σημαντικών δικηγορικών θεμάτων. Πρόκειται για μια σταθερή και γόνιμη σχέση όπου το κύρος και η αρχαιότητα του ΔΣΑ, του εξασφαλίζει τη θέση του πρώτου ανάμεσα σε ίσους. [...] Στις δεκαετίες 1950 και 1960 ο Δικηγορικός Σύλλογος τοποθετήθηκε σε μείζονα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα ερχόμε-
Αρχαιρεσίες στο ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, 1958
νος σε αντιπαράθεση και με την εκτελεστική εξουσία. Σημειώνουμε ενδεικτικά το ζήτημα των εκτοπίσεων αλλά και των δικών περί κατασκοπείας, της ετεροδικίας του προσωπικού των αμερικάνικων βάσεων στην Ελλάδα, των δικαιωμάτων των πολιτικών κρατουμένων. Παράλληλα ο Σύλλογος επενέβη σε μια σειρά από δίκες, όπως στη δίκη των Αεροπόρων το 1953, ζητώντας τη διασφάλιση των δικαιωμάτων των κατηγορουμένων και των Δικηγόρων τους. Στα πρακτικά του ΔΣΑ αποτυπώνεται η ενεργή παρουσία του Συλλόγου στα μεγάλα εθνικά θέματα, με κυρίαρχο το Κυπριακό. Ο
Σύλλογος πρωτοστάτησε στη διεθνοποίηση του θέματος μέσα από τη συζήτησή του σε διεθνή νομικά συνέδρια και ενώσεις, αλλά και με την ενεργητική συμμετοχή των μελών του σε συλλαλητήρια και δυναμικές εκδηλώσεις που συντάραξαν την Αθήνα, ιδιαίτερα τη δεκαετία του 1950. Πέρα από τη δημόσια παρουσία του, ο ΔΣΑ συμμετείχε ενεργά στην προαγωγή του νομικού πολιτισμού της χώρας και στην επιστημονική θωράκιση των μελών του. Το 1953 αποφασίστηκε η έκδοση των δύο περιοδικών οργάνων του, του Νομικού Βήματος και του Κώδικα Νομικού Βήματος, τα οποία
από τότε σταθερά και αδιάλειπτα ενημερώνουν τα μέλη του δικηγορικού σώματος. Παράλληλα, την περίοδο αυτή εμπλουτίστηκε και οργανώθηκε περαιτέρω η Βιβλιοθήκη του Συλλόγου. [...] Το 1967 η δικτατορική κυβέρνηση έπαυσε το Διοικητικό Συμβούλιο και διόρισε νέο, το οποίο κατά την περίοδο της επταετίας, υπηρέτησε το στρατιωτικό καθεστώς, την ώρα που πολλά μέλη του Συλλόγου διώχθηκαν ή καταδικάστηκαν για την αντιστασιακή τους δράση ή για την υπεράσπιση άλλων αντιστασιακών. Το 1974, η Μεταπολίτευση επανέφερε τις δημοκρατικές ελευθερίες στο ΔΣΑ ανοίγοντας μια νέα περίοδο στη λειτουργία του, η οποία συνεχίζεται έως σήμερα. Η δράση του Συλλόγου συνδέθηκε άρρηκτα με τα πρόσωπα που ανέλαβαν να τον εκπροσωπήσουν συμμετέχοντας στο Διοικητικό του Συμβούλιο. Οι περισσότεροι από αυτούς συμμετείχαν ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή της χώρας, σε πλήθος πολιτιστικών, κοινωνικών και επιστημονικών συσσωματώσεων. Ανάμεσά τους περιλαμβάνονται διακεκριμένοι νομικοί, οι οποίοι συνέδεσαν τη ζωή τους με την προάσπιση των ατομικών και συλλογικών δικαιωμάτων. [...]
17
18
Δικηγορικό σώµα: «Κλειστή συντεχνία» ή επαγγελµατική οµάδα ανοιχτή στην κοινωνία;
γινε ήδη αναφορά στη μακραίωνη ιστορία του Δικηγορικού σώματος, στους αγώνες που έδωσε σε δύσκολες στιγμές για το έθνος και στις μάχες του υπέρ του δημοκρατικού πολιτεύματος, της διαφύλαξης των συνταγματικών θεσμών,
Ε
των ατομικών δικαιωμάτων και ελευθεριών, οι οποίες το καταξίωσαν στη συνείδηση του μέσου πολίτη ως υπερασπιστή και θεματοφύλακα θεσμών. Η ίδια η φύση του δικηγορικού λειτουργήματος, η άρρηκτη σύνδεσή του με τα ιδεώδη της Δημο-
Αριστερά:
Eπίσκεψη της Ολοµέλειας των Προέδρων των ∆ικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος στον τότε Πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου
κρατίας και της Δικαιοσύνης αλλά και η θεσμική αποστολή που ο ιστορικός νομοθέτης –διά του άρθρου 199 του Κώδικα περί Δικηγόρων– ρητά επεφύλαξε στους Δικηγόρους, αναγνωρίζοντάς τους το δικαίωμα να προβαίνουν σε συζήτηση και λήψη αποφάσεων όχι μόνο «πάνω σε κάθε ζήτημα που ενδιαφέρει το Δικηγορικό Σώμα ή τα μέλη του Συλλόγου ή την επαγγελματική τάξη» (περίπτ. δ’), αλλά και «επί παντός γενικότερου ζητήματος Εθνικού ή Κοινωνικού περιεχομένου» (περίπτ. ε’), καταδεικνύουν πως ο Δικηγόρος δεν μπορεί να νοηθεί ως ένας απλός ελεύθερος επαγγελματίας που αποσκοπεί απλώς και μόνο στην επίτευξη κέρδους. Πράγματι, θα ήταν εξαιρετικά κοντόφθαλμο και άδικο να αγνοηθούν οι διαχρονικοί αγώνες των Δικηγόρων για μια κοινωνία ισότητας, ισονομίας και ευνομίας και να θυσιαστούν σε μια προσπάθεια
Επίσκεψη του Προέδρου του ∆ΣΑ Ευάγγελου Μαχαίρα στον τότε Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας και ∆ικηγόρο, Κωνσταντίνο Καραµανλή
19
Ο Καθηγητής, ∆ικηγόρος, Γεώργιος-Αλέξανδρος Μαγκάκης, κατά τη διάρκεια εκδήλωσης του ∆ΣΑ για την εξέγερση του Πολυτεχνείου
Από την επίσκεψη του τότε Προέδρου της ∆ηµοκρατίας και ∆ικηγόρου, Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου, στα γραφεία του ∆ΣΑ. ∆ιακρίνονται: ο τότε Πρόεδρος του ∆ΣΑ Αντώνης Ρουπακιώτης, ο Αντιπρόεδρος Αριστείδης Οικονοµίδης, ο Σύµβουλος-Ταµίας Θεόδ. Σχινάς, οι Σύµβουλοι, Καθηγητής Ανδρέας ∆ηµητρόπουλος, Φρόσω ∆ηµάκου-Κιάου, Κυρ. Μακαρώνας, Νικόλας Κανελλόπουλος, Ιωάννα Καλαντζάκου, Μιχ. Ζαφειρόπουλος, Γεώργ. Μπούρας, Γ. Αδαµόπουλος και ο τότε Πρόεδρος του Συνασπισµού και ∆ικηγόρος, Νίκος Κωνσταντόπουλος
Επίσκεψη του πρώην Προέδρου της ∆ηµοκρατίας Χρήστου Σαρτζετάκη στο ∆ΣΑ. ∆ιακρίνονται ο τότε Πρόεδρος του ∆ΣΑ Επαµ. Ζαφειρόπουλος, ο Αντιπρόεδρος Νίκος Κουτρουµπής και ο Σύµβουλος Νικος Κέζας
εξυπηρέτησης μικρόψυχων και ευκαιριακών σκοπιμοτήτων, που αποσκοπούν στη στοχοποίηση ενός ολόκληρου κλάδου προς όφελος του αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης και της εξυπηρέτησης ιδιοτελών επιδιώξεων, καταλήγοντας να διαστρεβλώνουν μία αδιαμφισβήτητη ιστορική πραγματικότητα. Φυσικά και ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών στην πορεία του χρόνου κατέβαλε προσπάθειες για τη βελτίωση της θέσης των μελών του και την ικανοποίηση των πάγιων διεκδικήσεών τους, όπως ήταν για παράδειγμα η κατοχύρωση συνταξιοδοτικών και άλλων δικαιωμάτων. Ωστόσο, δεν παρέμεινε σε αυτά. Έχοντας απόλυτη επίγνωση του θεσμικού του ρόλου και των υψηλών απαιτήσεων που αυτός προϋποθέτει, θεώρησε εξαρχής καθήκον του να κατευθύνει τις δράσεις του προς όφελος του συνόλου των πολιτών, συνδράμοντας στην προάσπιση δικαιωμάτων που κατά καιρούς καταπατούνταν ή θίγονταν, επισημαίνοντας νομοθετικές λοξοδρομήσεις και αναδεικνύοντας μείζονα πολιτικά και κοινωνικά ζητήματα με ποικίλες νομικές προεκτάσεις.
20
Πορεία διαµαρτυρίας των ∆ικηγόρων της Αθήνας για τη σύσταση του ΣΕΠΤΑ και την προάσπιση του δικαιώµατος προσφυγής του πολίτη στη ∆ικαιοσύνη
Τελετή παράδοσης στο ∆ΣΑ. Στο βήµα ο τότε Υπουργός ∆ικαιοσύνης Λευτέρης Βερυβάκης. ∆ιακρίνονται, µεταξύ άλλων οι: Επαµ. Ζαφειρόπουλος, Ευαγγ. Μαχαίρας, Ευαγγ. Γιαννόπουλος, Φώτης Κουβέλης, ∆ηµήτρης Παξινός, Θεόδ. Σχινάς, Νικ. Κουτρουµπής, Νικ. Κέζας, ∆ηµ. Παπατσώρης, Ελένη ∆εσποινάκη και Αντώνης Φούσσας, µετέπειτα Υπουργός Αιγαίου
Διαχρονικοί Αγώνες για τη Δημοκρατία και τη Δικαιοσύνη Μία ενδεικτική αναδρομή στο ιστορικό παρελθόν είναι ικανή να καταδείξει τη διαχρονική παρουσία του ΔΣΑ στα κοινωνικά δρώμενα και το έντονο αλλά και ουσιαστικό ενδιαφέρον που επέδειξε για όλα τα θεσμικής υφής ζητήματα που απασχόλησαν τον Έλληνα πολίτη. Από την πολιτικά ταραγμένη προπολεμική περίοδο της 4ης Αυγούστου 1936, τις δυσχέρειες, την εθνική δοκιμασία της κατοχής του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου και την Εθνική Αντίσταση, τη μεταπολεμική προσπάθεια εθνικής ανασυγκρότησης και εγκαθίδρυσης δημοκρατικής ομαλότητας, συνταγματικής τάξης και νομιμότητας, την ταραχώδη περίοδο του ανελεύθερου δικτατορικού καθεστώτος της επταετίας, την εξέγερση του Πολυτεχνείου, την εθνική τραγωδία της Κύπρου (που σηματοδότησε και μια προσπάθεια ανάδειξης του ζητήματος σε επίπεδο διεθνούς κοινότητας υπό το πρίσμα του διεθνούς δικαίου) μέχρι και πρόσφατα και, πιο συγκεκριμένα, την οικονομικά δυσμενή συγκυρία που έπληξε τη χώρα, επιβαρύνοντας τους πολίτες με υπέρμετρα και δυσανάλογα των δυνάμεών
Κατάθεση στεφάνου από το ∆ΣΑ στο µνηµείο του Πολυτεχνείου. Επικεφαλής οι πρώην Πρόεδροι Επαµ. Ζαφειρόπουλος και Φώτης Κουβέλης και ο πρώην Αντιπρόεδρος Λέων Αυδής
21
Συνάντηση του τότε Προέδρου του ∆ΣΑ, ∆ηµήτρη Παξινού και του Προέδρου του ∆ΣΠ, Στέλιου Μανουσάκη µε τον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας και ∆ικηγόρο, Κάρολο Παπούλια, στα πλαίσια των πρωτοβουλιών που ανέλαβε ο ∆ΣΑ για την προστασία του περιβάλλοντος
Εκδήλωση στο ∆ΣΑ: Στο βήµα ο τότε Πρόεδρος Σωτ. Πολύδωρας. ∆ιακρίνονται, µεταξύ άλλων: Ο Σύµβουλος-Ταµίας Παν. Γαλετσέλλης, οι Σύµβουλοι Νίκ. Κουτρουµπής, Ελίζα Βόζεµπεργκ και Γιάννης Βαχαβιόλος καθώς και οι πρώην Πρόεδροι του ∆ΣΑ Επαµ. Ζαφειρόπουλος και Τάκης Παππάς
Από εκδήλωση στα γραφεία ∆ΣΑ, µε θέµα το Παλαιστινιακό ζήτηµα. Στη φωτογραφία απεικονίζονται παιδιά από το δοκιµαζόµενο Αραβικό λαό, τα οποία φιλοξενήθηκαν στην Αθήνα µε πρωτοβουλία του ∆ΣΑ
22
Πορεία διαµαρτυρίας των ∆ικηγόρων της Αθήνας για τη διασφάλιση των ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωµάτων τους
τους βάρη, καταστρατηγώντας παράλληλα κατακτήσεις και δικαιώματα ετών, οι Δικηγόροι υπήρξαν παρόντες. Όχι σε επίπεδο ρητορείας, αλλά σε επίπεδο ενεργούς δραστηριοποίησης και ανάληψης στοχευμένων δράσεων. Ο ΔΣΑ δεν δίστασε μάλιστα να κινητοποιηθεί –στο μέτρο των δυνάμεών του– σε ζητήματα διεθνούς ενδιαφέροντος με ανθρωπιστικές προεκτάσεις, όπως συνέβη για παράδειγμα στις περιπτώσεις του Παλαιστινιακού ζητήματος, και των πολέμων σε Σερβία, Κουρδιστάν και Αφγανιστάν, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες οικονομικής αρωγής και παροχής ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των πληγέντων, αλλά και φιλοξενώντας και περιθάλποντας πολλά προσφυγόπουλα από τις χώρες που δοκιμάσθηκαν σκληρά. Πιστή στην, κατά τα προαναφερθέντα, συνειδητή επιλογή του ιστορικού νομοθέτη να κατοχυρώσει ρητά το θεσμικό ρόλο των Δικηγόρων και με σεβασμό στην επί χρόνια προσφορά τους στη λειτουργία του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης, η πολιτειακή και πολιτική ηγεσία του τόπου περιέβαλλε διαχρονικά το Δικηγορικό σώμα με σεβασμό και προσέτρεχε σε διάλογο με τους εκ-
Από την επίσκεψη του τότε Προέδρου της ∆ηµοκρατίας, Κων/νου Στεφανόπουλου, στα γραφεία του ∆ΣΑ. ∆ιακρίνονται: ο τότε Πρόεδρος του ΣτΕ Βασίλειος Μποτόπουλος, ο τότε Πρόεδρος του Αρείου Πάγου Στέφανος Ματθίας και ο τότε Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Παναγιώτης ∆ηµόπουλος
προσώπους του αναφορικά με ζητήματα που άπτονταν της αρμοδιότητάς του. Και όλα αυτά φυσικά όχι υπό ένα ασφυκτικό πλαίσιο κλαδικών διεκδικήσεων μιας συνήθους επαγγελματικής συσσωμάτωσης, αλλά υπό ένα πρίσμα θεσμικής αναγνώρισης της ιδιότητας του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στη διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης και της καταξίωσής του στη συνείδηση του μέσου πολίτη ως υπερασπιστή δικαιωμάτων και θεματοφύλακα θεσμών. Στις πάγιες επιδιώξεις του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, όπως αυτές ιεραρχούνται στη συνείδηση του μέσου Δικηγόρου, περιλαμβάνονται -κατά κύριο λόγο- η βελτίωση των υλικοτεχνικών υποδομών των Δικαστηρίων και η αποσυμφόρησή τους προς όφελος της επιτάχυνσης της διαδικασίας απονομής του δικαίου, η εξάλειψη της πολυνομίας και η θέσπιση διατάξεων εφαρμόσιμων και αποτελεσματικών, η αναμόρφωση εντέλει του δικαιικού μας συστήματος, ο εκσυγχρονισμός και η βελτιστοποίησή του, έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πολιτών και όλων των εμπλεκόμενων φορέων και να συμβάλλει με τον τρόπο αυτό στην πλήρη εγκαθίδρυση ενός κράτους δικαίου.
Ο πρώην Πρόεδρος του ∆ΣΑ και µετέπειτα Υπουργός ∆ικαιοσύνης Ευάγγελος Γιαννόπουλος, µε τον τότε ∆ιευθυντή του ∆ΣΑ, αείµνηστο Μιχάλη Βουρνά. ∆ιακρίνεται και ο επί πολλές τριετίες Σύµβουλος του ∆ΣΑ, Νίκος Κέζας
23
Κατάθεση στεφάνου στο µνηµείο του Πολυτεχνείου από το ∆ΣΑ. ∆ιακρίνονται οι Σύµβουλοι Χαρ. Αναλυτής, Γεώργ. Μπουλούκος και οι Αντιπρόεδροι Θεόδ. Σχινάς και ∆ηµ. Βερβεσός
Συζήτηση ενώπιον της Ολοµέλειας του ΣτΕ της αίτησης ακύρωσης που κατέθεσε ο ∆ΣΑ κατά του µνηµονίου. Επικεφαλής από την πλευρά των αιτούντων ο τέως Πρόεδρος του ∆ΣΑ ∆ηµ. Παξινός
ΣΤΙΓΜΙΟΤΥΠΑ ΑΠΟ ΤΙΣ
Ο Αµερικανός καθηγητής και Φιλόσοφος Νόαµ Τσόµσκι σε εκδήλωση στο ∆ΣΑ µε θέµα το φαίνοµενο της παγκοσµιοποίησης και τις συνέπειές του στο σύγχρονο κόσµο
24
Επίσκεψη της Συντονιστικής Επιτροπής των Προέδρων των ∆ικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος στον Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας Κάρολο Παπούλια. ∆ιακρίνονται: ο τότε Αντιπρόεδρος του ∆ΣΑ, ∆. Βερβεσός, ο Γεν. Γραµµ. του ∆ΣΑ Μ. Ζαφειρόπουλος, ο τότε Πρόεδρος του ∆ΣΑ ∆. Παξινός και η τότε Γεν. Γραµµ. του ∆ΣΑ Ι. Καλαντζάκου
Εκδήλωση στο ∆ΣΑ µε την παρουσία του τότε Προέδρου του ΣΥΝ, αείµνηστου Λεωνίδα Κύρκου. ∆ιακρίνονται οι πρώην Πρόεδροι του ∆ΣΑ Επαµ. Ζαφειρόπουλος και Αντ. Ρουπακιώτης και ο τότε Σύµβουλος Νικ. Κέζας
Π Ρ ΩΤ Ο Β ΟΥΛ Ι Ε Σ Τ ΟΥ Δ Σ Α . . .
Ο Παναγιώτατος Οικουµενικός Πατριάρχης κ.κ. Βαρθολοµαίος και ο απόφοιτος της Νοµικής Σχολής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και Πάσης Ελλάδος Χριστόδουλος, σε τιµητική εκδήλωση της Ολοµέλειας των Προέδρων των ∆ικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος στην Αθήνα
25
Ο αείµνηστος Πρόεδρος της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας και ∆ικηγόρος Τάσσος Παπαδόπουλος στο βήµα της κοινής συνεδρίασης της Ολοµέλειας των Προέδρων των ∆ικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος & Κύπρου.
Ο αείµνηστος Πρόεδρος του ∆ΣΑ Σωτ. Πολύδωρας συναντάται µε τον τότε Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας Κων/νο Καραµανλή, µε αφορµή τις πρωτοβουλίες που ανέλαβε ο ∆ΣΑ για το σφετερισµό του ονόµατος «ΜΑΚΕ∆ΟΝΙΑ» από το Κράτος των Σκοπίων και την προάσπιση των Εθνικών Συµφερόντων. Στη φωτογραφία διακρίνεται και ο Γεν. Γραµµ. της Ένωσης Ελλήνων ∆ικονοµολόγων, ∆ικηγόρος, Θανάσης Στεφόπουλος.
26
Δικηγόροι, µέλη του ΔΣΑ, πρωταγωνιστές στην Ελληνική Ιστορία
Απλή στοχοποίηση ενός κλάδου ή µήπως απαξίωση ενός τµήµατος της σύγχρονης ιστορίας της χώρας;
ι αναφορές ως προς τους διαχρονικούς αγώνες των Δικηγόρων για την πατρίδα και τη Δημοκρατία, οι οποίες προηγήθηκαν, υπήρξαν πολλές και ενδεικτικές της προσφοράς ενός κλάδου, που - απόλυτα συνειδητά - επέλεξε να μη μείνει περιχαρακωμένος γύρω από διεκδικήσεις αμιγώς κλαδικές, αλλά να συνταχθεί στις κατά καιρούς προσπάθειες για το κοινό καλό.
O
Τα μέλη του δικηγορικού σώματος, με εφόδια την παιδεία και την υψηλή επιστημονική τους κατάρτιση, έμελλε να τύχουν του σεβασμού και της εκτίμησης της κοινωνίας, η οποία διαχρονικά τους εμπιστεύτηκε - ανεξαρτήτως ιδεολογικής προέλευσης και πολιτικής τοποθέτησης - θέσεις ευθύνης, αναθέτοντάς τους τα υψηλότερα των αξιωμάτων. Η επιλογή της λαϊκής ετυμηγορίας μόνο τυχαία δεν μπορεί
να θεωρηθεί, αλλά αντίθετα προέκυψε ως αποτέλεσμα της ενεργούς και δυναμικής δραστηριοποίησης με τα κοινά των ξεχωριστών αυτών προσωπικοτήτων, που αποτελούν πλέον κομμάτι της σύγχρονης ιστορίας του τόπου μας. Το σημειώσαμε και πιο πριν: η σύγχρονη στοχοποίηση του μέσου Δικηγόρου ως επαγγελματία αποσκοπεί -καταφανέστατα πλέονστην προσπάθεια περιθωριοποίησης του κλάδου, απαξίωσής του στα μάτια της κοινωνίας και του μέσου πολίτη και, εντέλει, κάμψης των αντίστασεών του ως νομικού, υπερασπιστή δικαιωμάτων και ελευθεριών και θεματοφύλακα θεσμών, ειδικά σε μια περίοδο που το δικαιικό μας σύστημα και, γενικότερα, η συνταγματική τάξη και νομιμότητα δοκιμάζονται σκληρά. Απώτερος στόχος: η ικανοποίηση ιδιοτελών σκοπιμοτήτων, η οποία επιχειρείται μεθοδικά την τελευταία διετία και περιβάλλεται ένα μανδύα δήθεν εκσυγχρονισμού της ελληνικής κοινωνίας. Είναι όμως αυτή η προσπάθεια σε θέση να διαγράψει την ιστορία; Μπορεί
Π ΑΝ ΑΓ Η Σ Τ ΣΑΛ ΔΑΡΗ Σ
Ο Παναγής Τσαλδάρης υπήρξε ηγέτης του Λαϊκού Κόµµατος και Πρωθυπουργός της Ελλάδας (Νοέµβριος 1932 - Ιανουάριος 1933 και Μάρτιος 1933 - Οκτώβριος 1935). Σπούδασε νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, όπου και ανακηρύχθηκε ∆ιδάκτωρ Νοµικής το 1889. Το 1890 διορίστηκε ∆ικηγόρος στην Πάτρα και αµέσως έφυγε στο εξωτερικό για επιπλέον σπουδές, για να επιστρέψει το 1893 στην Ελλάδα, να µετατεθεί στο ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και να ασχοληθεί ενεργά µε τη δικηγορία, ιδρύοντας µάλιστα και νοµικό φροντιστήριο.
∆ιατέλεσε επί σειρά ετών Βουλευτής και Υπουργός (µεταξύ άλλων και ∆ικαιοσύνης). Υπήρξε υπέρµαχος της ύπαρξης ισορροπίας στις σχέσεις µεταξύ κεφαλαίου και εργασίας και έθετε ως βασικό άξονα της πολιτικής του την ενίσχυση του τοµέα των κοινωνικών ασφαλίσεων και των συλλογικών συµβάσεων.
27
Κ ΩΣ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ ΔΕΜΕΡΤ ΖΗ Σ
∆ιετέλεσε επίσης Υπουργός Ναυτικών στις κυβερνήσεις Ελευθερίου Βενιζέλου και Αλέξανδρου Ζαΐµη, ενώ παράλληλα µε την άσκηση της δικηγορίας στην Αθήνα ασχολήθηκε επαγγελµατικά και µε τη δηµοσιογραφία, αρθρογραφώντας στον ηµερήσιο τύπο και εκδίδοντας την εφηµερίδα «Ηµερήσιος Τηλέγραφος». Υπήρξε επίσης ιδρυτής και αρχηγός του Ενωτικού Προοδευτικού Κόµµατος, Πρό-
28
Ο Κωνσταντίνος ∆εµερτζής (1876-1936) υπήρξε ∆ικηγόρος και Καθηγητής της Νοµικής Σχολής Αθηνών, όπου δίδαξε Οικογενειακό ∆ίκαιο. Σπούδασε νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αθηνών και αναγορεύτηκε ∆ιδάκτωρ του δικαίου το 1896, ενώ στη συνέχεια µετέβη στο Μόναχο, όπου και συµπλήρωσε τις σπουδές του στο ιδιωτικό δίκαιο. Το 1910 ασχολήθηκε για πρώτη φορά µε την πολιτική, εκλεγόµενος Βουλευτής µε το κόµµα των Φιλελευθέρων και συµβάλλοντας στη συνταγµατική αναθεώρηση του 1911.
Α Ν Δ Ρ ΕΑΣ ΜΙ ΧΑΛ ΑΚΟ Π ΟΥΛΟΣ
εδρος από το 1930 της επιστηµονικής επιτροπής σύνταξης και επεξεργασίας του Αστικού Κώδικα, ενώ το Νοέµβριο του 1935 εκλήθη ως πρόσωπο κοινής αποδοχής να σχηµατίσει κυβέρνηση µε σκοπό τη διενέργεια εκλογών, που εντέλει διεξήχθησαν µεν µε υποδειγµατική για την εποχή τάξη, δεν οδήγησαν όνµως στο σχηµατισµό κυβέρνησης, µε αποτέλεσµα ο ∆εµερτζής να λάβει από το Βασιλιά νέα εντολή. Ο αιφνίδιος θάνατός του το 1936 οδήγησε στην άνοδο στην εξουσία τον Ιωάννη Μεταξά, ο οποίος λίγους µήνες µετά επέβαλε δικτατορικό καθεστώς.
κινήµατος της Εθνικής Άµυνας το 1916. Το 1924 ίδρυσε το Κόµµα των Συντηρητικών Φιλελευθέρων και στη συνέχεια, συνεργαζόµενος µε το κόµµα του Γεώργιου Κονδύλη, σχηµάτισε Κυβέρνηση, αναλαµβάνοντας χρέη Πρωθυπουργού, ανατρεπόµενος όµως λίγους µήνες µετά από το δικτατορικό καθεστώς Παγκάλου. Το 1926 ανέλαβε καθήκοντα Υπουργού των Εξωτερικών και στη συνέχεια Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης Ζαΐµη. Το Υπουργείο των ΕξωτεριΟ Ανδρέας Μιχαλακόπουλος αποφοίτησε από τη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, συνεχίζοντας τις σπουδές του σε Πανεπιστήµια του εξωτερικού. ∆ιατέλεσε για 18 χρόνια ∆ικηγόρος Αθηνών, εγγραφόµενος στο ∆ΣΑ το 1915. Η ενασχόλησή του µε την πολιτική ξεκίνησε το 1911 µε την ένταξή του στο Κόµµα των Φιλελευθέρων, εκλεγόµενος Βουλευτής Αχαΐας. Υπήρξε από τους πρωτοστάτες του
κών το ανέλαβε και επί Κυβέρνησης Βενιζέλου, εκπροσωπώντας τη χώρα στο διεθνή οργανισµό της Κοινωνίας των Εθνών, συµµετέχοντας παράλληλα µαζί µε τον Πρωθυπουργό στις διαπραγµατεύσεις για τη Συνθήκη της Λωζάνης και συνυπογράφοντας το Σύµφωνο Ειρήνης και Φιλίας µεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας στην Άγκυρα το 1930. ∆ιώχθηκε και εξορίστηκε από τη δικτατορία Μεταξά.
Α Λ Ε Ξ Α ΝΔΡΟΣ Π ΑΠ ΑΝ ΑΣΤΑΣΙ ΟΥ
Ο Αλέξανδρος Παπαναστασίου υπήρξε διαπρεπής πολιτικός επιστήµονας, κοινωνιολόγος και πολιτικός, που υπηρέτησε ως Βουλευτής και Υπουργός σε πολλές κυβερνήσεις, µεταξύ άλλων και του Ελευθερίου Βενιζέλου, µε σηµαντικό και πρωτοποριακό για την εποχή έργο.
Σπούδασε Νοµικά και κοινωνικές επιστήµες στο Πανεπιστήµιο Αθηνών και κατόπιν συνέχισε τις σπουδές του στη Νοµική και στη Φιλοσοφία σε Πανεπιστήµια του εξωτερικού. Μετά το πέρας των σπουδών του ενεγράφη ως µέλος στο ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και ασχολήθηκε επαγγελµατικά µε τη δικηγορία. Οι ευρύτεροι κοινωνικοί και πολιτικοί του προβληµατισµοί οδήγησαν στην ίδρυση της «Κοινωνιολογικής Εταιρίας» το 1907, µέλη της οποίας ίδρυσαν το 1910 το Λαϊκό Κόµµα, µε το οποίο και εξελέγη Βουλευτής ο ίδιος. Το 1916, υπό την ιδιότητά του ως Βουλευτή του κόµµατος των Φιλελευθέρων, προσχώρησε στο κίνηµα της Θεσσαλονίκης και αντιπροσώπευσε την Επαναστατική Κυβέρνηση των Ιονίων Νήσων. Ένα χρόνο µετά του ανατέθηκε από την προσωρινή κυβέρνηση της Θεσσαλονίκης η Γενική ∆ιοίκηση των Ιονίων Νήσων. Το 1922 προσυπέγραψε το ∆ηµοκρατικό Μανιφέστο, µε το οποίο καταγγέλθηκε η πολιτική των φιλοβασιλικών κυβερνήσεων στο Μικρασιατικό, πράξη για την οποία συνελήφθη και φυλακίστηκε. Το Μάρτιο του 1924 ανέλαβε χρέη Πρωθυπουργού µε τη στήριξη του κόµµατος των Φιλελευθέρων, σχηµατίζο-
ντας Κυβέρνηση, η οποία κατέθεσε ψήφισµα στη ∆΄ Συντακτική Συνέλευση για την ανακήρυξη αβασίλευτης ∆ηµοκρατίας, κηρύσσοντας έκπτωτη τη µοναρχία, το οποίο και επικυρώθηκε µε δηµοψήφισµα τον Απρίλιο του 1924. Επί Κυβερνήσεώς του ιδρύθηκε το Πανεπιστήµιο της Θεσσαλονίκης. Εντολή σχηµατισµού κυβέρνησης έλαβε και το Μάιο του 1932 και παραιτήθηκε ένα µήνα µετά. Ένθερµος υποστηρικτής της βαλκανικής ειρήνης και συνεργασίας και, κυρίως, της δηµοκρατικής νοµιµότητας, αντιτάχθηκε στις δικτατορίες Πάγκαλου και Μεταξά, τιθέµενος µάλιστα από την τελευταία σε κατ' οίκον περιορισµό.
29
Α Λ ΕΞ ΑΝ ΔΡΟΣ ΣΒΩΛΟΣ
30
Ο Αλέξανδρος Σβώλος σπούδασε νοµικά στην Κωνσταντινούπολη και στη συνέχεια στο Πανεπιστήµιο Αθηνών, από το οποίο ανακηρύχθηκε ∆ιδάκτωρ Νοµικής το 1915, έχοντας προηγουµένως εγγραφεί στο ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών. Η ακαδηµαϊκή του σταδιοδροµία ξεκίνησε το 1929, οπότε και διαδέχθηκε τον Ν. Ν. Σαρίπολο στην έδρα του Συνταγµατικού ∆ικαίου του Πανεπιστηµίου Αθηνών, θέση στην οποία παρέµεινε µέχρι το 1946, οπότε και αποπέµφθηκε οριστικά λόγω των πολιτικών του πεποιθήσεων, έχοντας παυθεί στο παρελθόν τρεις ακόµα φορές για τον ίδιο λόγο. Αυτή ακριβώς ήταν και η αιτία της εξόρισής του από το δικτατορικό καθεστώς Μεταξά καθόλη την περίοδο 1936-1940. Τον Απρίλιο του 1944 ανέλαβε Πρόεδρος της Πολιτικής Επιτροπής Εθνικής Απελευθέρωσης («Πρωθυπουργός»), που έµεινε γνωστή
στην ιστορία και ως «Κυβέρνηση του Βουνού». Υπό αυτή την ιδιότητα έλαβε µέρος στο Συνέδριο του Λιβάνου για την ανασυγκρότηση της εξόριστης Ελληνικής Κυβέρνησης στο Κάιρο και τη µετατροπή της σε Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας υπό τον Γεώργιο Παπανδρέου, στην οποία θα συµµετείχαν και εκπρόσωποι της ΠΕΕΑ. Στις 6 Σεπτεµβρίου 1944, ο Σβώλος ανέλαβε υπουργός Οικονοµικών της κυβέρνησης Παπανδρέου. Κατά την οκταετία 1945-1953 διατέλεσε Πρόεδρος του ΣΚ-ΕΛ∆ και κατά την τριετία 1953-1956 Πρόεδρος του ενιαίου ∆ηµοκρατικού Κόµµατος του Εργαζοµένου Λαού, το οποίο προέκυψε από τη συγχώνευση του πρώτου µε το ∆ηµοκρατικό Κόµµα. Το 1950 εξελέγη Βουλευτής Θεσσαλονίκης, αξίωµα στο οποίο αναδείχθηκε και κατά τις εκλογές του 1956. ∆ιαπρεπής νοµικός και ριζοσπάστης πολιτικός, επεσήµανε εξαρχής την αναγκαιότητα προστασίας των δικαιωµάτων των µειοψηφιών έναντι της ολοένα ενισχυόµενης εκτελεστικής εξουσίας και επέδειξε έντονο και έµπρακτο ενδιαφέρον για την πολιτική και κοινωνική κατάσταση της χώρας, εκφράζοντας επανειληµµένα δηµόσιο λόγο για τον εκ-
δηµοκρατισµό των κρατικών δοµών και την προάσπιση των συνταγµατικών δικαιωµάτων, όπως για παράδειγµα αυτών του συνεταιρίζεσθαι και της δηµόσιας συνάθροισης των πολιτών.
να παραμερίσει τους ανιδιοτελείς αγώνες που κατέγραψαν κατά το παρελθόν συνάδελφοί μας υπέρ του έθνους και του δοκιμαζόμενου λαού, επιτρέποντας σήμερα σε όλους εμάς να επικαλούμαστε με ιδιαίτερη υπερηφάνεια την ιδιότητά μας ως Δικηγόρων και μελών ενός Συλλόγου με λαμπρή διαδρομή και ιστορία στα τεκταινόμενα της σύγχρονης Ελλάδας; Σαφώς και όχι! Διότι ουδείς, όποια μέσα και αν μετέλθει, είναι σε θέση να αφαιρέσει για παράδειγμα από τη λίστα των πεσόντων υπέρ της πατρίδας τα ονόματα συναδέλφων που ανέπτυξαν αντιστασιακή δράση κατά την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής και για το λόγο αυτό εκτελέστηκαν από τους κατακτητές. Ούτε φυσικά μπορεί κανείς να ισχυριστεί πως οι συνάδελφοι Δικηγόροι, στους οποίους ο κυρίαρχος λαός εμπιστεύτηκε πολλές φορές τις τύχες της διακυβέρνησης της χώρας, καταχράστηκαν συστηματικά την εμπιστοσύνη αυτή, επιλέγοντας να χρησιμοποιήσουν τις θέσεις ευθύνης που τους ανατέθηκαν ως εφαλτήριο ικανοποίησης προσωπικών επιδιώξεων ή προώθησης συντεχνιακών συμφερόντων. Οι Δικηγόροι κλήθηκαν επανειλημμένα να υπηρετήσουν την πατρίδα: Είτε από τα υψηλότερα των αξιωμάτων, όπως ήταν αυτά του
Η Λ Ι ΑΣ Η Λ Ι ΟΥ
ανέπτυξε πλούσιο συγγραφικό έργο, ασχολούµενος - µεταξύ άλλων - µε σχολιασµούς δικαστικών αποφάσεων, µεταφράσεις, σχόλια σε αρχαίους συγγραφείς, άρθρα πολιτικού και οικονοµικού περιεχοµένου, µελέτες και βιβλία, όπως: "Η κρίση εξουσίας" (1966), "Η αλήθεια για την Κοινή Αγορά" (1962), "Το Σύνταγµα και η αναθεώρησή του" (1975). Ο Ηλίας Ηλιού υπήρξε ∆ικηγόρος, Βουλευτής και πρόεδρος της Ενιαίας ∆ηµοκρατικής Αριστεράς (Ε.∆.Α.). Σπούδασε νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αθηνών και πρωτοδιορίστηκε ∆ικηγόρος στο Πρωτοδικείο Μυτιλήνης το 1928, µετατειθέµενος στο Πρωτοδικείο Αθηνών το 1935 και στον Άρειο Πάγο το 1942, ασκώντας το δικηγορικό λειτούργηµα στην Αθήνα µέχρι και το 1966. Από τα φοιτητικά του χρόνια ανέπτυξε έντονη πολιτική δράση, ενώ κατά τη διάρκεια της Κατοχής έλαβε ενεργά µέρος στην απελευθερωτική προσπάθεια, συµµετέχοντας στην Εθνική Αντίσταση. Νοµικός µε ιδιαίτερες επιστηµονικές αναζητήσεις και ευρύτατη γενική παιδεία,
31
Γ Ε ΩΡΓ Ι ΟΣ Π ΑΠ ΑΝ ΔΡΕΟΥ
Αποτέλεσε µία από από τις πλέον επιφανείς προσωπικότητες της νεότερης πολιτικής ιστορίας της χώρας. Ιδρυτής και Αρχηγός από το 1961 της Ενώσεως Κέντρου, διατέλεσε τρεις φορές Πρωθυπουργός της Ελλάδας (1944-1945, 1963, 1964-1965), Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης κατά τα έτη 1950-1952 και πολλές φορές Υπουργός, µε πρώτη υπουργική θητεία στην Επαναστατική Κυβέρνηση του 1923. Υπήρξε προσωπικός φίλος, συνεργάτης και διευθυντής του πολιτικού γραφείου του Ελευθερίου Βενιζέλου. Ο Γεώργιος Παπανδρέου, γνωστός µε το προσωνύµιο "Γέρος της ∆ηµοκρατίας", σπούδασε νοµικά στην Αθήνα και πολιτικές επιστήµες στο Βερολίνο. Ασχολήθηκε επαγγελµατικά µε τη δικηγορία, ως µέλος του ∆ικηγορικού Σύλλογου Αθηνών. Υπήρξε δυναµικός υπέρµαχος του δηµοκρατικού πολιτεύµατος, σφοδρός πολέµιος του δικτατορικού καθεστώτος Μεταξά, από το οποίο διώχθηκε και εξορίστη-
κε, ενώ επιπλέον ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά την περίοδο της Κατοχής, εκδίδοντας παράνοµα την εφηµερίδα "Ελευθερία", πράξη για την οποία και φυλακίστηκε από τους κατακτητές.
32
Κ ΩΝ Σ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ ΚΑΡΑΜΑΝ Λ Η Σ
ενασχόλησή του µε την πολιτική, µε την εκλογή του στο βουλευτικό αξίωµα σε ηλικία 28 ετών. Η ενασχόλησή του µε το δικηγορικό λειτούργηµα συνεχίστηκε κατά την περίοδο της δικτατορίας Μεταξά και της Γερµανικής Κατοχής. Ιδρυτής της Ε.Ρ.Ε. και στη συνέχεια της Νέας ∆ηµοκρατίας, πρωταγωνίστησε στο πολιτικό σκηνικό της χώρας για περισσότερα από 40 έτη. Αναµφισβήτητη η συµβολή του στην αποκατάσταση της δηµοκρατικής οµαλότητας έπειτα από την πολιτικά και κοινωνικά ταραγµένη περίοδο της επταετίας, µε την ανάληψη κατόπιν ευρύτατης συναίνεσης όλου του πολιτικού κόσµου της χώρας - της Πρωθυπουργίας και το σχηµατισµό Κυβέρνησης εθνικής ενότητας το 1974. Εµπνευστής και εισηγητής στη χώρα του ευρωπαϊκού οράµατος, ολοκλήρωσε µε επιτυχία τις ενταξιακές διαπραγµατεύσεις της Ελλάδας µε την Ε.Ο.Κ. και το Μάιο του 1979 υπέγραψε ως Πρωθυπουργός τη σχετική συνθήκη προσχώρησης, υλοποιώντας µία εθνική στρατηγική επιλογή ετών, µε οφέλη ορατά µέχρι και στις µέρες µας.
Ο Κωνσταντίνος Καραµανλής, ο οποίος έµεινε γνωστός στην ιστορία και ως "Εθνάρχης", υπήρξε επί σειρά ετών Βουλευτής, Υπουργός, Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας, εκλεγόµενος µάλιστα δύο φορές. Φοίτησε στη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, από την οποία και έλαβε το πτυχίο του το 1929. Η σταδιοδροµία του ως ∆ικηγόρου ξεκίνησε το 1931 από τη γενέτειρά του, τις Σέρρες, για να µετατεθεί στη συνέχεια το 1941 - κατόπιν αίτησής του - στο ∆ικηγορικό Σύλλογο Αθηνών και αφού προηγουµένως είχε ξεκινήσει το 1935 η ενεργή
33
Κ ΩΝ Σ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ Τ Σ ΑΤ ΣΟΣ
34
Ο Κωνσταντίνος Τσάτσος υπήρξε νοµικός, φιλόσοφος και πολιτικός, που ανήλθε στο ύψιστο πολιτειακό αξίωµα, διατελώντας Πρόεδρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας κατά τα έτη 1975 - 1980, εξασφαλίζοντας σε θεσµικό επίπεδο την οµαλή πορεία της Μεταπολίτευσης. Παράλληλα µε την ενασχόλησή του µε την ενεργό δικηγορία, ακολούθησε ακαδηµαϊκή σταδιοδροµία, εκλεγόµενος τακτικός καθηγητής της φιλοσοφίας του δικαίου στη Νοµική Σχολή του Πανεπι-
στηµίου Αθηνών και µέλος της Ακαδηµίας Αθηνών (1961), της οποίας χρηµάτισε και Πρόεδρος. Επί σειρά ετών Υπουργός (µεταξύ άλλων και ∆ικαιοσύνης) και στενός συνεργάτης του Κωνσταντίνου Καραµανλή, αποτέλεσε αναµφισβήτητα έναν από τους βασικούς υπέρµαχους της συµµετοχής της χώρας στο ευρωπαϊκό οικοδόµηµα, ενώ καθοριστική υπήρξε η συµβολή του στη διαµόρφωση του ισχύοντος µέχρι και σήµερα συνταγµατικού κειµένου του 1975, καθώς διατέλεσε πρόεδρος της κοινοβουλευτικής επιτροπής σύνταξης του Συντάγµατος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας.
Προέδρου της Δημοκρατίας και του Πρωθυπουργού ή του Βουλευτή-μέλους του νομοθετικού σώματος, είτε από τη θέση τους ως μελών νομοπαρασκευαστικών επιτροπών, συμβούλων και καθοδηγητών των εκάστοτε κυβερνώντων. Πάγια επιδίωξη τους -με εφόδιο τις νομικές τους γνώσεις- υπήρξε η αποφυγή νομοθετικών εκτροπών, η ενίσχυση του προβλεπόμενου θεσμικού πλαισίου προς όφελος των πολιτών και η ενδυνάμωση των δημοκρατικών δομών της πολιτείας μας. Δεν διανοήθηκαν να δράσουν ως μέλη δήθεν συντεχνίας, οικοδομώντας μια κοινωνία «στα μέτρα» αποκλειστικά και μόνο των Δικηγόρων, κατ' αποκλεισμό όλων των άλλων κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων. Άλλωστε, αυτό θα ήταν πλήρως ασύμβατο με τον υψηλό ρόλο και τη διαχρονική αποστολή που τους επιφυλάχθηκε διαχρονικά στα πλαίσια της κοινωνία μας. Μία τέτοια κοντόφαλμη λογική αναπόφευκτα θα συναντούσε μέσα στην πορεία του χρόνου τη μαζική αντίδραση των υπόλοιπων μελών της κοινωνίας, θέτοντας -αν τυχόν ήθελε αποδειχθεί- τους Δικηγόρους στο περιθώριο. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη. Τουλάχιστον όχι μέχρι σήμερα,
τουλάχιστον όχι αυθόρμητα, όσο κι αν επιχειρήθηκε -ιδίως εσχάτως- μέσω της προσπάθειας τεχνητής διέγερσης δήθεν κοινωνικών αντανακλαστικών και δημιουργίας αποπροσανατολιστικών από τα πραγματικά προβλήματα εντάσεων μεταξύ κοινωνικών και επαγγελματικών ομάδων. Αποτελεί ιδιαίτερη τιμή για το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών το γεγονός ότι εξέχουσες προσωπικότητες με καθοριστική συμβολή στην πολιτική και συνταγματική ιστορία της νεότερης Ελλάδας αποτέλεσαν μέλη του, συμβάλλοντας με τη δράση τους στην προώθηση και εγκαθίδρυση των ιδανικών της Δικαιοσύνης και της Δημοκρατίας, με τα οποία άλλωστε συνδέεται διαχρονικά η αποστολή των Δικηγόρων. Στην ενότητα αυτή, εντελώς ενδεικτικά, παρατίθενται κάποια σημεία της επαγγελματικής και εν γένει δημόσιας σταδιοδρομίας ορισμένων μελών του ΔΣΑ, που ασχολούμενα επί σειρά ετών με τη δικηγορία - τίμησαν τον κλάδο, αποτελώντας πλέον μέλη της ζωντανής ιστορίας του Συλλόγου μας και αποδεικνύοντας την πολυσχιδή δράση μας ως επιστημόνων και ενεργών πολιτών.
Γ ΕΩΡΓ Ι ΟΣ ΡΑΛ Λ Η Σ
Ο Γεώργιος Ράλλης διετέλεσε για πολλά χρόνια Βουλευτής και Υπουργός, αναλαµβάνοντας µάλιστα, ως Πρόεδρος του κυβερνώντος κόµµατος, της Νέας ∆ηµοκρατίας, την ευθύνη της διακυβέρνησης της χώρας από τη θέση του Πρωθυπουργού από το Μάιο του 1980 έως τον Οκτώβριο του 1981. Ως Υπουργός των Εξωτερικών υπέγραψε τη συνθήκη προσχώρησης της χώρας στην τότε Ε.Ο.Κ. το Μάιο του 1979. Σπούδασε στη Νοµική
Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια του Ελληνοϊταλικού Πολέµου υπηρέτησε την πατρίδα στα βουνά της Βορείου Ηπείρου στην Α΄ Οµάδα Αναγνωρίσεως, διακρινόµενος για την ανδρεία του. Με την κατάρρευση του µετώπου και την εισβολή των Γερµανών στη χώρα, επέστρεψε στην Αθήνα, όπου ασχολήθηκε επαγγελµατικά µε τη δικηγορία ως µέλος του ∆ΣΑ. Κατά την περίοδο της επταετίας ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση, για την οποία στη συνέχεια διώχθηκε, φυλακίστηκε και εκτοπίστηκε από το ανελεύθερο καθεστώς.
35
Ξ ΕΝ Ο ΦΩΝ ΖΟΛ ΩΤΑΣ
36
Ο Ξενοφών Ζολώτας υπήρξε ∆ικηγόρος-µέλος του ∆ΣΑ, οικονοµολόγος και ακαδηµαϊκός. Σπούδασε νοµικά στο Πανεπιστήµιο Αθηνών και οικονοµικά στην Ανωτάτη Εµπορική Σχολή Λειψίας, ανακηρυσσόµενος ∆ιδάκτωρ των Πολιτικών και Οικονοµικών Επιστηµών µε τη διδακτορική του διατριβή «Η Ελλάς εις το στάδιον της εκβιοµηχανίσεως». Σε ακαδηµαϊκό επίπεδο θήτευσε ως Καθηγητής στα Πανεπιστήµια Θεσσαλονίκης και στη συνέχεια Αθηνών, στην έδρα της Πο-
λιτικής Οικονοµίας, από την οποία τον αποµάκρυνε το δικτατορικό καθεστώς το 1968. ∆ιετέλεσε Υπουργός Συντονισµού στην υπηρεσιακή κυβέρνηση του 1952, αναλαµβάνοντας τα ίδια καθήκοντα και στην Κυβέρνηση Καραµανλή το 1974, ενώ στη συνέχεια ορίστηκε ∆ιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, θέση στην οποία παρέµεινε µέχρι και το 1981. Το Νοέµβριο του 1989 ανέλαβε Πρωθυπουργός της χώρας στην Οικουµενική Κυβέρνηση υπό τη στήριξη και τη συµµετοχή της Νέας ∆ηµοκρατίας και του Συνασπισµού της Αριστεράς και της Προόδου, θέση στην οποία παρέµεινε µέχρι τον Απρίλιο του 1990. Μεγάλο υπήρξε το µερίδιο της συµβολής του στην οικονοµική
ανασυγκρότηση της χώρας µετά το B’ Παγκόσµιο Πόλεµο, ενώ κέρδισε τη διεθνή αναγνώριση µέσω της συµµετοχής του σε κορυφαίες θέσεις σε ελληνικούς και διεθνείς οικονοµικούς οργανισµούς. Μνηµειώδεις είναι οι λόγοι που εκφώνησε στην αγγλική γλώσσα ως διευθυντής της Τράπεζας της Ελλάδος και διαχειριστής του ελληνικού ∆ηµοσίου Χρέους στην Ουάσιγκτον το 1957 το 1959, χρησιµοποιώντας, ωστόσο, αποκλειστικά λέξεις µε ελληνική ρίζα και προέλευση.
Κ ΩΝ Σ ΤΑ Ν Τ Ι Ν ΟΣ ΜΗ Τ ΣΟ ΤΑΚΗ Σ
Ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης διετέλεσε επί σειρά ετών Υπουργός στις κυβερνήσεις των Σοφοκλή Βενιζέλου, Γεωργίου Παπανδρέου, Κωνσταντίνου Καραµανλή, Στέφανου Στεφανόπουλου, Γεωργίου Αθανασιάδη - Νόβα και Γεωργίου Ράλλη. Αποφοίτησε από τη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, αξιοποιώντας κληροδότηµα που είχε
ορίσει για τις σπουδές του ο θείος του, Ελευθέριος Βενιζέλος και στη συνέχεια ασχολήθηκε επαγγελµατικά µε τη δικηγορία, ως µέλος του ∆ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσµίου πολέµου υπηρέτησε την πατρίδα ως Έφεδρος Ανθυπολοχαγός στη Μακεδονία, ενώ κατά την περίοδο της Κατοχής ανέπτυξε αντιστασιακή δράση κατά των κατακτητών ως ηγετικό στέλεχος της Εθνικής Οργάνωσης Κρήτης, δράση για την οποία συνελήφθη, φυλακίστηκε και καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο.
∆ιετέλεσε Αρχηγός της Αξιωµατικής Αντιπολίτευσης από το Σεπτέµβριο του 1984 έως και τον Απρίλιο του 1990, οπότε και ανέλαβε την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας από τη θέση του Πρωθυπουργού, στην οποία παρέµεινε µέχρι τον Οκτώβριο του 1993.
37
ΚΩΣΤΑΣ ΣΗ ΜΙ Τ Η Σ
Κατά την περίοδο της επταετίας συµµετείχε ενεργά στον αντιδικτατορικό αγώνα, ενώ το 1969 διέφυγε στο εξωτερικό, διωκόµενος από το διδακτορικό καθεστώς. Υπήρξε ιδρυτικό µέλος του ΠΑΚ και εν συνεχεία του Πα.Σο.Κ., συµβάλλοντας καθοριστικά και στη διατύπωση της «∆ιακήρυξης της 3ης Σεπτέµβρη». ∆ιατέλεσε για πολλά χρόνια Υπουργός στις Κυβερνήσεις του Ανδρέα Παπανδρέου, αναλαµβάνοντας κυρίως οικονοµικά χαρτοφυλάκια. Το 1996 διαδέχθηκε τον αείµνηστο Ανδρέα Παπανδρέου αρχικά στην Πρωθυπουργία της χώρας και στη συνέχεια στην προεδρεία του Πα.Σο.Κ. Αποχώρησε από τη θέση του Πρωθυπουργού το Μάρτιο του 2004, συµπληρώνοντας οκτώ έτη θητείας, γεγονός που τον ανέδειξε στο µακροβιότερο Πρωθυπουργό της Μεταπολίτευσης. Ως Πρωθυπουργός, προήδρευσε του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου κατά το α΄ εξάµηνο του 2003. Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Προεδρίας, στις 14 Απριλίου 2003 στη στοά του Αττάλου στην Αθήνα, υπεγράφη η ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση των δέκα νέων µελών,
µεταξύ των οποίων και η Κύπρος, αποτέλεσµα σειράς διαπραγµατεύσεων και στρατηγικού σχεδιασµού της χώρας σε συνεργασία µε τη Μεγαλόνησο.
38
Ο Κώστας Σηµίτης σπούδασε νοµικά και οικονοµικά στη Γερµανία και στην Αγγλία. Το 1959 ανακηρύχθηκε ∆ιδάκτωρ της Νοµικής από το Πανεπιστήµιο του Μάρµπουργκ. Η ακαδηµαϊκή του σταδιοδροµία ως διδάσκοντος ξεκίνησε από το 1971 από τα Πανεπιστήµια της Κωνσταντίας και του Γκίσεν, ενώ το 1977 εξελέγη τακτικός Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήµιο Αθηνών. ∆ιατέλεσε ∆ικηγόρος Αθηνών για 28 έτη, εγγραφόµενος στο ∆ΣΑ το 1962 και απερχόµενος από το δικηγορικό σώµα το 1990.
Κ ΑΡΟΛΟΣ Π ΑΠ ΟΥΛ Ι ΑΣ
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας Κάρολος Παπούλιας αποφοίτησε από τη Νοµική Σχολή του Πανεπιστηµίου Αθηνών, εν συνεχεία σπούδασε στη Νοµική Σχολή του Μιλάνου και ανακηρύχθηκε ∆ιδάκτωρ Νοµικής του Πανεπιστηµίου της Κολωνίας. Ασχολήθηκε επί σειρά ετών µε τη δικηγορία, ως µέλος του ∆ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Ανέπτυξε έντονη αντιδικτατορική δράση, ενώ µε την
αποκατάσταση της δηµοκρατικής οµαλότητας ασχολήθηκε ενεργά µε την πολιτική, αρχικά ως µέλος του Πα.Σο.Κ και στενότατος συνεργάτης του πρώην Πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου και στη συνέχεια ως Βουλευτής Ιωαννίνων (19772004) και µέλος των Κυβερνήσεων υπό την ηγεσία του τελευταίου. Ως Υπουργός Εξωτερικών, πρωταγωνίστησε κατά τη δεκαετία του 1980 σε όλες τις προσπάθειες επίλυσης του µεσανατολικού ζητήµατος, συνέβαλε τα µέγιστα στην εξοµάλυνση των ελληνοαµερικανικών σχέσεων, οι οποίες τα προηγούµενα χρόνια είχαν δοκιµαστεί σκληρά και κατηύθυνε συστηµατικά και αποτελεσµατικά τις δράσεις του προς την οδό της δηµιουργίας στέρεων σχέσεων µε τον αραβικό κόσµο. Από τη θέση του Υπουργού Εξωτερικών της Ελλάδας κατά την τριετία 1993-1996, συνέβαλε σηµαντικά στην έναρξη των ενταξιακών διαπραγµατεύσεων της Κυπριακής ∆ηµοκρατίας µε την Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ ήταν αυτός που το Σεπτέµβριο του 1995 υπέγραψε από την πλευρά της χώρας µας
την Ενδιάµεση Συµφωνία µε την πρώην Γιουγκοσλαβική ∆ηµοκρατία της Μακεδονίας, διά της οποίας η τελευταία υποχρεώθηκε να αλλάξει τη σηµαία της. Σηµαντικότατες υπήρξαν επίσης σε επίπεδο διεθνούς κοινότητας οι πρωτοβουλίες που ανέλαβε για την ειρήνη, την κατάργηση των χηµικών όπλων και, γενικότερα, τον αφοπλισµό µεταξύ κρατών. Το 2005 εξελέγη Πρόεδρος της Ελληνικής ∆ηµοκρατίας και η θητεία του ανανεώθηκε το Φεβρουάριο του 2010 µε ευρύτατη πλειψηφία.
39
. . . Ν Ο Μ Ι Κ Ο Ι
Ο νομικός κόσμος της χώρας διαχρονικά έχει πρωτοστατήσει σε αγώνες για τη δημοκρατία και την ελευθερία, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες που αφύ-
Μ Α Χ Ο Ν Τ Α Ι
πνισαν συνειδήσεις και σηματοδότησαν σημαντικές εξελίξεις για τη νεότερη ελληνική ιστορία. Στιγμές όπως το κατέβασμα της γερμανικής σημαίας από
Α Ν ΤΙ Δ Ι ΚΤΑΤ Ο ΡΙ ΚΟΣ ΑΓΩΝ ΑΣ
40
Η εξέγερση των φοιτητών της Νοµικής στις 21 Φεβρουαρίου 1973 αποτέλεσε την πρώτη οργανωµένη αντίδραση του φοιτητικού κινήµατος εναντίον της δικτατορίας και καταλύτη µιας σειράς εξελίξεων, που οδήγησαν στα γεγονότα του Πολυτεχνείου το Νοέµβριο του 1973. Με κύρια συνθήµατα την κατοχύρωση των ατοµικών ελευθεριών και την
απόσυρση των καταπιεστικών νόµων και διαταγµάτων, πλήθος φοιτητών της Νοµικής ήρθαν σε ευθεία σύγκρουση µε το διδακτορικό καθεστώς, το οποίο κατέπνιξε µε ωµή βία την εξέγερση, που επιχείρησε να δώσει ένα δυνατό στίγµα αντίστασης και λαϊκής απαίτησης για την αποκατάσταση της δηµοκρατικής νοµιµότητας.
Γ Ι Α
Τ Η Ν
Ε Λ Ε Υ Θ Ε Ρ Ι Α
ισχυροποιώντας το φρόνημα των δοκιμαζόμενων συμπολιτών μας και διαφυλάσσοντας τα ιδανικά της δημοκρατίας και των ατομικών ελευθεριών.
τον ιερό βράχο της Ακρόπολης από τους Σάντα και Γλέζο και η εξέγερση των φοιτητών της Νομικής, αποτέλεσαν δείγματα αυταπάρνησης και θάρρους,
Λ ΑΚΗ Σ ΣΑΝ ΤΑΣ
41
Ο αείµνηστος Απόστολος (Λάκης) Σάντας, φοιτητής της Νοµικής Σχολής Αθηνών, σε ηλικία 19 ετών διακρίθηκε για την ηρωϊκή του πράξη καθώς τη νύχτα της 30ής προς 31η Μαΐου 1941 θα κατεβάσει µαζί µε το Μανόλη Γλέζο τη χιτλερική σηµαία από το βράχο της Ακρόπολης. Πράξη αυθόρµητη, γεµάτη νεανικό ενθουσιασµό, µε έντονους συµβολισµούς, ικανή να αφυπνίσει και να τονώσει το φρόνηµα των δοκιµαζόµενων Ελλήνων, αποτέλεσε την πρώτη αντιστασιακή ενέργεια στην κατεχόµενη Αθήνα. Συνελήφθη και βασανίστηκε από τα γερµανικά στρατεύµατα. Κατά τη διάρκεια της κατοχής ανέπτυξε έντονη αντιστασιακή δράση.
. . . Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ο Ι
Στο πάνθεον της ιστορίας του ΔΣΑ και της χώρας συγκαταλέγονται οι συνάδελφοι που κατά την περίοδο της Γερμανικής Κατοχής οδηγήθηκαν στο εκτελεστικό απόσπασμα λόγω της ενεργούς συμμετοχής τους
Α Λ Ε Ξ ΑΝ ΔΡΟΣ Ι ΩΑΝ Ν Ι ΔΗ Σ
Σ Τ Ο
στον αντιστασιακό αγώνα και της συνεργασίας τους με τους συμμάχους. Εντελώς ενδεικτικά, παραθέτουμε τα ονόματα των αείμνηστων Δικηγόρων που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς:
42
Εκτελέσθηκε από τους Γερµανούς στις 8-9-1944
Β Ω Μ Ο
Τ Η Σ
Π Α Τ Ρ Ι Δ Α Σ
(Βιβλιογραφία: α) Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, Χαϊδάρι 8 Σεπτεμβρίου 1944. Η αόρατη στρατιά στο απόσπασμα, 2003. β) Ιωάννα Τσάτσου, Εκτελεσθέντες επί Κατοχής, 1976. γ) Η Αθήνα της Κατοχής-Μαρτυρίες 41-44, εκδόσεις ΚΕΔΡΟΣ.
Ιωάννης Χαραλ. Κατεβάτης, (+ 7-1-1943), Αλέξανδρος Μιχ. Καΐρης, (+ 2-11-1943), Ανδρέας ∆ιον. Καλύβας (+ 2-9-1944), Αλέξανδρος Νικολ. Ιωαννίδης, (+ 8-9-1944) και Κωνσταντίνος Χρ. Σύρρος (+ 30-3-1944).
Κ ΩΣ ΤΑΝ Τ Ι Ν ΟΣ ΣΥ ΡΡΟΣ Συνελήφθη από τους Γερµανούς και φυλακίσθηκε στις 24-3-1944. Απεβίωσε έξι ηµέρες αργότερα λόγω των βασανιστηρίων στα οποία υποβλήθηκε.
43
. . . Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ο Ι
Ι ΩΑΝ Ν Η Σ ΚΑΤ ΕΒΑΤ Η Σ
Σ Τ Ο
44
Εκτελέσθηκε από τους Γερµανούς στις 7-1-1943
Β Ω Μ Ο
Τ Η Σ
Π Α Τ Ρ Ι Δ Α Σ
Α ΝΔΡΕΑΣ ΚΑΛΥ ΒΑΣ
Εκτελέσθηκε από τους Γερµανούς στις 2-9-1944
45
Ο Ανδρέας Καλύβας εντάχθηκε στην οργάνωση «Απόλλων» στις αρχές του 1944, συλλέγοντας πληροφορίες για τις εχθρικές ναυτικές και αεροπορικές δυνάµεις στην Αττική, συγκεντρώνοντας σε καθηµερινή βάση τα δελτία των κατασκοπευτικών δικτύων και συντάσσοντας πίνακες για τις κινήσεις των κατοχικών δυνάµεων. Συνέβαλε ενεργά στη µεταφορά από την Εύβοια εκρηκτικών υλών για την υποστήριξη των σαµποτάζ που πραγµατοποίησε η οργάνωση κατά των Γερµανών.
. . . Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ο Ι
Σ Τ Ο
«Έκθεσις του αρχιµανδρίτου Βασιλείου Λιµπρίτου, υποβληθείσα εις την Αρχιεπισκοπήν Αθηνών, διά την εκτέλεσιν τεσσάρων Γερµανοκρατουµένων, γενοµένη την 2 Νοεµβρίου 1943»
«Κατόπιν της ειδοποιήσεως Υμών, χθές την εσπέραν ήλθον και με παρέλαβον εκ της οικίας μου, εις πόλισμαν μετά του υπαλλήλου της Αρχιεπισκοπής Αθανασίου Αρβανίτη. Μου είπον, ότι επρόκειται να παρευρεθώ ως Πνευματικός Ιερεύς, κατά την εκτέλεσιν Ελλήνων καταδίκων, καταδικασθέντων υπό του Γερμανικού Στρατοδικείου διά σαμποτάζ και άλλας πράξεις, μετά του επίσης εφημερίου του ιερού Ναού Κοιμήσεως Θεοτόκου Ν. Φιλαδελφείας Αρχιμανδρίτου Κυρίλλου Σοφτά. Παρά των ως άνω ωδηγηθήκαμεν εις το Εμπειρίκειον, ένθα και διενυκτερύσαμεν. Την πρωίαν της 2-11-43 και περί ώραν 4ην πρωϊνήν εγερθέντας, μας ωδήγησαν εις τας φυλακάς Αβέρωφ, εις Γερμανός στρατιώτης μεθ’ ενός δεσμοφύλακος. Άμα τη αφίξει, μετέβημεν έκαστος ιερεύς εις δύο κελλιά, ένθα ευρίσκοντο οι μελλοθάνατοι ανά δύο. Εις το πρώτον κελλί ευρίσκοντο οι 1) Αλέξανδρος Καϊρης του Μιχαήλ, κάτοικος Αθηνών, οδός Ηπίτου αρ. 4, άγαμος, ετών 28, επαγγελόμενος τον δικηγόρον και καταδικασθείς επί κατασκοπεία. Η εξομολόγησίς του ήτο αγνή και έλαβε γονατιστός την Θείαν Ευχαριστίαν. Ο πρώτος του δε λόγος ήτο: «ξεύρω παπά μου, διατί ήλθες, θα αντιμετωπίσω τον θάνατον ως άνδρας έχων την συνείδησίν μου αναπαυμένην διότι εξετέλεσα το καθήκον μου ως Χριστιανός Ορθόδοξος και ως Έλλην πατριώτης». Μου έκαμεν εντύπωσιν το θάρρος του και η αγάπη του προς την Πατρίδα, για την οποίαν και θα πέθαινε…». …Μετά το πέρας των Μυστηρίων Εξομολογήσεως και Θείας Ευχαριστίας ανεχωρήσαμεν διά φορτηγού κλειστού αυτοκινήτου κατευθυνόμενοι εις το πεδίον της εκτελέσεως, το Σκοπευτήριον Καισαριανής. Καθ’ οδόν οι μελλοθάνατοι έψαλλον τον Εθνικόν Ύμνον, το Χριστός Ανέστη, Τη υπερμάχω και το Αναστάσεως ημέρα λαμπρυνθώμεν κλπ. Του φορτηγού αυτοκινήτου επέβαινον και περί τους 15 Γερμανοί στρατιώται σαν αστακοί ωπλισμένοι…… [...] «...Στας 6.55΄ ήρχισεν η πρώτη εκτέλεσις. Πρώτος εβάδισε προς το μαρτύριον με αγέρωχον ύφος ο Καϊρης Αλέξανδρος. Ανεγνώσθη η καταδίκη του. Απάντησίς του εις την ερώτησιν της τελευταίας επιθυμίας του ήτο η εις την Γερμανικήν και Ελληνικήν γλώσσαν εξύβρισις των Γερμανών. Αμέσως τον έδεσαν εις τον πάσσαλον δύο Γερμανοί στρατιώται και ηθέλησαν να του κλείσουν τα μάτια παρά την θέλησίν του, εκ της απροξεσίας των και της σκληρότητός των του έθραυσαν τα ομματουάλιά του. Εις απόστασιν το πολύ 5-6 μέτρων παρετάχθη η πρώτη δεκάς του εκτελεστικού αποσπάσματος, το οποίον απετελείτο εκ 40 Γερμανών. Εδόθησαν τα απαραίτητα προπαρασκευαστικά παραγγέλματα και τα δέκα όπλα εσκόπευσαν την καρδίαν του Έλληνος πατριώτου, ήτις είχε καταλλήλως σκεπασθή με τεμάχιον λευκού υφάσματος, ωσάν να επρόκειτο περί σκοποσίμου διά την άσκησιν της σκοποβολής. Ξάφνου μιά λέξις μονοσύλλαβος ηκούσθη και ταυτόχρονα με τον κρότον των όπλων εκόπη το νήμα της ζωής του πρώτου εκτελεσθέντος Έλληνος αδελφού. Αμέσως δύο Γερμανοί στρατιώται τον έδεσαν, τον εσήκωσαν και τον ετοποθέτησαν εις μίαν κάσσαν ευρισκομένην παραπλεύρως. Αι χείρες και οι πόδες των ήσαν αιματοβαμμέναι από το αθώον αίμα των Ελλήνων. Με όμοιον τρόπον εξετελέσθησαν ανά πέντε λεπτά και οι υπόλοιποι μελλοθάνατοι. Άπαντες εβάδισαν με θάρρος προς τον θάνατον φωνάζοντες: ΖΗΤΩ Η ΕΛΛΑΣ, ΖΗΤΩ Η ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ. [...] Μακαριώτατε, με δάκρυα στα μάτια γράφω αυτές τις τραγικές σελίδες, εξιστορώντας τον τραγικόν θάνατον των αθώων Ελλήνων που με θάρρος εβάδισαν προς αυτόν και με το αίμα τους επότισαν και ποτίζουν το δένδρον της Ελευθερίας. Θα μου μείνουν αλησμόνητες αυτές οι τραγικές στιγμές της ζωής μου και δεν θα ξεχάσω ποτέ την απανθρωπίαν των πεπολιτισμένων βαρβάρων Ούνων που ονομάζονται Γερμανοί. Δεν υπάρχουν λέξεις πρόχειρες, με τις οποίες μπορεί κανείς να χρωματίση την βαρβαρότητα και τον σαδισμόν των ανθρώπων, εάν κανείς δύναται να ονομάση αυτούς ανθρώπους και μάλιστα τοιούτους που θα κάμουν Ευρώπην πολιτισμένην, ισχυράν, ενωμένην και μεγάλην».
46
Β Ω Μ Ο
Τ Η Σ
Π Α Τ Ρ Ι Δ Α Σ
Α Λ ΕΞ ΑΝ ΔΡΟΣ ΚΑΪ ΡΗ Σ
Εκτελέσθηκε από τους Γερµανούς στις 2-11-1943
47
(∆εξιά) Το τελευταίο ιδιόχειρο σηµείωµα του Αλέξανδρου Καΐρη προς την οικογένειά του λίγες ώρες πριν εκτελεστεί από τους κατακτητές
Ο Αλέξανδρος Καΐρης εργαζόταν το φθινόπωρο του 1941 στη Γερµανική ∆ιεύθυνση ΜηχανικούΟχυρώσεων Νοτίου Ελλάδος και Κρήτης, σε θέση καίρια για το στρατηγικό και πολεµικό σχεδιασµό των κατακτητών. Έχοντας καταφέρει να αποκτήσει την εµπιστοσύνη των Γερµανών, κατόρθωνε να έχει πρόσβαση σε πλήθος σηµαντικών εγγράφων και σχεδιαγραµµάτων σχετικά µε τις γερµανικές νηοποµπές της Μεσογείου, µεταφέροντας τις σχετικές πληροφορίες στη µυστική οργάνωση µε την επωνυµία «5-165» (οι αριθµοί 5-16-5 αντιστοιχούν στα αρχικά Ε.Π.Ε. – Ελληνική Πατριωτική Εταιρεία), της οποίας ήταν µέλος. Οι απόρρητες πληροφορίες που αποσπούσε ο Καΐρης διαβιβάζονταν στους συµµάχους στη Μέση Ανατολή, µε αποτέλεσµα επανειληµµένες συντριβές των εχθρικών νηοποµπών.
48
ι Δικηγόροι, αποτελώντας αναπόσπαστο τμήμα της Ελληνικής κοινωνίας, βιώνοντας τις αγωνίες και τους προβληματισμούς της τελευταίας, δεν έμειναν ασυγκίνητοι και άπραγοι απέναντι σε σημαντικότατα εθνικά θέματα που συγκλόνισαν τον Ελληνισμό και σημάδεψαν τη σύγχρονη ιστορία του. Η Τραγωδία της Κύπρου Η εθνική τραγωδία της Κύπρου, η εισβολή των τουρκικών δυνάμεων στο νησί και η συνεχιζόμενη κατοχή του κατά παράβαση κάθε έννοιας διεθνούς νομιμότητας, οι τουρκικές θηριωδίες και η κατάφωρη παραβίαση των ανθρώπινων δικαιωμάτων των Κυπρίων αδελφών, διαμόρφωσαν μία κατάσταση μη ανεκτή από την άποψη του διεθνούς δικαίου. Στο πλαίσιο
Ο
Οι Δικηγόροι παρόντες στα εθνικά θέµατα
αυτό, η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, υπό την Προεδρία του αείμνηστου Προέδρου του ΔΣΑ Σωτήρη Πολύδωρα εξέδωσε ομόφωνα το Δεκέμβριο του 1990 ψήφισμα, μέσω του οποίου διακήρυττε – μεταξύ άλλων – την αλληλεγγύη της στο δοκιμαζόμενο Κυπριακό λαό, ζητούσε την εφαρμογή των αποφάσεων και ψηφισμάτων του ΟΗΕ σχετικά με την υπόθεση της Μεγαλονήσου και εξέφραζε με θέρμη την πλήρη στήριξή της στις προσπάθειες που κατέβαλλε η Κυπριακή Δημοκρατία να καταστεί πλήρες μέλος της τότε Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Η εν λόγω ενέργεια εντάσσεται σε ένα σύνολο πρωτοβουλιών που ανέλαβε συντονισμένα το δικηγορικό σώμα, με στόχο την προώθηση του ζητήματος στα διεθνή fora, την ανάδειξη των σημαντικότερων πτυχών του –ιδίως αυτών που σχετίζονται με τη νομική επιστήμη– και την επιδίωξη δικαίωσης των εθνικών θέσεων. Το Μακεδονικό Το ζήτημα της ονομασίας του κράτους των Σκοπίων συντάραξε την Ελληνική κοινωνία κατά τις αρχές της δεκαετίας του 1990 και προκάλεσε αλυσιδωτές αντιδράσεις σε επίπεδο διεθνούς κοινότητας και, κυρίως, εγχώριας πολιτικής σκηνής, δίχως, ωστόσο, να έχει επιλυθεί πλήρως μέχρι και τις μέρες μας. Ο δικηγορικός κόσμος της χώρας, πιστός στο θεσμικό του ρόλο, την υψηλή αποστολή και τη διαχρονική παρουσία του στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα, αντιμετώπισε εξαρχής με παλμό και δυναμισμό το σφετερισμό του ιστορικού ονόματος της Μακεδονίας από τη γείτονα χώρα, πραγματοποιώντας σειρά πα-
ρεμβάσεων μέσω ψηφισμάτων και διαμαρτυριών απευθυνόμενων σε κάθε αρμόδιο επίπεδο. Πιο συγκεκριμένα, με ψήφισμα που εξέδωσε την 11-4-1992 η Ολομέλεια των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, υπό την Προεδρία του αείμνηστου Προέδρου του ΔΣΑ Σωτήρη Πολύδωρα, δύο μόλις ημέρες πριν από την κρίσιμη και ιστορική σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, παρενέβη στο εν λόγω φλέγον ζήτημα, διατρανώνοντας – μεταξύ άλλων – την αγανάκτηση και την έντονη αντίθεση του δικηγορικού σώματος έναντι οποιασδήποτε παραχάραξης της ιστορίας και απαιτώντας τη μη χρήση του όρου «Μακεδονία» στην ονομασία του γειτονικού κράτους. Παράλληλα, εντελώς ενδεικτικά, αξίζει να σημειωθεί ότι τον Ιανουάριο του 1993 αντιπροσωπεία του ΔΣΑ με επικεφαλής τον τότε Πρόεδρο, αείμνηστο Σωτήρη Πολύδωρα, και αποτελούμενη επιπλέον από τους Προέδρους των Δικηγορικών Συλλόγων Πειραιά Β. Βενέτη και Τρικάλων Κ. Αναγνωστόπουλο και το Σύμβουλο του ΔΣΑ Σ. Φέλιο, μετέβη στις Η.Π.Α., όπου συναντήθηκε με τον Καρλ Φλεϊσάουερ, τότε αναπληρωτή Γενικό Γραμματέα του Ο.Η.Ε. και Προϊστάμενο της νομικής του υπηρεσίας, θέτοντας υπόψη του όλα τα νομικά ζητήματα που ανέκυπταν από την υιοθετούμενη από τα Σκόπια πολιτική και υποδεικνύοντας τις ενδεδειγμένες λύσεις.
49
50
Ο ΔΣΑ πρωτοστατεί στη διεκδίκηση των Γερµανικών αποζηµιώσεων
ο ζήτημα της διεκδίκησης των πολεμικών αποζημιώσεων που επιδικάστηκαν στη χώρα μας μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου από τη Διεθνή Διάσκεψη Ειρήνης των Παρισίων το 1946 παραμένει μέχρι και τις μέρες μας ιδιαίτερα επίκαιρο και εγείρει μείζονα θέματα διεθνούς νομιμότητας και εφαρμογής του διεθνούς δικαίου. Η αντιμετώπισή του δεν πρέπει να γίνεται με αμιγώς
Τ
οικονομικά - ωφελιμιστικά κριτήρια, αλλά με γνώμονα την προσπάθεια αποκατάστασης ιστορικών αδικιών μέσα σε ένα πλαίσιο ικανοποίησης του αισθήματος δικαίου, και επιβολής των περιεχόμενων σε διεθνείς συμβάσεις σχετικών ρυθμίσεων και συμβατικών δεσμεύσεων. Δίχως φυσικά να αναμένουμε ως Έλληνες την καταβολή των αποζημιώσεων αυτών προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τις γνωστές σε όλους κρατικές ταμειακές δυ-
σχέρειες της τελευταίας διετίας, δεν διστάζουμε να μιλήσουμε ανοιχτά για το εν λόγω ζήτημα και να αναλάβουμε πρωτοβουλίες για την προώθηση του δημόσιου διαλόγου, την ενίσχυση των εθνικών θέσεων και τη δραστηριοποίηση της επίσημης Πολιτείας προς την ίδια κατεύθυνση. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών πρωτοστατεί σε αυτή την προσπάθεια, ενθαρρύνει τις αντίστοιχες ενέργειες που καταβάλλει το «Εθνικό Συμβούλιο διεκδίκησης των οφειλών της Γερμανίας προς την Ελλάδα» και δεσμεύεται να συνδράμει - στο μέτρο των δυνάμεων και του θεσμικού του ρόλου - έτσι ώστε το ζήτημα αυτό να αναδειχθεί δεόντως σε επίπεδο ευρωπαϊκής και εν γένει διεθνούς κοινότητας και να επέλθουν τα επιθυμητά αποτελέσματα. Στο πλαίσιο αυτό, το Διοικητικό Συμβούλιο του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών κατά τη συνεδρίαση της 7ης Φεβρουαρίου 2012 κατέληξε ομόφωνα στην υπογραφή ψηφίσματος, μέσω του οποίου καλεί -μεταξύ άλλων- την Ελληνική Κυβέρνηση «να κατευθύνει άμεσα κάθε της ενέργεια προς το σκοπό της καταβολής των οφειλόμενων προς τη χώρα μας, προωθώντας και διεκδικώντας με κάθε νόμιμο και θεμιτό μέσο την αποκατάσταση της διεθνούς νομιμότητας και τη διαφύλαξη της εθνικής μας αξιοπρέπειας».
51
52
Οι Δικηγόροι αντιστέκονται στην τρόικα
E
δώ και περίπου μία διετία, η ελληνική πολιτική ζωή συνδέεται σχεδόν άρρηκτα με τη λεγόμενη «τρόικα», η οποία τείνει να υποκαταστήσει την ίδια τη νομοθετική πρωτοβουλία, κατά τρόπο προκλητικό, που καταδεικνύει πρωτοφανή περιφρόνηση προς τη συντεταγμένη Πολιτεία και τους συνταγματικά κατοχυρωμένους θεσμούς. Δίχως καμία πρόθεση λαϊκισμού, με ρεαλισμό και απόλυτη επίγνωση της κρισιμότητας της συγκυρίας, των εθνικών αναγκών και του υψηλού δια-
κυβεύματος, τονίσαμε εξαρχής τις λοξοδρομήσεις που συνεπάγεται η εμπλοκή της τρόικας στη χάραξη της εσωτερικής πολιτικής και εκφράσαμε τους προβληματισμούς μας, πάντοτε με άξονα τη νομική επιστήμη και τις παραδοχές του συνταγματικού δικαίου οι οποίες διαχρονικά αποτελούν πυλώνες και σταθεροποιητικούς παράγοντες του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. Το Μάιο του 2011 το δικηγορικό σώμα αρνήθηκε, αρχικά κατόπιν απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΣΑ και εν συνε-
χεία κατόπιν απόφασης της Ολομέλειας των Προέδρων των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, να καταστήσει συνομιλητές του τους εκπροσώπους της τρόικας αναφορικά με ζητήματα Δικαιοσύνης. Τονίσαμε ότι προσερχόμαστε σε διάλογο μόνο με τους θεσμικά αρμόδιους εκπροσώπους της Πολιτείας, τους οποίους αντιλαμβανόμαστε ως αποκλειστικά δικαιούμενους να έχουν λόγο επί ζητημάτων Δικαιοσύνης, θεσμικής υφής και γενικότερης κρατικής διαστρωμάτωσης. Δεν δεχθήκαμε να «λογοδοτήσουμε» σε παράγοντες εξωθεσμικούς, στερούμενους δημοκρατικής νομιμοποίησης, πολλώ δε μάλλον σχετικά με τη λειτουργία ενός θεσμού του οποίου η ανεξαρτησία κατοχυρώνεται συνταγματικά. Ουδέποτε φυσικά εγείραμε αντιρρήσεις ως προς τη δανειοδότησή μας αυτή καθεαυτή. Ωστόσο, διακηρύξαμε προς πάσα κατεύθυνση ότι η άσχημη πορεία των δημοσιονομικών μας ως χώρας και η ανάγκη δανεισμού από το μηχανισμό στήριξης Ε.Ε.-Δ.Ν.Τ.Ε.Κ.Τ. δεν δικαιολογεί σε κα-
53
μία περίπτωση την περιέλευσή μας σε κατάσταση πλήρους υποτέλειας και την εν τοις πράγμασι εκχώρηση αρμοδιοτήτων και λειτουργιών, η οποία παρατηρείται εσχάτως – με την ανοχή των πολιτικών ηγεσιών του τόπου – οδηγώντας σε ανεπίτρεπτες και επικίνδυνες, για το δημοκρατικό μας πολίτευμα και τις κατακτήσεις του, καταστάσεις συνταγματικής εκτροπής. Η χώρα μας δεν έχει ανάγκη από τοποτηρητές που φιλοδοξούν να καταλύσουν θεσμούς σε μια διαπιστωμένη πλέον προσπάθεια κερδοσκοπίας και διαφύλαξης
των συμφερόντων των δανειστών μας. Η Δημοκρατία και η κοινωνία μας δεν αντέχουν περαιτέρω προσβολές που μας γυρνούν χρόνια πίσω, σε καταστάσεις ανελευθερίας και πλήρους υποτέλειας. Ως νομικοί, πιστοί στο θεσμικό μας ρόλο κρούσαμε εγκαίρως τον κώδωνα του κινδύνου, επισημαίνοντας τις ολέθριες συνέπειες που αναμένεται να έχουν οι εξωθεσμικές παρεμβάσεις των εκπροσώπων της τρόικας, καλώντας κάθε αρμόδιο φορέα να αναλογιστεί τις ιστορικές ευθύνες της στάσης και των πράξεών του και
ΟΙ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ
54
ΤΡΟΙΚΑΣ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΑ ΜΜΕ
55
56
δηλώνοντας πως ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών θα συνεχίσει να πρωτοστατεί, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την τήρηση της συνταγματικής νομιμότητας, την αποφυγή εκτροπών και την προστασία, εντέλει, των συμφερόντων των πολιτών. Αντιδράσαμε εξαρχής με επιχειρηματολογία νομική και χωρίς καμία πρόθεση στείρας αντιπολιτευτικής ρητορείας στην προώθηση και υιοθέτηση μέτρων που έπλητταν τα συμφέροντα της πλατιάς μάζας των πολιτών, χαρακτηριζόμενα για τον κοινωνικά άδικο και πρόδηλα παράνομο χαρακτήρα τους, όπως ήταν για παράδειγμα οι διαρκείς φοροεπιδρομές, οι ρυθμίσεις περί εργασιακής εφεδρείας και περικοπών σε συντάξιμες και λοιπές μισθολογικές παροχές. Ζητήσαμε την ποινική διερεύνηση υποθέσεων, όπως είναι αυτή της τεχνητής διόγκωσης του δημοσιονομικού ελλείμματος και αντιδράσαμε έντονα στην άσκηση αθέμιτων παρεμβάσεων στη λειτουργία και στο έργο της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης. Τονίσαμε επανειλημμένα ότι η σύναψη της δανειακής σύμβασης με ΕΕ-ΔΝΤ-ΕΚΤ, στην οποία μας οδήγησαν οι ταμειακές δυσχέρειες της χώρας, έχει πια καταφανώς μετατραπεί ανερυθρίαστα σε όχημα πλήρους εξανδραποδισμού και υποτέλειας ενός
ολόκληρου κράτους, κατά πλήρη καταστρατήγηση κάθε έννοιας εθνικής κυριαρχίας και ανεξαρτησίας, συνταγματικής τάξης και νομιμότητας. Είναι πλέον πασίδηλο: Οι δανειστές μέσω της «τρόικας» απαιτούν, πιέζουν και επιθυμούν να επιβάλλουν ταπεινωτικά τη βούλησή τους, καταργώντας τον εθνικό νομοθέτη. Οι παρεμβάσεις τους, μάλιστα, δείχνουν να μην έχουν κανένα όριο. Στην προσπάθειά τους να επιφέρουν τις - κατ’ αυτούς και μόνο - απαραίτητες «μεταρρυθμίσεις», οι οποίες θα ενισχύσουν δήθεν την ανταγωνιστικότητα και την ανάπτυξη, καταλήγουν να απαιτούν και να επιτάσσουν – υπό τη θέση εκβιαστικών διλημμάτων αναφορικά με τη μη εκταμίευση των επόμενων δόσεων – την επιβολή ρυθμίσεων καθόλα ασύμβατων, μεταξύ άλλων, με τη φύση του δικηγορικού λειτουργήματος και εν γένει του δικαιικού μας συστήματος. Η ιστορία του Συλλόγου μας αναφορικά με την προάσπιση της δημοκρατικής νομιμότητας και ο ρόλος μας ως θεματοφυλάκων των θεσμών μας καλούν να είμαστε παρόντες και να αντιστεκόμαστε -με επιχειρηματολογία στέρεη και νομικά τεκμηριωμένη- έναντι κάθε αθέμιτης παρέμβασης στη λειτουργία της Πολιτείας, απ’ όπου κι αν αυτή προέρχεται.
57
Ο ρόλος του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στην απονοµή της Δικαιοσύνης
58
ποτελεί κοινό τόπο ότι ο όρος ανθρώπινα δικαιώματα σημαίνει δικαιώματα που είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους. Το Σύνταγμά μας και ο εν γένει νομικός πολιτισμός κατοχυρώνουν αποτελεσματικά τα δικαιώματα του ανθρώπου. Στις θεμελιώδεις διατάξεις του ισχύοντος Συντάγματος περιλαμβάνεται και η διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος, η οποία καθιερώνει το δικαίωμα του πολίτη να προσφύγει στη δικαστική εξουσία και να ζητήσει την προστασία
Α
των δικαιωμάτων του. Χωρίς τη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος όλες οι διατάξεις προστασίας των ατομικών δικαιωμάτων που κατοχυρώνουν το «κράτος δικαίου» θα ήταν χωρίς αντικείμενο. Δεν μπορεί κανείς να αμφιβάλλει ότι η Δικαιοσύνη δεν μπορεί να υπάρχει ως ύψιστη λειτουργία του πολιτεύματος αν δεν είναι ανεξάρτητη, πράγμα που κατοχυρώνεται στο άρθρο 26 του Συντάγματος. Είναι ακόμη γνωστό ότι όλα τα Ελληνικά Συντάγματα, από την Επανάσταση του 1821 μέχρι σήμερα, υπηρέτησαν την ιδέα του Κράτους Δικαίου και η Δικαιοσύνη, θεμελιωμένη στην αρχή του διάχυτου ελέγχου συνταγματικότητας των νόμων, που καθιερώθηκε με την υπ' αριθμ. 3/1897 Απόφαση του Αρείου Πάγου και αποτελεί πλέον συνταγματική παράδοση, παρείχε μέχρι σήμερα αποτελεσματική προστασία στα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα.
Το εφιαλτικό σύγχρονο σκηνικό της απονομής της Δικαιοσύνης στην Ελλάδα Στην πατρίδα μας, η Δικαιοσύνη λειτουργεί μεν ικανοποιητικά, ταυτόχρονα όμως από πολλά έτη ευρίσκεται στη διαρκή, συνεχή και ανίατη δοκιμασία της καθημερινότητας. Η βραδύτατη και μακρόχρονη διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης καθιστά τη Δικαιοσύνη αναποτελεσματική, έτσι ώστε να μην ανταποκρίνεται επαρκώς στις ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας. Δεν είναι προς τιμήν της χώρας η καταδίκη της για παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων, λόγω της αδικαιολόγητης βραδύτητας απονομής της Δικαιοσύνης. Απαιτούνται σημαντικές και ριζικές μεταρρυθμίσεις, με αξιοποίηση των τεχνολογιών της «κοινωνίας της πληροφορίας», για να καταστεί η Δικαιοσύνη αξιόπιστη και πιο αποτελεσματική. Είναι γεγονός αναμφισβήτητο ότι, παρά την επιστημοσύνη, την αφοσίωση και υπερπροσπάθεια της συντριπτικής πλειοψηφίας των Ελλήνων Δικαστών, η Ελληνική Δικαιοσύνη δεν ανταποκρίνεται με επάρκεια και, κυρίως, με ταχύτητα στις ανάγκες των πολιτών. Ο Δικηγόρος-συλλειτουργός στην απονομή της Δικαιοσύνης «…Από τις διατάξεις των άρθρων 1, 13-19, 22, 26, 35, 38, 44, 47, 63, 92 και 201 παρ. 6 του
Η άσκηση του δικηγορικού λειτουργήµατος ανάγεται στην οργάνωση της απονοµής της Δικαιοσύνης και στην εµπέδωση της έννοµης τάξης µε παράλληλη διασφάλιση των δικαιωµάτων και ελευθεριών του ανθρώπου
ν.δ. 3026/54 «περί του Κώδικος των Δικηγόρων», συνάγεται ότι ο Δικηγόρος είναι άμισθος δημόσιος λειτουργός, που διορίζεται - κατόπιν διαγωνισμού - με προεδρικό διάταγμα στην έδρα ορισμένου Πρωτοδικείου, ενώπιον του οποίου ομνύει τον όρκο του δημοσίου υπαλλήλου πριν από την ανάληψη των καθηκόντων του. Προάγεται σε Δικηγόρο παρ’ Εφετείω και Αρείω Πάγω, ασκεί δε το λειτούργημά του χωρίς να υπόκειται "εις ουδεμίαν και καθ’ οιονδήποτε τρόπον προηγουμένην άδειαν οιασδήποτε αρχής" (άρθρο 44). Υποχρεούται να αναδέχεται κάθε υπόθεση δεκτική υπερασπίσεως που του ανατίθεται, ακόμη και όταν η ανάθεση αυτή χωρεί εξ επαγγέλματος και
άνευ αμοιβής, είτε από το δικαστήριο (άρθρο 47 παρ. 4), είτε από το Συμβούλιο του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου (άρθρο 201 παρ. 6). Περαιτέρω, στην παράγραφο 1 του άρθρου 63 ορίζεται ότι «είναι ασυμβίβαστος προς το λειτούργημα του Δικηγόρου η άσκησις ετέρας επιστήμης, τέχνης ή εμπορίου και ιδία μεσιτείας, ως και πάσα εν γένει εργασία, υπηρεσία ή απασχόλησις, απάδουσα εις την αξιοπρέπειαν και ανεξαρτησίαν αυτού». Στην παράγραφο 7 εδ. α’ του ίδιου άρθρου ορίζεται ότι «συντρεχούσης περιπτώσεως ασυμβιβάστου τινός εκ των εν παρ. 1, 2 και 3 αναφερομένων, ο Δικηγόρος οφείλει να παύση ασκών το λειτούργημα και δηλώση τούτο αμελλητί εις τον Δικηγορικόν Σύλλογον, προς διαγραφήν αυτού εκ του μητρώου». […] Η άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος ανάγεται στην οργάνωση της απονομής της Δικαιοσύνης και στην εμπέδωση της έννομης τάξης με παράλληλη διασφάλιση των δικαιωμάτων και ελευθεριών του ανθρώπου. Για το λόγο αυτό, η μεν είσοδος στο δικηγορικό σώμα ακολουθεί το πρότυπο της εισόδου σε δημόσια υπηρεσία (διαγωνισμός, ορκωμοσία, προαγωγή), η δε άσκηση της δικηγορίας διέπεται από ειδικούς κανόνες (ασυμβίβαστα, πειθαρχική ευθύνη, εκπτώσεις, αμοιβές)… Από τα ανωτέρω συνάγεται ότι η παροχή των δικηγο-
59
60
Ο Δικηγόρος ως Δικαστής και ως συνδιαµορφωτής του ισχύοντος δικαίου
αμβανομένων υπόψη και των ανωτέρω, προκύπτει σαφώς πως η διαμόρφωση του ρόλου του Δικηγόρου ως συμπράττοντα λειτουργού στην απονομή της Δικαιοσύνης, κατ’ αποκλεισμό της ιδιότητάς του ως εμπόρου ή επιχειρηματία, αποτέλεσε μια συνειδητή νομοθετική επιλογή. Παράλληλα, ο νομοθέτης επιφύλαξε στους δικηγορι-
Λ
κούς συλλόγους και στα μέλη τους καθήκοντα πρωταγωνιστή με ουσιαστικό και πρωταρχικό λόγο τόσο αναφορικά με την οργάνωση όσο και με την απονομή της Δικαιοσύνης. Πρωταρχικής για το δικαιικό μας σύστημα σημασίας είναι η συμμετοχή του Δικηγόρου ως μέλους: α) του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου με αποφασιστική ψήφο, του οποίου οι αποφάσεις επιλύουν
αντιτιθέμενες γνώμες των ανώτατων Δικαστηρίων της χώρας και επέχουν ισχύ νόμου. Η συμμετοχή του αυτή αναδεικνύει τον υψηλό θεσμικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει στα πλαίσια μιας ευνομούμενης πολιτείας, σύμφωνα πάντα με τη φύση και τον προορισμό του δικηγορικού λειτουργήματος. Αυτονόητα, οποιαδήποτε παρέκκλιση από τα προαναφερθέντα προσβάλ-
61
ακή πραγματικότητα – στη διαμόρφωση των υπό ψήφιση νομοθετικών κειμένων κατά τρόπο που θα απαλείφει ενδεχόμενες δυσλειτουργίες και ανεφάρμοστες διατάξεις. Η επισήμανση νομοθετικών και συνταγματικών εκτροπών Παράλληλα, ο Δικηγόρος β) Του Δικαστηρίου εκδίκα- ως μέλος νομοπαρασκευα- κατά την εν λόγω διαδικασία σης αγωγών κακοδικίας στικών επιτροπών καλείται είναι μείζονος σημασίας και και να συμβάλλει με τις νομικές καλείται να αποτρέψει λοξογνώσεις και την εμπειρία του δρομήσεις που πολλές φορές γ) του Δικαστηρίου (Μισθο- – απόσταγμα της καθημερινής υπαγορεύονται από οργανωδικείου) του άρθρου 88 επαφής του με τη δικαστηρι- μένα συμφέροντα. παρ. 2 Συντ., που αποτελεί θεμέλιο της λειτουργικής και μισθολογικής ανεξαρτησίας των Δικαστικών λειτουργών και, κατά συνέπεια, προάγει την ποιότητα της Δημοκρατίας μας.
λει ευθέως των πυρήνα της απονομής της Δικαιοσύνης στη χώρα μας και θέτει υπό διακινδύνευση τις δημοκρατικές – συνταγματικά κατοχυρωμένες – κατακτήσεις και τα δικαιώματα του πολίτη.
62
ρικών υπηρεσιών, εκτιμώμενη τόσο από την πλευρά των σκοπών που επιδιώκει ο νόμος περί προστασίας των καταναλωτών, όσο και από την άποψη της ειδικής φύσης του δικηγορικού λειτουργήματος, δεν εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του νόμου 2251/94…». Έτσι αποφάνθηκε το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας (ΟλΑΠ 18/1999), αναδεικνύοντας το θεσμικό ρόλο του Δικηγόρου και αίροντας κάθε τυχόν επιχείρημα που θα επέτρεπε την αντιμετώπιση της Δικηγορίας ως ενός συνήθους ελεύθερου επαγγέλματος.
Παράλληλα, ο θεσμικός ρόλος του Δικηγόρου αποτυπώνεται στο άρθρο 199 του ν.δ. 3026/1954 (Κώδικας περί Δικηγόρων), κατά το οποίο ο νομοθέτης ορίζει - μεταξύ άλλων - ότι «εις τους Δικηγορικούς Συλλόγους και τα Διοικητικά Συμβούλια αυτών ανήκουσιν […] η υποβολή προτάσεων και γνωμών αφορωσών εις την βελτίωσιν της νομοθεσίας εις την ερμηνείαν και την εφαρμογήν αυτής, η υποβολή προτάσεων και γνωμών αφορωσών εις την βελτίωσιν της νομοθεσίας, εις την ερμηνείαν και την εφαρμογήν αυτής, η διατύπωσις παρα-
τηρήσεων και κρίσεων ως προς την απονομήν της δικαιοσύνης, η συζήτησις και η απόφασις περί παντός ζητήματος ενδιαφέροντος το Δικηγορικόν Σώμα ή τα μέλη του Συλλόγου ως τοιαύτα ή ως επαγγελματικήν τάξιν και επί παντός γενικωτέρου ζητήματος εθνικού ή κοινωνικού περιεχομένου». Περαιτέρω, η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας με την υπ’ αριθμ. 4576/1977 απόφασή της προσθέτει: «Η διάταξις αύτη (άρθρο 199 Κώδικα περί Δικηγόρων) έχει την έννοια, ως εκ του χαρακτήρος των νομικών τούτων προσώπων
Ο
Ένας Ανώτατος Δικαστικός μιλά για τους Δικηγόρους
Δικαιοσύνης και αναφέρθηκε στην υψηλή αποστολή του θεσμικού του ρόλου, σημειώνοντας τα ακόλουθα: «Σε μια δημοκρατική κοινωνία ο Δικηγόρος έχει να επιτελέσει το ύψιστο λειτούργημα. Λειτούργημα που συνδέεται με την ανακάλυψη της αλήθειας και με την εφαρμογή των κανόνων του δικαίου. Και έχει να υλοποιήσει ένα έργο που στοχεύει στην υπεράσπιση των ατομικών ελευθεριών και των κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών. Μπροστά στην πραγματικότητα της πολύπλοκης νομοθεσίας, η ισότητα των ανύποπτων πολιτών θα ήταν
Ο αείµνηστος πρώην Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Κρουσταλάκης
πρώην Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου Ευάγγελος Κρουσταλάκης, ένας άξιος δικαστής που τίμησε το λειτούργημά του και έμεινε πιστός στον όρκο του σε κρίσιμες για τη χώρα και τη Δικαιοσύνη στιγμές, κατά το χαιρετισμό που απηύθυνε -υπό την ιδιότητά του ως Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου- στη συνεδρίαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, που έλαβε χώρα στο Ηράκλειο στις 2 Νοεμβρίου 2002, οριοθέτησε το ρόλο του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στην απονομή της
κενό γράμμα αν δεν υπήρχε η βοήθεια του νομικού συμπαραστάτη, του Δικηγόρου, ο οποίος επιτυγχάνει να εξισώσει τους εκ των πραγμάτων άνισους μεταξύ τους πολίτες, που είναι ακόμη πιο άνισοι και αισθάνονται ανίσχυροι έναντι της ποικιλόμορφης εξουσίας. Μεγάλος ο ρόλος των Δικηγόρων στο χώρο της Δικαιοσύνης. Υψηλή η αποστολή των Δικη-
και της εξεχούσης θέσεως αυτών εις την κοινωνίαν, ότι μεταξύ των ζητημάτων προς αντιμετώπισιν των οποίων δικαιούνται οι δικηγορικοί σύλλογοι να αναμιχθούν, συγκαταλέγεται και η προς αποτροπήν του υποβιβασμού της ανθρωπίνης ζωής…». Από τα παραπάνω καταρρίπτεται η άποψη ότι οι Δικηγόροι έχουν έννομο συμφέρον παρέμβασης μόνο σε υποθέσεις που άπτονται αμιγώς των στενών επαγγελματικών τους συμφερόντων. Τούτο διότι οι Δικηγορικοί Σύλλογοι ως Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου - και όχι ως συ-
νήθη επαγγελματικά σωματεία - επιτελούν δημόσια λειτουργία χάριν του δημόσιου συμφέροντος και, συνεπώς, είναι θεμιτή η αναγνώριση σε αυτούς έννομου συμφέροντος αναφορικά με την παρέμβασή τους σε θέματα μείζονος σημασίας λόγω της εξέχουσας θέσης τους στη λειτουργία του Κράτους Δικαίου και στην εν γένει απονομή της Δικαιοσύνης. Καθίσταται, λοιπόν, σαφές ότι ο θεσμικός ρόλος του Δικηγόρου αναδεικνύεται εξαιρετικά σημαντικός ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσιμες με υψηλό διακύβευμα, όπως εί-
ναι η παρούσα. Στο πλαίσιο αυτό, σεβόμενοι την εν λόγω συνειδητή νομοθετική επιλογή αλλά και την ιστορία του Συλλόγου μας αναφορικά με την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών και των θεμελιωδών ελευθεριών, καλούμαστε να μην μείνουμε περιχαρακωμένοι σε διεκδικήσεις αμιγώς κλαδικές – όσο θελκτικές και αν είναι αυτές – και να αναλάβουμε στοχευμένες δράσεις προς όφελος της δοκιμαζόμενης και πληττόμενης πλεοψηφίας των συμπολιτών μας.
63
γορικών συλλόγων στη σύγχρονη κοινωνία. Αντίστοιχες και οι μεγάλες ευθύνες σας. Είσαστε οι φυσικοί υπερασπιστές της δικαστικής ανεξαρτησίας και οι κυματοθραύστες απέναντι στα κύματα αμφισβήτησης του κύρους της Δικαιοσύνης. Η Δικαιοσύνη δεν είναι υπόθεση μόνο των δικαστικών λειτουργών (των Δικαστών και των Εισαγγελέων). Είναι και δική σας ευθύνη και μέριμνα. Είμαστε μαζί αναγκαίοι συμμέτοχοι στην ικανοποίηση του αιτήματος ορθής απονομής της Δικαιοσύνης. Δεν μπορεί παρά να είμαστε και αναγκαίοι ομόδικοι στην αξίωση για δίκαιες δίκες. Δεν έχει κανένας μας το δικαίωμα να μονοπωλεί την αγάπη για τη Δικαιοσύνη. Ο Ελληνικός λαός στο όνομα του οποίου απονέμεται η Δικαιοσύνη,
μας την έχει εμπιστευθεί και απαιτεί να μη γίνεται μάρτυρας «σκηνών ζηλοτυπίας», οι οποίες μπορεί κάποτε να σημαίνουν υπερβολική αγάπη προς την κοινή μας «αγαπημένη» τη Δικαιοσύνη, δεν παύουν όμως να είναι πάντοτε εκδηλώσεις παθολογικές . Ο συνήγορος του Λουδοβίκου 16ου, πρόεδρος του σώματος των Δικηγόρων του Παρισιού, που ορίστηκε από αυτούς να τον υπερασπισθεί στη Συνέλευση του λαού, άρχισε την αγόρευση του ενώπιον της – εχθρικά προκατειλημμένης – για τον κατηγορούμενο Συνέλευσης με τη φράση: «υποβάλλω στη Συνέλευση την αλήθεια και το κεφάλι μου. Μπορείτε να διαθέσετε το κεφάλι μου, αφού όμως ακούσετε την αλήθεια». Πρόκειται για μια υπέροχη εικόνα της αποστολής του Δικηγόρου. Επικαλείται
και προσάγει την αλήθεια και γι’ αυτή θυσιάζει και το κεφάλι του. Ό,τι πολυτιμότερο δηλαδή διαθέτει σ΄ αυτή τη ζωή. Με τέτοιο πάθος και με τέτοιο πνεύμα αυτοθυσίας ας πορευτούμε στον κοινό δρόμο της Δικαιοσύνης. Μπορεί να είναι - και είναι αναμφίβολα - ανηφορικός και δυσβάστακτος. Μπορεί κάποτε να μας εκτρέπει από την ευθεία είτε εμάς, είτε εσάς. Μπορεί μερικές φορές να μας ποτίζει με πικρίες ή απογοητεύσεις. Όλα αυτά είναι ανθρώπινα και αναμενόμενα. Κατά πως έλεγε ο Παναγιώτης Κανελλόπουλος: «η ανθρώπινη δικαιοσύνη δεν είναι θεία, γι’ αυτό δικαιούται να σφάλλει». Εκείνο που κανένας μας δεν δικαιούται να κάνει είναι να εγκαταλείψει τον αγώνα για την αλήθεια και τη Δικαιοσύνη.».
Ο Κώδικας Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήµατος
Κώδικας Δεοντολογίας του Δικηγορικού Λειτουργήματος, ο οποίος εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του ΔΣΑ κατά τη συνεδρίαση της 4-1-1980, αποτυπώνει λεπτομερώς όλους εκείνους τους δεοντολογικούς κανόνες που πρέπει να τηρούν τα μέλη του κλάδου κατά την άσκηση του λειτουργήματός του, προς το σκοπό εξυπηρέτησης των συμφερόντων των εντολέων τους και προάσπισης της Δικαιοσύνης ως θεσμού. Στο προοίμιο του εν λόγω Κώδικα καταγράφεται σε αδρές γραμμές η ιδιαίτερη φύση της δικηγορίας ως δημόσιου λειτουργήματος και συγκεκριμενοποιούνται οι ξεχωριστές ευθύνες και υποχρεώσεις που τη συνεπάγονται και βαρύνουν κάθε Δικηγόρο υπό την ιδιότητά του ως συμπράττοντα λειτουργού της Δικαιοσύνης και υπερασπιστή των συνταγματικών δικαιωμάτων
64
Ο
και των ατομικών ελευθεριών του πολίτη. «Ο Δικηγόρος, κατά τον Κώδικα Δικηγόρων, είναι υποχρεωτικά μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου στην περιφέρεια του οποίου ασκεί το Δικηγορικό Λειτούργημα. Διορίζεται με διάταγμα άμισθος δημόσιος λειτουργός και είναι "συμπράττων Λειτουργός της Δικαιοσύνης". Αποτελεί το ένα μέρος του Τρίπτυχου της Λειτουργίας και Απονομής της Δικαιοσύνης (Δικαστές - Δικηγόροι - Δικαστικοί Υπάλληλοι). Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι του Κράτους, σύμφωνα με το άρθρο 199 του ν.δ. 3026/1954 "Περί Κώδικος Δικηγόρων", βαρύνονται με τα παρακάτω καθήκοντα και υποχρεώσεις, η εκπλήρωση των οποίων αποτελεί νομικό και ηθικό χρέος: α) Τη μέριμνα για την εν γένει αξιοπρέπεια του Δικηγόρου και την απονομή από κάθε Αρχή του οφειλόμενου προς αυτόν σεβασμού κατά την ενάσκηση του λειτουργήματός του. β) Την υποβολή προτάσε-
ων και γνωμών που αφορούν στη βελτίωση της Νομοθεσίας, την ερμηνεία και την εφαρμογή της. γ) Τη διατύπωση παρατηρήσεων και κρίσεων ως προς τη λειτουργία και την απονομή της Δικαιοσύνης. δ) Τη συζήτηση και λήψη αποφάσεων πάνω σε κάθε ζήτημα που ενδιαφέρει το Δικηγορικό Σώμα ή τα μέλη του Συλλόγου ή την επαγγελματική τάξη. ε) Τη συζήτηση και λήψη αποφάσεων επί παντός γενικότερου ζητήματος Εθνικού ή Κοινωνικού περιεχομένου. Οι διατάξεις αυτές, προσδιορίζουν την ιδιαίτερη φύση και υπόστασή τους και τους προσδίδουν το ιδιαίτερο εκείνο κύρος και τη λειτουργηματική τους αυθεντία που παρακολουθείται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον από το νομικό κόσμο και τον Ελληνικό Λαό. Οι Δικηγορικοί Σύλλογοι του Κράτους είναι Οργανισμοί Επιστημονικοί και Επαγγελματικοί. Σαν επιστημονικοί Οργανισμοί που περικλείουν μέσα τους τις πρώτες επιστημονικές δυνάμεις της χώρας, έχουν αποστολή την παροχή υπηρεσιών για την εύρυθμη λειτουργία και απονομή της Δικαιοσύνης. Την προαγωγή και πρόοδο της επιστήμης του Δικαίου. Τη βελτίωση της Νομοθεσίας. Την παρακολούθηση της Νομολογίας των Δικαστηρίων. Την υπεράσπιση της Ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης. Την προστασία των Συνταγματικών Δικαιωμάτων
οι Δικηγόροι έχουν επίσης χρέος ν' αγωνίζονται για την καλή λειτουργία της Δικαιοσύνης, την εξύψωση του κύρους και του γοήτρου της και να παρέχουν ουσιαστική βοήθεια στους Λειτουργούς της...
και των ατομικών Ελευθεριών του πολίτη. Τη διασφάλιση της ελεύθερης εκφράσεως του Ελληνικού Λαού. Σαν επαγγελματικοί Σύλλογοι που περιλαμβάνουν στους κόλπους τους επαγγελματίες, που αγωνίζονται για την επαγγελματική τους σταδιοδρομία, επιβίωση και προκοπή, έχουν καθήκον να υπερασπίζονται τα θέματα και τις επαγγελματικές και ηθικές διεκδικήσεις του Δικηγορικού Σώματος. Ν' αγωνίζονται για την προώθηση και τη λύση τους και να αγρυπνούν για τη προστασία της Δικηγορικής ολότητας. Σαν δημόσιοι λειτουργοί, "συμπράττοντες Λειτουργοί της Δικαιοσύνης", οι Δικηγόροι έχουν επίσης χρέος ν' αγωνίζονται για την καλή λειτουργία της, την εξύψωση του κύρους και του γοήτρου της και να παρέχουν ουσιαστική βοήθεια στους Λειτουργούς της, για ν' ανταπεξέρχονται στο δύσκολο και βαρύ έργο τους. […] Ο Πρόεδρος και τα Διοικητικά Συμβούλια των Δικηγορικών Συλλόγων είναι, σύμφωνα με το νόμο, έφοροι και φρουροί των κανόνων του Δικηγορικού Κώδικα και των φιλελεύθερων παραδόσεων του Δικηγορικού Σώματος και του Δικηγορικού Λειτουργήματος. Δέκτες των αντιδράσεων και αντιλήψεων του νομικού δημοσίου χώρου, οφείλουν να υπερασπίζονται ό,τι είναι προς το συμφέρον του Ελληνικού Λαού και της Δικαιοσύνης και ν' αγωνίζονται για την εύρυθμη λειτουργία της και την ορθή απονομή του Δικαίου. Γιατί εύρυθμη λειτουργία της Δικαιοσύνης σημαίνει και ομαλή λειτουργία της Δημοκρατίας και του "κράτους Δικαίου". Χωρίς καλή λειτουργία και απονομή της Δικαιοσύνης δεν μπορεί να υπάρξει και να ευδοκιμήσει Δικηγορία και να προαχθεί το Δικηγορικό λειτούργημα. …».
65
66
Οι Επιστηµονικοί Σύλλογοι της χώρας συµπαρατάσσονται προς όφελος του πολίτη
ίναι πλέον πασίδηλο πως – εν μέσω της παρούσας συγκυρίας – δοκιμάζονται όχι μόνο οι οικονομικές μας αντοχές, αλλά κυρίως τα όρια της ανοχής μας ως ελεύθερων πολιτών μιας δημοκρατικά δομημένης πολιτείας, τα οποία και τείνουν πλέον να εξαντληθούν. Μέσα σε αυτό το δυσμενές και άκρως δυσοίωνο περιβάλλον που έχει διαμορφωθεί, οι
Ε
θεσμοί πλήττονται – κατά τρόπο πρωτοφανή και συνταγματικά ανεπίτρεπτο – και εντέλει απαξιώνονται σχεδόν πλήρως. Οι επιστημονικοί κλάδοι καλούνται να αναλάβουν πρωτοβουλίες βλέποντας τη χώρα να καταρρέει, βυθισμένη σε μια κρίση όχι μόνο οικονομική αλλά πλέον πολιτική, ηθική, κρίση αξιών. Υπό αυτά τα δεδομένα, κατόπιν κοινής συνεδρίασης που πραγματοποιήθηκε την
Αριστερά: Κοινή εκδήλωση της 14-2-2012 (συνέντευξη τύπου και ενηµέρωση των Βουλευτών µελών των ως άνω επιστηµονικών φορέων της χώρας). Στη φωτογραφία απεικονίζονται (από αριστερά προς τα δεξιά) οι κ.κ. : Νικόλαος Βαλεργάκης, Πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης, Γιώργος Πατούλης, Πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιάννης Αδαμόπουλος, Πρόεδρος της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος και του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και Χρήστος Σπίρτζης, Πρόεδρος του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ Δ. Σ.
Διακήρυξη Ολομέλειας Προέδρων Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος
ΑΘΗΝΑ, 9 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 ατά τη σημερινή συνεδρίαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος τέθηκαν υπό συζήτηση όλες οι τρέχουσες εξελίξεις που συνταράσσουν την ελληνική κοινωνία και αποσυνθέτουν τον κοινωνικό ιστό. Ο δικηγορικός κόσμος της χώρας, αναλογιζόμενος την ιστορικότητα της συγκυρίας, κατέληξε ομόφωνα στο παρακάτω κείμενο διακήρυξης, το οποίο συνοψίζει τις θέσεις της επί ζητημάτων όχι αμιγώς δικηγορικού κλάδου αλλά κυρίως θεσμικής υφής:
K
7-2-2012 στο κτήριο του ΔΣΑ της Συντονιστικής επιτροπής των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος στην οποία συμμετείχαν επιπλέον οι Πρόεδροι του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών κ. Γιώργος Πατούλης και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος κ. Χρήστος Σπίρτζης, επιχειρήθηκε ο συντονισμός και η οργάνωση των ως άνω επιστημονικών φορέων, προκειμένου να καθοριστούν κοινά πλαίσια δράσης και αντίστασης απέναντι στην αποδόμηση κάθε έννοιας κοινωνικού κράτους και κράτους δικαίου. Στο πλαίσιο αυτό επισημάνθηκε αλλά και καταδικάσθηκε απερίφραστα – μεταξύ άλλων – : • Η φαλκίδευση των δικαιωμάτων του πολίτη, η οποία συνιστά αποτέλεσμα μιας πρωτόγνωρης επίθεσης κατά του κράτους δικαίου, • Ο αναμφισβήτητα στρε-
ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ Η κρισιμότητα των περιστάσεων είναι αδιαμφισβήτητη και το διακύβευμα δεν έγκειται απλώς και μόνο στην άρση των δημοσιονομικών αδιεξόδων της χώρας, αλλά επεκτείνεται σε ζήτημα βαθιά θεσμικό. Οι αποφάσεις που λαμβάνονται σε επίπεδο εκτελεστικής εξουσίας και τα αποτελέσματα που αυτές συνεπάγονται δημιουργούν μείζονα νομικό προβληματισμό και δεν μπορούν να αφήνουν αδιάφορο έναν κλάδο, ο οποίος καλείται – εκ του νομοθετικά κατοχυρωμένου θεσμικού του ρόλου – να προασπίζει τα δικαιώματα του πολίτη και τις θεμελιώδεις ελευθερίες. Υπό αυτό το πλαίσιο: • Εκφράζουμε τις έντονες θεσμικές μας ανησυχίες για την εμπλοκή εξωθεσμικών και στερούμενων δημοκρατικής νομιμοποίησης παραγόντων στη χάραξη των υιοθετούμενων πολιτικών, η οποία καταλήγει να ισοδυναμεί με συνταγματικά ανεπίτρεπτη εκχώρηση εξουσιών, μετατρέποντας μια σύμβαση αμιγώς δανειακή σε όχημα πλήρους εξανδραποδισμού ενός ολόκληρου λαού. Οι αρχές του Κράτους Δικαίου και τα ατομικά και θεμελιώδη δικαιώματα των πολιτών, καθώς και η δημοκρατική αντιπροσωπευτική αρχή, τελούν «υπό διωγμό» και επιχειρείται η υποκατάσταση του Συντάγματος, των θεμελιωδών αξιών επί των οποίων (υποτίθεται πλέον ότι) οικοδομείται η Ευρωπαϊκή Ένωση (άρθρ. 2 και 6 Σ.Ε.Ε.), του Πρωτογενούς και Παραγώγου Ενωσιακού Δικαίου και του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), του Διεθνούς Συμφώνου για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του ΟΗΕ (Δ.Σ.Α.Π.Δ.), του Διεθνούς Συμφώνου Οικονομικών, Κοινωνικών και Μορφωτικών Δικαιωμάτων (Δ.Σ.Ο.Κ.Μ.Δ.), του Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη (Ε.Κ.Χ.), των Διεθνών Συμβάσεων Εργασίας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (Δ.Ο.Ε.) κλπ., που αποτελούν και κοινές συνταγματικές παραδόσεις των κρατών – μελών της Ε.Ε. και ενωσιακό κεκτημένο, από τα «μνημόνια», τις δανειστικές συμβάσεις και τους εφαρμοστικούς αυτών νόμους, που πλέον έχουν καταστεί «παρασύνταγμα» και «παρασυνθήκη».
67
Από τη συνεδρίαση της Ολοµέλειας των Προέδρων των ∆ικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος στην Πάτρα το Σεπτέµβριο του 2011, όπου συζητήθηκαν επίκαιρα ζητήµατα σχετικά µε το ∆ικηγορικό λειτούργηµα και τη «µνηµονιακή» αντιµετώπισή του από τους κυβερνώντες και εκφράστηκαν, παράλληλα, γενικότεροι προβληµατισµοί για την πορεία της χώρας εν µέσω της κρίσης.
68
βλός τρόπος με τον οποίο γίνεται αντιληπτός ο «εκσυγχρονισμός» δήθεν της ελληνικής κοινωνίας και των κρατικών δομών, • Η ανεξέλεγκτη δράση εξωθεσμικών και δημοκρατικά ανομιμοποίητων παραγόντων, οι οποίοι - υπό την ανοχή δυστυχώς της πολιτικής ηγεσίας του τόπου - καταλήγουν να υποκαθιστούν τις συνταγματικά προβλεπόμενες εξουσίες. Η εν λόγω από κοινού δραστηριοποίηση των επιστημονικών φορέων της χώρας αποφασίστηκε να εξωτερικευτεί με ποικίλες πρωτοβουλίες, κυρίως δε μέσω: • Της πραγματοποίησης από κοινού κινητοποιήσεων, • Της διοργάνωσης ημερίδας
Ο ∆ΣΑ αρνείται να νοµιµοποιήσει την παρουσία της τρόικας στην Ελλάδα. ∆εν δέχθηκε να συναντήσει την τρόικα και να την καταστήσει συνοµιλήτριά του!
για την ανάδειξη των κοινών προβλημάτων των μελών των τριών επιστημονικών φορέων, συγκέντρωσης διαμαρτυρίας και συναυλίας, • Της ανάληψης ποικίλων δράσεων για την ενημέρωση των αντίστοιχων φορέων σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, • Της συγκρότησης ειδικών επιτροπών, οι οποίες θα κληθούν να επεξεργαστούν ένα ρεαλιστικό και εφαρμόσιμο σχέδιο ανάπτυξης της χώρας και εξόδου της από την παρούσα κρίση. Μέσω αυτών των δράσεων ενεργούμε θεσμικά, με απόλυτη συναίσθηση της ιστορικότητας και της κρισιμότητας των περιστάσεων καθώς αντιλαμβανόμαστε την αναγκαιότητα της σύμπραξης ως ιστορικό καθήκον και εθνικό χρέος προκειμένου να διατρανώσουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας προς τον ευθέως πληττόμενο μέσο Έλληνα πολίτη. Οι δράσεις και οι πρωτοβουλίες μας δεν εντάσσονται στο πλαίσιο ενός αγώνα συντεχνιών, όπως κάποιοι επιχειρούν να παρουσιάσουν, αλλά βασίζονται στο τρίπτυχο του κοινωνικού κράτους, του κράτους δικαίου και μιας κοινωνίας αειφόρου ανάπτυξης και αλληλεγγύης.
ΠΑΡΕΜΒΑΣΗ ΟΛΟΜΕΛΕΙΑΣ ΠΡΟΕΔΡΩΝ Δ. Σ.
• Διατυπώνουμε τον ιδιαίτερο προβληματισμό μας αναφορικά με τη διαρκώς παρατηρούμενη φαλκίδευση των δικαιωμάτων των πολιτών και την κατάλυση κάθε έννοιας κοινωνικού κράτους και κράτους δικαίου μέσω της απαξίωσης θεσμών και λειτουργιών-πυλώνων του δημοκρατικού μας πολιτεύματος. • Απευθύνουμε την αμέριστη συμπαράστασή μας στο δοκιμαζόμενο μέσο Έλληνα πολίτη και κατευθύνουμε κάθε μας ενέργεια προς το σκοπό της προάσπισης κατακτήσεων που δυστυχώς τίθενται υπό αμφισβήτηση. • Διακηρύσσουμε την πλήρη αποστροφή μας προς κάθε ενέργεια ή συζήτηση που συνεπάγεται παραίτηση από εθνικά και κυριαρχικά δικαιώματα υπό την πίεση μιας νέας μορφής κατοχής, αυτής του χρήματος. • Αντιδρούμε στην υιοθέτηση μέτρων αποσπασματικών, μεσοπρόθεσμης λογικής, τα οποία στερούνται συγκεκριμένης στόχευσης, αποστρέφονται την αναπτυξιακή λογική και – κατά συνέπεια – επιτείνουν την ύφεση. Περαιτέρω, καθιστούμε σαφές πως δεν ενεργούμε αντιδραστικά – όπως εντέχνως επιχειρούν να μας παρουσιάσουν – απέναντι σε κάθε επερχόμενη αλλαγή, διαπνεόμενοι δήθεν από την πρόθεση διαφύλαξης «συντεχνιακών» συμφερόντων. Αντίθετα, • Προτάσσουμε το ρόλο του Δικηγόρου ως άμισθου δημόσιου λειτουργού. • Αντιλαμβανόμαστε:την ιδιότητά του ως συλλειτουργού στην απονομή της Δικαιοσύνης. • Μαχόμαστε για την ουσιαστική αναμόρφωση της Δικαιοσύνης ως θεσμού προς όφελος του πολίτη και της ανεμπόδιστης πρόσβασής του σε αυτήν και καταβάλλουμε κάθε προσπάθεια προς το σκοπό της προάσπισης της δίκαιης δίκης. • Αποκρούουμε την εμπορευματοποίηση του λειτουργήματός μας, επιχειρηματολογώντας τεκμηριωμένα εναντίον της πλήρους απαξίωσής του. • Δεν αντιδρούμε – όπως λέγεται – στην «απελευθέρωση» του επαγγέλματός μας καθώς προϋπόθεση της σχετικής αντίδρασής μας θα ήταν η ιδιότητά του ως πράγματι κλειστού. • Αποκηρύσσουμε, ωστόσο, την επιβολή ρυθμίσεων ασύμβατων με το δικαιικό μας σύστημα και τον εν γένει νομικό μας πολιτισμό, οι οποίες μάλιστα συνιστούν πρωτοτυπία για τα δεδομένα της ευρωπαϊκής νομικής κοινότητας. • Καταγγέλλουμε τη στοχοποίησή μας ως δήθεν προνομιούχων και αρνούμενων να συμβάλλουν στα κοινωνικά βάρη ως μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης μέσω της τεχνητής πρόκλησης κοινωνικών αντανακλαστικών. Ενόψει των ανωτέρω, αναλαμβάνουμε άμεσα κάθε προβλεπόμενη θεσμική πρωτοβουλία για την ενημέρωση των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων προς επισήμανση των επιχειρούμενων εκτροπών, πάντοτε με γνώμονα των ενεργειών μας τη διαφύλαξη του θεσμικού μας ρόλου και την προάσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη. Συνεισφέρουμε στο δημόσιο διάλογο ευελπιστώντας να συντελέσει στην κατοχύρωση μιας Δικαιοσύνης αποτελεσματικής, ακηδεμόνευτης, ουσιαστικού θεμελίου του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΓΙΑΝΝΗΣ Δ. ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΣ
69
70
Ο Δικηγόρος διαχρονικά δίπλα στον πολίτη
Η
α) ΔΣΑ και «Μνημόνιο»
ιστορία των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας αναφορικά με την προάσπιση των θεμελιωδών ελευθεριών και οι αγώνες τους για το έθνος και τη Δημοκρατία είναι μακραίωνοι και αδιαμφισβήτητοι. Ο θεσμικός ρόλος του Δικηγόρου του επιβάλλει το καθήκον να αναλαμβάνει δράσεις προς όφελος της ολότητας, υπερασπιζόμενος δικαιώματα που τίθενται υπό αμφισβήτηση και αποτρέποντας νομοθετικές λοξοδρομήσεις και εκτροπές που αποβαίνουν σε βάρος των συμφερόντων του μέσου πολίτη.
Όταν μάλιστα η βλάβη των κοινωνικών συμφερόντων είναι προϊόν πολιτικής επιλογής με αμφίβολη νομιμότητα, η ένδικη προστασία είναι μονόδρομος. Παρέχεται έτσι μια ευκαιρία να αρθούν όλοι στο ύψος των περιστάσεων: Δικαστές, πολιτικός και επιστημονικός κόσμος. Η λύση αυτή είναι σαφώς εντιμότερη από την έξαρση των κοινωνικών παθών και την παρακώλυση της καθημερινότητας. Η επιλογή του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, υπό την προεδρία του κ. Δημήτρη Παξινού, να πρωτοστατήσει - μαζί με άλλους επιστημονικούς και επαγγελματικούς φορείς - στην ανάληψη πρωτοβουλιών κατά του «μνημο-
νίου», καταθέτοντας αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, προσβάλλοντας τις μισθολογικές περικοπές που έλαβαν χώρα και ζητώντας την αναγνώριση της αντίθεσής τους στο Σύνταγμα και σε σειρά διατάξεων υπερνομοθετικής ισχύος, αποτέλεσε μία επιλογή θεσμική, που υπαγορεύτηκε από τη βαθιά μας πίστη στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη. Η επίκληση της ανάγκης «εθνικής σωτηρίας» και η θέση εκβιαστικών διλημμάτων αναφορικά με τη συνέχιση ή μη της δανειοδότησής μας από το μηχανισμό στήριξης ΕΕ-ΕΚΤ-ΔΝΤ είναι ανεπίτρεπτο να οδηγεί σε εκχώρηση κυριαρχικών δικαιωμάτων και
εξουσιών, οι οποίες εντέλει καταλήγουν να αιφνιδιάζουν το μέσο πολίτη, προσβάλλοντας τη δικαιολογημένη εμπιστοσύνη του και πλήττοντας δικαιώματα και κατακτήσεις ετών. Η προάσπιση του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών κατακτήσεων αποτελεί μέγιστη θεσμική μας υποχρέωση και για το λόγο αυτό αναλαμβάνουμε δράσεις ώστε να σταθούμε στο πλευρό των δοκιμαζόμενων συμπολιτών μας, που – βαλλόμενοι πανταχόθεν – εναγωνίως αναζητούν ένα σύμμαχο και υπερασπιστή των δικαιωμάτων τους. Οι ανησυχίες μας είναι ανησυχίες θεσμικές, ανησυχίες για την ίδια την ποιότητα του δημοκρατικού μας πολιτεύματος και των κατακτήσεων που αυτό προσφέρει στους πολίτες. Η προσπάθεια άρσης των ταμειακών αδιεξόδων της χώρας είναι ανεπίτρεπτο να οδηγεί σε λοξοδρομήσεις και συνταγματικές εκτροπές. Πρώτιστο μέλημα κάθε πολιτικά υπεύθυνου που λαμβάνει αποφάσεις - υπό όποιες συνθήκες και αν τις λαμβάνει - είναι αφενός μεν η αναγκαιότητα διαφύλαξης του εθνικού συμφέροντος, αφετέρου δε η προστασία του κράτους δικαίου και των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, η πρακτική εντέλει εναρμόνιση αμφοτέρων προς όφελος της χώρας.
71
Ο ΔΣΑ παρεμβαίνει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά του Μνημονίου Σύμφωνα με όσα προαναφέρθηκαν, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών τον Απρίλιο του 2010 ανέλαβε την πρωτοβουλία για την ανάδειξη των νομικών πλημμελειών των εκτελεστικών νόμων του Μνημονίου. Πιστός στον – κατά το νόμο (άρθρο 199 Κώδικα περί Δικηγόρων) – αναγνωρισμένο θεσμικό του ρόλο και σεβόμενος τη διαχρονική ιστορία του, η οποία τον καταξίωσε στη συνείδηση του μέσου πολίτη ως υπερασπιστή δικαιωμάτων και θεματοφύλακα θεσμών, αποφάσισε να σταθεί έμπρακτα στο πλευρό των δοκιμαζόμενων από τις πρωτοφανείς εισοδηματικές περικοπές συμπολιτών μας, κάνοντας χρήση του παρεχόμενου νομικού οπλοστασίου έναντι ρυθμίσεων προδήλως παράνομων και αντισυνταγματικών. Προς το σκοπό αυτό, συγκρότησε ομάδα από εξειδικευμένους νομικούς και τελικά προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας τον Ιούλιο του 2010, από κοινού με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, άλλους φορείς καθώς και φυσικά πρόσωπα. Στις 20-2-2012, δημοσιεύτηκε η υπ’ αριθμ. 668/2012 απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, με την οποία απορρίφτηκε στο
72
σύνολο της η ως άνω αίτηση ακύρωσης και κρίθηκε, μεταξύ άλλων, ότι η περικοπή των αποδοχών και των επιδομάτων όλων των εργαζομένων στο δημόσιο και τον ευρύτερο δημόσιο τομέα αλλά και των συνταξιοδοτικών παροχών αποσκοπεί στην αντιμετώπιση της άμεσης ανάγκης κάλυψης οικονομικών αναγκών της χώρας, δηλαδή εξυπηρετεί σοβαρούς λόγους δημόσιου συμφέροντος και σκοπούς κοινού ενδιαφέροντος των κρατών μελών της Ευρωζώνης. Ωστόσο, ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας συνεχίζουν να μάχονται κατά του Μνημονίου και των συνεπειών του, οι οποίες κλυδωνίζουν το κράτος δικαίου και προσβάλλουν θεμελιώδη ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, ανατρέπουν κατακτήσεις δεκαετιών, προσβάλλουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια και οδηγούν τελικά στην κοινωνική εξαθλίωση σχεδόν το σύνολο των Ελλήνων πολιτών. Στο πλαίσιο αυτό αποφασίσαμε να απευθυνθούμε πλέον στο ΕΔΔΑ και να στραφούμε κατά της Ελληνικής Κυβέρνησης για παραβίαση θεμελιωδών δικαιωμάτων, τα οποία προστατεύονται από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Προς το σκοπό αυτό, η Δικηγόρος Αθηνών κα. Ιωάννα Κουφάκη, μέλος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, η οποία υπηρετεί στο
Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας και είχε προσφύγει ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας ως φυσικό πρόσωπο, κατέθεσε στις 31-8-2012 προσφυγή στο ΕΔΔΑ, με την υποστήριξη του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας, που άσκησαν παρεμβάσεις υπέρ αυτής. Οι λόγοι που επικαλούμαστε ενώπιον του ΕΔΔΑ είναι, συνοπτικά, οι εξής: 1) Προσβολή του δικαιώματος στην περιουσία, το οποίο – σύμφωνα με το άρθρο 1 του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ – επιβάλλεται να τυγχάνει αυτοτελούς προστασίας. Για το λόγο αυτό, κάθε άμεση ή έμμεση απόσβεση ή κατάργηση, προσβάλλει το δικαίωμα στην περιουσία το οποίο και εγγυάται, κατά τα προαναφερθέντα, η Σύμβαση, καθιστώντας την εν λόγω παρέμβαση ανίσχυρη. Εν προκειμένω, οι προβλεπόμενες από τους νόμους 3833/2010 και 3845/2010 μειώσεις των αποδοχών της προσφεύγουσας και, γενικότερα, των Ελλήνων πολιτών έχουν διαρκή και μόνιμο χαρακτήρα, προβαίνουν δε σε πλήρη αφαίρεση ή δραστική περικοπή των καταβλητέων αποδοχών και, ως εκ τούτου, οι σχετικές ρυθμίσεις συνεπάγονται και ισοδυναμούν ουσιαστικά με στέρηση της περιουσίας τους και όχι φυσικά με περιορισμό αυτής. 2) Εσφαλμένη επίκληση
λόγων δημόσιας ωφέλειας: Σύμφωνα με το άρθρο 1 του 1ου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ κατ' εξαίρεση μπορεί να στερηθεί κάποιος την περιουσία του για λόγους δημόσιας ωφελείας και υπό τους προβλεπόμενους όρους των εθνικών νόμων και των γενικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου. Στην περίπτωση αυτή επιβάλλεται το επίπεδο της ωφέλειας του δημοσίου, η οποία και θα αποτελεί τη δικαιολογητική βάση της στέρησης της περιουσίας του δικαιούχου, να είναι εξαιρετικά υψηλό, αποδεδειγμένο, τεκμηριωμένο και συγκεκριμενοποιημένο. Επιπρόσθετα, επισημαίνουμε ότι η διάταξη του άρθρου 17 παράγραφος 2 του Ελληνικού Συντάγματος απαιτεί να είναι αποδεδειγμένη η δημόσια ωφέλεια με τον προσήκοντα τρόπο, όπως ορίζεται από το νόμο. Υπό το πρίσμα αυτό, η επίκληση της δημόσιας ωφέλειας προαπαιτεί πλήρη τεκμηρίωση - απόδειξη με σύνταξη ειδικής και συνολικής οικονομοτεχνικής μελέτης, διά της οποίας να εξετάζονται όλα τα ηπιότερα, από άποψη συνεπειών, μέτρα και η αναπόφευκτη προσφυγή στη στέρηση της περιουσίας να αποτελεί την έσχατη λύση για την επίλυση του ανακύψαντος προβλήματος. Πλέον αυτού, η στέρηση της περιουσίας λόγω δημόσιας ωφέλειας θα πρέπει να πιθανολογείται βάσιμα ότι αποτελεί το μέσον
73
ΔΣΑ και ΤΕΕ παρεμβαίνουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου κατά του Μνημονίου. Στιγμιότυπο από την κοινή συνέντευξη τύπου των ως άνω επιστημονικών φορέων, που πραγματοποιήθηκε την 5-9-2012 στα γραφεία του ΔΣΑ.
74
για την ανάκαμψη της χώρας και ότι δεν δημιουργείται στον προσβαλλόμενο πρόβλημα αξιοπρεπούς διαβίωσης. 3) Παραβίαση γενικά παραδεδεγμένων αρχών του δικαίου μας, κυρίως δε της αρχής της αναλογικότητας (ύπαρξη ασυμβατότητας μεταξύ χρησιμοποιούμενου μέσου και επιδιωκόμενου σκοπού), της αρχής της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, ο οποίος αιφνιδιάζεται από εισοδηματικές περικοπές που συρρικνώνουν πρωτόγνωρα την οικονομική του κατάσταση και της αρχής του σεβασμού της αξίας του ανθρώπου, ο οποίος είναι ανεπίτρεπτο να υποβιβάζεται σε αντικείμενο, σε απλό μέσο για την εξυπηρέτηση οποιωνδήποτε σκοπών, σε αντικαταστατό εντέλει μέγεθος. Ευελπιστούμε πως το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου θα δικαιώσει την επιχειρηματολογία μας και θα αποκαταστήσει την επελθούσα διατάραξη της νομιμότητας, προστατεύοντας αποτελεσματικά τα δικαιώματα των Ελλήνων πολιτών και αποτρέποντας καταστρατηγήσεις που προσβάλλουν το αίσθημα και την ασφάλεια δικαίου, πλήττοντας τον ίδιο τον πυρήνα της ανθρώπινης ύπαρξης και αξιοπρέπειας. Στο ίδιο πνεύμα, η προαναφερθείσα απόφασή μας να αρνηθούμε να συναντηθούμε με τους εκπροσώπους της
τρόικας και κατ' εξοχήν κομιστές των «μνημονιακών» ρυθμίσεων υπαγορεύτηκε από τη βαθιά πίστη και την προσήλωσή μας στους θεσμούς. Θα ήταν αδιανόητο να δεχτούμε να καταστήσουμε συνομιλητές μας παράγοντες εξωθεσμικούς, στερούμενους δημοκρατικής νομιμοποίησης, οι οποίοι επιδιώκουν – εντελώς ανερυθρίαστα και δίχως το παραμικρό πρόσχημα – να υποκαταστήσουν τις συνταγματικά προβλεπόμενες εξουσίες, καταλύοντας κάθε έννοια εθνικής κυριαρχίας. Ως μόνο θεσμικά προβλεπόμενο συνομιλητή μας αντιλαμβανόμαστε το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης και τους λοιπούς πολιτειακούς φορείς και με αυτούς προσερχόμαστε –όποτε κριθεί απαραίτητο– σε διάλογο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της Δικαιοσύνης. β) Αίτηση ακύρωσης κατά του Τέλους Ακινήτων
Π
ρόσφατα ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και άλλοι Δικηγορικοί Σύλλογοι της χώρας έκαναν χρήση του παρεχόμενου νομικού οπλοστασίου προκειμένου να αποτρέψουν μια ακόμα επιχειρηθείσα εκτροπή: την εν τοις πράγμασι άρση της - κατά το άρθρο 17 του Συντάγματος - προστασίας της
ιδιοκτησίας που δρομολογήθηκε μέσω της επιβολής υπέρμετρων και δυσανάλογων βαρών στους ιδιοκτήτες ακινήτων. Η επιβολή του Έκτακτου Ειδικού Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Δομημένων Επιφανειών, που θεσπίζεται με τις διατάξεις του άρθρου 53 του Ν. 4021/2011, του - κατά τον όρο που επικράτησε - «τέλους ακινήτων», αποτέλεσε ένα μείζον πολιτικό και κοινωνικό ζήτημα με σημαντικές νομικές πτυχές. Η κυριότητα επί κατοικιών μετατράπηκε σε τεκμήριο δήθεν κατοχής πλούτου κατά πλήρη, ωστόσο, αναντιστοιχία προς την οικονομική πραγματικότητα και τις συνθήκες της αγοράς, στοχοποιώντας τους ιδιοκτήτες ως τάχα προνομιούχους και φοροφυγάδες, κατά πλήρη καταστρατήγηση κάθε έννοιας φορολογικής ισότητας και εκτίμησης της πραγματικής φοροδοτικής τους ικανότητας. Στο πλαίσιο αυτό, με βαθιά την πίστη μας στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, τη μόνη ικανή να αποκαταστήσει τη διασαλευθείσα νομιμότητα, οδηγηθήκαμε στην πρωτοβουλία της κατάθεσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας αίτησης με την οποία ζητούσαμε την ακύρωση της απόφασης καθορισμού της διαδικασίας είσπραξης του τέλους επί των ακινήτων. Ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, ο οποίος έχει καθήκον να προστατεύει τα δικαιώμα-
τα όχι μόνο των μελών του, αλλά και όλων των Ελλήνων πολιτών, παρενέβη με την εν λόγω προσπάθειά του σε αυτό το μείζονος εθνικού και κοινωνικού συμφέροντος ζήτημα και ζήτησε από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας την ακύρωση της επιβολής του ως ενέργειας παράνομης και αντισυνταγματικής. Η αίτησή μας, η οποία συζητήθηκε ενώπιον του Ανώτατου Ακυρωτικού Διοικητικού Δικαστηρίου της χώρας κατά τη δικάσιμο της 2-12-2011 εδραζόταν επί μιας στέρεης νομικής επιχειρηματολογίας, απόλυτα συμβατής με το νομικό μας πολιτισμό, σύμφωνης με τις ισχύουσες συνταγματικές διατάξεις και, ως εκ τούτου, απόλυτα ικανής να καταδείξει τις παλινωδίες που συνοδεύουν την επιβολή του εν λόγω τέλους. Εντελώς ενδεικτικά αναφέρουμε τα εξής: Καθίσταται σαφές ότι ο προορισμός των εσόδων που θα εισπραχθούν από την επιβολή του τέλους ακινήτων εντοπίζεται στην εξυπηρέτηση δημοσιονομικών στόχων, μη άμεσα συναρτώμενων με την παροχή κάποιας ειδικής ωφελείας στους ιδιοκτήτες των ακινήτων, με συνέπεια να αποκαλύπτεται ευχερώς ο αληθής χαρακτήρας της εν λόγω δημοσιονομικής επιβάρυνσης, η οποία συνιστά αναντίρρητα φόρο επί της περιουσίας και όχι «τέλος». Παράλληλα, σύμφωνα με τις διατάξεις
75
76
του άρθρου 53§§8-11 του Ν. 4021/2011, τόσο η βεβαίωση, όσο και η είσπραξη του τέλους ακινήτων ανατίθεται στη Δ.Ε.Η. και στους λοιπούς εναλλακτικούς προμηθευτές ηλεκτρικού ρεύματος. Μάλιστα, ρητά χορηγείται στα ανωτέρω πρόσωπα το δικαίωμα, σε περίπτωση μη καταβολής του τέλους, να προβούν σε διακοπή της παροχής του ηλεκτρικού ρεύματος. Κατά τον τρόπο αυτό όμως, μια κατ’ εξοχήν έκφανση της δημόσιας εξουσίας και της κρατικής κυριαρχίας, όπως είναι η βεβαίωση και είσπραξη ενός φόρου επί του κεφαλαίου, ανατίθεται σε ιδιωτικές ανώνυμες εταιρίες, που ουδόλως συνιστούν, ασφαλώς, όργανα της εκτελεστικής εξουσίας, κατά πρόδηλη παραβίαση των διατάξεων των άρθρων 26§2 και 1§3 του Συντάγματος, συνδυαστικά ερμηνευόμενων. Και σημαντικότερο: Στη διάταξη του άρθρου 53§11 του Ν. 4021/2011 προβλέπεται ως επιπρόσθετη «κύρωση» για την περίπτωση στην οποία ο φορολογούμενος δεν προβαίνει σε καταβολή του τέλους ακινήτων, η διακοπή του ηλεκτρικού ρεύματος στο ακίνητο στο οποίο αφορά ο φόρος. Επαπειλείται, δηλαδή - χωρίς, μάλιστα, να προβλέπεται τούτο στον Κώδικα Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων, υπό τη μορφή αναγκαστικού μέτρου – η διακοπή της παροχής ενός κοινωνικού αγαθού, προκειμένου να επιτευχθεί ο εξαναγκασμός
του φορολογουμένου να συμμορφωθεί προς την υποχρέωση καταβολής του τέλους. Πρόκειται αναντίρρητα για μια μορφή ψυχολογικής βίας, η οποία προσλαμβάνει μείζονες διαστάσεις απαξίας όταν απευθύνεται σε πρόσωπα οικονομικώς εξαθλιωμένα ή αντιμετωπίζοντα άλλους αντικειμενικούς λόγους αδυναμίας καταβολής (π.χ. ασθενείς). Έτσι, μοιραία υποβιβάζεται το βιοτικό τους επίπεδο κάτω των ορίων του στοιχειωδώς ανεκτού και τίθεται σε κίνδυνο ακόμη και η υγεία, αλλά και η ιδία η επιβίωση του μέσου πολίτη. Ουδείς λόγος για διατήρηση της ανθρώπινης αξιοπρέπειας μπορεί να γίνει στην περίπτωση αυτή, με αποτέλεσμα να θίγεται ουσιωδώς ο ίδιος ο πυρήνας της διάταξης του άρθρου 2§1 του Συντάγματος. Η πρόσφατη έκδοση της σχετικής απόφασης της Ολομέλειας του ΣτΕ (υπ’ αριθμ. 1972/2012) αποτελεί αναμφισβήτητα δικαίωση των ενεργειών μας και αποκαθιστά –έστω και εν μέρει– τη διασαλευθείσα νομιμότητα. Σύμφωνα με την ως άνω απόφαση, κρίθηκε αντίθετη προς τις συνταγματικές επιταγές η δυνατότητα διακοπής ρεύματος που προβλέπεται στο άρθρο 53 του Ν. 4021/2011 για όποιον δεν καταβάλλει το τέλος. Πιο συγκεκριμένα, το ΣτΕ θεώρησε η εν λόγω πρόβλεψη αποτελεί συνταγμα-
τικά ανεπίτρεπτη επέμβαση στη συμβατική σχέση μεταξύ του καταναλωτή και του προμηθευτή ηλεκτρικού ρεύματος και προσβολή του δικαιώματος του πρώτου για ελεύθερη απόλαυση των απορρεόντων από τη σχετική σύμβαση προμήθειας δικαιωμάτων του. Η Ολομέλεια του Ακυρωτικού Δικαστηρίου δέχθηκε ότι με την κύρωση της διακοπής του ρεύματος σε φορολογούμενο επειδή δεν είναι συνεπής με φορολογικές υποχρεώσεις άσχετες προς τις απορρέουσες από τη σύμβαση παροχής ρεύματος υποχρεώσεις του, παραβιάζεται η αρχή της αναλογικότητας, διότι πρόκειται περί μέτρου το οποίο οδηγεί σε αναίρεση της καθολικότητας της παροχής υπηρεσιών κοινωφελούς δικτύου και εξυπηρέτησης για λόγο ο οποίος δεν είναι συναφής με την παροχή της εν λόγω υπηρεσίας. Στο πλαίσιο αυτό, η διακοπή της ηλεκτροδότησης κρίθηκε ότι συνεπάγεται στέρηση αγαθού ζωτικής σημασίας για την αξιοπρεπή διαβίωση. Ωστόσο, αναφορικά με το ζήτημα αυτής καθαυτής της επιβολής της σχετικής επιβάρυνσης, η πλειοψηφία δέχθηκε ότι ναι μεν το επίδικο τέλος –προστιθέμενο σε άλλα φορολογικά μέτρα– συνεπάγεται αυξημένη επιβάρυνση των πο-
λιτών, όμως το γεγονός αυτό δεν το καθιστά μη ανεκτό περιορισμό της περιουσίας ενόψει των σοβαρών και επειγόντων δημοσιονομικών λόγων για τους οποίους επιβλήθηκε. γ) Αίτηση Ακύρωσης κατά του Τέλους Επιτηδεύματος
Π
έραν των ανωτέρω, επιβλήθηκε σε όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες -συνεπώς και στους Δικηγόρους- «τέλος επιτηδεύματος», κατά πλήρη καταστρατήγηση κάθε έννοιας φορολογικής ισότητας και ανταποδοτικότητας που προσιδιάζει στην επιβολή τελών, σε αντίθεση με την κατανομή των φορολογικών βαρών. Ο ΔΣΑ – σύμφωνα με το θεσμικό του ρόλο, ο οποίος του υπαγορεύει να κατευθύνει τις δράσεις τους προς όφελος όχι μόνο των δικαιωμάτων των μελών του αλλά και όλων των Ελλήνων πολιτών, παρεμβαίνοντας σε κάθε ζήτημα μείζονος εθνικού ή κοινωνικού συμφέροντος – προσέφυγε στο Συμβούλιο της Επικρατείας ζητώντας την ακύρωση της επιβολής του «τέλους επιτηδεύματος» ως παράνομου και αντισυνταγματικού, επιφυλασσόμενος για περαιτέρω ενέργειες. Η εν λόγω αίτηση ακύρωσης συζητήθηκε ενώπιον της Ολομέλειας του ΣτΕ κατά τη δικάσιμο της 4-11-2011.
77
Ο
78
δ) Μηνυτήρια αναφορά για την τεχνητή διόγκωση του δημοσιονομικού ελλείμματος
Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών -πιστός στο κατά τα ανωτέρω καθήκον να προστατεύει τα δικαιώματα των μελών του αλλά και όλων των Ελλήνων πολιτών- δεν θα μπορούσε να παραμείνει αδιάφορος απέναντι στις καταγγελίες και στα δημοσιεύματα που είδαν το φως της δημοσιότητας σχετικά με τη δράση της ΕΛ.ΣΤΑΤ. και την εμπλοκή της στη διαμόρφωση του ύψους του τελικού δημοσιονομικού ελλείμματος. Έτσι λοιπόν, στις 29-9-2011 κατέθεσε, διά του Προέδρου του Γιάννη Αδαμόπουλου και έπειτα από σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, ενώπιον του κυρίου Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου μηνυτήρια αναφορά σχετικά με τη διάπραξη σοβαρότατων αξιόποινων πράξεων, που έχουν καταγγελθεί και αφορούν την αλλοίωση των στοιχείων από την Ανεξάρτητη Αρχή «ΕΛ.ΣΤΑΤ», η οποία - όπως έχει σημειωθεί από μέχρι πρότινος υψηλόβαθμα στελέχη της - παράνομα διόγκωσε το αναθεωρημένο έλλειμμα του 2009 από περίπου 12-13% σε 15,4%, που είχε ως τελικό αποτέλεσμα την υπογραφή του Μνημονί-
ου και την επιβολή, εξαιτίας αυτού, στη χώρα σκληρών δημοσιονομικών και άλλων μέτρων (όπως είναι η εργασιακή εφεδρεία, βαρύτατα φορολογικά μέτρα κ.λ.π.) σε βάρος του Ελληνικού λαού. Μέσω της εν λόγω αναφοράς μας ζητήσαμε αφενός μεν την άμεση επείγουσα ποινική διερεύνηση του ζητήματος, προκειμένου να υποστούν οι ένοχοι (φυσικοί και ηθικοί αυτουργοί κ.λ.π.) την παραδειγματική τιμωρία για τις αξιόποινες πράξεις, που από την δικαστική ερεύνα ήθελε αποδειχθεί ότι διέπραξαν, αφετέρου δε την εισαγωγή της υπόθεσης, κατ' άρθρο 29 ΚΠοινΔ, στο Δικαστήριο των Εφετών και τον ορισμό Εφέτη Ανακριτή. Επρόκειτο για μια απόφαση ευθύνης, υπαγορευόμενη από το νομοθετικά κατοχυρωμένο ρόλο μας ως θεματοφυλάκων των θεσμών. Μέσω αυτής επιδιώκουμε να αναδειχθούμε έμπρακτα σύμμαχοι του δοκιμαζόμενου μέσου πολίτη και να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση της νομιμότητας που θα ικανοποιήσει στα πλαίσια της Ελληνικής κοινωνίας και το κοινό περί δικαίου αίσθημα, θέτοντας τέλος σε καταστάσεις ατιμωρησίας που δυστυχώς μας χαρακτήριζαν επί χρόνια, έτσι ώστε να επέλθει και η από καιρό επιζητούμενη κάθαρση. Πλέον, οι συντονισμένες ενέργειές μας αποφέρουν
αποτελέσματα. Έπειτα από σχετική έρευνα που διεξήγαγε ο αρμόδιος οικονομικός Εισαγγελέας Γρηγόρης Πεπόνης, η δικογραφία που σχηματίστηκε για την εν λόγω υπόθεση διαβιβάστηκε από τον Αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Νίκο Παντελή στο Ελληνικό Κοινοβούλιο, σύμφωνα με όσα προβλέπει ο νόμος περί ευθύνης Υπουργών, έτσι ώστε να διερευνηθούν ενδεχόμενες ευθύνες πολιτικών προσώπων. Αναφορικά δε με τα μη πολιτικά πρόσωπα, ο αρμόδιος οικονομικός Εισαγγελέας συνεχίζει την έρευνά του. ε) Αύξηση του κόστους πρόσβασης στη Δικαιοσύνη
ε τις πρόσφατες μεταρρυθμίσεις που επήλθαν στο δικονομικό μας δίκαιο, τόσο σε επίπεδο διοικητικής όσο και σε επίπεδο πολιτικής και ποινικής δικαιοσύνης, επήλθε αύξηση των προβλεπόμενων, ως προϋποθέσεων για την άσκηση ενδίκων μέσων και βοηθημάτων, παραβόλων. Ο προβαλλόμενος από το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης ως δικαιολογητικός λόγος της εν λόγω ρύθμισης, που δεν είναι άλλος από την προσπάθεια αποσυμφόρησης της Δικαιοσύνης – εντασσόμενος σε ένα πλαίσιο αντίστοιχων νομοθετικών πρωτοβουλιών – δεν
Μ
μπορεί παρά να χαρακτηριστεί ατυχής. Όμως, με «μεταρρυθμίσεις» εισπρακτικού χαρακτήρα αποτρέπεται στην πραγματικότητα ο πολίτης από την άσκηση του δικαιώματος πρόσβασης στη Δικαιοσύνη, ενός δικαιώματος που αποτελεί τον πυρήνα της δίκαιης δίκης, όπως αυτό ειδικότερα θεμελιώνεται στο Σύνταγμα, στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου, στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ε.Ε, στο Διεθνές Σύμφωνο για τα ατομικά δικαιώματα και στη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου για τα δικαιώματα του Ανθρώπου. Η εξέλιξη αυτή δεν μπορεί παρά να γίνεται αντιληπτή ως ένα ακόμα ισχυρότατο πλήγμα κατά του κράτους δικαίου και ως μία συνταγματικά ανεπίτρεπτη φαλκίδευση των δικαιωμάτων του πολίτη. Η πρόσβαση στη Δικαιοσύνη καθίσταται πια εν τοις πράγμασι (ιδίως σε περίοδο οικονομικής κρίσης) ένα αγαθό πολυτελείας καθώς πλήττεται ακόμα περισσότερο ο ήδη δοκιμαζόμενος εισοδηματικά μέσος Έλληνας πολίτης μέσω αυξήσεων οι οποίες είναι υπέρμετρες και δυσανάλογες, συγκρινόμενες με την υφιστάμενη οικονομική κατάσταση και τις σύγχρονες οικονομικές δυνατότητες των πολιτών.
79
80
κατοχύρωση ενός συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης διαφανούς, ανεξάρτητου και λειτουργικού αποτελεί πρωταρχικής σημασίας υποχρέωση μιας δημοκρατικά δομημένης κοινωνίας. Στο πλαίσιο αυτό, κάθε επιλογή του νομοθέτη αναφορικά με την κατάστρωση του τρόπου λειτουργίας της Δικαιοσύνης ως θεσμού είχε ως γνώμονα το συμφέρον του πολίτη και την προ-
Η
Η «προληπτική» Δικηγορία
άσπιση του δικαιώματός του να έχει ακώλυτη πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, δυνάμενος να υπερασπιστεί τα δικαιώματά του όταν αυτά τίθενται υπό αμφισβήτηση. Έτσι, λοιπόν, δεν μπορεί να θεωρείται τυχαίο το ότι ο νομοθέτης καθιέρωσε την υποχρεωτική παράσταση του πολίτη – διαδίκου ενώπιον των Δικαστηρίων (στις περισσότερες των υποθέσεων) διά ή μετά δικηγόρου. Η συνειδητή αυτή επιλογή δεν υπαγορεύτηκε από συντεχνιακούς λόγους εξυπηρέτησης μιας τάξης επαγγελματιών, αλλά αποσκοπούσε στην προστασία του ίδιου του πολίτη. Δικαιολογητικός λόγος της εν λόγω επιλογής υπήρξε η προσπάθεια παγίωσης της ασφάλειας του δικαίου και η αποφυγή ταλαιπωριών και περιπετειών για τον πολίτη, που θα ισοδυναμούσαν με φαλκίδευση των
δικαιωμάτων του. Η άποψη ότι «εγώ δεν θέλω Δικηγόρο, μπορώ και μόνος μου», πέραν του ότι ακούγεται λαϊκίστικα, συγκρίνεται με το «δεν χρειάζομαι γιατρό, δεν χρειάζομαι φαρμακοποιό», καταλήγει δε να απαξιώνει τις ειδικές γνώσεις και την κατάρτιση ενός κλάδου επιστημόνων - επαγγελματιών. Ενισχύει το φαινόμενο της παραδικηγορίας και της ανεύθυνης - κατά το δοκούν - απονομής του δικαίου, με όλες τις δυσμενείς για τους πολίτες και το δημοκρατικό πολίτευμα συνέπειες. Επί των ζητημάτων αυτών κλήθηκε να αποφανθεί το Ανώτατο Ακυρωτικό Δικαστήριο της χώρας, το οποίο - ερμηνεύοντας τις Συνταγματικές επιταγές αλλά και τους διεθνείς κανόνες και συμβάσεις – κατέληξε στα ακόλουθα συμπεράσματα: «… Πραγματικά η διαδικασία ενώπιον των Πολιτικών Δικαστηρίων, κατά την οποία -σύμφωνα με τα ανωτέρω- είναι υποχρεωτική η παράσταση του διαδίκου με Δικηγόρο, προϋποθέτει νομική κατάρτιση, την οποία έχει ο Δικηγόρος και αν ο διάδικος παρίσταται αυτοπροσώπως τότε και τα ιδιωτικά του συμφέροντα διατρέχουν κίνδυνο και η διεξαγωγή της δίκης κατ’ ανάγκη χωλαίνει, με αποτέλεσμα να διακυβεύονται οι σκοποί της δίκης
...δεν μπορεί να θεωρείται τυχαίο το ότι ο νομοθέτης καθιέρωσε την υποχρεωτική παράσταση του πολίτη – διαδίκου ενώπιον των Δικαστηρίων ... διά ή μετά δικηγόρου. Η συνειδητή αυτή επιλογή δεν υπαγορεύτηκε από συντεχνιακούς λόγους εξυπηρέτησης μιας τάξης επαγγελματιών
και της εννόμου τάξεως γενικώτερα. Επομένως, οι διατάξεις αυτές του ΚΠολΔ και του Κώδικος Δικηγόρων, κατά το σκοπό τους, που συνάπτεται με τη λειτουργία των Δικαστηρίων και την απονομή της Δικαιοσύνης δεν αναιρούν - ούτε ανεπίτρεπτα περιορίζουν - το ως άνω από το άρθρο 20 του Συντάγματος
και το άρθρο 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ δικαίωμα και έτσι δεν ευρίσκεται σε αντίθεση με τις διατάξεις αυτές (άρθρ. 20 του Συντάγματος και άρθρ. 6 παρ. 1 της ΕΣΔΑ), αλλά ούτε και με το καθιερούν το δικαίωμα του σεβασμού της περιουσίας άρθρ. 1 του πρώτου πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ, αφού η επιβάρυνση του διαδίκου με την πληρωμή αμοιβής είναι αποτέλεσμα της ανάγκης για την αποτελεσματική προστασία των συμφερόντων του δια της παράστασης του πληρεξουσίου δικηγόρου του ενώπιον του Δικαστηρίου. Και είναι βέβαια αλήθεια ότι κατά το άρθρο 6 παρ. 3 εδ. γ’ της Ε.Σ.Δ.Α. και του προσθέτου εις αυτήν πρωτοκόλλου, «πας κατηγορούμενος έχει το δικαίωμα όπως υπερασπίσει ο ίδιος εαυτόν ή αναθέσει την υπεράσπισή του εις συνήγορον της επιλογής του, εν η δε περίπτωσιν δεν διαθέτει τα μέσα να πληρώσει συνήγορον, να τω παρασχεθή τοιούτος δωρεάν, όταν τούτο ενδείκνυται υπό του συμφέροντος της δικαιοσύνης» πλην όμως, όπως σαφώς προκύπτει από τη διάταξη αυτή, το δικαίωμα να υπερασπίσει ο ίδιος τον εαυτόν του χωρίς δικηγόρο έχει ο διάδικος (κατηγορούμενος) στην ποινική και όχι την πολιτική δίκη...» (ΑΠ 550/2003, ΕλλΔνη 2004, 1436).
81
Η δικηγορία είναι «κλειστό» επάγγελµα που πρέπει να «απελευθερωθεί»
ΜΥΘΟΣ
Αλήθεια, για ποιο «κλειστό» επάγγελμα μιλάμε από τη στιγμή κατά την οποία κάθε πτυχιούχος Νομικής δύναται -μετά το πέρας της άσκησής του– να προσέλθει στις εξετάσεις για την απόκτηση της άδειας
82
την παρούσα χρονική στιγμή ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών αριθμεί περίπου 22.000 μέλη (προφανώς τα περισσότερα στη μέχρι σήμερα υπερεκατονταετή ιστορία του).
Σ
Εξ αυτών, τα 12.000 περίπου είναι γυναίκες και οι 10.000 άνδρες. Καταρρίπτεται έτσι ο πρώτος μύθος: αυτός περί δήθεν «κλειστού» επαγγέλματος.
!"#$%& '()#*%+,- .-. /0%&
25.000 21.065 21.637 21.649
20.000 16.744 17.249 17.653
18.216
18.832
19.451
20.026
20.635
20.951
15.000
10.000
5.000
0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
άσκησης του δικηγορικού επαγγέλματος δίχως να υφίσταται «numerus clausus» αναφορικά με τις θέσεις για τις οποίες πρόκει-
ται να διαγωνιστεί; Κατά συνέπεια, προκύπτει σαφέστατα πως η πολυδιαφημισμένη προσπάθεια «απελευθέρωσης» δήθεν του Δικηγορικού
επαγγέλματος γίνεται αντιληπτή κατά τρόπο στρεβλό και πλήρως αναντίστοιχο με την ελληνική πραγματικότητα, καθώς το Δικηγορικό επάγ-
!"#$%&
10.000 9.881 9.800 9.689 9.618 9.600 9.563 9.517 9.634 9.785 9.790
9.400 9.228
9.383
9.200 9.074 9.000
9.189
83
8.800
8.600 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
!"#$%&'(
14.000 12.019 12.015
12.000 9.762 10.241
10.754 9.269 8.060 8.425 8.833
11.161
11.548
10.000 7.670 8.000
6.000
4.000
2.000
0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012
γελμα στη χώρα μας είναι «ορθάνοιχτο» και δέχεται ανά έτος στους κόλπους του 1.500 περίπου νέους συναδέλφους, γεγονός που εξηγεί απόλυτα την πληθώρα των συναδέλφων στις μέρες μας.
Πρέπει στο σημείο αυτό να αναφερθεί πως την άποψή μας αυτή περί στρεβλής κατανόησης του «ανοίγματος» του δικηγορικού επαγγέλματος στην Ελλάδα συμμερίζονται οι Ευρωπαίοι και οι Αμερικα-
νοί Δικηγόροι, όπως αυτοί εκφράστηκαν μέσω των οργανώσεών τους, της CCBE και της ABA αντίστοιχα. Ειδικότερα, μέσω επιστολής που απέστειλαν στις 21 Δεκεμβρίου 2011 στην επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
84
Ούτε μία παράσταση για το 1/3 των δικηγόρων
Περισσότεροι από τους μισούς δεν έκαναν κανένα συμβόλαιο ενώ το 82,44% είχε λιγότερα από δύο
Του Αλέξανδρου Αυλωνίτη, ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ: www.imerisia.gr
(ΗΜΕΡΗΣΙΑ ONLINE), 24/1/12
ην πλήρη αντίθεσή τους απέναντι στα κυβερνητικά μέτρα για περαιτέρω «άνοιγμα» του δικηγορικού επαγγέλματος, τις δικηγορικές εταιρείες, τη φορολόγηση, την καθυστέρηση απονομής της δικαιοσύνης, κ.λπ. εκδήλωσαν χθες οι δικηγορικοί σύλλογοι παρουσιάζοντας ταυτόχρονα στοιχεία για την τεράστια μείωση που έχουν σημειώσει οι παραστάσεις δικηγόρων στα δικαστήρια, η συμμετοχή τους στα συμβόλαια κ.λπ.
Τ
Καταγγέλλοντας την ανυπαρξία χρήματος στην αγορά και τις ευθύνες της πολιτικής εξουσίας έκαναν έκκληση στους βουλευτές να καταψηφίσουν τις προωθούμενες ρυθμίσεις. Οι δικηγόροι αποκάλυψαν ότι ενώ στην Αθήνα έχουν φθάσει τους 21.649 (από 16.744 προ δεκαετίας) το 2011 το 1/3 (7.097) δεν είχαν ούτε μια παράσταση στα δικαστήρια, ενώ πάνω από τους μισούς (12.127 - 56,28%) δεν είχαν ούτε ένα συμβόλαιο, ενώ το 82,44% είχε λιγότερα από δύο συμβόλαια και οι μι-
σοί Αθηναίοι δικηγόροι είχαν το πολύ μέχρι 4 παραστάσεις, ενώ στη Θεσσαλονίκη έχουν κατά μέσο όρο 3 παραστάσεις το χρόνο. Μείωση Δραστική εμφανίζεται η μείωση των δικηγορικών παραστάσεων από 468.278 το 2007 σταδιακά σε 376.352 το 2011 και των συμβολαίων από 112.231 το 2005 σε 40.280 πέρυσι γεγονός που συρρικνώνει τα έσοδα των ταμείων, των συλλόγων αλλά και του κράτους (φορολογικά).
Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, εξέφρασαν - με τον πλέον επίσημο τρόπο - την έντονη ανησυχία τους σχετικά με τις απαιτούμενες από την τρόικα μεταρρυθμίσεις που αφορούν το δικηγορικό επάγγελμα στην Ελλάδα, στην
Ιρλανδία και στην Πορτογαλία, τονίζοντας μάλιστα ότι οι προωθούμενες μεταρρυθμίσεις απειλούν την ανεξαρτησία του δικηγορικού επαγγέλματος, αλλά και την πρόσβαση του κοινού στη Δικαιοσύνη. Διευκρί-
νισαν μάλιστα ρητά πως δεν αντιτίθενται σε μεταβολές, οι οποίες είναι ενδεχομένως απαραίτητες - ειδικά σε αυτές τις δύσκολες οικονομικές συγκυρίες - αλλά στο γεγονός ότι οι παρούσες εξελίξεις ξεπερνούν τον απαραίτητο
62.654 αξίας 62,6 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ πέρσι «έπεσαν» μόλις σε 40.280 αξίας περίπου 37 εκατ. ευρώ. Τα στοιχεία για το δικηγορικό επάγγελμα Το 1/3 των δικηγόρων της Αθήνας (7.097) δεν έκανε ούτε μια παράσταση στα δικαστήρια το 2011. Το 82,44% είχε λιγότερα από δύο συμβόλαια και οι μισοί Αθηναίοι δικηγόροι είχαν το πολύ μέχρι 4 παραστάσεις. Οι δικηγορικές παραστάσεις από 468.278 το 2007 μειώθηκαν σε 376.352 το 2011 και τα συμβόλαια από 112.231 το 2005 σε 40.280 πέρυσι. Τα 71.692 συμβόλαια αξίας 72,2 εκατ. ευρώ το 2009 μειώθηκαν σε 62.654 αξίας 62,6 εκατ. ευρώ το 2010, ενώ πέρσι «έπεσαν» μόλις σε 40.280 αξίας περίπου 37 εκατ. ευρώ. Ορισμένα Ειρηνοδικεία προσδιορίζουν δίκες ακόμη και για το 2016.
85
Την ίδια στιγμή εισέρχονται 1.500 ετησίως στον κλάδο ενώ παραιτούνται τουλάχιστον 1.000 που αυξάνονται μετά την εκτίναξη των ασφαλιστικών εισφορών. Οι δικηγορικοί σύλλογοι επέκριναν τις ρυθμίσεις για δικηγορικές «εταιρείες - χταπόδια» με υποκαταστήματα παντού. Κατήγγειλαν ότι για να διεκδικήσει κάποιος αποζημίωση 300.000-400.000 ευρώ για ένα σοβαρό εργατικό ατύχημα πρέπει να προκαταβάλει στο Δημόσιο
3.000-4.000 ευρώ μόνο για δικαστικά έξοδα, χωρίς τη δικηγορική αμοιβή! Οι πρόεδροι των δικηγορικών συλλόγων πρόσθεσαν ότι με τα μέτρα που έχουν ληφθεί, δεν γίνονται συμβόλαια, καθώς, μεταξύ άλλων, έχουν ακριβύνει οι γονικές παροχές κατά 1.000-2.000 ευρώ, έχουν αυξηθεί τα τέλη υποθηκοφυλάκων κ.λπ. Σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του ΔΣΑ, τα 71.692 συμβόλαια αξίας 72,2 εκατ. ευρώ το 2009 μειώθηκαν σε
και δικαιολογημένο χαρακτήρα των μεταρρυθμίσεων, θέτοντας έτσι υπό αμφισβήτηση το ζήτημα του σεβασμού των διεθνών προτύπων. Αξιοσημείωτη είναι επίσης και η σημείωσή τους πως οι σχετικές νο-
μοθετικές πρωτοβουλίες ακολουθούν μια καθαρά οικονομική προσέγγιση, χωρίς να υπολογίζουν το λόγο ύπαρξης της επαγγελματικής νομοθεσίας και χωρίς ανάλυση για τις επιπτώσεις που θα φέρουν
στην απόδοση της Δικαιοσύνης, καταλήγοντας να είναι ασύμβατες με την ανεξαρτησία του δικηγορικού λειτουργήματος έναντι της εκτελεστικής εξουσίας του κράτους.
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
Καθορισμένες
Επίσης καταρρίπτει και τον άλλο μεγάλο μύθο, ότι δηλαδή η θέσπιση κατώτερης αμοιβής αποτελεί μια ιδιομορφία της Ελλάδας. Σε πολλές χώρες της Ε.Ε. υπάρχει ρύθμιση των δικηγορικών αμοιβών, είτε από την κυβέρνηση είτε από τους δικηγορικούς συλλόγους. Συγκεκριµένα, µε κυβερνητικές αποφάσεις ρυθµίζεται µέρος των αµοιβών των δικηγόρων, µεταξύ άλλων, σε Αυστρία, Τσεχία, Γερµανία, Ιταλία κ.α.,ενώ σε Ηνωµένο Βασίλειο, Κύπρο και Σλοβενία υπάρχει ρύθµιση από τους ∆ικηγορικούς Συλλόγους. Αυτό δεν σηµαίνει ότι δεν υπάρχει η δυνατότητα ελεύθερης διαπραγµάτευσης µεταξύ δικηγόρων και πελατών, η οποία συνήθως αφορά αµοιβές υψηλότερες από τις καθορισµένες. Επίσης, σε αρκετά κράτη, η ρύθµιση αφορά µέρος της αµοιβής –συχνά όχι το µεγαλύτερο– του δικηγόρου. Η ευρύτατη διάδοση των ρυθµισµένων αµοιβών παρατηρείται παρά το γεγονός ότι τα τελευταία 12 χρόνια υπήρξε άρση των ελέγχων σε Ολλανδία, Βέλγιο, ∆ανία και Ιταλία, όπου όµως υπάρχει δικαστική διαµάχη για το θέµα. «Η συγκεκριµένη έρευνα έρχεται να αποκαλύψει το κίβδηλο εκµαγείο των όψιµων εν Ελλάδι “εραστών” του νεοφιλελευθερισµού, καταδεικνύοντας ότι στη συντριπτική πλειοψηφία των χωρών της Ε.Ε. εφαρµόζονται συστήµατα ελάχιστης κατώτατης δικη-
86
Οι «φθηνότεροι» δικηγόροι της Ευρώπης
Του Γιάννη Eλαφρού,
Έρευνα της Κομισιόν για την Ελλάδα
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑ «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» ΤΗΝ 12-09-2010
ντυπωσιακή είναι η εικόνα που αποκαλύπτει µεγάλη πανευρωπαϊκή µελέτη για το κόστος των νοµικών υπηρεσιών και τα επίπεδα των δικηγορικών αµοιβών, που φέρνει σήµερα στη δηµοσιότητα η «Κ» και δίνει νέο υλικό στη συζήτηση για τα «κλειστά επαγγέλµατα». Τι αποκαλύπτει η εν λόγω µελέτη; Πρώτον, ότι οι δικηγορικές αμοιβές στην Ελλάδα βρίσκονται σε μέτρια επίπεδα. Δεύτερον, ότι η αναλογία δικηγόρων στη χώρα μας είναι η δεύτερη μεγαλύτερη στην Ευρώπη, μετά την Κύπρο. Τρίτον και σημαντικότερο, ότι σε πολλές χώρες της Ευρώπης (μεταξύ αυτών και σε Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία κ.λπ.) υπάρχει καθορισμός δικηγορικών αμοιβών, κυρίως από την κυβέρνηση. Τα ευρήματα της μελέτης, που ύστερα από παραγγελία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής διεξήγαγε η βελγική νομική εταιρεία DBB, συνηγορούν στις αντιδράσεις
Ε
των Ελλήνων δικηγόρων για την κυβερνητική πολιτική, η οποία –στο πλαίσιο του Μνημονίου– επιδιώκει την κατάργηση της καθορισμένης ελάχιστης αμοιβής (γραμμάτιο). Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με αυτόν τον τρόπο θα φθηνύνουν οι δικηγορικές υπηρεσίες, τις οποίες βεβαίως επιβάρυνε με ΦΠΑ. Η µελέτη όµως τοποθετεί τις αµοιβές των Ελλήνων δικηγόρων στα µέσα επίπεδα των Ευρωπαίων συναδέλφων τους, µαζί µε άλλες επτά χώρες (Πορτογαλία, Ουγγαρία, Εσθονία, Βέλγιο κ.λπ.). Οσον αφορά την αναλογία των δικηγόρων, η Ελλάδα των 34.000 δικηγόρων διαθέτει 307 δικηγόρους ανά 100.000 κατοίκους, αναλογία που ξεπερνά µόνο η Κύπρος (319). Υψηλές αναλογίες παρουσιάζουν επίσης η Ιταλία (259), η Ισπανία (259) και η Ιρλανδία (229). Η µελέτη, ωστόσο, σηµειώνει ότι «δεν υπάρχουν προφανείς συνδέσεις µεταξύ του αριθµού των δικηγόρων και του ποσού των αµοιβών».
87
Από την επίσημη έκθεση της Ανεξάρτητης Αρχής με την επωνυμία «ΑΡΧΗ ΔΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΟΙΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΝΩΤΑΤΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» (Α.ΔΙ.Π.) για τα έτη 2010-2011
Από τα παρατιθέµενα στοιχεία προκύπτει η αναλογία ∆ικηγόρων ανά 100.000 πολιτών σε κάθε ευρωπαϊκή χώρα. Η Ελλάδα κατέχει την τέταρτη θέση στο σύνολο των ευρωπαϊκών κρατών, προπορευόµενη χωρών, όπως είναι η Ιταλία, η Γερµανία, το Ηνωµένο Βασίλειο και η Γαλλία, οι οποίες υπερτερούν κατά πολύ σε πληθυσµό έναντι της χώρας µας. Τα στοιχεία αυτά καταρρίπτουν πλήρως τη ρητορεία περί δήθεν κλειστού δικηγορικού επαγγέλµατος και αναγκαιότητας σεβασµού των ευρωπαϊκών προτύπων. Το δικηγορικό λειτούργηµα στην Ελλάδα παραµένει ορθάνοικτο επί σειρά ετών και κύριο χαρακτηριστικό του αποτελεί το φαινόµενο του υπερπληθωρισµού του.
γορικής αµοιβής υποχρεωτικά εκ του νόµου. Μεταξύ αυτών είναι και η Γερµανία, η ατµοµηχανή της Ευρώπης, χωρίς να έχουν δηµιουργηθεί καθυστερήσεις στην οικονοµική ανάπτυξή της», τονίζει στην «Κ» ο κ. Δημήτρης Βερβεσός, αντιπρόεδρος του ∆ικηγορικού Συλλόγου Αθηνών. Αλλά και σε αρκετές από τις χώρες της Ε.Ε., που δεν υπάρχουν δεσµευτικά καθορισµένες τιµές, στην περίπτωση που δεν επέλθει συµφωνία µεταξύ πελάτη και δικηγόρου για το ύψος της αµοιβής, υπάρχουν θεσπισµένες αµοιβές και εγγυήσεις. Στη Γαλλία υπάρχει προγραµµατισµός για τις αµοιβές των δικηγόρων (για υποθέσεις του Πρωτοδικείου ή του Εφετείου), αν και συνήθως «προτιµούν υψηλότερες ελεύθερες αµοι-
βές». Στη Γερµανία, οι δικηγορικές αµοιβές είναι καθορισµένες. Στην Αυστρία ορίζονται µε βάση την κυβερνητική πράξη τιµολόγησης. Στη Μάλτα ρυθµίζονται από τον Κώδικα Οργανισµού Πολιτικών ∆ιαδικασιών και από αποφάσεις δικαστηρίων. Στη Λεττονία προβλέπεται προγραµµατισµός των αµοιβών από το υπουργικό συµβούλιο, κάτι που δεν έχει υπάρξει µέχρι τώρα. Στην Κύπρο, οι αµοιβές καθορίζονται από τον Κώδικα Πολιτικής ∆ικονοµίας, όταν τα εµπλεκόµενα µέρη δεν µπορούν να φτάσουν σε συµφωνία. Στη Σλοβενία ορίζονται από τον δικηγορικό σύλλογο, µε συµφωνία του υπουργείου ∆ικαιοσύνης. Με γραπτή συµφωνία των δύο µερών µπορεί να είναι µεγαλύτερες. Στη Λιθουανία, υπάρχει διαπραγ-
µάτευση µεταξύ πελάτη και δικηγόρου. Σε περίπτωση µη συµφωνίας, το υπουργείο ∆ικαιοσύνης έχει υιοθετήσει συστάσεις αµοιβών που συναρτώνται µε τον κατώτερο µισθό. Το ίδιο περίπου ισχύει και στην Τσεχία, µε θεσµοθετηµένη «ταρίφα» νοµικών υπηρεσιών. Στην Ουγγαρία, οι αµοιβές καθορίζονται από τα εµπλεκόµενα µέρη, αλλιώς ορίζει το δικαστήριο. Στη Σλοβακία, εάν δεν έρθουν σε συµφωνία τα δύο µέρη, υπάρχει ρύθµιση από το υπουργείο ∆ικαιοσύνης. Στη Φινλανδία, οι τιµές είναι «ανοιχτές», αν και ο ∆ικηγορικός Σύλλογος έχει δώσει ορισµένες οδηγίες, οι οποίες όµως δεν ακολουθούνται. Στη Ρουµανία, οι δικηγόροι είναι ελεύθεροι να ζητούν την αµοιβή τους, εντός κριτήριων που έχουν τεθεί από τη νοµοθεσία.
88
Η
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
πρωτοφανή για τα ευρωπαϊκά δεδομένα (εντελώς ενδεικτικά παραπέμπουμε στις διατάξεις του Ομοσπονδιακού Κώδικα Δικηγόρων της Γερμανίας και, πιο συγκεκριμένα, σε αυτές του άρθρου 7 παρ. 5 και 6, οι οποίες καθιερώνουν συγκεκριμένα κωλύματα), καταλήγει να καταστρατηγεί θεμελιώδεις νομικές αξιολογήσεις – υπό την αυθαίρετη και αναπόδεικτη επίκληση του μετασχηματισμού της οικονομίας μας σε δήθεν ανταγωνιστική – ευνοώντας την εμφάνιση και διόγκωση φαινομένων διαφθοράς στο δημόσιο βίο.
πρόβλεψη από την πλευρά του νομοθέτη συγκεκριμένων κωλυμάτων διορισμού και επαναδιορισμού Δικηγόρων δεν είχε ως στόχο τη δημιουργία ενός «κλειστού» επαγγέλματος προνομιούχων, αλλά απέβλεπε στη διασφάλιση ενός minimum ιδιοτήτων απαραίτητων για την άσκηση του εν λόγω δημόσιου λειτουργήματος. Η εσχάτως επιχειρούμενη προσπάθεια να μεταρρυθμιστούν το καθεστώς διορισμού και επαναδιορισμού δικηγόρων, κατά τρόπο
Ιδιοτελή Συμφέροντα πίσω από την αναγκαιότητα δήθεν «απελευθέρωσης» Αλήθεια, είμαστε έτοιμοι να δεχθούμε στο δικηγορικό σώμα έναν συνταξιούχο Προϊστάμενο ΔΟΥ για παράδειγμα, ο οποίος από την πολυετή θητεία του στο Δημόσιο έχει αναπτύξει μία σειρά επαφών με πρόσωπα και υποθέσεις; Η λύση αυτή αποσκοπεί στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας ή αποτελεί «φωτογραφική» διάταξη, αποβλέποντας στην εξυπηρέτηση συμφερόντων συγκεκριμένων προσώπων και στη συγκέντρωση του πλούτου και της δικηγορικής ύλης στα χέρια των ολίγων; Ευνοεί η εξέλιξη αυτή την καταπολέμηση της ΘΕΣ/ΝΙΚΗ 2-3 ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 διαφθοράς και την επι- Κοινή συνεδρίαση της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος ζητούμενη κάθαρση στο και της CCBE, στην οποία συμμετέχει διαχώρο της Δικαιοσύνης ή χρονικά ο ΔΣΑ. Η συνεδρίαση εστίασε στις αντίθετα συμβάλλει στην προωθούμενες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις σχετικά με τη δικηγορία στη χώρα μας. ανάπτυξη κυκλωμάτων;
89
(Επάνω): Η Αντιπρόεδρος του ΔΣΑ, και εκπρόσωπος του ΔΣΑ στη CCBE, Ιωάννα Καλαντζάκου, κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης. (Κάτω): Στο βήμα διακρίνεται η Πρόεδρος της Οργάνωσης των Ευρωπαϊκών Δικηγορικών Συλλόγων Marcella Prunbauer-Glaser
Από συνεδρίαση της CCBE στο Λουξεµβούργο. ∆ιακρίνονται από δεξιά ο κ. Ε. Τσουρούλης, Α' Αντιπρόεδρος της CCBE και µέλος του ∆.Σ. Πειραιά και ο Σύµβουλος του ∆ΣΑ και εκπρόσωπος του Συλλόγου µας στη CCBE κ. Ιω. Χαρακτινιώτης
Ο ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΑ Μ.Μ.Ε.
Υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας & Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στη συζήτηση επί των Προγραμματικών Δηλώσεων της Κυβέρνησης
Αντώνης Ρουπακιώτης
«Δοξασίες» τα περί κλειστού επαγγέλµατος των δικηγόρων
90
Πρέπει να γίνουν βήµατα για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, τόνισε κατά τη συζήτηση των προγραµµατικών
«Δ
ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΟ: ΤΟ
ΒΗΜΑ, http://www.tovima.gr/politics/article/?aid=466046, 8/7/2012
οξασίες» χαρακτήρισε τα περί κλειστού επαγγέλματος του δικηγόρου ο υπουργός Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Αντώνης Ρουπακιώτης κατά τη συζήτηση των προγραμματικών δηλώσεων στη Βουλή. «Οι δικηγόροι κατηγορούνται ότι δεν ανοίγουν το επάγγελμα. Μα, στην Ελλάδα το επάγγελμα του δικηγόρου είναι τόσο ανοιχτό που μόνο όποιος δεν θέλει δεν γίνεται δικηγόρος» είπε ο κ. Ρουπακιώτης για να προσθέσει: «Όσο δεν θέλω νεόπτωχους τους δικηγόρους, άλλο τόσο δεν θέλουμε να τους
δώσουμε τροφή σε διάφορες δοξασίες που μιλούν για κλειστό επάγγελμα». Περιγράφοντας τις προτεραιότητες του υπουργείου, ο κ. Ρουπακιώτης υπογράμμισε ότι είναι σήμερα απαίτηση του πολίτη η αξιοπιστία της δικαστικής εξουσίας και ταχύτητα στην απονομή της δικαιοσύνης. Αναρωτήθηκε όμως πώς μπορεί να συμβεί αυτό με τόσες ελλείψεις προσωπικού και υποδομών εξαγγέλλοντας προσπάθειες να καλυφθούν με μετατάξεις. Επικαλέστηκε μάλιστα το παράδειγμα ειρηνοδικείων, τα οποία έχουν μείνει μόνο με την ταμπέλα, γιατί δεν υπάρχει ειρηνοδίκης ή που ελλείψει υπαλλήλου επιστρατεύεται εγγράμματη κα-
θαρίστρια για να κάνει διοικητική δουλειά. Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο κτηριακό πρόβλημα επισημαίνοντας ότι την ίδια ώρα που καταβάλλονται υψηλότατα μισθώματα για την κάλυψη στέγασης υπηρεσιών, παραμένουν αναξιοποίητα και άδεια κτήρια και μάλιστα πολυτελή, όπως το εργοστάσιο του ΚΕΡΑΝΗ που είναι κλειστό από το 2005. Ο κ. Ρουπακιώτης ανέφερε ότι πρέπει να γίνουν βήματα για την επιτάχυνση της δικαιοσύνης, σημειώνοντας ότι σήμερα μόνο στα διοικητικά δικαστήρια εκκρεμούν 440.000 υποθέσεις και επικαλούμενος την περίπτωση του Ειρηνοδικείου Περιστερίου, στο οποίο θα δι-
«Οι δικηγόροι κατηγορούνται ότι δεν ανοίγουν το επάγγελµα. Μα, στην Ελλάδα το επάγγελµα του δικηγόρου είναι τόσο ανοιχτό που µόνο όποιος δεν θέλει δεν γίνεται δικηγόρος»
καστεί υπόθεση το 2017. Για το φαινόμενο όμως, δεν είναι όπως είπε υπεύθυνες μόνο οι ελλείψεις, αλλά και το γεγονός ότι το δημόσιο ασκώντας όλα τα ένδικα μέσα είναι «ο καλύτερος και ο χειρότερος πελάτης της δικαιοσύνης αυξάνοντας τον όγκο των υποθέσεων». Ο υπουργός αναφέρθηκε και στο επίπεδο των Ελλήνων δικαστών για τους οποίους επικαλούμενος την πολυετή γνώση και εμπειρία του, διαβεβαίωσε ότι η μεγάλη πλειονότητα στέκεται σε υψηλό επίπεδο ευθύνης και «οφείλουμε να τους τιμήσουμε». Ωστόσο υπάρχουν και άλλοι, όπως είπε, οι λιγότεροι, που γι' αυτούς τα αρμόδια συμβούλια πρέπει να πούνε το λόγο τους. Η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης είναι διασφαλισμένη από το Σύνταγμα και τους νόμους, αυτά όμως αφορούν την εξωτερική ανεξαρτησία, είπε ο κ. Ρουπακιώτης, σημειώνοντας ότι με την εσωτερική ανεξαρτησία υπάρχει ζήτημα και εκεί οφείλουν τα όργανα της δικαιοσύνης να πούνε το δικό τους λόγο. Στο σημείο αυτό ο υπουργός διαβεβαίωσε ότι εφεξής τα κριτήρια των τοποθετήσεων σε θέσεις ευθύνης, οι οποίες εξαρτώνται από τον υπουργό και τον υφυπουργό θα είναι κάθε άλλο παρά κομματικά. Αναφερόμενος στα προβλήματα λειτουργίας του σωφρονιστικού συστήματος ο υπουργός Δικαιοσύνης παραδέχθηκε ότι οι καταστάσεις είναι θλιβερές σε πολλές φυλακές και για την θεραπεία τους απαιτούνται όχι μόνο να ανοίξουν νέες φυλακές αλλά να υπάρξουν νέες ρυθμίσεις στον Ποινικό Κώδικα και να προχωρήσει ο εξορθολογισμός του νόμου περί ναρκωτικών.
91
“Ο Έλληνας Δικηγόρος πλουτίζει”
ΜΥΘΟΣ
μας. Πιο συγκεκριμένα, ενώ από το έτος 2004 έως και το 2009 ο αριθμός των παραστάσεων σε δικαστήρια υπερέβαινε σταθερά ανά έτος τις 400.000, κατά τα δύο τελευταία έτη (2010 και 2011) κινήθηκε κάτω – και μάλιστα αρκετά κάτω – από τον αριθμό αυτό, σημαίνοντας αναπόφευκτα και συρρίκνωση των εισοδημάτων των συναδέλφων.
92
Π
8.000 7.000 6.000 5.000 4.000
ρόκειται για τον ιδανικό τρόπο στοχοποίησης ενός ολόκληρου επαγγελματικού κλάδου μέσω αναπόδεικτων γενικεύσεων που επιχειρούν να διαμορφώσουν στα μάτια της κοινωνίας την εικόνα του Δικηγόρου ως δήθεν προνομιούχου, κατά τρόπο μάλιστα προκλητικό εν μέσω μιας πρωτοφανούς
δυσμενούς συγκυρίας που επέφερε ως αποτέλεσμα την απομείωση των εισοδημάτων του μέσου πολίτη. Είναι κάτι πέρα από αυτονόητο πως η επελθούσα οικονομική κρίση δεν θα άφηνε ανεπηρέαστο τον τομέα παροχής δικηγορικών υπηρεσιών. Η παράθεση των σχετικών στοιχείων επιβεβαιώνει πλήρως αυτή την από καιρό διαμορφωθείσα πεποίθησή
!"#$%& !'('&)'&*+, -./#0%(+, ',' *)%& (2008-2011)
7.064 6.131 6.392 7.432
3.775
3.909
4.139
4.133
3.069
3.096
3.000 1.771 1.831 1.358 1.479
2.000
1.000
0 0 !"#"$%"$&'$ 1 ()* 4 5 ()* 10 11 ()* 20 21 ()* 50 > 50
2.990
2008 2009 2010 2011
3.368
3.210
3.495
3.426
3.165
3.196
3.158
3.117
3.169
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
συναδέλφων που δεν κατέγραψαν στο ενεργητικό τους ούτε μία παράσταση κατά την τελευταία τετραετία (20082011). Μάλιστα, ο αριθμός των Δικηγόρων που δεν παραστάθηκαν ούτε καν κατά τη συζήτηση μίας υπόθεσης αυξήθηκε ραγδαία και κατά τρόπο πρωτοφανή κατά το τελευταίο έτος, φτάνοντας τις 7.432, αριθμός που αντιστοιχεί σε ποσοστό 34,35% των κατά την περίοδο αυτή μελών της δικηγορικής κοινότητας της Αθήνας. Εύλογα λοιπόν διερωτάται κανείς πως μπορεί να θεωρείται προνομιούχος ένας κλάδος όταν σχεδόν το ένα τρίτο των μελών του δεν απέκτησε, μέσα σε ένα ολόκληρο έτος, το παραμικρό εισόδημα από την
α) Παραστάσεις σε Δικαστήρια: Στοιχείο που σοκάρει – αλλά δεν εκπλήσσει καθόλου όσους γνωρίζουν τη δικηγορική πραγματικότητα – αποτελεί η αποκάλυψη του αριθμού των
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΣΤΟΥΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΛΗΘΟΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΩΝ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΩΝ ΠΑΡΑΚΡΑΤΗΣΗ 12% ΦΟΡΟΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΙ 1-4 5 - 10 11 - 20 ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ 21 - 50 21 - 50 ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ
93
2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
18.216 18.832 19.451 20.026 20.635 20.951 21.065 21.637
417.962 449.384 454.423 468.278 421.879 413.380 362.084 366.923
10.644.411,04 11.870.186,78 12.191.338,83 12.863.841,70 11.769.622,47 11.508.900,71 9.773.193,00 10.607.640,55
10.769.160,09 11.456.529,45 11.594.291,88 12.250.262,50 11.279.215,82 11.150.980,17 9.432.568,32 10.759.944,75
4.801 5.022 5.354 5.634 6.131 6.392 7.064 7.432
3.202 3.247 3.507 3.515 3.775 3.909 4.139 4.133
2.662 2.808 2.883 2.985 3.196 3.158 3.368 3.210
2.814 2.891 2.972 3.064 3.069 3.096 3.117 2.990
3.458 3.542 3.537 3.573 3.495 3.426 3.165 3.169
1.951 2.020 1.942 2.027 1.771 1.831 1.358 1.479
Βασικές Διαπιστώσεις
1. Κατ' έτος αυξάνεται ο αριθμός μελών του ΔΣΑ και • Από το έτος 2005 έως και 2009 ο αριθµός των παραστάσεων παραµένει σταθερός • Μετά το 2009 σηµειώνεται σηµαντική µείωση του αριθµού των Παραστάσεων που πραγµατοποιούνται στα δικαστήρια. • Αντίστοιχη είναι και η µεταβολή στην αξία των συναλλαγών µε αποτέλεσµα τα τελευταία δύο χρόνια να µειώνεται η είσπραξη και απόδοση πόρων στα Ασφαλιστικά Ταµεία. • Αυξάνεται σταθερά το ποσοστό των ∆ικηγόρων χωρίς παραστάσεις τα τελευταία 3 χρόνια. Ειδικότερα:
ΕΤΟΣ 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΠΑΡΑΣΤΑΣΗ 26,36% 26,67% 27,53% 28,13% 29,71% 30,51% 33,53% 34,35%
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΕΣ ΑΠO 4 ΠΑΡΑΣΤΑΣΕΙΣ 43,93% 43,91% 45,56% 45,69% 48,01% 49,17% 53,18% 53,45%
• Μειώνεται ο αριθµός των ∆ικηγόρων που εκδίδουν µεγάλο αριθµό Γραµµατίων τα τελευταία 2 χρόνια. 2. Μειώνονται τα δύο τελευταία χρόνια οι πόροι που εισπράττουμε και αποδίδουμε στα Ασφαλιστικά Ταμεία από τις παραστάσεις
!"#$%& !'('&)'&*+, ',' *)%&
500.000 450.000 400.000 350.000 300.000 250.000 200.000 150.000 100.000 50.000 0 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 417.962 468.278 421.879 413.380 362.084 366.923
κατεξοχήν δικηγορική δραστηριότητα - την παράσταση ενώπιον Δικαστηρίου. β) Παραστάσεις σε συμβόλαια: Κατά το άρθρο 41 του Κώδικα περί Δικηγόρων, η δημοσιότητα των βιβλίων υποθηκών, μεταγραφών και κατασχέσεων συνίσταται στην αυτοπρόσωπη έρευνα από τον ενδιαφερόμενο -παριστάμενο με Δικηγόρο ή εκπροσωπούμενο από Δικηγόρο- και στην έκδοση πιστοποιητικού ή αντιγράφου από τον αρμόδιο υποθηκοφύλακα. Παράλληλα, η ιδιότητα του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στη διαδικασία εφαρμογής του δικαιικού μας συστήματος και η αναγκαιότητα περιφρούρησης και διαφύλαξης της ασφάλειας των συναλλαγών αναδεικνύουν τον υψηλό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει παριστάμενος κατά τη σύνταξη και υπογραφή συμβολαίων προς εκπροσώπηση των συμβαλλόμενων μερών. Η διαδικασία αυτή είναι εκ της φύσεώς της άμεσα συνδεδεμένη με λεπτομερειακά ζητήματα νομικού χαρακτήρα, η επεξεργασία και η επίλυση των οποίων προϋποθέτει την ειδική κατάρτιση και τις γνώσεις ενός Δικηγόρου, η συμμετοχή του οποίου παρέχει ασφαλιστική δικλείδα
449.384
454.423
94
!"#$%& !'('&)'&*+, ',' -./#0%(% )% 2011
8.000 7.432
7.000
6.000
5.000
4.133
4.000
3.210
2.990
3.169
3.000 1.479
2.000
1.000
0 0 !"#"$%"$&'$ 1 ()* 4 5 ()* 10 11 ()* 20 21 ()* 50 > 50
!"#$%& &'()%"*+,- *-* ./%&
120.000 112.231
100.000
89.282
90.910 83.515
80.000 67.222 64.391
72.613
70.361 61.679
60.000 40.349 40.000
20.000
0 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
σύμφωνης με το νόμο διεκπεραίωσης της σχετικής διαδικασίας. Επιπρόσθετα, το εμπράγματο δικαίωμα της κυριότητας επί ακινήτων συνεπάγεται –όχι σπάνια– την επιβάρυνσή του με σειρά εμπράγματων βαρών (και μάλιστα κληρονομητών και μεταβιβάσιμων), η ύπαρξη των οποίων επηρεάζει στο μέγιστο βαθμό τη διαδικασία μεταβίβασης των ακινήτων. Για το λόγο αυτό η καταγραφή και η επισήμανσή τους καθίσταται επιτακτική έτσι ώστε να προστατευτεί η ασφάλεια των συναλλαγών και να αποφευχθούν περιουσιακές μετακινήσεις με υψηλότατο πολλές φορές οικονομικό διακύβευμα δίχως να έχει προηγηθεί η απαραίτητη περίσκεψη και η συνολική –από την άποψη της νομικής κατάστασης– θεώρηση του μεταβιβαζόμενου ακινήτου. Είναι γεγονός πως ο χώρος της αγοράς ακινήτων γνώρισε κατά το παρελθόν ραγδαία άνθιση. Ωστόσο, κατά την τελευταία επταετία (2005-2011) παρατηρείται σχεδόν σταθερή ανά έτος μείωση του αριθμού των υπογραφόμενων συμβολαίων, με αποτέλεσμα να καταλήγουμε στην υπογραφή μόλις 40.349 συμβολαίων κατά το έτος 2011, τη στιγμή κατά την οποία το έτος 2005 ο αντίστοιχος αριθμός ανερ-
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
9.541 δικηγόροι ψάχνουν... πελάτη!
Ο νομικός κόσμος δεν είναι μόνο οι διάσημοι ποινικολόγοι αλλά και νομικοί με ελάχιστη έως μηδαμινή επαγγελματική δράση
ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Σίλα Αλεξίου ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΑ ΝΕΑ την Πέμπτη 22 Απριλίου 2010
Παραστάσεις στα δικαστήρια: μηδέν. Παραστάσεις σε συμβόλαια: μηδέν. Αυτός ο αριθμός καταγράφεται δίπλα στο όνομα 4.127 και 8.821 δικηγόρων της Αθήνας αντιστοίχως και 720 δικηγόρων του Πειραιά και απεικονίζει την επαγγελματική δραστηριότητα που είχαν το 2009! Oι κινητοποιήσεις των δικηγόρων, ως αντίδραση για την επιβολή ΦΠΑ στις νομικές υπηρεσίες, έφεραν για άλλη μια φορά στην επιφάνεια τα προβλήματα ενός υπερκορεσμένου κλάδου, για τον οποίο οι απόψεις διίστανται. Η εντύπωση που κυριαρχεί στο κοινωνικό σύνολο για τους δικηγόρους, επηρεασμένη προφανώς από τις φημολογούμενες αμοιβές που φέρονται να εισπράττουν οι λίγοισυγκριτικά με τον συνολικό αριθμό- ακριβοπληρωμένοι ποινικολόγοι δεν αφήνει περιθώρια συμπόνιας για τον κλάδο. Η πραγματικότητα ωστόσο, όπως προκύπτει από τα στατιστικά στοιχεία, είναι μάλλον αποθαρρυντική για τους νέους- φοιτητές της Νομικής ή και ασκούμενους- που δεν προορίζονται για το γραφείο του μπαμπά ή της μαμάς τους. Αν λάβει κάποιος υπόψη του ότι μόνο 283 δικηγόροι της Αθήνας- σε σύνολο 21.602- είχαν 150 και άνω παραστάσεις στα δικαστήρια το 2009, ενώ 10.019 είχαν από μηδέν έως πέντε παραστάσεις, αντιλαμβάνεται ότι η κατάσταση δεν είναι καθόλου ρόδινη. Στους δικηγόρους πάντως που δεν έχουν καμιά παράσταση θα πρέπει να συμπεριληφθούν και εκείνοι που δεν ασκούν το επάγγελμα, παρά το γεγονός ότι είναι μέλη δικηγορικών συλλόγων. Το ΦΠΑ Η επιβολή ΦΠΑ στις δικηγορικές υπηρεσίες, σύμφωνα με τις αιτιάσεις της Ολομέλειας των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας, θα επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την κατάσταση, καθιστώντας έως και απαγορευτική για τον
95
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ ΣΤΟΥΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΥΣ ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΩΝ ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΩΝ ΤΑΜΕΙΟ ΝΟΜΙΚΩΝ ΤΑΜΕΙΟ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ∆ΙΚΗΓΟΡΟΙ ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΟ 1-2 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ 3-4 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ 5 - 10 > 11 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ
2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011
1. · · ·
17.249 17.653 18.216 18.832 19.451 20.026 20.635 20.951 21.065 21.637
67.222 64.391 72.613 112.231 89.282 90.910 83.515 70.361 61.679 40.349
5.451.673,54 6.327.573,98 6.277.602,81 9.562.270,83 8.758.250,30 9.483.436,78 8.926.606,78 7.002.658,46 5.894.294,58 3.516.591,76
14.151.968,74 16.231.561,67 16.066.160,05 24.430.249,10 22.317.746,85 24.311.645,22 22.698.045,68 17.968.756,89 15.074.502,16 9.100.340,26
6473 6858 7008 6259 7193 7495 8171 9022 9666 11584
4171 4479 4620 3881 4373 4533 4835 5131 5477 5675
2474 2428 2420 2541 2617 2629 2717 2689 2681 2436
2997 2982 3005 3690 3622 3683 3533 3327 3051 2068
1664 1539 1828 3147 2390 2449 2179 1634 1324 632
Βασικές Διαπιστώσεις
Κατ' έτος αυξάνεται ο αριθμός μελών του ΔΣΑ και • Από το έτος 2005 έως και το 2009 ο αριθµός των συµβολαίων, παραµένει σχετικά, σταθερός • Μετά το 2009 σηµειώνεται πολύ µεγάλη µείωση του αριθµού των συµβολαίων. • Μειώνεται αντίστοιχα η αξία των συµβολαίων µε αποτέλεσµα να µειώνεται η είσπραξη και η απόδοση πόρων στα Ασφαλιστικά Ταµεία. • Αυξάνεται σταθερά το ποσοστό των ∆ικηγόρων χωρίς συµβόλαια, ενώ αντίστοιχη είναι η αύξηση του ποσοστού των ∆ικηγόρων µε λιγότερες από δύο παραστάσεις
96
·
ΕΤΟΣ 2007 2008 2009 2010 2011
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΧΩΡΙΣ ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ 37,43% 39,60% 43,06% 45,89% 53,54%
ΠΟΣΟΣΤΟ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ΜΕ ΛΙΓΟΤΕΡΑ ΑΠΌ 2 ΣΥΜΒΟΛΑΙΑ 60,06% 63,03% 67,55% 71,89% 79,77%
• Μειώνεται κατά τα 3 τελευταία χρόνια ο αριθµός των ∆ικηγόρων που παρίστανται σε σηµαντικό αριθµό συµβολαίων 2. Μειώνονται ετησίως οι πόροι που εισπράττουμε και αποδίδουμε στα Ασφαλιστικά Ταμεία από τα συμβόλαια
χόταν σε 112.231 συμβόλαια. Αίσθηση μάλιστα προκαλεί η συνεχής αύξηση του αριθμού των συναδέλφων που δεν παραστάθηκαν στην υπογραφή κανενός συμβολαίου, η οποία κυμάνθηκε από τις 7.495 κατά το έτος 2007 (ποσοστό 37,43% των μελών του ΔΣΑ) στις 11.584 κατά το έτος 2011 (ποσοστό 53,54%). Με άλλα λόγια, περισσότεροι από τους μισούς Δικηγόρους της Αθήνας δεν συνέπραξαν κατά το τελευταίο έτος
στην υπογραφή κανενός συμβολαίου… Η εν λόγω ραγδαία και πρωτόγνωρη μείωση του αριθμού των συμβολαίων συμπίπτει με τη διαρκή ανά έτος αύξηση του αριθμού των νέων συναδέλφων που εισέρχονται στο δικηγορικό σώμα. Ως εκ τούτου –και λαμβανομένου υπόψη του γεγονότος πως κύρια πηγή εσόδων του λογαριασμού του Ταμείου Συνεργασίας, το οποίο αποτελεί το ταμείο που συγκεντρώνει
τα διανεμόμενα ανά εξάμηνο ως μέρισμα ποσά, είναι τα συμβόλαια (όπου γίνεται παρακράτηση 25% επί του ποσού των προεισπράξεων)– η εν λόγω εξέλιξη έχει αναπόφευκτες συνέπειες και στον τελικό προσδιορισμό των διανεμόμενων ποσών που μειώνονται διαρκώς. Πιο συγκεκριμένα και εντελώς ενδεικτικά, κατά το έτος 2011 εξεδόθησαν 41.008 γραμμάτια προείσπραξης συμβολαίων, με τα
συνολικά εισοδήματα για το ΔΣΑ (όπως προσδιορίζονται από ποσοστό 35% επί των προεισπράξεων, το 25% του οποίου προορίζεται – όπως προαναφέρθηκε – για το Ταμείο Συνεργασίας-μέρισμα) να ανέρχονται στο ποσό των 13.881.776 ευρώ. Από την άλλη πλευρά, κατά το έτος 2010 ο αριθμός των εκδοθέντων γραμματίων ανήλθε σε 62.654, ενώ το ποσό που περιήλθε στα ταμεία του Συλλόγου μας ήταν αυτό των 22.949.738 ευρώ. Κατά το έτος 2009, ο αριθμός των εκδοθέντων γραμματίων προείσπραξης συμβολαίων υπήρξε ακόμα μεγαλύτερος, καθώς ανήλθε σε 71.692 και είχε ως αποτέλεσμα τα έσοδα του ΔΣΑ να είναι της τάξης των 26.776.076 ευρώ. Από τα παραπάνω στοιχεία προκύπτει ότι μεταξύ των ετών 20102011 υπήρξε μείωση του αριθμού των εκδοθέντων γραμματίων κατά 40,39%, ενώ ανάμεσα στα έτη 2009-2011 η μείωση ανήλθε σε 42,79%. Έτσι λοιπόν, σε συνδυασμό και με τη σημαντική αύξηση ανά εξάμηνο του αριθμού των νεοεισερχόμενων στο ΔΣΑ συναδέλφων, δικαιολογείται απόλυτα το λυπηρό για όλους μας - πλην όμως πραγματικό - γεγονός της σταδιακής μείωσης του διανεμόμενου ως μερίσματος ποσού.
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
πολίτη την προσφυγή στη Δικαιοσύνη. «Τον ΦΠΑ δεν θα τον πληρώσει ο δικηγόρος, αλλά ο πολίτης ο οποίος θα απολαύσει τις υπηρεσίες του. Ο δικηγόρος αν τον εισπράξει, απλώς θα τον αποδώσει. Αρα αυτός που θα επιβαρυνθεί θα είναι ο πολίτης. Ειδικά αυτός που έχει χαμηλό εισόδημα, όχι μόνον θα επιβαρυνθεί μεσούσης της οικονομικής κρίσης, αλλά ενδέχεται να αποθαρρυνθεί λόγω οικονομικής αδυναμίας να προσφύγει στη Δικαιοσύνη. Δηλαδή αυτός θα στερηθεί του κατοχυρωμένου, υποτίθεται, δικαιώματός του για εύκολη πρόσβαση στη Δικαιοσύνη, ενώ αυτονόητα θα υποστεί πλήγμα και ο νέος και μαχόμενος δικηγόρος ο οποίος είναι ο δυνητικός φυσικός συνήγορός του», υπογραμμίζει ο αντιπρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας Δ. Κατσαρός. Η επιβολή ΦΠΑ ωστόσο ενέχει και έναν άλλο κίνδυνο. «Τόσα με απόδειξη, λιγότερα χωρίς απόδειξη. Εκεί θα μας οδηγήσουν», λέει στα «ΝΕΑ» δικηγόρος από τους πλέον νομοταγείς, προβλέποντας άνθηση της φοροδιαφυγής, όπως συμβαίνει σε άλλους κλάδους (γιατρούς, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς κ.λπ.). Προκειμένου μάλιστα να μην εκληφθεί η αντίδραση κατά της επιβολής ΦΠΑ ως άρνηση των δικηγόρων να συμβάλουν στην αύξηση των δημοσίων εσόδων, οι δικηγορικοί σύλλογοι τονίζουν ότι εκτός της προείσπραξης του φόρου εισοδήματος των δικηγόρων που έχει θεσμοθετηθεί εδώ και χρόνια, έχουν προτείνει να επεκταθεί η προείσπραξη και σε άλλες δικηγορικές υπηρεσίες, ώστε να εξασφαλίζονται μ΄ αυτόν τον τρόπο δημόσια έσοδα χωρίς να επιβαρύνεται ο πολίτης.
97
Ο ΝΟΜΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ ΣΤΑ Μ.Μ.Ε.
Δημήτρης Χ. Παξινός
τέως Πρόεδρος Δ.Σ.Α.
«Απελευθέρωση» επαγγελµάτων
Η υπεράσπιση των ατοµικών, κοινωνικών δικαιωµάτων έχει καταστεί εκ των ων ουκ άνευ για κάθε σύλλογο, που δεν λησµονεί την αποστολή του
98
«Α
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα «Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» της 22-5-2010
πό την Ευρώπη του πνεύματος οδεύουμε ή μας οδεύουν με βήματα σταθερά, στην Ευρώπη των επιχειρηματιών και μόνο, στα αγγλοσαξωνικά πρότυπα που άμεση προτεραιότητα έχει κατά οργουελιανή παράσταση «Ό,τι φέρνει κέρδος καλό, ό,τι δεν φέρνει κακό». Οι τελευταίοι μεγάλοι της ευρωπαϊκής ιδέας ήταν ο Μιτεράν και ο Κολ, οι οποίοι υπερασπίζονταν τις διαχρονικές ευρωπαϊκές αξίες συνδυάζοντας, και ισορροπώντας, με σχετική επιτυχία, το επιχειρηματικό κέρδος με το ευρωπαϊκό πνεύμα, τη γνώση, την καλλιέργεια, την παιδεία, την ψυχική και πνευματική μας ανάταση. Εδώ και αρκετά χρόνια επιχειρείται ο περιορισμός
των δραστηριοτήτων των Δικηγορικών Συλλόγων που ως ΝΠΔΔ έχουν θεσμική αποστολή, υπερασπιζόμενοι ανθρώπινα δικαιώματα και ένα σύστημα αυτονομίας κατά παραχώρηση από την πολιτεία, σε θέματα πειθαρχικού δικαίου και εσωτερικής λειτουργίας. Ενδεικτικό το άρθρο 199 του Δικηγορικού Κώδικα περί υποχρεώσεως των Δικηγορικών Συλλόγων να ασχολούνται και να παρεμβαίνουν σε θέματα που αφορούν την κοινωνία, στην επιστήμη, στην πατρίδα. Λίγο πολύ αντίστοιχη αυτονομία, με ιδίους πόρους και εμφανή το λειτουργηματικό χαρακτήρα παρατηρείται και στις υπόλοιπες χώρες της Δυτικής Ευρώπης. Αυτός είναι και ο
βασικός λόγος που η φύση του επαγγέλματος - λειτουργήματος προσδιορίζει τις ευρύτερες κοινωνικές δραστηριότητες. Ξεφεύγοντας από τα στενά συντεχνιακά όρια. Η υπεράσπιση των ατομικών, κοινωνικών δικαιωμάτων έχει καταστεί εκ των ων ουκ άνευ για κάθε σύλλογο, που δεν λησμονεί την αποστολή του. Η τάση λοιπόν αυτή, που εμφανίζεται και επεκτείνεται στην κοινότητα, της πνευματικής υποχώρησης χάριν δήθεν του ανταγωνισμού, αναγάγει πλέον τον ανταγωνισμό στη μοναδική αξία, ενώπιον της οποίας όλα έρχονται σε δεύτερη και τρίτη μοίρα. Η όλη προσπάθεια αποβλέπει και κατατείνει σε μετατροπή του επιστήμονα σε επιχειρηματία, παραγωγό κέρδους και μεταπράτη. Ο «Ευ-
Εδώ και αρκετά χρόνια επιχειρείται ο περιορισµός των δραστηριοτήτων των Δικηγορικών Συλλόγων που ως ΝΠΔΔ έχουν θεσµική αποστολή, υπερασπιζόµενοι ανθρώπινα δικαιώµατα...
ρωπαϊκός Δικηγορικός Σύλλογος» ανθίσταται σε αυτή την προσπάθεια, παρά τη διεύρυνση των αντιπροσωπειών από ανατολικές χώρες, οι οποίες συμπορεύονται μετά τη μεγάλη καθεστωτική ανατροπή που έφερε τα πάνω κάτω στην ψυχοσύνθεσή τους και τον τρόπο σκέψεως. Το θέμα, λοιπόν, που συζητείται ευρέως είναι τι θέλουμε, ποιος είναι ο πρωταρχικός σκοπός. Επιζητούμε τη γνώση, την καλλιέργειά της και την ανύψωση των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων σε αυτή τη βάση ή θέλουμε αποφοίτους που ρίχνονται στην αγορά εργασίας με μόνο κίνητρο το κέρδος το οποίο προέρχεται από την εξειδικευμένη γνώση που στερείται ουσιαστικά του προσανατολισμού ενός ελευθερόφρονα ανθρώπου, με ευρύτερα κοινωνικά και πολιτικά ενδιαφέροντα. Και ο προβληματισμός αυτός προέκυψε σε μια περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη έχει ανάγκη ανάδειξης και προώθησης προσώπων που διαθέτουν την τεχνογνωσία, αλλά και ευαισθησία σε ανθρωπιστικές αξίες που εξελίσσουν την κοινωνία δίνοντας όραμα, ελπίδα και αισιοδοξία. Η μάχη της ύλης και του πνεύματος διαρκής, με νικητή πότε τον ένα, πότε τον άλλο. Η ύλη σου δίνει ψευδαισθήσεις ευτυχίας με τις παρορμήσεις, και τα ένστικτα να έχουν τον πρώτο ρόλο. Το πνεύμα σου δίνει μια άλλη αίσθηση πληρότητας, με την έννοια της εγκράτειας, της πραότητας, της ανδρείας, της σύνεσης, που οδηγεί σ’ ένα καλύτερο και λιγότερο ανισόρροπο κόσμο. Και γι’ αυτό αγωνιζόμαστε, αντιδρούμε, αντιτασσόμαστε. Το κάθε λειτούργημα χρειάζεται προστασία από κάθε επιβουλέα. Αρκεί εμείς να το σεβόμαστε πρώτοι.
99
ΜΥΘΟΣ
100
πιχειρείται τελευταία κατά τρόπο συστηματικό να δημιουργηθεί στην κοινή γνώμη η εντύπωση ότι ο δικηγορικός κόσμος της χώρας επιχειρεί δήθεν να διαφυλάξει συντεχνιακά συμφέροντα, αποτρέποντας την κατάργηση κεκτη-
Ε Σ
“Oι Δικηγόροι αντιδρούν στην «αποδικαστηριοποίηση» υποθέσεων και στη «µεταφορά» της αρµοδιότητας υποθέσεων, εξυπηρετώντας συντεχνιακά τους συµφέροντα”
μένων δικαιωμάτων που προσδιορίζουν τη δικηγορική ύλη. Κάθε προσπάθεια μετάθεσης της αρμοδιότητας χειρισμού και «εκδίκασης» υποθέσεων παρουσιάζεται ως από μόνη της δήθεν ικανή να συμβάλλει στην αποσυμφόρηση των Δικαστηρίων και ως νομοθετική μεταρρύθμιση που διαρκώς σκοντάφτει στις αντιδράσεις της δικηγορικής κοινότητας. Θα ήταν, όμως, εξαιρετικά κοντόφθαλμο και ασύμβατο προς το θεσμικό μας ρόλο να καθορίζουμε τις διεκδικήσεις μας βάσει αποκλειστικά και μόνο εισοδηματικών κριτηρίων.
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Η υπαγωγή σειράς υποθέσεων στα Δικαστήρια αποτελεί εχέγγυο σύµφωνης µε το νόµο διεκπεραίωσής τους.
στική απόφαση κατόπιν περίσκεψης των συζύγων, αλλά και η τεχνική και λεπτομερειακή φύση των επιμέρους νομικών ζητημάτων που συνδέονται με την έκδοση διαταγών πληρωμής (π.χ. διαφορές σχετικές με αξιόγραφα και λοιπούς πιστωτικούς τίτλους), εξακολουθούν να καθιστούν επιτακτική τη σύνδεση των ως άνω υποθέσεων με τη δικαστηριακή ύλη. Την ίδια αναγκαιότητα εξυπηρετεί και η διατήρηση της αρμοδιότητας των Δικαστηρίων αναφορικά με την εκδίκαση εγγραφών προσημείωσης επί ακινήτων,
ημαντικότατα ζητήματα όπως είναι η συνταγματική, κατά το άρθρο 21 § 1 Συντ., προστασία με την οποία περιβάλλει το κράτος το θεσμό της οικογένειας, συνεπώς και του γάμου, για τη λύση του οποίου απαιτεί δικα-
διαδικασίας που συνεπάγεται σημαντικές οικονομικές συνέπειες για τον κύριο του ακινήτου και, ως εκ τούτου, χρήζει ελέγχου από τη δικαστική εξουσία. Η θέση των υποθέσεων αυτών υπό τη σκέπη της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης αποτελεί συνειδητή νομοθετική επιλογή και γίνεται αντιληπτή ως εχέγγυο αποτελεσματικής και σύμφωνης με τις νομοθετικές ρυθμίσεις διεκπεραίωσής τους, ως συνέπεια και της σχετικής πείρας των αρμόδιων δικαστικών λειτουργών. Πρόσφατα μάλιστα οι Συμβολαιογράφοι έφτασαν στο σημείο να υποβάλουν αίτημα στο Υπουργείο Δικαιοσύνης για ανάθεση σε αυτούς της αρμοδιότητας έκδοσης συναινετικών διαζυγίων και κληρονομητηρίων, συναινετικής εγγραφής και εξάλειψης προσημείωσης υποθήκης, έκδοσης διαταγών πληρωμής και δημοσίευσης διαθηκών. Το αίτημα αυτό – πέραν της προφανούς σκοπιμότητας που εξυπηρετεί – παραγνωρίζει πλήρως το γεγονός πως η θέση των υποθέσεων αυτών υπό τη σκέπη της ανεξάρτητης Δικαιοσύνης αποτελεί συνειδητή νομοθετική επιλογή και μονόδρομο που επιτάσσει το Σύνταγμα, σε μια προσπάθεια για ουσιαστική επιβολή του δικαίου και εξυπηρέτηση της ασφάλειας όχι μόνο του δικαί-
ου αλλά και των συναλλαγών. Με άλλα λόγια, η σύνδεση των ως άνω υποθέσεων με τη δικαστηριακή ύλη εξακολουθεί να καθίσταται επιτακτική και - κατά συνέπεια - αδιαπραγμάτευτη, ως απόρροια συνταγματικών διατάξεων αλλά και γενικότερων παραδοχών του δικαιικού μας συστήματος, οι οποίες διατρέχουν επί σειρά ετών το νομικό μας πολιτισμό. Άλλωστε, δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι από την εισαγωγή του Αστικού Κώδικα μέχρι σήμερα η νομική διεκπεραίωση των εν λόγω υποθέσεων λαμβάνει τη μορφή δικαστικής απόφασης. Ωστόσο, οι Συμβολαιογράφοι δεν αποτελούν δικαιοδοτικό όργανο, δεν αποτελούν παράγοντες του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης. Ο ρόλος τους περιορίζεται στην καταγραφή δηλώσεων των συμβαλλομένων και όχι στην απονομή δικαίου. Αυτό έχουν κρίνει και τα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια. Ενδεχόμενη μετεξέλιξη του ρόλου τους ενέχει κινδύνους για την ορθή απονομή του δικαίου και υποβαθμίζει την ποιότητα της απονεμόμενης Δικαιοσύνης. Η «δικαστηριακή ύλη», κατά συνέπεια, είναι απόλυτα συνυφασμένη με τη δικαιοδοτική κρίση και, επομένως, οποιαδήποτε μεταφορά δικαστηριακής ύλης μπορεί να νοηθεί μόνο εντός της δικαστικής εξουσίας.
Μια τέτοια –συντεχνιακής αντίληψης– ανεύθυνη στάση, όπως είναι η προαναφερθείσα, παραγνωρίζει σημαντικά προβλήματα ουσιαστικής απονομής του δικαίου, το οποίο και δεν μεταρρυθμίζει φυσικά. Συναινετικό Διαζύγιο Είναι λάθος η άποψη ότι το συναινετικό διαζύγιο είναι μία απλή δήλωση των συζύγων περί διαζεύξεως. Κατά την έκδοση ενός διαζυγίου ανακύπτει μία σειρά ζητημάτων: ιδιωτικού διεθνούς δικαίου, επιμέλειας και διατροφής ανηλίκων τέκνων, περιουσιακής κατάστασης των συζύγων και σχετικών μεταξύ τους αξιώσεων. Οποιαδήποτε άλλη θεώρηση της σχετικής διαδικασίας θα έπληττε τη συνταγματικά προβλεπόμενη προστασία της οικογένειας (άρθρο 21 § 1 Συντ.), καταστρατηγώντας και το δημοσίας τάξεως χαρακτήρα των σχετικών ρυθμίσεων του Οικογενειακού Δικαίου. Προσημείωση υποθήκης Η προσημείωση υποθήκης αποτελεί ασφαλιστικό μέτρο, που διατάσσεται μόνο με δικαστική απόφαση (1274, 682-1 ΑΚ, 706 ΚΠολΔ) κατ' αντιδιαστολή προς την υποθήκη, που συστήνεται με τίτλο από το νόμο, με μονομερή συμβολαιογραφική δήλωση και με δικαστική απόφαση (1262, 1266,
101
1263 ΑΚ). Η δε συναινετική παραχώρηση προσημείωσης υποθήκης, διαδικασία απόλυτα συνδεδεμένη στην πράξη με τη δανειοδότηση του πολίτη-καταναλωτή από ισχυρά πιστωτικά ιδρύματα που διαμορφώνουν το περιεχόμενο των καταρτιζόμενων συμβάσεων ως συμβάσεων προσχώρησης δίχως τη δυνατότητα ατομικής διαπραγμάτευσης των επι-
μέρους όρων (των λεγόμενων «ψιλών γραμμάτων»), αποτελεί πολύπλοκη διαδικασία με υψηλό οικονομικό διακύβευμα. Η ανάθεση της διαδικασίας στη δικαστική εξουσία αναδεικνύει στον πολίτη τις έννομες συνέπειες που συνεπάγεται η δήλωση της βούλησής του και, παράλληλα, αποτρέπει ενδεχόμενα οικονομικής εκμετάλλευσης και καταδυνάστευσής του.
Δημοσίευση Διαθήκης Από την άλλη πλευρά, η δημοσίευση διαθήκης και οι σχετικές διατάξεις που τη ρυθμίζουν αποτελούν διατάξεις δημόσιας τάξης, δηλαδή μη δυνάμενες να παραγκωνιστούν από την ιδιωτική βούληση. Παράλληλα, συνδέεται με σειρά ζητημάτων αμιγώς νομικής υφής, όπως είναι για παράδειγμα η διάγνωση ενδεχόμενης ακυρότητας ή πλαστότητας και
102
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
• Ενας στους τρεις αθηναίους •
Υπάλληλοι ή άεργοι, το... δίλημμα των δικηγόρων
Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΘΗΚΕ ΣΤΗΝ Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία την Κυριακή 16-10-2011
ΒΑΘΙΕΣ αλλαγές στο δικηγορικό επάγγελμα φέρνουν η κρίση και η απελευθέρωση των νομικών υπηρεσιών. Κατακόρυφη πτώση των παραστάσεων στα δικαστήρια και τα συμβόλαια, συγκέντρωση ύλης σε δικηγορικές εταιρείες, υπαλληλοποίηση και βίαιη έξοδος πολλών νέων από τη δικηγορία, είναι τα χαρακτηριστικά του νέου τοπίου που διαμορφώνεται. Η μεταφορά δικαστικής ύλης στους συμβολαιογράφους με παράσταση πάντως δικηγόρων (διαταγές πληρωμών, κληρονομητήρια) για λόγους επιτάχυνσης των δικών και οι απαιτήσεις της τρόικας για περαιτέρω άνοιγμα στη
λειτουργία των δικηγορικών εταιρειών αποτέλεσαν το «casus belli» της δικηγορικής αποχής. «Αλλοι δικηγόροι υπαλληλοποιούνται, άλλοι αλλάζουν επάγγελμα, άλλοι φυτοζούν. Η κατάσταση είναι τραγική. Πιο πολύ πλήττεται ο νέος δικηγόρος αλλά και ο μεσήλικας που βλέπει την εταιρεία με την οποία συνεργαζόταν, να καταρρέει» τονίζει ο γενικός γραμματέας του ΔΣΑ Μιχ. Ζαφειρόπουλος. Και τα στοιχεία τον δικαιώνουν: • Οι παραστάσεις των αθηναίων δικηγόρων στα δικαστήρια αναμένεται να είναι φέτος κατά τουλάχιστον 25% λιγότερες από αυτές του 2009 (470.065).
•
•
•
δικηγόρους (7.689) δεν παρέστη σε κανένα δικαστήριο! Εξι στους δέκα δικηγόρους της δεν έχουν παραστεί στην υπογραφή συμβολαίων, ενώ το 82,4% έχει λιγότερα από 2 συμβόλαια! Ακόμη μεγαλύτερη πτώση παρατηρείται στα συμβόλαια αγοραπωλησιών ακινήτων. Δικηγόροι αναμένεται να παραστούν φέτος σε λιγότερα από 40.000 συμβόλαια, έναντι 61.679 πέρσι (πτώση 33%) και 90.910 το 2007 (μείωση 56%)! Οι δικηγορικές εταιρείες συνολικά στην Ελλάδα ανέρχονται σε περίπου 600. Από αυτές οι 336 λειτουργούν στην Αθήνα και έχουν ιδρυθεί από 1.010 δικηγόρους-εταίρους (τρεις ανά εταιρεία). Σε αυτές έχουν δηλωθεί ότι απασχολούνται 480 δικηγόροι. Στον Πειραιά, επίσης, έχουν δημιουργηθεί πολλές εταιρεί-
η συνακόλουθη προσβολή της, η διαπίστωση των εξωτερικών ελαττωμάτων κτλ. Αναμφίβολα, η δημοσίευση διαθήκης προϋποθέτει διαδικασία δικαιοδοτική και όχι ενέργειες απλώς και μόνο διαπιστωτικού χαρακτήρα. Έκδοση Κληρονομητηρίου Το ίδιο ισχύει και με την έκδοση κληρονομητη-
ρίου, το οποίο βεβαιώνει το κληρονομικό δικαίωμα του αιτούντος και τη μερίδα που του αναλογεί μόνο αν το Δικαστήριο πεισθεί ότι έχουν αποδειχθεί τα αναφερόμενα στην αίτησή του γεγονότα, αφού προηγηθεί η προβλεπόμενη από την πολιτική δικονομία αποδεικτική διαδικασία (η οποία προφανώς δεν
έχει καμία σχέση με την απλή διαπιστωτική καταγραφή δηλώσεων που χαρακτηρίζει τη μέχρι σήμερα εργασία των Συμβολαιογράφων).
Με άλλα λόγια, με τα διαρκώς προωθούμενα μέτρα επιζητούμε τη μεταρρύθμιση του δικαιικού μας συστήματος ή την απαξίωσή του;
ες-παραρτήματα ξένων δικηγορικών εταιρειών. • Οι δικηγόροι της Αθήνας ανέρχονται σήμερα σε 21.547 και συνολικά ξεπερνούν τις 30.000. Στη χώρα μας αντιστοιχούν 342 δικηγόροι ανά 100.000 κατοίκους, στην Ιταλία 290, την Ισπανία 266 και τη Γερμανία 168 δικηγόροι ανά 100.000 κατοίκους! Σίγουρη θεωρείται η πλήρης απελευθέρωση στη λειτουργία των δικηγορικών εταιρειών. Με παρέμβαση της τρόικας, η νέα ρύθμιση θα επιτρέπει στα μέλη των εταιρειών να παρίστανται ελεύθερα σε όλες τις πόλεις και όχι μόνο σε αυτές που δηλώνουν ως έδρα, πλήττοντας κυρίως τους δικηγόρους της επαρχίας. Υπό εξέταση είναι και η συμμετοχή σε δικηγορικές εταιρείες, νομικών προσώπων αλλά και ατόμων που δεν είναι δικηγόροι, με στόχο την άσκηση παράλληλων δραστηριοτήτων. Ο ΔΣΑ διευκρινίζει στην τρόι-
103
κα ότι η απαγόρευση αυτή είναι σύμφωνη με τη νομολογία του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, το οποίο έκρινε ότι οι εταιρείες που παρέχουν παράλληλα με τις νομικές υπηρεσίες και υπηρεσίες ορκωτού ελεγκτή, θα μπορούσαν να μειώσουν τον βαθμό ανταγωνισμού στην αγορά νομικών υπηρεσιών. Η απελευθέρωση του δικηγορικού επαγγέλματος είναι επίκαιρη και στη Μ. Βρετανία. Με νέο νόμο, πολλές νομικές υπηρεσίεςσυμβουλές που έως τώρα προσφέρουν δικηγορικά γραφεία, όπως μεταβιβάσεις, σύνταξη διαθηκών και συμβουλές εργατικού δικαί-
ου, περνούν στα χέρια μεγάλων εταιρειών, που δεν είναι αμιγώς νομικές-δικηγορικές. Τέτοιες επιχειρήσεις, που μεταξύ άλλων θα προσφέρουν νομικές συμβουλές, είναι οι ασφαλιστικές εταιρείας, οι τράπεζες ακόμη και σουπερμάρκετ! Σύμφωνα με τους «Times του Λονδίνου», η εκ βάθρων μεταμόρφωση της νομικής αγοράς σημαίνει το τέλος χιλιάδων δικηγόρων της πόλης, καθώς θα οδηγήσει στην ίδρυση 5-10 παγκόσμιας κλίμακας εταιρειών με τζίρο άνω του 1 δισ. λιρών και τον αφανισμό πολλών από τις 10.000 δικηγόρους του Λονδίνου.
104
Ο Τ
“O Έλληνας Δικηγόρος δεν συµβάλλει στα κοινωνικά βάρη”
γάδες που «κλέβουν το κράτος». Η εύλογη και νομικά τεκμηριωμένη αντίθεση του κλάδου στην υιοθέτηση μέτρων αμιγώς εισπρακτικού χαρακτήρα επιχειρήθηκε να διαστρεβλωθεί και να παρουσιαστεί ως δήθεν γενικευμένη άρνηση της δικηγορικής κοινότητας να συνδράμει στα δημόσια βάρη. Την εν λόγω συμμετοχή μας, στο μέτρο που μας αναλογεί, ουδέποτε φυσικά επιδιώξαμε να την αποφύγουμε. Ούτε βέβαια διστάσαμε να καταδικάσουμε μεμονωμένες έκνομες συμπεριφορές, που όμως αποτελούν ασήμαντη μειονότητα και δεν είναι σε καμία περίπτωση ικανές να κηλιδώσουν την παρουσία και την προσφορά των Δικηγόρων στην Ελληνική κοινωνία.
ΜΥΘΟΣ
Δικηγόρος «φοροφυγάς», ο οποίος αποκρύπτει συστηματικά τα υψηλά εισοδήματά του παρουσιάζεται ως ο κανόνας. Στο πλαίσιο αυτό, ακόμα και κυβερνητικοί παράγοντες δεν διστάζουν να στοχοποιούν συλλήβδην όλους τους Δικηγόρους ως δήθεν παράνομους και φοροφυ-
Η ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ
Αύξηση Ασφαλιστικών εισφορών. Επιβολή τέλους επιτηδεύµατος και ΦΠΑ
αδιαμφισβήτητη πραγματικότητα, η οποία όμως παραγνωρίζεται – τόσο από την πολιτική ηγεσία του τόπου, όσο και από τους γνωστούς πλέον εξωθεσμικούς και δημοκρατικά ανομιμοποίητους παράγοντες που διεκδικούν, ανερυθρίαστα και άνευ προσχημάτων, αποφασιστικό ρόλο επί ζητημάτων νομοθετικής και εκτελεστικής
α στοιχεία που παρατέθηκαν ανωτέρω αναφορικά με την εισοδηματική κατάσταση του μέσου Δικηγόρου αποτελούν
εξουσίας – με αποτέλεσμα να εντείνεται η επιβολή σε βάρος των μελών της δικηγορικής κοινότητας δυσανάλογων και κοινωνικά άδικων οικονομικών μέτρων αμιγώς εισπρακτικού χαρακτήρα. Αύξηση των καταβλητέων εισφορών Έτσι λοιπόν οδηγηθήκαμε το 2011 στην αιφνιδιαστική – εν μέσω θέρους – αύξηση των καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών και στη θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής ανά τριετία μετάταξης στην επόμενη ασφαλιστική κατηγορία. Οι προαναφερθείσες ρυθμίσεις, εντασσόμενες σε μία αγωνιώδη προσπάθεια εξεύρεσης λύσεων στα αδιέξοδα και στις ταμειακές δυσχέρειες με τις οποίες έρχεται αντιμέτωπο το κράτος, κινούνται δυστυχώς για άλλη μια φορά προς τη λάθος κατεύθυνση, παραβλέποντας τις ιδιαιτερότητες του λειτουργήματός μας, αλλά κυρίως τις ειδικότερες συνθήκες υπό τις οποίες οι νέοι συνάδελφοι εισέρχονται στο δικηγορικό κλάδο. Ειδικότερα, οι εμπνευστές των εν λόγω ρυθμίσεων παραβλέπουν την προεκτεθείσα αδιαμφισβήτητη συρρίκνωση της δικηγορικής ύλης και την αντίστοιχη συρρίκνωση των εισοδημάτων των δικηγόρων, η οποία έχει επέλθει συνεπεία και της υφιστάμενης οικονομικής κρίσης.
105
Κατόπιν αυτών, α) Η πρόσθετη εισφορά η οποία επιβάλλεται στους παλαιούς ασφαλισμένους συναδέλφους (ασφαλισθέντες μέχρι 31-12-1992) επιβαρύνει ακόμα περισσότερο το ήδη δυσανάλογο - σε σχέση με την προσδοκώμενη σύνταξη - ποσό των καταβλητέων ανά έτος εισφορών, παραγνωρίζοντας το πραγματικό γεγονός της πλήρους αναντιστοιχίας των ασφαλιστικών εισφορών προς τα εισοδήματα του μέσου δικηγόρου. β) Η επιβολή εισφοράς υπέρ του ΟΑΕΔ ουδέν ανταποδοτικό όφελος προσφέρει στο Δικηγόρο - ασφαλισμένο του ΕΤΑΑΤΑΝ και, ως εκ τούτου, η σύλληψη της έμπνευσης θέσπισής της μόνο αδιανόητη μπορεί να θεωρηθεί και να κατακριθεί ως πρόσθετο βάρος που δεν δικαιολογείται από τα μέχρι σήμερα ισχύοντα στο χώρο του κλάδου της κοινωνικής ασφάλισης. γ) Η υποχρεωτική μετάταξη των νέων ασφαλισμένων (ασφαλισθέντες από 1-1-1993) στην αμέσως επόμενη ασφαλιστική κατηγορία ανά τριετία με το πρόσχημα ότι επιτυγχάνεται έτσι ένα «περισσότερο ανταποδοτικό και δικαιότερο συνταξιοδοτικό καθεστώς» (βλ. αιτιολογική έκθεση επί των σχετικών διατάξεων) πα-
...το σύνολο των νέων ασφαλισμένων έχει υπαχθεί στην 1η ασφαλιστική κατηγορία, προφανώς λόγω αδυναμίας να καταβάλλει μηνιαία τα αυξημένα ποσά που απαιτούν οι ανώτερες κατηγορίες, αποδεχόμενο την προοπτική της είσπραξης μιας πενιχρής σύνταξης έπειτα από σαράντα έτη ασφάλισης.
ραγνωρίζει το γεγονός ότι, όπως προκύπτει από τα επίσημα στοιχεία του Ταμείου Νομικών, από την 1-1-1993 σχεδόν το σύνολο των νέων ασφα-
λισμένων έχει υπαχθεί στην 1η ασφαλιστική κατηγορία, προφανώς λόγω αδυναμίας να καταβάλλει μηνιαία τα αυξημένα ποσά που απαιτούν οι ανώτερες κατηγορίες, αποδεχόμενο την προοπτική της είσπραξης μιας πενιχρής σύνταξης έπειτα από σαράντα έτη ασφάλισης. Είναι απόλυτα βέβαιο πως η αύξηση των ποσών των καταβλητέων ασφαλιστικών εισφορών όχι μόνο δεν θα συμβάλει στην ενδυνάμωση του ΕΤΑΑ-ΤΑΝ αλλά, αντιθέτως, ενδέχεται να προκαλέσει σημαντική οικονομική ζημία με απροσδιόριστες για την επιβίωσή του συνέπειες, καθώς είναι πλέον αναμενόμενο όλο και περισσότεροι ασφαλισμένοι να αδυνατούν να αντεπεξέλθουν στα νέα οικονομικά δεδομένα, με αποτέλεσμα να μην είναι σε θέση να καταβάλλουν τις αντίστοιχες εισφορές. Η αντίδρασή μας στις ρυθμίσεις αυτές υπήρξε άμεση και έντονη. Με επιστολή μας προς τον πρώην Υπουργό Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης θέσαμε τη διαφωνία μας και τον καλέσαμε να αποσύρει τις εν λόγω ρυθμίσεις, επιχειρηματολογώντας - μέσω και της παράθεσης σχετικών στατιστικών στοιχείων - γύρω από τη συρρίκνωση των εισοδημάτων των συναδέλφων,
106
ιδίως των νέων και την επελθούσα οικονομική δυσπραγία τους. Σήμερα, λίγους μήνες μετά από τη θέσπιση των εν λόγω ρυθμίσεων, ανοίγει όπως φαίνεται - ο δρόμος για την επανεξέταση του ζητήματος. Σε συνάντηση που πραγματοποίησε την 12-1-2012 ο Πρόεδρος του ΔΣΑ Γιάννης Αδαμόπουλος με τον πρώην Υπουργό κ. Γιώργο Κουτρουμάνη - συνοδευόμενος από αντιπροσωπεία του προεδρείου της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων (ΕΑΝΔΑ) - ετέθη εκ νέου από την πλευρά του ΔΣΑ το ζήτημα της υποχρεωτικής - ανά τριετία - μετάταξης στην επόμενη ασφαλιστική κατηγορία του ΕΤΑΑ των Δικηγόρων, κατατέθηκε ο σχετικός προβληματισμός για την υπέρμετρη αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και προτάθηκε η επανεξέταση της σχετικής ρύθμισης συνολικά, ειδικά δε όσον αφορά στους κάτω της πενταετίας Δικηγόρους, για τους οποίους ζητήθηκε η εξαίρεση από κάθε υποχρεωτική αλλαγή ασφαλιστικής κατηγορίας. Η πρότασή μας αυτή αναμένεται να αποτελέσει μέρος του διαλόγου που αποφασίστηκε να διεξαχθεί με το αρμόδιο Υπουργείο στο αμέσως προσεχές διάστημα. Παράλληλα, ο πρώην Υπουργός εξέφρασε την πρόθεση του Υπουργείου να επανεξετάσει άμεσα την πρόσφατα τεθείσα σε ισχύ
107
ρύθμιση περί υποχρεωτικής ασφάλισης των ασκούμενων Δικηγόρων, αναγνωρίζοντας τα μειονεκτήματα που αυτή συνεπάγεται, λαμβανομένης υπόψη και της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας. Πρόσφατα μάλιστα ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών από κοινού με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, διά των Προέδρων τους Γιάννη Αδαμόπουλου και Χρήστου Σπίρτζη, κατέθεσαν αίτηση ακύρωσης ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας, αιτούμενοι την ακύρωση των αποφάσεων καθορισμού του ύψους των καταβλητέων εισφορών, ως πράξεων που αντιβαίνουν στην κείμενη νομοθεσία, καταστρατηγώντας θεμελιώδεις διατάξεις του δικαιικού μας συστήματος. Με σεβασμό πάντα στην ανεξάρτητη Δικαιοσύνη και στο σύνολο των θεσμών, δεν διστάζουμε να κάνουμε χρήση κάθε νόμιμου και θεμιτού μέσου, αποβλέποντας στην προστασία των συμφερόντων των μελών μας και στην αποφυγή νομοθετικών εκτροπών που καταλύουν κάθε έννοια κοινωνικής δικαιοσύνης και κράτους δικαίου και υπαγορεύονται αποκλειστικά και μόνο από τα πιεστικά ταμειακά αδιέξοδα της χώρας. Σε κάθε περίπτωση, η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών – όσο δυσβάστακτη και να είναι – γίνεται με την προσδοκία
...ο ΔΣΑ κατέθεσε αναφορά ενώπιον του κ. Προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών, ζητώντας την άμεση επείγουσα ποινική διερεύνηση του ζητήματος της διαχείρισης των αποθεματικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), τα οποία επενδύθηκαν με ανεξέλεγκτο τρόπο εκ μέρους της Τράπεζας της Ελλάδος
των ωφελειών που η ασφαλιστική κάλυψη συνεπάγεται, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, γεγονός όμως που και πάλι απογοητεύει το μέσο
συνάδελφο - ασφαλισμένο, αν λάβουμε υπόψη την ποιότητα και την ποσότητα των παροχών που τίθενται στη διθεσή του. Η κακοδιαχείριση των αποθεματικών του Ασφαλιστικού μας Ταμείου Η περιουσία του ΕΤΑΑ και των ταμείων που συνενώθηκαν για τη δημιουργία του αποτελεί κοινωνικό αγαθό, προστατευόμενο από το δικαιικό μας σύστημα. Το ΕΤΑΑ προέκυψε, ως γνωστό, από τη συνένωση τριών υγιέστατων Ταμείων (Ταμείο Νομικών, ΤΣΜΕΔΕ και ΤΣΑΥ) και παρέμενε εύρωστο και ισχυρό, αφού μεταφέρθηκαν σε αυτό οι ασφαλιστικές εισφορές των μελών των ταμείων αυτών, μαζί με τα αποθεματικά και τους λοιπούς πόρους τους. Ωστόσο, βάσει του προφανώς, αντισυνταγματικού νόμου 2469/1977, διά του οποίου το ΕΤΑΑ εξαναγκαστικά κατέθετε τα αποθεματικά του στην Τράπεζα της Ελλάδος, οδηγηθήκαμε σε μια ανεξέλεγκτη και χωρίς καμία προσοχή και επιμέλεια επένδυση των εν λόγω αποθεματικών σε ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου. Η διαπίστωση, όμως, ότι η εν λόγω περιουσία ετέθη υπό διακινδύνευση εξαιτίας συγκεκριμένων συμπεριφορών των οργάνων της Τράπεζας της Ελλάδος χωρίς την παραμικρή συναίνεση των δικαιούχων αυ-
108
τών των ποσών, δεν μπορούσε να περάσει απαρατήρητη. Έτσι λοιπόν ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, σε συνεργασία με τον Πανελλήνιο Ιατρικό Σύλλογο, το Συμβολαιογραφικό Σύλλογο Εφετείων Αθηνών-ΠειραιώςΑιγαίου και Δωδεκανήσου, το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, την Ομοσπονδία Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδος και το Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής κατέθεσαν στις 25-11-2011 αναφορά ενώπιον του κ. Προϊσταμένου της Εισαγγελίας Εφετών Αθηνών, ζητώντας την άμεση επείγουσα ποινική διερεύνηση του ζητήματος της διαχείρισης των αποθεματικών του Ενιαίου Ταμείου Ανεξάρτητα Απασχολούμενων (ΕΤΑΑ), τα οποία επενδύθηκαν με ανεξέλεγκτο τρόπο εκ μέρους της Τράπεζας της Ελλάδος σε ομόλογα και έντοκα γραμμάτια αρκετών δις ευρώ και τούτο χωρίς την παραμικρή άδεια και ενημέρωση των διοικήσεων του ΕΤΑΑ, αιτούμενοι παράλληλα και την ανάθεση της υπόθεσης σε Ειδικό Εφέτη Ανακριτή. Η εν λόγω επένδυση προήλθε, όπως προαναφέρθηκε, ως αποτέλεσμα του προφανώς αντισυνταγματικού νόμου 2469/1977, βάσει του οποίου το ΕΤΑΑ εξαναγκαστικά κατέθετε τα αποθεματικά του στην Τράπεζα της Ελλάδος και η τελευταία τα «επένδυε» - ανεξέλεγκτα και χωρίς καμιά προσοχή και επιμέλεια - σε ομόλογα του Ελ-
109
110
ληνικού Δημοσίου. Η Τράπεζα της Ελλάδος (διά των οργάνων της) από την πλευρά της, ως θεσμικό όργανο του Κράτους που ασκεί δημόσια εξουσία, γνώριζε από τις ετήσιες οικονομικές εκθέσεις της την τραγική κατάσταση της Ελληνικής Οικονομίας και μάλιστα από το έτος 2009 καθώς και την ύπαρξη του υπέρογκου κρατικού χρέους. Παρόλα αυτά, επέλεξε να προβαίνει μέχρι και σήμερα σε επενδύσεις σε τίτλους του Ελληνικού Δημοσίου με χρήση των αποθεματικών του ΕΤΑΑ, ενέργεια που συνεπάγεται προφανή βλάβη για το Ταμείο μας, το ακριβές ύψος της οποίας αναμένεται να αποκαλυφθεί πλήρως από την διενεργητέα ανάκριση. Από τα προαναφερθέντα προκύπτει σαφώς πως η Τράπεζα της Ελλάδος ενήργησε ως διαχειριστής ξένης περιουσίας - και μάλιστα προστατευόμενης από ειδικές διατάξεις - κατά τρόπο αντίθετο προς το συμφέρον του ΕΤΑΑ και του συνόλου των ασφαλισμένων του. Κατόπιν αυτών, εμφανίζεται πλέον υπαρκτός ο κίνδυνος να μην είναι σε θέση στο μέλλον το ΕΤΑΑ να καταβάλλει συντάξεις και παροχές. Ωστόσο, η διαφύλαξη των συμφερόντων των ασφαλισμένων αποτελεί για όλους εμάς ζήτημα ζωτικής σημασίας και δεν τίθεται υπό καμία διαπραγμάτευση. Το λόγο πλέον έχει η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη. Ευελ-
...η φύση της δικηγορίας ως δημόσιου λειτουργήματος και η ιδιότητα του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στην απονομή της Δικαιοσύνης, καθώς και η αναγκαιότητα προάσπισης του δικαιώματος των πολιτών να προσφεύγουν στα Δικαστήρια ... είναι πλήρως ασύμβατες με την επιβολή ΦΠΑ
πιστούμε πως οι υπεύθυνοι για την ως άνω διαμορφωθείσα κατάσταση θα λογοδοτήσουν σύντομα. Ήδη ο οικονομικός εισαγγελέας Γρηγόρης Πεπόνης διέταξε προκαταρκτική εξέταση, την οποία ανέλαβε να διενεργήσει ο αναπληρωτής οικονομικός εισαγγελέας Σπύρος Μουζακίτης, με σκοπό να διαπιστώσει αν έχει διαπραχθεί το αδίκημα της απιστίας.
Επιβολή ΦΠΑ στην Παροχή των Δικηγορικών Υπηρεσιών Σε καμία φυσικά περίπτωση δεν πρέπει να μας διαφεύγει ο προπομπός όλων αυτών των δικηγοροκτόνων μέτρων, που ακούει στο όνομα «επιβολή ΦΠΑ στην παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών». Πιο συγκεκριμένα, η αδυναμία της πολιτικής ηγεσίας του τόπου να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την επελθούσα κρίση και τις συνέπειες αυτής οδήγησαν δυστυχώς στην υιοθέτηση σειράς μέτρων που στοχοποίησαν άδικα επιμέρους επαγγελματικούς κλάδους, καταλήγοντας εντέλει σε μια πρόκληση αποπροσανατολιστικών από τα πραγματικά προβλήματα εντάσεων μέσω της τεχνητής διέγερσης δήθεν κοινωνικών αντανακλαστικών. Έτσι, μεταξύ άλλων και υπό το μανδύα της αναγκαιότητας πάταξης της φοροδιαφυγής, προκρίθηκαν άστοχες νομοθετικές μεταρρυθμίσεις, πλήρως ασύμβατες με τη φύση του λειτουργήματός μας. Μία τέτοια ρύθμιση αποτέλεσε η επιβολή ΦΠΑ στην παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών, η οποία υποβιβάζει στην πραγματικότητα τις τελευταίες στην κατηγορία της κοινής οικονομικής δραστηριότητας που αποβλέπει στην επίτευξη κέρδους. Όμως, η φύση της δικηγορίας ως δημόσιου λειτουργήματος και η ιδιό-
τητα του Δικηγόρου ως συλλειτουργού στην απονομή της Δικαιοσύνης, καθώς και η αναγκαιότητα προάσπισης του δικαιώματος των πολιτών να προσφεύγουν στα Δικαστήρια - δικαιώματος που δεν μπορεί να ασκηθεί κατά τρόπο πλήρη και αποτελεσματικό παρά μόνο διά της παράστασής τους με Δικηγόρο - είναι πλήρως ασύμβατες με την επιβολή ΦΠΑ. Παράλληλα, εγκλωβίζεται μια ενασχόληση αμιγώς επιστημονική σε υποχρεώσεις, «περιοδικές» και «εκκαθαριστικές», λογιστικού χαρακτήρα, οι οποίες επιφορτίζουν αφόρητα την ήδη βεβαρυμένη δικηγορική καθημερινότητα. Αυτή ακριβώς η εσφαλμένη θεώρηση της δικηγορίας ως κοινής εμπορικής δραστηριότητας και η συνακόλουθη επιβολή ΦΠΑ που πλήττει, όπως προαναφέρθηκε, το συνταγματικά κατοχυρωμένο δικαίωμα πρόσβασης του πολίτη στη Δικαιοσύνη αυξάνοντας σημαντικά το σχετικό κόστος, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη να επιληφθεί του θέματος η ανεξάρτητη Δικαιοσύνη, αποκαθιστώντας τη διασαλευθείσα νομιμότητα. Στο πλαίσιο αυτό ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών κατέθεσε στις 14-6-2011 Τριτανακοπή ενώπιον του Συμβουλίου της Επικρατείας αιτούμενος την ακύρωση και εξαφάνιση της υπ' αριθμ. 909/2011 απόφα-
111
112
σης του Β' τμήματος του ΣτΕ, η οποία έκανε εν μέρει δεκτή την από 5-7-2010 Αίτηση Ακύρωσης του Δικηγόρου Αθηνών κ. Παναγιώτη Γιαννόπουλου κατά της υπ' αριθμ. ΠΟΛ 1100/24-62010 απόφασης του Υπουργού Οικονομικών αναφορικά με την επιβολή ΦΠΑ στην παροχή των δικηγορικών υπηρεσιών. Διά της τριτανακοπτόμενης απόφασης το Συμβούλιο της Επικρατείας έκανε δεκτό πως η προσβαλλόμενη πράξη πρέπει να ακυρωθεί κατά το μέρος που θεσπίζει απαλλαγή των αμοιβόμενων με πάγια αντιμισθία Δικηγόρων από την επιβολή ΦΠΑ για τις σχετικές αμοιβές τους, ενώ περαιτέρω κρίθηκε ότι το υπόλοιπο τμήμα της ως άνω πράξης - κατά το μέρος που αναφέρεται στην υπαγωγή των δικηγορικών υπηρεσιών σε καθεστώς ΦΠΑ με συντελεστή 23% - στερείται εκτελεστότητας και, ως εκ τούτου, είναι απρόσβλητο. Μέσω της άσκησης του προαναφερθέντος ενδίκου μέσου ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών και οι λοιποί αιτούντες επιδιώκουν, ως έχοντες άμεσο έννομο συμφέρον, την εξαφάνιση της προσβαλλόμενης απόφασης και την εισαγωγή της υπόθεσης προς συζήτηση ενώπιον της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας, λαμβανομένης υπόψη της μεγάλης σπουδαιότητάς της καθώς πρόκειται για ζήτημα γενικότερης σημασίας που αφορά
όσον αφορά στις δικαστηριακές πράξεις, υφίσταται και λειτουργεί αποτελεσματικά και προς όφελος του δημόσιου συμφέροντος μηχανισμός προκαταβολής φόρου επί των αμοιβών των Δικηγόρων, που εξασφαλίζει με αμεσότητα και διαφάνεια, σημαντικά έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο.
την ολότητα της δικηγορικής κοινότητας σε βάρος της οποίας επέρχονται μεγάλα οικονομικά βάρη. Εναπόκειται πλέον στη Δικαιοσύνη να αποφασίσει επί του εν λόγω ζητήματος με γνώμονα τις συνταγματικές και νομολογιακές παραδοχές αλλά και τις ισχύουσες νομοθετικές διατάξεις, αποκαθιστώντας το ρόλο του Δικηγόρου ως άμισθου δημόσιου λειτουργού και συλλειτουργού στην
απονομή της Δικαιοσύνης και αποτρέποντας την εμπορευματοποίηση του λειτουργήματός μας. Οι εμπνευστές της εν λόγω νομοθετικής μεταρρύθμισης ακόμα αναζητούν τα οφέλη που προσδοκούσαν από την επιβολή ΦΠΑ. Κι όμως, συνέπειες υπήρξαν και ήταν απτές και άμεσα ορατές: Δυσχεράνθηκε - ακόμα περισσότερο και κατά τρόπο συνταγματικά ανεπίτρεπτο - η πρόσβαση του πολίτη στη Δικαιοσύνη, καθώς αυξήθηκε το σχετικό κόστος. Ως αποτέλεσμα, μειώθηκαν οι παραστάσεις σε Δικαστήρια, επομένως και τα αντίστοιχα δικηγορικά εισοδήματα και - κατά συνέπεια – περιορίστηκε σημαντικότατα η φορολογητέα ύλη… Επρόκειτο φυσικά για αναμενόμενη εξέλιξη της έλλειψης κεντρικού σχεδιασμού και συγκεκριμένης στόχευσης κατά τη χάραξη της φορολογικής πολιτικής, που εξαντλείται συστηματικά επί σειρά ετών στην εξυπηρέτηση αποκλειστικά και μόνο βραχυπρόθεσμων στόχων…
Η Συνεισφορά των Δικηγορικών Συλλόγων στα Κρατικά Έσοδα Παράλληλα, δεν πρέπει να παραγνωρίζεται το γεγονός ότι, όσον αφορά στις δικαστηριακές πράξεις, υφίσταται και λειτουργεί αποτελεσματικά και προς
όφελος του δημόσιου συμφέροντος μηχανισμός προκαταβολής φόρου επί των αμοιβών των Δικηγόρων, που εξασφαλίζει με αμεσότητα και διαφάνεια σημαντικά έσοδα για το Ελληνικό Δημόσιο. Ειδικότερα, επί των ακαθάριστων αμοιβών των Δικηγόρων, που αναγράφονται επί των γραμματίων προκαταβολής ως ποσά αναφοράς, για τις παραστάσεις που πραγματοποιούν ενώπιον των Δικαστηρίων, όπως και επί του μερίσματος που καταβάλλουν οι Δικηγορικοί Σύλλογοι στα μέλη τους, υπολογίζεται προκαταβολή φόρου με συντελεστή 15%, την οποία εισπράττουν και αποδίδουν ανά δίμηνο οι Δικηγορικοί Σύλλογοι, με ευθύνη μάλιστα των Προέδρων τους (άρθρο 20§7 Ν. 3943/2011, ΠΟΛ. 1210/2011 και, κατά το παρελθόν, άρθρο 7 Ν. 2753/1999). Με τον τρόπο αυτό, επιτυγχάνεται αφενός η είσπραξη δημόσιων εσόδων σε τακτική και συνεχή βάση (προκαταβολικά) και αφετέρου τηρείται απόλυτη διαφάνεια στην είσπραξη αυτών χάρη στην ανάθεση της σχετικής υποχρέωσης είσπραξης και απόδοσης στους Δικηγορικούς Συλλόγους. Πλήρη επιβεβαίωση της αποδοτικότητας του μέτρου αυτού αποτελούν τα σχετικά επίσημα στατιστικά στοιχεία: κατά το έτος 2011, μόνο ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών απέδω-
κατά το έτος 2011, μόνο ο Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών απέδωσε στο ανωτέρω πλαίσιο στο Ελληνικό Δημόσιο το ποσό των 14.121.081 ευρώ. Την τελευταία δε δεκαετία (2002 – 2011) ο ΔΣΑ έχει αποδώσει το συνολικό ποσό των 143.933.227 ευρώ.
σε στο ανωτέρω πλαίσιο στο Ελληνικό Δημόσιο το ποσό των 14.121.081 ευρώ. Την τελευταία δε δεκαετία (2002–2011) ο ΔΣΑ έχει αποδώσει το συνολικό ποσό των 143.933.227 ευρώ. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 58 του Κ.Φ.Ε., οι Δικηγόροι, όταν παρέχουν τις υπηρεσίες τους σε επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες, ΟΤΑ, ΝΠΔΔ, τράπεζες κ.λπ. και η ακαθά-
ριστη αμοιβή τους υπερβαίνει τα 300 ευρώ, υφίστανται επ’ αυτής παρακράτηση φόρου με συντελεστή 20%. Πρόκειται, επομένως, για έναν ακόμη μηχανισμό, που διασφαλίζει την άμεση και αποτελεσματική είσπραξη δημοσίων εσόδων αναφορικά με τις αμοιβές των Δικηγόρων. Τέλος, σημειώνεται ότι, παρά τις πρωτοφανείς συνθήκες οικονομικής ύφεσης και την ιλιγγιώδη αύξηση των επισφαλειών, η οποία παρατηρείται στην αγορά, από 01-012011 θεωρείται - όσον αφορά στη φορολογική τους επιβάρυνση - ότι οι Δικηγόροι «αποκτούν» εισόδημα και υποχρεούνται να εκδώσουν Απόδειξη Παροχής Υπηρεσιών με μόνη την ολοκλήρωση της παροχής των υπηρεσιών τους, ανεξαρτήτως εάν πράγματι εισέπραξαν ή όχι την αμοιβή τους. Κατά τον τρόπο αυτό, επιβαρύνονται με φόρο εισοδήματος, προκαταβολή φόρου και υποχρέωση καταβολής ΦΠΑ με συντελεστή 23% ασχέτως εάν έχουν πράγματι λάβει την αμοιβή τους. Γίνεται, επομένως, σαφές ότι οι Δικηγόροι όχι μόνο δεν φοροδιαφεύγουν, αλλά και υφίστανται τις αδυναμίες της αγοράς και επωμίζονται οικονομικά βάρη, χωρίς να διαθέτουν πάντοτε την πραγματική δυνατότητα καταβολής τους.
113
114
Η καθηµερινότητα της Δικηγορίας: Επάγγελµα πολυτελείας;
α) Οι συνθήκες άσκησης του Δικηγορικού επαγγέλματος Ελλιπείς υποδομές Ένα επάγγελμα αμιγώς επιστημονικής φύσης βιώνει καθημερινά μια Οδύσσεια, συνθλιβόμενο ανάμεσα σε γραφειοκρατικές και μη συμπληγάδες. Η έλλειψη υλικοτεχνικών υποδομών, η οποία πολλές φορές δημιουργεί καταστάσεις πρωτόγονες και μη ανεκτές από το μέσο πολίτη, δυσχεραίνει την καθημερινότητά μας. Υποβιβάζει την ποιότητα του λειτουργήματός μας και γκρεμίζει το μύθο της δικηγορίας ως επαγγέλματος δήθεν πολυτελείας. Οι σχετικές διεκδικήσεις μας είναι διεκδίκηση της αξιοπρέπειάς μας. Οι τριτοκοσμικές συνθήκες που επικρατούν σε πολλά κτήρια όπου στεγάζονται Δικαστήρια της χώρας αποτελούν ντροπή για ένα σύγχρονο κράτος και πλήττουν ανεπανόρθωτα το κύρος της Δικαιοσύνης ως θεσμού. Πολυνομία Το επίπεδο της νομικής σκέψης στη χώρα μας είναι διαχρονικά υψηλότατο και αντανακλάται και στην ποιότητα των εκδιδόμενων αποφάσεων. Οι Έλληνες νομικοί (Δικαστικοί Λειτουργοί, Ακαδημαϊκοί και Δικηγόροι) διαθέτουν υψηλού επιπέδου κατάρτιση και δεν υστερούν σε τίποτα των Ευρωπαίων συναδέλφων τους. Επομένως, η ποιότητα της απονεμόμενης Δικαιοσύνης στη χώρα δεν εμφανίζει έλλειμμα.
Αντίθετα, ένας παράγοντας που δυσχεραίνει την ορθή και αποτελεσματική λειτουργία του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης είναι η ύπαρξη πολυνομίας, δηλαδή η παράλληλη ύπαρξη πολλών, διαφορετικών και συχνά αποκλινουσών μεταξύ τους διατάξεων αναφορικά με τη ρύθμιση του ίδιου ζητήματος, συνήθως μάλιστα δίχως να έχει προηγηθεί κωδικοποίησή τους. Η πολυνομία καθιστά ευχερέστερη τη νομοθετική αυθαιρεσία και αυτή με τη σειρά της καλλιεργεί τη διόγκωση του φαινομένου της γραφειοκρατίας που αποτελεί βαρύτατο νόσημα του κρατικού οργανισμού. Επιτείνει το δυστυχώς όχι σπάνιο φαινόμενο της νομοθετικής ασάφειας, και κατ’ αποτέλεσμα, δυσχεραίνει την ίδια τη διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης και το έργο των εμπλεκόμενων σε αυτήν φορέων. Βραδύτητα στην απονομή της Δικαιοσύνης που αγγίζει τα όρια της αρνησιδικίας Η παροχή έννομης προστασίας υπό τη μορφή της αναγνώρισης της δυνατότητας του πολίτη να προσφύγει στη Δικαιοσύνη περιβάλλεται συνταγματικής κατοχύρωσης και προστασίας. Ωστόσο, με θλίψη διαπιστώνουμε
115
ότι στην πράξη η προσφυγή στη Δικαιοσύνη δεν εγγυάται την πλήρη αποκατάσταση της επελθούσας βλάβης και την αποτελεσματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων του προσφεύγοντος, τουλάχιστον όχι πάντα σε βαθμό ικανοποιητικό. Η δυσμενής αυτής εξέλιξη οφείλεται κατά κύριο λόγο στις μεγάλες καθυστερήσεις σε όλα τα στάδια της διαδικα-
σίας,∙ από τον προσδιορισμό της δικασίμου μιας υπόθεσης, μέχρι την εκδίκασή της, την έκδοση απόφασης, αλλά και την καθαρογραφή της. Ως απόλυτα ενδεικτικό στοιχείο των ρυθμών με τους οποίους κινείται η διαδικασία απονομής της Δικαιοσύνης στη χώρα σημειώνουμε πως πάνω από τα 2/3 των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν
116
εκδοθεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Ελλάδας αφορούν καθυστερήσεις απονομής Δικαιοσύνης. Πράγματι, οι καταδίκες είναι αλλεπάλληλες και η έκδοσή τους αποτυπώνει μια πραγματικότητα που προσβάλλει το νομικό μας πολιτισμό και πλήττει βαθύτατα την έννοια του κράτους δικαίου. Ας μην ξεχνάμε ότι η βασική συνέπεια η οποία προκύπτει εξαιτίας της έκδοσης μιας καταδικαστικής για την Ελλάδα απόφασης είναι η υποχρέωση της χώρας μας για την καταβολή αποζημιώσεων στους προσφεύγοντες, που κυμαίνονται συνήθως από τρεις έως δεκατρείς χιλιάδες ευρώ για κάθε προσφεύγοντα. Σε πρόσφατη μάλιστα απόφασή του (Μιχελιουδάκης κατά Ελλάδας, Απρίλιος 2012) το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων χαρακτηρίζει το εν λόγω ζήτημα «συστημικό πρόβλημα», σημειώνει ότι η κατάσταση που επικρατεί είναι πλήρως ασυμβίβαστη με όσα προβλέπει η Σύμβαση Προστασίας Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, και καλεί τη χώρα μας να λάβει εντός ενός έτους μέτρα για την αντιμετώπισή του, υπό την παρακολούθηση της Επιτροπής των Υπουργών του Συμβουλίου της Ευρώπης. Στην ίδια απόφαση παρατίθενται στοιχεία, σύμφωνα με τα
οποία ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου εκκρεμούν για εκδίκαση πάνω από 250 υποθέσεις που αφορούν στη μεγάλη διάρκεια της ποινικής διαδικασίας, εκ των οποίων 50 και πλέον αφορούν ποινικές υποθέσεις. Υπογραμμίζεται επίσης ότι από το 2001 μέχρι και το 2011 το Δικαστήριο έχει εκδώσει πάνω από 300 καταδικαστικές αποφάσεις για παραβίαση του δικαιώματος προσφυγής σε μία δίκαιη και εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος δίκη. Παράλληλα, χαρακτηρίζονται όλως ατελέσφορες οι προσπάθειες που καταβάλλει μέχρι σήμερα η χώρα μας για την αντιμετώπιση της βραδύτητας στην απονομή της Δικαιοσύνης και σημειώνεται ότι τα μέτρα που λαμβάνονται στην Ελλάδα, όπως είναι η αύξηση του αριθμού των δικαστών, η κατασκευή καινούργιων δικαστηρίων και η μηχανοργάνωση των δικαστικών μητρώων, δεν οδηγούν εντέλει στην επίλυση του συστημικού αυτού προβλήματος. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επίσης στηλιτεύει το γεγονός ότι δεν υπάρχουν στην Ελλάδα δικαστήρια, στα οποία να μπορεί να καταφύγει κάποιος διαμαρτυρόμενος για την υπερβολική διάρκεια της δίκης του ή των ποινικών εναντίον του διαδικασιών. Πλέον, με τα άρθρα 53-58 του ν. 4055/2012 «για τη δίκαιη δίκη και την εύ-
λογη διάρκεια αυτής», η Πολιτεία – αναγνωρίζοντας το υπαρκτό πρόβλημα, επιχειρεί να το αμβλύνει και να αποκαταστήσει την καταστρατήγηση βασικών συνταγματικά κατοχυρωμένων δικαιωμάτων των πολιτών – καθιερώνει τη δυνατότητα άσκησης αίτησης εκ μέρους του διαδίκου με αίτημα τη δίκαιη ικανοποίησή του λόγω υπέρβασης της εύλογης διάρκειας της διοικητικής δίκης. Ευελπιστώντας η εν λόγω διάταξη να εφαρμοστεί και στην πράξη και να μην παραμείνει κενό γράμμα, δεν μπορούμε παρά να σημειώσουμε την αναγκαιότητα επέκτασης της εφαρμογής της και στους τομείς της πολιτικής και ποινικής διαδικασίας, έτσι ώστε να αποτραπεί πλήρως η φαλκίδευση των δικαιωμάτων του μέσου πολίτη και να αποκατασταθεί η ακώλυτη πρόσβασή του στη Δικαιοσύνη. Η κατάσταση που προαναφέρθηκε διογκώνεται ολοένα και περισσότερο, κυρίως με ευθύνη της Πολιτείας, η οποία εθελοτυφλεί και δεν αντιμετωπίζει δυναμικά και αποτελεσματικά τα υπαρκτά προβλήματα του κλάδου. Οι διαπιστώσεις, όσο και αν δεν επαρκούν για την αντιμετώπιση του ζητήματος, δεν παύουν να σοκάρουν και να μας προβληματίζουν, ιδίως δε από τη στιγμή που διατυπώνονται από τον πλέον αρμόδιο σε θεσμικό επίπεδο Υπουργό
...πάνω από τα 2/3 των καταδικαστικών αποφάσεων που έχουν εκδοθεί από το Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων κατά της Ελλάδας
Δικαιοσύνης, Διαφάνειας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Ο πρώην Υπουργός κ. Μιλτιάδης Παπαϊωάννου σε πρόσφατη συζήτηση στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή παρέθεσε τα εξής στοιχεία που καταδεικνύουν τη βραδύτητα με την οποία κινείται η Δικαιοσύνη στις μέρες μας. Εντελώς ενδεικτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, το Φεβρουάριο του έτους 2012 εκκρεμούσαν: στην Εισαγγελία Εφετών Αθηνών περίπου 5.500 κακουργήματα και στο Ελεγκτικό Συνέδριο 30.365 υποθέσεις. Παράλληλα, τον Ιούλιο του έτους 2011 εκκρεμούσαν στα Διοικητικά Δικαστήρια 466.219, εκ των οποίων οι 165.000 υποθέσεις αφορούσαν φορολογικά και τελωνειακά ζητήματα, ενώ στα πολιτικά δικαστήρια κατά την περίοδο 20102011 κατατέθηκαν 196.623 αγωγές, γεγονός που αποδεικνύει τη συσσώρευση δικαστηριακής ύλης κατά τρόπο όλως αναντίστοιχο με τις δυνατότητες και τις υποδομές του δικαστηριακού συστήματος της χώρας. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα ασφαλιστικά μέτρα προσδιορίζονται για εκδίκαση ένα τετράμηνο από τη στιγμή της κατάθεσης του δικογράφου, οι εργατικές υποθέσεις προσδιορίζονται να συζητηθούν το 2014, τα συναινετικά διαζύγια το 2013 και τα εμπορικά ζητήματα προσδιορίζονται για το Φεβρουάριο του 2015… Άλλο βέβαια κεφάλαιο, εξίσου θλιβερό, αποτελεί ο χρόνος έκδοσης των
117
αφορούν καθυστερήσεις απονομής Δικαιοσύνης!
αποφάσεων που είναι σε πολλές περιπτώσεις αδικαιολόγητα μακρύς και διαιωνίζει την κατάσταση της οιονεί αρνησιδικίας στην οποία έχει περιέλθει το σύστημα απονομής της Δικαιοσύνης στη χώρα μας. Η ανάγκη για την άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης που μόλις περιγράφηκε είναι επιτακτική και συνιστά εθνικό και ιστορικό χρέος. Αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση μιας δημοκρατικά δομημένης πολιτείας και όλων των θεσμικών παραγό-
ντων που αναπτύσσουν δράση στα πλαίσιά της, καθώς δεν μπορεί πλέον να γίνεται αποδεκτή η – κατά τρόπο συνταγματικά ανεπίτρεπτο – φαλκίδευση των δικαιωμάτων του μέσου πολίτη. Επιβάλλεται να καταστεί αντιληπτό
ότι η καθυστέρηση στην απονομή της Δικαιοσύνης, τραυματίζει έτι περαιτέρω την ίδια την ποιότητα της Δημοκρατίας και, κατά συνέπεια, – ειδικά σε μια γενικευμένη περίοδο αμφισβήτησης και απαξίωσης
των θεσμών – συμβάλλει στο έλλειμμά της, δεν αποκαθιστά το τρωθέν κύρος της και δεν βοηθά έτσι ώστε να ανακτήσουν οι πολίτες την από καιρό απωλεσθείσα εμπιστοσύνη τους προς το κράτος δικαίου.
ΤΑ Μ.Μ.Ε. ΑΠΟΚΑΛΥΠΤΟΥΝ...
118
Η δικαιοσύνη είδος πολυτελείας και οι δικηγόροι σε απόγνωση
www.skouzekaifolonos.gr (19/4/2012), aναδημοσίευση από http://www.taxydromos.gr «Το παρακάτω άρθρο το βρήκαμε στον "Ταχυδρόμο του Βόλου" και μολονότι είναι βέβαιο ότι μας αφορά όλους (τουλάχιστον τους αυτοαπασχολούμενους και τους νέους), προβληματιστήκαμε αρκετά αν θα έπρεπε να το αναδημοσιεύσουμε λόγω των εορτών και του ήδη ζοφερού κλίματος που ζούμε και που συνειδητά θα προσπαθήσουμε να ξεχάσουμε τις επόμενες ημέρες. Τελικά όμως, επειδή επικράτησε η άποψη ότι όσο πιο σκληρή είναι η πραγματικότητα, τόσο πιο επιβεβλημένο είναι να τη συζητάμε ανοικτά , το αναδημοσιεύουμε με την επισήμανση ότι το άρθρο αυτό είναι ιδιαίτερα ενδιαφέρον γιατί, εκτός των άλλων, περιέχει συγκεκριμένα στοιχεία από τα οποία φαίνεται ότι η δικαιοσύνη κατάντησε είδος πολυτελείας και είναι πλέον προσιτή μόνο στους πλούσιους (τα ίδια στοιχεία θα ήταν χρήσιμο να δημοσιευθούν και από άλλους συλλόγους)».
Στους διαδρόμους των δικαστηρίων, λίγο πριν οι υποθέσεις τους φτάσουν στο ακροατήριο, τα «πηγαδάκια» δίνουν και παίρνουν. Αντίδικοι επιχειρούν να έρθουν σε συμβιβασμό και να εγκαταλείψουν τη δικαστική διαμάχη. Οι θιγόμενοι... προτιμούν να έρθουν ακόμη και σε συμβιβασμό «πείνας», προκειμένου να γλυτώσουν από τα χρήματα που θα χρειαστεί να καταβάλουν για τα παράβολα της δίκης και τη νομική τους υποστήριξη. Πλήθος υποθέσεων των πολιτικών αλλά και ποινικών δικαστηρίων δεν φτάνουν εξαιτίας της οικονο-
μικής αδυναμίας σε ακροαματική διαδικασία. Είτε επέρχεται συμβιβασμός είτε ο ενάγων ή ο μηνυτής αποσύρεται, καθώς δεν μπορεί να σηκώσει το βάρος των δικαστικών εξόδων. Η μείωση των υποθέσεων για τους δικηγόρους και κατά συνέπεια ο δραματικός περιορισμός των εσόδων τους αντικατοπτρίζεται στο φόρο ύψους 15% που καταβάλλεται για τις παραστάσεις. Από το φόρο προκύπτουν ξεκάθαρα τα συμπεράσματα για τη μεγάλη συρρίκνωση των εισοδημάτων των δικηγόρων, οι οποίοι μαζί με τους
υπόλοιπους κλάδους έχουν βρεθεί στη «δίνη» της δυσμενούς οικονομικής συγκυρίας. Τα στοιχεία είναι αποκαλυπτικά για την απώλεια των παραστάσεων από έτος σε έτος. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Δικηγορικού Συλλόγου Βόλου το 2007 καταβλήθηκε φόρος ύψους 732.00 ευρώ, το 2008 μειώθηκε στις 706.000 ευρώ, το 2009 στις 625.000 ευρώ, ενώ το 2010 περιορίστηκε στο ποσό των 575.000 ευρώ. Τα στοιχεία δείχνουν ότι τα έσοδα στη διάρκεια της τετραετίας περιορίστηκαν κατά 21,4%, ενώ η κατάσταση δείχνει τάσεις επιδείνωσης. Ισχυρό οικονομικό πλήγμα δέχθηκαν τους πρώτους μήνες του 2011, οι δικηγόροι του Βόλου, εξαιτίας και της δίμηνης περίπου αποχής από τα καθήκοντά τους, με αποτέλεσμα να «παγώσει» κάθε δραστηριότητα στα γραφεία τους και τα εισοδήματά τους να περιοριστούν στο ελάχιστο. Συγκεκριμένα, ενώ το πρώτο δίμηνο του 2010 ο φόρος που αποδόθηκε για τις παραστάσεις δικηγόρων του Βόλου ανήλθε στις 122.000 ευρώ, το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2011 έφτασε μόλις τις 52.000 ευρώ. Τα στοιχεία καταρρίπτουν τυχόν
β) Ωράριο Δικηγόρου Είναι αδιαμφισβήτητο πως το Δικηγορικό επάγγελμα δεν γνωρίζει ωράρια. Η φύση της εργασίας απαιτεί από το Δικηγόρο να βρίσκεται σε διαρκή εγρή-
γορση και ετοιμότητα, έτσι ώστε να είναι σε θέση να διαχειριστεί αποτελεσματικά τα συμφέροντα του εντολέα του, ανταποκρινόμενος σε κάθε σχετιζόμενη με νομικό ζήτημα ανάγκη του, όποτε και αν αυτή ανακύψει. Όσο και αν το
κόστος που συνεπάγεται η εν λόγω ενασχόληση δεν μπορεί να αποτυπωθεί με οικονομικά μεγέθη, ένα είναι βέβαιο: η διασφάλιση της αμοιβής του Δικηγόρου δεν αποτελεί συντεχνιακή αλλά θεσμική κατάκτηση, που διαφυλάσ-
εκτιμήσεις ότι οι δικηγόροι ευημερούν και ο κλάδος τους έχει μείνει ανεπηρέαστος από την οικονομική κατάσταση της κοινωνίας. «Οι δικηγόροι είναι κομμάτι της κοινωνίας και δέχεται τις επιπτώσεις της», επισήμανε νομικός σύμβουλος του Βόλου, λέγοντας ότι η δραματική μείωση της δικηγορικής ύλης αποτελεί απόρροια της οικονομικής στενότητας των εντολέων. Αρκετοί δικηγόροι μιλούν για σοβαρά προβλήματα επαγγελματικής και οικονομικής επιβίωσης, καθώς η προσφυγή στη Δικαιοσύνη έχει μετατραπεί σε δυσβάσταχτη επιλογή για την πλειοψηφία των πολιτών και πρωτίστως για τους οικονομικά ασθενέστερους. Η κατάσταση είναι τόσο δραματική, που υπάρχουν περιπτώσεις πολιτών οι οποίοι προτιμούν να καθίσουν στο εδώλιο χωρίς συνήγορο υπεράσπισης, καθώς δεν είναι σε θέση να πληρώσουν τα δικαστικά έξοδα. Το ίδιο κόστος είναι εκείνο που αποτρέπει πολίτες να προσφύγουν στη δικαιοσύνη, ακόμη και στην περίπτωση που έχουν όλο το δίκιο με το μέρος τους. Η πτώση στην οικοδομή Ενας από τους πλέον παραδοσιακούς επαγγελματικούς κλάδους ταρακουνιέται συθέμελα από το
δυνατό χτύπημα που έχει δεχθεί ο κατασκευαστικός κλάδος. Η κρίση οδήγησε την κτηματαγορά στο «ψυγείο» και για τους δικηγόρους δημιουργήθηκαν νέα δύσκολα δεδομένα. Στον πάλαι ποτέ πανίσχυρο κλάδο των νομικών δέχονται τα... απόνερα της δραματικής μείωσης της οικοδομικής δραστηριότητας μαζί με χιλιάδες άλλους επαγγελματίες και εργαζόμενος. Δίχως νέες οικοδομές και πωλήσεις ακινήτων δεν υπάρχουν συμβόλαια, δίχως συμβόλαια δεν υπάρχουν εισοδήματα, σχολιάζουν νομικοί κύκλοι του Βόλου. Μαζί με τις λιγότερες παραστάσεις στα δικαστήρια, η μείωση του αριθμού των συμβολαίων αγοραπωλησίας ακινήτων δημιουργεί ένα άσχημο κλίμα, που προβληματίζει έντονα τον κλάδο των δικηγόρων. «Σαφώς και η οικονομική κρίση έχει χτυπήσει την πόρτα των δικηγορικών γραφείων. Τα αποτελέσματα είναι εμφανή και από τις φοροεισπράξεις των διπλοτύπων», σχολίαζε γνωστός δικηγόρος. Ο ίδιος πρόσθετε ότι «γύρω από την οικοδομή κινείται όλο το σύμπαν». Δεν πωλούνται διαμερίσματα, δεν γίνονται συμβόλαια και οι υπηρεσίες που παρέχει ο δικηγόρος γύρω από την αγορά ακινήτων έχουν πε-
ριορισμένη ζήτηση. «Τα συμβόλαια είναι ελάχιστα. Οι δικηγόροι «στενάζουν». Εντολείς ζητούν χρόνο ακόμη και για να πληρώσουν 50 ευρώ και οι εισπράξεις παρουσιάζουν κατακόρυφη πτώση, ενώ τα έξοδα των γραφείων τρέχουν», σχολιάζουν δικηγόροι. Σε γενικές γραμμές η δικηγορική ύλη έχει συρρικνωθεί συνεπεία της αδυναμίας που δηλώνουν οι πολίτες απέναντι στην κάλυψη των εξόδων. Υπάρχουν πελάτες δικηγόρων που δεν έχουν να καταβάλουν τα χρήματα που απαιτούνται, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις δικηγορικά γραφεία αναγκάζονται να δουλέψουν επί πιστώσει, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για υποθέσεις παλιών πελατών τους. Και αν οι παλαιότεροι δικηγόροι με κατοχυρωμένη πελατεία αντιμετωπίζουν τα δικά τους οικονομικά προβλήματα, εκείνοι που περνούν ημέρες «ισχνών αγελάδων» είναι οι νέοι στο στίβο της δικηγορίας. Οι νέοι δικηγόροι, κυρίως όσοι ξεκίνησαν τα τελευταία χρόνια τα πρώτα βήματα της επαγγελματικής σταδιοδρομίας κάτω από εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες, δοκιμάζουν καθημερινά τις αντοχές τους.
119
σει το ρόλο του λειτουργήματος, αποτρέποντας την εμπορευματοποίησή του. γ) Δικηγορικές αμοιβές Σύμφωνα με όσα επιχειρούν να μας πείσουν εξωθεσμικοί παράγοντες, η πρόβλεψη του ύψους των καταβλητέων ανά περίπτωση και εργασία δικηγορικών αμοιβών αποτελεί δήθεν ανασχετικό παράγοντα στην προσπάθεια επίτευξης ανταγωνιστικότητας της οικονομίας. Και όμως, στόχος τους είναι να αντικατοπτρίζουν το κόστος των παρεχόμενων νομικών υπηρεσιών, δίνοντας στον πολίτη τη δυνατότητα μιας αξιοπρεπούς εκπροσώπησης και δικαστικής του προστασίας με αξιώσεις. Παράλληλα, αποτελούν βασική πηγή άντλησης της φορολογητέας ύλης και, κατά συνέπεια, εσόδων για τα κρατικά ταμεία. Η πρόβλεψή τους μάλιστα συνέχεται αναγκαία με το ρόλο του Δικηγόρου ως άμισθου δημόσιου λειτουργού. Η άσκηση του λειτουργήματος με γνώμονα τη μειοδοτική προσφορά αναφορικά με την αμοιβή για την καταβαλλόμενη εργασία δεν προάγει την έννοια της Δικαιοσύνης. Μοιραία τίθεται το ερώτημα: Θα μπορούσε άραγε να σταθεί και να λειτουργήσει ένα σύστημα
Ο νέος Δικηγόρος αποτελεί, κατά κοινή πλέον ομολογία, τον πιο σκληρά εργαζόμενο επιστήμονα υπό συνθήκες μάλιστα και ωράρια εξαντλητικά, εγκλωβισμένος σε μια κάκιστη μορφή υπαλληλοποίησης, δίχως κατοχύρωση στοιχειωδών δικαιωμάτων.
απονομής της Δικαιοσύνης, και γενικότερα ένα κράτος δικαίου, όταν οι Δικαστικοί Λειτουργοί του δεν θα επιλέγονταν με συγκεκριμένα κριτήρια αλλά με μειοδοτική προσφορά σε σχέση με το ύψος του μισθού τους; Τι κινδύνους θα σήμαινε μια τέτοια επιλογή για την ανεξαρτησία,
την ακεραιότητα και την αποτελεσματικότητα του συστήματος απονομής της Δικαιοσύνης; Μήπως θα ισοδυναμούσε με υποβάθμιση του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών και της ίδιας της ποιότητας της απονεμόμενης Δικαιοσύνης; δ) Ειδικές πληθυσμιακές ομάδες Δικηγόρων Ουδεμία νομοθετική πρόβλεψη έχει ληφθεί για τη βελτίωση της θέσης ειδικών πληθυσμιακών ομάδων Δικηγόρων, οι οποίες χρήζουν ειδικής και προσεκτικής μεταχείρισης. Η γυναίκα και μητέρα Δικηγόρος Η γυναίκα και μητέρα Δικηγόρος καλείται να ανταπεξέλθει στις σκληρές συνθήκες άσκησης του λειτουργήματός μας, ενώ την ίδια στιγμή έρχεται αντιμέτωπη με τις αυξημένες οικογενειακές υποχρεώσεις που συνεπάγεται η σύγχρονη κοινωνία και οι ρυθμοί ζωής. Την άμβλυνση των εν λόγω δυσχερειών καλούνται –ελλείψει σχετικών πρωτοβουλιών της Πολιτείας– να την αναλάβουν οι κατά τόπους Δικηγορικοί Σύλλογοι, με κύριους στόχους τη βελτίωση της θέσης της ειδικής αυτής κατηγορίας συναδέλφων και το μη παραγκωνισμό της από το
120
ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΙΚΟ ΚΑΘΕΣΤΩΣ ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ
ΚΥΡΙΑ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΙΚΤΑ 1232,6 1232,6 566,76 566,76 ΚΑΘΑΡΑ 1120 1092 543 531
ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΞΗ ΜΙΚΤΑ 483,6 483,6 278 278 ΚΑΘΑΡΑ 387 387 250 250
ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ (40 ΕΤΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ & 65 ΕΤΩΝ ΚΑΙ ΑΝΩ) ΠΛΗΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΗ (40 ΕΤΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ & ΚΑΤΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ) ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ (23 ΕΤΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ & 65 ΕΤΩΝ) ΜΕΙΩΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΞΗ (23 ΕΤΗ ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ ΚΑΤΩ ΤΩΝ 65 ΕΤΩΝ)
επάγγελμά μας εξαιτίας της αδυναμίας της να ανταπεξέλθει στις δυσκολίες. Προς την κατεύθυνση αυτή κινείται η πρόσφατη πρωτοβουλία του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου μας, που αποσκοπεί στην παροχή οικονομικής αρωγής σε μητέρες Δικηγόρους για τις δαπάνες που καταβάλλουν σε βρεφονηπιακούς σταθμούς. Ο συνταξιούχος Δικηγόρος Ο συνταξιούχος Δικηγόρος, από την άλλη πλευρά, καταλήγει –έπειτα από μία μακρά περίοδο σημαντικής προσφοράς, καταπόνησης και οικονομικών θυσιών– να εξαρτάται η διαβίωσή του από τη λήψη μιας πενιχρής σύνταξης, κατά πλήρη καταστρατήγηση κάθε έννοιας ανταποδοτικότητας αναφορικά με την προηγηθείσα συνεισφορά του στα ταμεία των ασφαλιστικών του φορέων.
Ο έμμισθος Δικηγόρος Ο Δικηγόρος με έμμισθη εντολή δεν θα πρέπει να γίνεται αντιληπτός παρά ως ένας εργαζόμενος στον οποίο επιβάλλεται να διασφαλίζονται οι προβλεπόμενες από το νόμο συνθήκες ώστε να ασκεί το λειτούργημά του και να μην υποβιβάζεται η προσφορά της επιστημονικής εργασίας του. Η διασφάλιση κατώτατων αμοιβών αποτρέπει την «υπαλληλοποίησή» του υπό συνθήκες εξοντωτικού και αθέμιτου ανταγωνισμού. Η αναζήτηση μειοδοτικών προσφορών απαξιώνει το έργο του Δικηγόρου και καταλήγει να ευνοεί τη συγκέντρωση πλούτου και δικηγορικής ύλης στα χέρια των ολίγων που έχουν προσβάσεις σε κέντρα ευνοιοκρατίας που προωθούν τις προσλήψεις. Ο ασκούμενος και νέος Δικηγόρος Κατά πλήρη παραμερισμό κάθε έννοιας ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας, όχι
μόνο δεν ενθαρρύνονται (μέσω π.χ. επιχορηγήσεων, δανειοδοτήσεων και φορολογικών ατελειών) οι νέοι επιστήμονες Δικηγόροι στα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα ώστε να ορθοποδήσουν αυτόνομα και να χαράξουν μία πορεία που θα αποτρέπει τη διαρκή και επί χρόνια υπαλληλοποίησή τους, αλλά αντίθετα επιδεινώνεται η οικονομική τους κατάσταση μέσω της επιβάρυνσής τους με πρόσθετα και δυσανάλογα της θέσης τους βάρη, σύμφωνα και με όσα προαναφέρθηκαν. Ο νέος Δικηγόρος αποτελεί, κατά κοινή πλέον ομολογία, τον πιο σκληρά εργαζόμενο επιστήμονα υπό συνθήκες μάλιστα και ωράρια εξαντλητικά, εγκλωβισμένος σε μια κάκιστη μορφή υπαλληλοποίησης, δίχως κατοχύρωση στοιχειωδών δικαιωμάτων, όπως είναι η κατώτατη αμοιβή και η κάλυψη των ασφαλιστικών του εισφορών.
121
. . . Κ Α Ι
Η
Α Λ Λ Η
Π Λ Ε Υ ΡΑ
Τ Η Σ
Στο Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών λειτουργεί από το 1932 το Ταμείο Περιθάλψεως, τα έσοδα του οποίου προκύπτουν από τα μισθώματα από την εκμίσθωση ενός οικοπέδου που κληροδότησε στο Σύλλογο ο αείμνηστος συνάδελφος Ζ. Σ. Οικονόμου. Σκοπός του Ταμείου αυ-
τού, σύμφωνα με τον κανονισμό του, είναι η παροχή προσωρινών χρηματικών βοηθημάτων στους Δικηγόρους λόγω ασθένειας ή άλλου προσωπικού ή οικογενειακού ατυχήματος και η παροχή χρηματικών βοηθημάτων στις οικογένειες θανόντων απόρων Δικηγόρων.
122
« Π Ρ Ο Ν Ο Μ Ι ΟΥ ΧΟΥ »
Στα αποσπάσματα των αιτήσεων που εντελώς ενδεικτικά παραθέτουμε αποτυπώνεται ένα μέρος των προβλημάτων τα οποία συνθέτουν την αληθή εικόνα ενός όχι ασήμαντου αριθμού Δικηγόρων, οι οποίοι –μη διαθέτοντας επαρκή
Δ Ι Κ Η ΓΟ Ρ Ι Α Σ
εισοδήματα– καταλήγουν να ζητούν τη βοήθεια των ολίγων εκατοντάδων ευρώ που μπορεί να τους προσφέρει το Ταμείο Περιθάλψεως, σε μια προσπάθεια να αντιμετωπίσουν τις καθημερινές ανάγκες βιοπορισμού τους…
123
124
Κοινωνική-πολιτιστική και επιστηµονική δράση ΔΣΑ
Χορωδία Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
ΔΣΑ. Τα μέλη της, μαχόμενοι Δικηγόροι, κατορθώνουν να περικόπτουν λίγο από τον πολύτιμο χρόνο τους και να τον αφιερώνουν σε ένα μελωδικό ταξίδι, τραγουδώντας αυθεντικά Παραδοσιακά Δημοτικά τραγούδια, Ρεμπέτικα, Βυζαντινά μέλη και Έντεχνα τραγούδια. Ο αρχικός πυρήνας αρκετών μουσικόφιλων συναδέλφων που σχηματίστηκε το 1994, με το πέρασμα του
Χορωδία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών σε Διδασκαλία και Διεύθυνση του Δικηγόρου και Καθηγητή Μουσικής κ. Δημήτρη Καρούζου, συμπληρώνει φέτος μία 18ετή παρουσία προσφοράς και δράσης στα πλαίσια του
Η
χρόνου μεγάλωσε και οδηγήθηκε στο σχηματισμό της Βυζαντινής Χορωδίας του Δικηγορικού Συλλόγου Αθήνας, η οποία στη συνέχεια μετεξελίχθηκε στη γνωστή σε όλους μας Χορωδία του ΔΣΑ υπό τη σημερινή της μορφή, η οποία έχει σωματειακή οργάνωση και διοικείται από εκλεγμένο Διοικητικό Συμβούλιο. Στα 18 χρόνια της παρουσίας της στα πολιτιστικά δρώμενα του ΔΣΑ, η Χορωδία του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών καταγράφει μία ιστορική και σημαντική δράση με πολύπλευρη πολιτιστική και κοινωνική προσφορά, άλλοτε διοργανώνοντας και άλλοτε συμμετέχοντας σε πληθώρα εκδηλώσεων, μεταξύ των οποίων είναι αυτές του ΔΣΑ και των Δικαστικών Ενώσεων για την έναρξη του κάθε νέου δικαστικού έτους αλλά και λοιπές εορταστικές - επετειακές των ίδιων συνδιοργανωτών, της Ολομέλειας των Προέδρων των Δικηγορικών Συλλόγων Ελλάδος, σειράς Δήμων της χώρας, Δικηγορικών Συλλόγων της Ελλάδας (Πειραιά, Μεσολογγίου, Πρεβέζης, κλπ), στο Οικουμενικό Πατριαρχείο, στην Ιστορική Μονή Βαλουκλή, αλλά και αντίστοιχες εκδηλώσεις στα Σωφρονιστικά Καταστήματα Αυλώνας, Κορυδαλλού, Τίρυνθας, Ελαιώνα, στο Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, χρωματίζοντας μουσικά και
125
μελωδικά πλήθος συναντήσεων του νομικού, και όχι μόνο, κόσμου της χώρας. Η Χορωδία του ΔΣΑ προγραμματίζει, εκτός των άλλων, να πραγματοποιήσει εκδηλώσεις και στην όπου γης Ομογένεια, αλλά και σε Συλλόγους που έχουν ως στόχο τους να είναι κοντά σε άτομα με ειδικές ανάγκες και
σε άλλες ευπαθείς ομάδες συνανθρώπων μας. Η Χορωδία του ΔΣΑ έχει ηχογραφήσει και κυκλοφορήσει το 2009 το cd με τον τίτλο «Μουσικός Περίπλους» και ήδη ηχογραφεί το δεύτερο cd της με τον τίτλο «Παρίστανται διά ... ασμάτων». http://www.xorodia-dsa.gr/
Τ
126
Harmonia Juris Χορωδία Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών
ο Πρόγραμμα Ποικίλης Μουσικής Έκφρασης του ΔΣΑ Harmonia Juris λειτουργεί από το 2006 και περιλαμβάνει την Πολυφωνική Μικτή Χορωδία Harmonia Juris, αποτελούμενη από 50 μέλη, και τις Θεματικές Ομάδες Μουσικής Έκφρασης Harmonia Juris. Και στα δύο αυτά σχήματα συμμετέχουν Δικηγόροι. Οι Θεματικές Ομάδες Harmonia Juris στελεχώνονται από τα μέλη της Χορωδίας με τις εξής ενότητες: λυρικό τραγούδι και κλασική μουσική, δημοτική και παραδοσιακή μουσική, παλιά ελληνικά τραγούδια, μεγάλοι Έλληνες δημιουργοί του έντεχνου, λαϊκό, ρεμπέτικο τραγούδι και ξένο ρεπερτόριο κάθε είδους. Υπεύθυνη Οργάνωσης και Εκπρόσωπος των δύο σχημάτων, Χορωδίας και Θεματικών Ομάδων, είναι η Δικηγόρος κα. Μαρία Ρενιέρη-Γιαννοπούλου. Η Harmonia Juris ερμηνεύει πολυφωνικά ένα ευρύτατο ρεπερτόριο κλασικών, σύγχρονων, Ελλήνων και ξένων συνθετών. Τη διδασκαλία και Μουσική Διεύθυνσή της έχει ο Μαέστρος κ. Γιάννης Βρυζάκης, ενώ τη διοίκησή της ασκούν τα μέλη της ανά διετία εκλεγόμενης επιτροπής.
Στα 6 χρόνια της πολύπλευρης δράσης της, η Χορωδία του ΔΣΑ Harmonia Juris – εκτός από συμμετοχές της σε διάφορες εκδηλώσεις – έχει πραγματοποιήσει δικές της παραστάσεις-παραγωγές Λόγου και Μουσικής, απευθυνόμενες στο ευρύ κοινό με θέμα πάντοτε ένα επίκαιρο κοινωνικό ζήτημα και σκοπό να μεταφέρει ένα μήνυμα προς την κοινωνία, όπως π.χ. το 2007 με τίτλο «Στο δάσος της καρδιάς μας», το 2008 «Πάμε σαν άλλοτε», το 2009 «Στον καιρό των GOLDEN BOYS..», το 2010 «Kάποτε θα ’ρθουν να σου πουν...», το 2012 «Ελλάδα, Αγάπη μου...» και πρόσφατα «Της Δικαιοσύνης Ήλιε...», μια κοινή Συναυλία Αλληλεγγύης με τη Χορωδία του Δικηγορικού Συλλόγου Παρισίων CANTΑ LEX. Τα μέλη που ανήκουν στο Πρόγραμμα προετοιμάζουν για το κοινό εκδηλώσεις υψηλών μουσικών απαιτήσεων φροντίζοντας – μεταξύ άλλων – για την ενδυνάμωση των δεσμών συνεργασίας και αλληλεγγύης με Ευρωπαϊκούς Δικηγορικούς Συλλόγους και αποκαλύπτοντας μία επιπλέον εικόνα του Δικηγόρου – πέρα από τη στενά επαγγελματική – εκείνη ενός ανθρώπου με καλλιέργεια, ανήσυχο πνεύμα και κοινωνικές αναζητήσεις. http://www.harmoniajuris.gr/
127
ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ
nfPI041KO
Ν
ο
rNOMHI-fnIKOINONIAI
ΚΑΙ fNHMfPOIHI
rlA ΤΟ 41KHrOPO
Ι
Σ
Ο Ι
Βήμα αποτύπωσης προβληματισμών και σκέψεων, όχι μόνο για τα δικηγορικά δρώμενα, αλλά και για επίκαιρα κοινωνικά και πολιτικά ζητήματα ευρύτερου ενδιαφέροντος, αποτελούν
Ε Κ Δ Ο Σ Ε Ι Σ
Τ Ω Ν
Τεύχος20
;' - .~
_ο=--""
-~ II==----
~
διαχρονικά οι περιοδικές εκδόσεις ομάδων μαχόμενων Δικηγόρων της Αθήνας. Οι δραστήριοι συντελεστές τους αποδεικνύουν έμπρακτα πως η περιχαράκωση του Δικηγόρου γύρω από ζητήματα αμιγώς επαγγελματικά δεν είναι αποδεκτή, αλλά, αντίθε-
~
,
128
7
"
' 3;~~~ίΕΛ
ΙΚΩΝ ΤΩΝ ΝΟΜ NA KOINONtA 5 106 β2 Aeli Η ΜΠΟΤΑΣ
:;'
~ ~)\7(
τeYXOΣ 06
-
Δ
m]O~
νο Δηµοσιογραφικό ΛΩΝ και µό ΙΩΝ ΣΥΜΒΟΥ συνεργασίας ας και της ΟΣ ΥΠΟΨΗΦ ΣΥΝΔΥΑΣΜ η της συλλογικότητ σχυσ
για ενί
-
•
; Π ϊ:.Ε. φο ωΞ ΕΥΑΓΓ 6 ιlJΙέ \IέN~lίl ϊ:ί')\)Ι ΙΜJ(Ιί< ' '(ο .Δω l,~mίl'l ί)Nί'), HίlίJί :(ί){ ,
Σ ΖΕΡΒΕΑ ΕΛΟΣ
.,
.
µocιωrω
ΑΛΕ:Ξ:
ΑΝΔΡΟ
Ι
•
::u Ιu'µ6.ι'l
:(ι.
ι 11υΙί)'
Όι'Ι6.ι'! cιιι ΙΙ ι)ιΊlJΙ}l.~
ι)ι)ι)'ι ίlπ
.
Σ ΜΙΝ
ΤΖΙΑΣ
::::::::~
::::=:~
Ο ΧΡΙΣΤ ΤΙΤΟΣ
ΠΟΥΛ
ΟΣ
•
θΛΗΓΗ rJEr'l Λ
ΚΩ ΑΝ ΝmΟΣΠ
<ΗΙ
IΊι'lH .Δl:<;.\1O
Σ
I
oίlil ωu r pΌf.J :ι ιΗ ι:ι ίΙιι iιιΠ: Ι:Ιϊ:iι , ίl µ
ΑΓΟΠ
ΟΥΛΟ
'lιΩνορείν ... ... δ
TP Ι 1998 ΙΟΙ. ΙΟΥΝΙΟ ΑΠΡΙΛΙΟΙ • ΜΑ
τ'
ο .. ', ,'.'
Πρόεδρο; Ποιον ψnφΙΖοuµε για
Η ΤΟΥ ΔΗΜΗΤΡ ΑΡ. ΦΙΛΗ
IJInν
ίδα Iaia εφnµερ
ΤΟ «ενίοίο" .:Ά;' ".;"" .0'... 1JouTO η;1,,:oxro
αλλά ... Σ ΓΟΡ.ΚΟ Δ.ΚΗ
ιδανικά,
ΕιρηνοδικεΙων κατάργηση ίσπραξης. (και . ιρό 9εωρούοαν γραµµάτια προε ξύ, περιµένουν ΣΟΙ εδώ κοικο των ΔιOΙvόκ.α.), εν τω µετα αΠOΤ£λouσεΨ των Προέδρων µε τις όχι άδικ.ο)όπ Δuα'lYoptι\OU ovv. Oλoµtλεια . πάει 13.00. ότι θα φUΓoυν Η ώρα έχει 31 Μαίου 1998 ους. Ώρα 10.00 µε'ο'Ο φσης του δροι δηλώνουν όγων του Κράτ ετoxflς στις του, δραστη. Πολλοl Πρόε έλλειψη σvµµ κηγοριχων Συλλ δροι, πρoεξάρxovτoς rπήσεις. δικaλισµoύ η !οως δεν , Προέδρου Ορισµένοι nρόε ς διαδικaoiες, απoγευµαnνές κατά τα λοιπά 7 ια θεσµo6ετr,µtνε σvµπαθέστατoυ εmµόνως, εκτός ηµερησίας aσtoύν ότι κάπο τα .. ! φαντ Τίπο α: ρίου και και ακόµη χειι.αιopoύoov να τη αι ψηφοφοοΙ εων ΔΙΑ ιά, ζητούν ψετώmζαν,φπ ιάδη.Ρουπaκιώ Τελικά, γΙνετ θέµα των -σχέσ του ΔΙ nειρα ραγµόanyµfl θα OVT πρότασης lγνατ σl)ζητηθεΙ το : Την επoναδιαn 25 υπέρ της τη. διατάξεως, νο ρότερο από αυΤό ou ItQlταν ιστορικό υµίζει και των διπρότασης Βενέ Δικαιοούνης-. νoητ Ρουπακιώτη ακιώτης υπενθ ερι20 uπtρ της • γπουργε!ου ~ .. τευση του αuτα oχώρηoης ωση του Α. ο Α. Ρου. δρος Α. Ρουπ ει τη συµπ µέσω της onιo9 Φυσικά, η δικαί ανής, διότι, nρόyµατι, ji' Μάταια ο Πρόε από αναxιχιvισµό τα οναλΟytιιό oUαrηµo έχει καταδικάσ τής προφ εκτός έλεια της γνωσ ει ς κηγόρων ε[ναι ξε και nράπ ότι η ίδια Ολοµ , ταυ ΔΙΑ aπό ρou, στο ότι, ανεξαρτήτω στις και tmxtIΡOOν ν άλλο έπρα ργού oUΛΩV nρotδ του ενιο γπουργός έναντι όσων πακιώτης ουδέ " φορό του γπου ε!<λογής σuµβ τα 1997 που εκδήλωσε ζεται το Σώµα , αµιγώς nλεισψηφικό σύστηµα 1 j"". ηρνείτο α"ό τα νο υnερασπΙ σuµnεpιφoρός " .•. ούν. Ου. ίδιος ο γπουργός διάλογο µε αίου ψηφοδελτί να το καταφρον 19.2.1998, ο οποιοδήποτε , Γ.αραµένουν: έρχεται να λύ. (εlτε Προένα αρνε/ται ηµατικό όµως ΜΗΝΙΑΙΑ ΕΚΔΟΣΗ ΤΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ -tvICIiOψηφoδtλ. ΣΥΝΤΑΞΙΟΥΧΩΝαυνεΔΙΚΗΓΟΡΩΝ ς τους δικηγόρους, ότι ου. nρoβλιµι όµως χίζεl ένους Ποια Τα ερωτ και ΤΟΥ που ωθεΙ ορισµ αυµ60ύλους ) όλου µ£νo ε για Τι εΙναι' αι.ιτό σεl τα f1)O'ftLνό tQξIOl10ίη0ης,σncι. (και ενηµέρωση προς στικής Ενώσεως) ενηµtρωσ ενός ν (ίτε rτφα' της Ολοµεκών ΣυλλόΥω Δικα µαζΙ, του t\O-; Αυτό της Ιδιοκτήτης: Υπάρχει όµως δρους ΔικήΥορι να σύροιΝ τον Πρόεδρο ΕΤΟΣ ΚΘ' • ΑΡΙΘ. φγλ/ογ 431 δένα (πλην µιας των ΕιρηνοδικεΙων και, Γραφεία: Ακαδηµίας 60 IΟΥΝIΟΣ.IΟΥΛIΟΣ ΔικονοΥπεύθυνος Έκδοσης: ιο tvιOιmov nvεuσTtς τou. υν η Πολιτικής uπόρ ΔΙΑ) να θέλο όγων ως σφάγ Τιµή φύλλου 0,03 € 10679 Αθήνα. Τηλ. 210 36.38.592 ντούν ΟΙεµ Συντοξιούχων Δικηγάρων» χει την κατάργησ ,<Σύλλογος Δηµήτριος Ν. Χατζηγιάννης του Κώδικα 2012 στο ΔΙΑ; Εδώ γορικών Συλλ ρά Ρουπα. "rOOjJπoU!<Qδιατάξεων λει. τtτoιo nρόβληµα ως, λείας των Δικη τρίτου των Σψβouλoι, "ou ειται για διαφο νoυ t"τo! ιζόµε συµπερι. ά, δεν πρόκ επιλυση των αιφιβώς τα αντiθ πόνω aπό κόΘε ορχή αUΤOXαραΚτ/ρ ν για την του, µίας, ότι, τελικ λου αλλά για αυταρχική και να µοχθησαυ το σεβασµό όπου oτuι;ώ δικηΥόρους. τooρyouv πtρα γ"ουργΟύ, αvτί άτων και να αξιώσουν κιώτη . Γιανν όλους τους ης και nρoyρo.µµ ιτ/V ΡΥαύ προς ζητ/µ σuλλoyικής δρόσ οΥι'α εµµένουν. ουσιαστικών φορό του Υπου ύ, χωρίς νσ.αιοθάν δροι, ωστόσο, παραδόσεις, στο Σώµα oνοιουδήο: O\JVδι.ιι.αλισµo ές Οι εν λόγω Πρόε ΔΙ ΘεσσαλονΙΚης θέτει της εξουσίας; oγr}θoύvενιim! ΣΙµ'γµό;, και τις αγωνιστικ ς, προέχει, 2,για να ΕπίΚΑΙΡΑ ΘΕΜΑΤΑ δήη πρότου ανάΥιςη αnoλ onoια .- .,.,,~,;;t, :ι. ~JI:•.•. ωνεί - µια λογικ Την "ερηφάνεια Ο Πρόεδρος ;._. φορέα κaι για παλµός ν η, µήπω oU ι τις λησµονού ποτε συλλoγu< .~<; ""'~ΔEYTEPOEΚYΚl\OE. οκιώτης συµφ α/\lα'l uπoΧίνηοι εξουσία ένοντς µε Τ/'" του ΣώlJατος και ο Α Ρουπ tνη rφoγρcψj.l :ταλµική τη λέξη ι .~" , ποτε ανειληµj.ι ίοι. a5όλOVΣUΜΙΠωµα- τα έχουν καλά θυµηθεΙ κανεlς ίωρδίυς ή κ. Kηνα διεκδlκησε . K εκείνους, να της ταση. 11ΣUΝΤOνιστΙ νου να 3. µτφ. χρtωση. Q. ΟΠΟ rφωτoστoroίιν στην γπουργικό σεβα ηρίας εξουσlοδοτηθεΙ η και του κινδύ Ιπου ητα Να αρτ ακόµ Του ΑΝΤΩΝΗ Χ. KOVPOV (Λ£ξικό ηκό είναι αuτO ς εάν τα τον ακριβοθώρ ιαδισµός-; -εvιaίou_. Ειπό ίδιος α διάλογο και σnσµός ..ραγ τον ει. ικό, IΦθιtpωση τou ηΤιl<ίκσυ, tίναι α ν τρόπο νοµίζ ξης (ασφαλιστ Δ. Δηµ ΙKoνoµΙKή κρίση, η ύφεση nρ:ιγµατικό πρόβληµά τουςΟΠόπ εφόσον και η σκληρή και ανώµαλη προσµό. µε όποιο 1964) ηµερήcnας διάτα '1 Τα θέµατα της σγείωση από τα ύψη µιας 'ΝΙΙ πρόεδρος πλαστής ευηµε- Διπrfό. ψεύτικης και του ΔΙΑ τους / να τα τελευταία ρίας, στην οποία είχε περιέλθει µnoρoιN µας nείOOuν τόσα τα χει~~ δεν η χώρα Η,ου Ι '\(.1. Φύ χρόνια από την ανεύθυνη και χωρίς πρόβλεψη ή τον ψηφiσow, της uτσ( 8α ροιις να µην ορθή άσκησηoUς: ΚαΙa '\'. 7 ΕΤΟΣ Σ ΔιIlJ1Yόρ θα Του Σ 200 πολιτικής, ανέτρεψαν βίαια την πραγµατικότηταΗτουςεπικρατούσε σε ε'lλεyεί! ρότερο γιαπου ΙΟΥΝΙΟ ΙΤΙΚ σovν ΚΟ!αυτός δtνέκδοοη 08ΓιΑΝΝΗ ΑΔΑΜΟΠΟΥΛΟΥ, Προέδρου του Δ.Σ.Α. : σηµαντικό µέρος της κοινωνίας µαςΡ τον ψηφϊ τον φόβο, την ή πλειοψηφικό έσπειραν αβε- 20 ΗΝΛ Γρα'l'ιία Του Καθηγητή Ι'" είναι Σ 24 Αθ ΚΑΙ Κ καιΤα tν\Qίo ~τιo Περιοδικ ΙΟρο βήµα 2 IΙ βαιότητα και ΩΝ την θλίψη, 1" ΟΥΑΡ λώσεις ποο I[!\ΑΚ Κ. ΚΩΠΑΜΠΕΗ στρεβ Ε:\1, .\ιI όλες ελεύθε ~\ ΘΕΣΕ απόλυτη και κατεπείγουσα ανάγκη ΦΕΒΡ,ηςaνσ.φφύλλου: Ι. Ιστορική αναδροµή Τώρα είναι κα Αρ τη.•. ργηση 5 51 σίισπµσ. µε να κάνουµε .κάθε για την κατά ΡΙΔΑ δυνατή προσπάθεια α Τ.Κ.προχωρήσουµε 2 σwtΠόytται, λόγουop,κό µε Μός, το Σύνταγµα του 1864 όρισε για πρώτη φορά ότι ο συνολιγια να 10 324139 όλοι µαζί, συναισθανόµε1998) σχέδιο u. Ήδη, ΑuτΌ υτές ΜΕ και την rφoα IIι:ότητo ψηφOόρου είων ΕΦΗτις µέρες είχα νοι τηνλού 4 Αθήνέχει κάθε210-@ώστε να ρoσωrn:lJTδια τοπις δικοµόδες αριθµός των βουλευτών δεν µπορεί να είναι µικρότεροςύ των ε- οχείου ΩΝκαταλλήλου ελ ευθύνη πουτυπον: ένας, yahoo.gr τοδιΟΡ των Ειρηνοδικ oντιπ µπορέσουµε να ξεπερά- ηγ κός µε ξενοδ ΗΓ Απ ένες οιό την ευκαιρία να έλθω : σουµε την κρίση και να µπούµεos ΔΙΚ παλιο Μονοµελή Πρω µογ,α υς διερχοµέ. ΤΙΚΗ η, Δι. esm προοδευτικά /.•. ι µια πορεία oτηµ σης ιoαύνεξωε Γραφεία Τηλεοµ (άρθρο η ΑΘΗΝΑΙΩΝωρη ) γωγή τους σε σηµα σε ότι σuyιφ µε σκοπό Kα κατόν πενήντα Αθήνο 68 παρ. 1 εδ. τοδικρύθµισηάγ. οποία παρέµεινε παραµονή ΑΛΙΣ . Πρω β'), εΙο. ολιγό ξε. σε επαφή µε ενα 3245663 α- να εξαφανίσουµε aiI:dikd αµαρτήµατα έγιναν, να θεραπεύσουµε ~Ιτις λόγω (στην κυριολεξία em τα όσα βαθµό σιισπεi.ρω γιο τηφµµα νΙa. Σύνταγµα του 1911.1998 ωµένοι µε το ΣΗ για Α/θουαες . γκρίζα κελλιά, ~εΙα µε µια 21 στο ΕΚΔΟ ΥΝΔΙΚ λ:της 0- Διεύθυνση: πραέκυψαν από αυτά και να UΨΗΛΌ τικΏvκοινωνική α.πκών σwt. µε µια µόνον Σ Τη ή καιδη ξιοπρόσεχτο δείγµα σύγ. ,δηλαδή πληγές που πορευθούµε καστές υπερφορτ του 1925 προβλέφθηκενων. πρώτη σwδικαλιΣ µε για τη κοlνω ική τιµ νOKOΝΤUλιά Στο για ένα τρΙτα το προσω ονική ι«nt1iluνόµtvη «θνησιγενές» Σύνταγµα της µελέτης, της ς. δες αλλάζει το ισως ξεχόσει βαlJµένο. Ενδεικτ χρονης νεολαίας, εκτρ στο ντίληψη και δικαιοσύνη προς το µέλλον. ξεω.•. Θcι ει<λtyouν. µε Ηλ Βέβαια της '~'., χος της έδρα και ανώτατο ν, ηση µε χιλΙά ν δuooΠαλlTl- τα µεγε. διάταξη που εδρών, Κώδι £χουµε κα ς ολ/ο και 0,01 € aριθµ σvµβoύλωφορά, εκτός από κατώτατο,των αποφάσεωόριο βουλευτικών Τριµελής διΟίκ άµεση Το σαφές µήνυµα που άφησαν οι εκλογές της 17 lουνίου όήταν α. ouς Ί'ω'" συγγραφής πανεπιστήµιο κάθε δάσκαλος σις τάξεων του µας µέγεθοµελέτη. σTt\υρoδoσίa. τω .•.διατη διαπί. δικαί (άρθρο 35 παρ. 2) ε-unoBtotwv προς µεγtθ διακόσιοι τριακόσιοι της απον αντίστοιχα ου. ή Έκδο ΑΝ όχι . Από ς. πικό Δίχως που ζούµε. εκκρεµών ας, Διβρίσκεται συνεχώς σε επαφή µε κριβώς αυτό, Δεν υπάρχει πλέον καµία αµφιβολία, µεγαλVτεΡO τουεσείς ηοιοι είllα/ καιδιάσκεψης, βουλευτές οµήςυρα νευρι. πούµε 'ΙάλΟγα ς (xal Περιοδικ (Λ. Καράµπελσήµερο µαζί σας µε: ΔlκονοµΙα . θος της ζωης ΔΩΡΕ , τε τώρα σπουδη νώ, στο όριο τροστα πρόθ ώ .•. ιι:~ι: να νού Στα πλαίσια της Ευρωπαϊκής οικογένειας να κινηθούµε προς την In6λ0lστο Σύνταγµα του 1927, το ανώτατο επιτρεπόµενο διεκπεραίωση ΕΤΑΙ τίτλοι περίσ όχι τους µαθητές του. Όµως ακρινο ζωης µας οµό&ιΝ.Σκtφθd ιτι. α µε Εφετ ς συµφωΧωρΙς τους κι κεψη Γραµµατείς Οσοι φαΙνεται τηοεις πω lΦ\JµatW) ποποιήθηκε από τριακόσιους σε διακόσιους πενήντα tuSuvιoιv τη .•. ΕισαγγελΙ στωσηέαεlς ΔΙΑΝΕΜ βουλευτές τόσων πολ τ' όναµά Κυβέρνηση ΔΕΝ ν) και κατοι< ν αδη η ιστοριανάκαµψη της Ελληνικής οικονοµίας και τηνδύο µεyαλύfερoι κάποιωνποο τtλιι<ό θο ση υ"οθ οι αποκατάσταση µόνοΙ. οση Η ωµένες βώς αυτή η σχέση εξάρτησης "ο. τα µε νικώ κής κρίσης. -ΕΕ η οργάνω Εκκρεµεlς ν σπουδώ οργαοτε, δηλ χιλιοειπ και. τlKών. α-λο Εκτός αν3.4.1998:ν και η έκδ εί µάτων γµα Ι(ΩΙ το πρά ΗΠΑ κάπ κοινωνικών αδικιών που έφερε µοιραία η λιτοτηταµας γκου όχι Σε καµία uπ' (άρθρο 36 παρ. 2), στη χώρα. υµε ακούειµε τα ικά γεν περ! κενώ υαν και Δικα-µική κα! όψν σας χωριό Τσού (Κα/ Τήρηση nρακ που χαρακτηρίζει κάθε είδους oς ηλώσεω εξαντλυργη µασήσο ίψεις χειρόΑ,.άνσυνόδε , ατο και. προ. ων να ανα αl- να µιλήσου παρ ακολούθησε ών εκδ Τρψ. Εφ. Κακο κι έ. όµως περίmωση την διατήρηση ή ΤουΔηµητρίου υΑθηνών tχoνr noι.ι εruδIιiJι<;ow αποκατάσταση του παρασιτισµού έδιο διl(ά Ακολούθως, το Σύνταγµα λάθη κοιφυσιαλε ε. σηκτη ρύθµιση των αιιτές στηµονιτου 1952 κό, από στο εnωφtλη60ύν δηλαδή, ν νΓραµµατέ µος ταυτότητα ξεχαστεΙ Δεν στάώς µαθητεία, λειτουργεί σε αρκετή ρο άντων_ ,n Πληµ/των µε βέντες ή ν θέσεωσώπω ουν κή ςευθύστο σχ η προ η κου ',IIrτ"',,"";"".'" λαιό, 10t:::A ,"',." ..•.•.•• 1Ω11 ιχε!ωδών .•.•..••παρελθόν, , ,. •.••.•••.••.•••..••..•.•••.•••••••••.•. , ••.•.•.•.•.••••••.• .. ώτο επι ΚΩΙ ΤΩΙΙ λnΑnιiRlnl1του flInVk,.\II':'\ln('" Π~οιφιβ υν των "απ στο Τριµ..:.. υ »πΡ Εφ. θέλ όηηγό oι οέδρο fOU .tν\C ς ιδικές TnnπnIIlfι\Tιf" πηll ~ivnl Δικ d .•. avτoi ιυ nninτ~IITn IIOυ., tToψαστσ α. ΌΧΙ e σκέψη ικη, έχο η θεσµώ στών. ηση στο όντων. σχέδια. δράσεις τοιι νω τουςτι φίσυ Πρ ρωσr χαΉςη γραφν περιφρούρ µαςη, φερστα ώ. ως περιτ γιο πολυ το 2001:19.900). για κρίσ ~ά. ίσουµε_.Οσοι καν;.ετωπιζει νων ρονταl τή fife styl ς ποιδείο, επισυµ ης τ/V από πά όν η γnοψη κoθιt ασµό α. Γιατt το ψjλλo ΣUΚτατε µες ως έΚδοο. για στη του Αντιο να νδυ Μηχανοργάνωσ που της χΡε όπω αφέ λόγου». ικών προτάσεις να "καθαρ σriaauv η υν απο. ας την ς, ευ. βαρέθη τεί λαιπ τοι υ κού συλ µε τον συ ΜΟΣ" τις µηχα που έχο συνεχισ ς λέξ στtiτε για το θέαµ Σπασµωδιι<tς απαξίαρύθµιση σοιιν, όσοι µιοοιινε τη και- νοργόνωσ εις ιση, ι-θέση ζωη µη παγγελµατ φα,. ίζΟVT. ου oiη- lφa (:πα' νκαινα ano υπ πο η. ρο όµως ση ζωή σηκατάρτ µας ξης της π~ιon Υψνόασφa. ΔΕΙ διασµού µαρα- rLQ να µη αξιόπ τέλει εξ αυrών την µπαπολί. να µιλή ποιηθού οσοι α για να τική του εντ σας, τΙΚή τήρη PIK δήθε η σχε ισµένοι ό να τα πα(fης OI ν nότσο βaσιλιός είναι χωρίς ς!υπο. Ακόµκυριότε ι ιη έλλειψκαθηµεPlνόων ΤΟ εντ εταιοε ποιαδικαλισ ουφισ τη κοινω- η σµαυριούνται, δεν θέλτοδικείου, ένα τηνστηµονική φταΙνελεβοι ιά, ό το συν ανακ από ιο ••ΔJKHΓO αυν τους. Ορ OI έγονταιαπ αιτηµάτ Δικηγόρο σε ρa, νες. ίδρυσ ποινικών ι Πρω ουν έχουν ών ευρίσκ µας στο χερ εκλ πλή λλιπώςαπ νη όλων σης) ntφτtι και ρooης στηογραψικες στο- νουµε είναύςθέσεων, σης αναµονής . της ρης ρότασηη ωραρίου, σουµε όσο δίκη \1£θόδεUΣΗ ν (όχιη. ότι oφo τύχει να µας ελθ είο πό αρκετ ραξία. Τοφαιµόνωσ θύν πρo αν τι χαι δηµοσι λών προ κατα διεκ καταθέ Είναιευθύ ό τους παλιούςK τιεκλέγοντοιανε νέτη. νοτοπίες, στων όηΠιΧ\κτικώ δύο απ κα! απο ανάγκη κ.α.). αλλά την Αθηνών,α ότι να ξέρουν µε. Σηµ λες αυό τική και Το θtµα της ανrtδ λως ψηφoλοµε oιJ εί. κο! θώνιοσυνεπο λυση των πολ για φαινο- από. η τµηµάτων να αφυπνιστεί ε. τους π πού τις στήI Γραµµατείς µε ιακόµηαπ εν, καυΧώντοl τριάντοΚΟΙ λέο υ κλάδου καταπίνου Σύ ς λ/ογος ρη συνδικαλισ επί έρευνας είναι του νlOίooές, βά δελrtι ικανοί ιµοαπό Μα κα. ροτησοιιν, βήµα δύΣΤVXOικές κα. από να Ης οση ικό σµ έψ µείνε ραφηςνία, ατο επί για την στόµα απόδ µφισβητητα. µας γιο κo6Itρωσης fOUt oς αλλό ότι είνα !iT1- _σειράς_, µας. ΈK~ση παράνοιας. µατ αναστρ Κα/ α/Oθ I εύθ η απο. ΟΔικηγορ ΚΕΙΟ και πλή και στο η ζωκαι κοµ ι η χειρόγραφ στάσεων, είναισυΥγ σνα ση KOεντ ους τιµάτο σώµο ιγια το κατάντηµ γιο το εκατο. Κυβέ ελεύθερο ρ. απόψεις Συνθήκες κανε ιφaΊi κρίνοµε ένοκαι µη π: 0υν ανεπάΡ βλη ων uρας ς 199θ. Η . Οι πολιΤΙκέςσου δεν µας διναυν, ο µάρrκαιρών η προ. και στάσης θαύ. ναι θtµα δηµo ς, που o.•. µας εκΨιχ10 γιΟαπό- φαση,µάτ παρα άλλωστε αγµατεύσεων, τις αιτ υς, ντα χου αναµ- τευ υ. αρατεταµ ρός ού νο φavερή διοίκηοης διαπρ να εφεuό,JOσ των τές Αθήνα. Μάιο κατα να ΠΕ- των ες σιιµπεριφοεται να το δεχ δηλώςνειόλων µας ου αυτ δειξαν µε ς, ότι έτος 1976κέπρεΠΕνα ντρέπο ρονηςευθύνηςτο τάµας, ούτοικα ν τό ε(ναιπ όσωνητα γιαθέτει ή. Δικαιoίιµaστείοι γιο τφo ΚDP\lό τους στιςδικογράφων, µελών της . υπηρεσια. σέρν ρούµε µέν αυ απέ ,ςής. οπό µατικ όταν αναγκο των την έδρα νόµενο ταβολέ ς. πολύχ υν ν Δ.Ι.Α. ότητά του µπο µε νοι . νόν και κόη ~aλV τον νού ς ισελίδα 2 τouτoτι ουντη οβλήµα Ενώθα Μόόρoς νηση, κατηγορη . µόνωση aπo όχι Δεν δύο Πρωτοδι. ιώς, τείνεές ο δικrιγ στον ής εξοπλισµό αλλ ιτερ Συµ80ύλου µαςσήµερa στο οξε τους. όµου βάρος της και άλυrα τα πρ το Σύλλογό µας τελέσo ς διαδρέχεια ντα τοοαυτο-αψιµαχιών µε κλειστές ΔιοικητικΟύόροι, να παίρν ενώ να ς. στov θα φιλ OI για ιδια σε άλλα ό το ή ίδιους .µµ έτσι κι στα τές, διχηγ υ Ιυιι 5 στη ένα πατούνK να την ίOKoνrαι, µας, υπ στη όν, έτσι σωπο; άζο ότι θα γίνουν τις γΡο του ΛΣΑ ένα τενοντΙτιδα), υµε Διάδικοι, ιάσδικαστου ές ρουτί- δες ηoρarεταyµtνovων πο ς200ApXIKo γιο ροι, ψε ι.ιε'tQ τές. owtνQ. τον µ£. οσωρευµ ς να εξα Ο, Εκπρό τρόπο κοι περίτρα οπιστίας και ιυp δικαλιστικές βόρεια και Ρασαυµε τ/t()ίιµε, τις αλλκούς κα. υπολογιστές,ντίσουµε λοιπ παλιότερων ΡΟΙ εδρ εις λογ πολλ ία χιλιά συνι ντάδες συ την ..τέΧνη"του τόσαπολλάέτη. συνδικαλιστική nρώς~ άρια πρorn ς, ως Δικηγό συν µε σW είνα Ας φρο ηλεκτρονι ι µια ρο ΠρωτοδικεΙου ία µε XOMENOI ΔΙΚΗΓΟ η αξι των συτ/V αυ µα κες στο φτωχότερολίου κατάάδιχα, διάανθρωποω- ~είo. ένα στα ής. µε θεµατο ΔΙΑ -γαµεβρστήλες ηµtρa των w.o'(fί.N. χώρο κές α λογο ορά τις επί να α. µας τις ΚΙ. αιιτό φισΒήτητο θίτουν έλλειψ σµό Απικ όµη εροφηµ σε τέτοιο έλφων, όσον αφ χώνταιγι οίιµε. Συµβου ένων, φή και σε εµάς νεοτερ νθή ψlo δυτικό της α χόσµο του ΙΡΩΣΗΣσελ.MA ων, ς µπο. αληµ της Μεσογείων µέσασύνδεση ΣΥΣΠΕτην "υσττη στη η των 4 τις καταργ 5 ρισς-Φ χφα,προσδιοριεριν των έρ- ψήφοντων συναδ είΧαµε φθάοει σ' ένα µας δηλαδή δια λσυ ελλείµµατος, κοινω Αθηπω ~ κρίσ υάxειρo δικά µαςς ό'ltΙΡΟέςδt'lσυχωρόνt δικά νίας σπατνας, χωρίς επα εντολείς τους,επιδιώ. γροφ ων και Στα γι εΙα - IΟΥΛΗΣ 200 ο6ή ση σηµ σύνης µε της ΠΙ npoτάσ ΝΙΣΤΙΚΗΣός ποιι και γιο Συλλόγου οτε δεν να ποίιµε των λόγ τάκ (βλη. δε ξε. π/ον πΡ γ!α να l' Ιανσ Και τα £V1Qίο ψηφoδtλτιoύστκαι ,τοτιςaµό.ξι εις ρών.τους φυσικούςδείξαµε λληλες ηoη για - κι.ιΜοφορεΙΚΡΑΤιΚΗΣ IJtvo τηση,όντων, απως αυΤ 34. IΟΥΝIΗΣ το tKnOVOV ΑΓΩ Ποτέ άλλ - δικαιο ίιµε κοι µεταξύ ηΥορι;ιού τους. των ΟΥΣακόµα, πως ς . ς . Δικ µα εΡο της 31-5κουστο ΚΛΕ ένQ ΘΉKες µε όνειρο µισης ταυ κλά ΣVΝτσυς ονα κατάτη rφoωe επαγ. ΤΗΣ ΔΗΜΟ ικανότητέ Ιεπίσης και χάσ . αµε KO είναιευθύ οποσΙΙνθεση. θεροτυπία σιιµφερ βληθεί. θουΘΕΜΙΣΤΟ να µιλάµε ίκηση του Τεύχσ δικό τους ΚΙ ΣΗ που γεν ερα ΨIa πορείνα γιατί ζησ αν πο. α~άτιχη Ελευ ι µας Vιώ κοινού ΕΚ ρούµε να οτε η Διο τους. Γιατt στα ικότ ξαναεία αναβάθ εχή διάλογο 0,50 £. ΓΡΑΦΕΙΑ ν ι- εµφράγµατα.ΔΟ . έχει επι ΥπάΡΧΕ πορ γίνεται ~OλO πολλαπλά από µας για τα ζωτικά ΚΤΙριο Kυρι ντηµαδενµ θα ορούσα 25. ΤΙΜΗΕδώ κα! καιρό όλαοης για το πα. χόσαµε τελείως Ποτέ άλλ α. ξοuµε ως κι για µια µόνσ.. οόχι uς. ζ µε (όπ της Στoχroπoι:πoς µας, µέσα από συν α από ελεύ- Αθήνα ων 1998. ΕφετεΙα. ασφ Σ Δ' • ΑΡ. ΦΥΛΛογ ερινόκατά αιρέKαKα~,µπ για να απογνω και λ. τη ηµ ης εµµ Υωντo ευτήκα αιτηµάτ βότρ µέσ ), νει θέµατα ΠΕΡΙΟΔΟ αι όχι για τασ ς Mx γιχι. θηµα από µας, ως εnoγγε δου aχoς, ισµό,τοςΜήλιος κριτική γιατί πορ µε το λάθη και ικό πως (ιδίως 3,4,13 και ο nρiγκιrιcις του βιο ένα αίσ ικά µας ΗεlJθύνη νσνθρώπou,όπω ι τους διευκολύ ίτες, Χρήσ ΚΟI δίκαιη, βληµατ συς κ σντ ρα άρθρα τα µtλλαν ως πολ κο! προ σο γελµατ τη ουµπληρωσηάς ν' ανοίξου. ό Ε.Ε. στην όνο πιοή σηµ που σεµεδιάφο Ρευτήκαµε ότι έτσ ρόν και µονες, ηΡη αλ/ όγερουµας. Μέ ικηγόρ ηγόρου ίωση της ν νη ενόςµ µένοι,δι καlΡ ) και τα φαίνεται Είναι η ίδια στιγµ α και µπορού λώς για µέλ. και εΠlστη θερη, σκλ είναι η θεµελ αιιτ των ύνωρισ νές µας KOI , στην εας που ς. Είναι µενσ όλω για το µατίες των Λαών ποίησης." , για Δ Του Δικ ηνών, υ Πρωτ .ε.Α πρέπει στα αrι' ια αxυρισro φικού του ιχτά διάλογο τα πεπραγ η καί- . όχι η µιας κοινωνί Η ανάγκη µας µας,αµε κάτ! πλαίσ µε (γιατί όχι ερία του κεφαλαίου ελεύθερο νοµικός Α.µ ΓΕωργίο ηνών ανάγκη πως ησης ελευθ ντ σ Αθ Του για ανο κό υπ της όσκ τις α. το δικαί ικός και και στον αδή α Αθ ριτ ι ς του Ακαι το 8ροντεροως µέλσκεται σε κώµο. στην χώρα µάθ Ε.Ε" δείχνου ωµα στα χώτης µσνιΈ ηγόρυ ήπετλιγο ψηλότφι. ως υπόλοι- µε ένα οργάνωσης κο! . Θέλουµε aπό την ωτόψprι αι Διλέυθε οψηφlσµστσγορ ροι λεγ6θέτουµε l- (Eυρωσύvτoγεpo» ακέψεις γιαθυνσεων έτσι πιο να ο) στεί ούς που σαν κιρη αγορά δή στην ασυδοσία οιιτ κενό δια µενο βρί την a. ς ο δικη Δικ πλ ύµε τη δηµ ιόπ να ή µιλήµας για; Πρ .2001 είµ κατα στο χώρ ίδις κατευ εργα ουµ τις ia Δικαστ το δόχτιιλ µας, σχεδόν, τός ν'αν µ yιχ1ψO γιο εκφέ. λον πις λµαΤο πρόσφατοxαρa. πlτέλου . ΟΙaς11 ιότε αίνει επιστηηµοVκαι και στην τις ελπα στηνναγµατα, σία µεέχειέχει αντικKotvwvτα- έδω ανταγωνισµό, δηλα και του µεγάλου ό-Επισ µαιΓεώρ τας, εβο είµαι να ισθοuµε -08 της Ολλσνδι παλ σηµ ική συζήτηση να εκφράσ στη ατασ υς κροτήθηπρώην κόσµος οκεντρικό Ονοµάζο ι από της 13 ; από το κότη ρα πουouµε 'ά κεφαλαίο. Να ς προ- του επαγγέτης ΓαλλΙος καιι<α εθνικών Θtλ οι ι µος και και και σωπα γράµ την κή λισΤΙΚ Υ κα εται ιχό πjX)tδρ έσκ µικόγιο τα σχετ ανο της Δικη- γωνίες και των ΚQΙ πραµα,νά» εργασία χόληση όσο οι αντptµένα ρηµατι όπως τώ νταρωποι. α ντας Κα/ KOθapό , όβερ ζο άνθεια µε άλφο ό να µα γtα τον ΙΟΤΟΡάνοιξαν και aδoήoιo δυναµνηµη προσπάθειες γνιίιριο ΚυΒέρνησης για προστο µας -κυαπόητην.. ρό απασποιι nηραν, καικιτην ιις των ιι,πολυ . Επαναβεβαιώναγµατικά όοο που παρ πάλι ο. ει ΣΩΤΗΡΙΟ ριστοτέλη ηνών. Είµαιπ υνδικα κοινωνι προ γενιές µε αυτοίις ι ιά είς τους .ι:εφαςλαίου ΔΣΑ οσ θώ νόµ - ιοσύνη που θεί λαό µας ιδις επιχ και συντ πόδια για µας~ και του κό κύρος, α ποσυγι λήθ ένα παους,απλτη δικα2643/98 και εία ΙΚό-Σ αλήθεια Υ κηγόρος Αθ δύο (2) πατηά.Ιατρός µουςµε ε- ι θυ Η πολιτρουµεπρ ιργλόγκατοανεο αν δlκκοµµα- κτήΡα τουµος, ντηρητιχές τιςΔ.Σ.; Τι τιµεςγγελµατιιιό ναήθοςόςγιοτου Δ.Σν Εί.το σου τηνσουν στοκρατάτε την εφη µηχανισµοί ικαύς λαί. σίωµα χυρώνεται κρατήσου Α »συ παρά του φΙλό ησε ι είΧ τικοί καν ατα για σταλ για την Ο.Ν.Ε δώσοιιΜδ νη υν ΟΙ ι έχω αδή - λήρυν κτά εna να .ι:ατο γνων)) ΚΑΠΑΡΟ εκτ ΠολΙΤ δηµιοί γόρ ες» ιτικ δικη ζόµενη µε ο ανά Χωρίς ελτες ες ε ΡΟ ώστε να κυρώ "Ευρπου κατα ετώπιση ψαν τοιις Πωςης 1995 κα ς, οδηλ λόγα; ικαιοσύ ση κα ι στατεύσει τους ρ! υ πηροι πολ- ές, τότΜΠτον- στηρίζος πλειοψηφίλογής για «ευρωλό ων, εντός ή ουν µε και να είναι ο λόγος ω-ζετε. Γράφουµε την της , ογκούµεν θέλουµε τη φουρο και σε 6λη αν- σχετι Νε τον η κόθε ο καιρό αντιµ µος νται ρο γγ επικρατήσει Πλη ός ορήσ ητήσου ρα γιαΠΑΣΟΚ το που διaβa: δια ς από Σκ ανίατη κα ελεύθε α. διευθύKές Το το ο κόσ και τον ειας λοιις_. τώνο γεύαη απσ σχω Δ Δικηγό. οι διάφο ωνί επα νον κι άλλ σης ις» - δευτικέ τον παραγόρ ροφ να συζ ..άλ γιγαν τη κοιν ική, ώστε να γµα1999 εl τόσ ανα-
το ~!ii ο'µάξι ,,,:ης
Ο @
ν Προέδρων: Ολοµέλεια τω υν, τον οφειλόµενο ιώσο Οι Δικηγόροι να αξ ον που τον αρνείται είν σεβασµό από εκ
ιοαύνn και rn Δικα 18 κnγάροuς ΑΡ. ΦΥΜον για τ:οuς Δι ΑΡΤΟ ΕΤΟΙ ΤΕΤ
.
{,ο ι'\;,'
ΔΙ
ΓΟΡΙΚΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
Ζητείται Κράτος
µηVιαlω dn' του συνδυααµ ε ένα τώ'~ άµο πέρασε, ανέδειξ Η τριετία που ατόιλ.) Δ ε ύ Ι.λάιφ νου "'0£ διορ KOI εν ΔΣΑ του ανώδυ επιφανειακού Εξαρχε (αστ"'ν έκκ ύ. συνδικαλισµο ά 30-32 Π},ατε ουσιαστικού. Α νδρέα Μεταξ κα~ τ;ον ,νες πΟλλοίς µη πρΟλόΙ. «Xελ~όΘεµιστοκΛέους και ••• δια να άνδρω » που πόντα των µοv των Με εκδηλώσεις Παξινόςµερον εΙς τό «Π::ιλλάδιον θΏ ση." Κ. Δπµπτρπς :~;~ τισιν µέλΑον_ ος 2.000 Δικηγόρων » µε σΙ. τελικά γιζε ο πρόεδρ λόγους). χωρίς '0\1; VEapG rι καΙ 350 }v ο. (yia προφανείς νειο τοv ~πι- -ΕΤναι βλασr{,)ν συναδέλφων. κάποιο αποτέλεσµα χαενα ύττ~ρo να προκύπτει ς και {}ε σιη1' ώ xoν έργον δηµόσιες σχέσει µ~- .00 όττοΙ')υ την σηµασΙαν καταπό αυτές" µε ναι 6ρ ιστικ ;~::σµό όλους µε ενταφια νοεΤ καθηµφι vG3r;: ικό καΙ περισσόetYO, µόγελο προς fnlδ ν στα ΔιοικηΤ 6 "J'uνά συµβούλοµ του nληΥή, ουσιωδών θεµάτω ΕιοΓιγαγε ;\'(,J.Πρόε- ι να δελφοι;. ΕΤναι καΙ ΡΩΝΑ, ο πρέπε πο διατηρηθΒ ώ:; ΜΑΚΑ (όλα τα :ρ:ι:ν µ~ας λεµος Συµβούλιο στο τέ. ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΚΟΥ Έστία κα άδελφικης κατό mνάnc:ψ ση, µόνο που συνενώσεως αλλ' όσroxoς µά. . δεν, £\ σεων ύττέρ δλων τη όρος για συζήτη Σάλος µέγας, της ζωfjr;: µας. n λήΨη αποφά .Jνnς και τnν ι mc ΔΙKQloo'oΠως.~11µιoυ Αότήll τήν λος ανεβόλλετο δ ρί τnνοµερσλrιψfα άν5ρωθεΤσαν κατά το δοκούν .ΥΙ fflτoxoς τ&ν την υ. J νοντο. λειτωργώνmς. l:ης, ύπσχ atlOV ή Έτcιrρ ιΈε ή εάν ελαµβά του παρ. oπή tfjr;: «Όµά~ OΡιCΜΈΝΩνχτων άρθρα 90Υια το5 µέλλο Ά- δος» εΤναι δεν προωθούσε ή βo pπθεί το προωθούσε ευωχής δο- ttσρα5Ιδει Ή Συµ διότι την σfOθεω CχJoδιόσrπµo το Υπουργικόπ(!ακτικ µε. σήµερον διό •• και πέστεeηouς 7)ΚΟ Πρoέδρ, )νΟ'- ον 1'00 Συλ. τος κατά το πλείστ λόγου uar;: εΙς ι εκεfνo τοος Συµβουλίου λοποίπσπ τους), ρεί νο επιλέγε τας χείρας {}εeαπεtα λίoo , τις περισ. Διοικπτικού σιακών\ους συσσιτaύντω Πάγου, τοο Σuµβou ι<ο tG,)v τη του σεις υππρε δρ:xJς τοο Aρεία.J ΟΙ συνεδριάσεις τ&νσεων Ήσε Έπιτρ ν συναδέλφων. εδρΙοο αλλά τρίωρες συζπτή Kα:ιΣι.ινσllάσεως µπσ φορές οποφά σε ονούσιες οττη της «'Οµά πίας l<οιτοο EλεyιcrΙ ικών µε το ρίων, η ΔJKoσιη Ι!µηνια ;εων ΈπαΥΥ ταβλπθπκαν και λήψπς µερικές ο πρόεδρος, ελµαn δος ΔιOlκπτ θεµάτων, Ή GJv διεχειρίζετο Eπιτρόnou των onό τπν έξασφαλιζεηΗ εκ GJµα κα(τοι ο Δικηγόρ ω ν σότερες φορές, να θεωρείται κατά το δοκούν κατανοει την » υθεί α, δε θέλησε , που πάλι θεpanaι τ;"οπο ευγενη έπι- θα εξακολο κοι όχι άδικα -Υη (µενiδα τω το όλο σύστηµ ιλοl, θυµΙα τσl θεσµικά θέµατα ν πολλ&ν υποΨη α, για νσ ελέγχε της Eκτελεσιιι<ι'iς φίων συ~- βέρνησπτων προσδοκιών βΥΟϊι1' βέβαια Επιπλέον σκόπιµ οι επιτροπές, τρόπο, εκµε. τέΤοιο ικό ων κοι πλέγµα χει5!ου λειτουργήσουν ι ΠΡΟα'τος προεδροκεντρ πρόεδρος να ουσιαστικό Σε α..ιν{)ιΊr.ες ισxuρoί Εχει καταρτ Υ να το πούµε βρίσκει κ σε, µε n έστω για Ισει oιrrv noρανοµία ύ. αδυναµίες Και ο ίδιος διοικού ες ο εuεnΙφoΡCΧ; αρκετών συµβα και τις ιδιαίτερ ριότπτες Ο' να ασχολ ταλλευόµενος ης Δ.Σ,Α., ορισµένες δραστη µQίOλoyία δίχως κλίσεις προς σύστηµα διοίκηο και OLM:ταij:.XΙυς, ε στη συµ.ητω καλλιεπώς ένα κλειστό ρικό Σώµα. πεΡiOρlζόµαστ οπό το Δικηγο ς δπµισυργήσεl ΣUlJπέρoq.Jα: του, εν λειτουργίες λων, έχοντα µα nόθrκJnς. επcινειλπµµε βασικές του της F:fYr:νo:x, παρακολούθη εκλεΥεΙ στις σε αίτιο δι.v" που έχει ΠΟξενωµένο άνω κστάµE είχε µεταβλπθεί κα; Κυριάκος MσKO,α µας εσrειλε 1oπcιρ6vdpθΡO για τπν παραπ προεδρείο αντιρρήσεις προφα. • Ο cv.-ri:5ελφσςΕξάλλου το ο, γla 1ΠVanccr και χωρίς µόνο εξάµην rιι<n ΚMn"ιΔι~v: ίο ρωµένο ευxCΙρισTαµε διαφο,oάφα;. Tov ταιΔύ\ µε Tπv"Evω τέλει απονεκ κοτά το τελευτα συνέχε ε!vσι 100 cιρθρoy έδειξε κάποιο , ο κ. Βερβεσός και ΟΙ U70γpCJµµiσcι, σκοπιµότητας στασπ. Μόνο κουροι ογικής δυστυχώς συνεπί λόγους προεκλ ν νώς δε για και ο κ. Σχινάς προ των εκλογώ Η δε κα. Κιόου µέρες βέβαια ροπαίηαη. υπήρξαν {λίγες ου ουνl. µόνο του προέδρ αυτοί λόγους τον επικρίν Διοικητικού και του παρόντος ούσα. για προφανείς στη λειτουργία πέντε διαφων που υππρξε τέσσερις. το δε Η συναίνεση σιακή. Μόνο γορικής ύλης της πλειοψπφί. Σύλήταν εντυπω προέδρου και σαν εκλογές στο ικό Συµβουλίου πρακτικές του του Συλλόγου Οι επικείµενες µας στο Διοικητ το συθέµοτα KOI ατοµικών τις διαφωνιες κρίσιµες για µε σε ορκετά ναµε θεσµών και λογο µας είναι προύλων κοl εκδηλώ συνε ων που θα παραπά. ας των συµβο και ουσιώδους σχετισµό δυνάµε να κάνω την Συµβούλιο ά η λειτο Διοικητικό Συµβούλιο. συνδικαλιστικ αl στην εύρυθµ κύψει στο που εµφανίζονται συνδικα. νοµιµαποιούµ συνδυασµών, κατεύθυνση και Ως εκ τούτου αλείς καιοσύνης; και για την έντονη κριτική όµως, επικεφ θα κυριαρδιεύρ ν να κάνουν δράσης που κριτικπ. Άλλοι νοµιµοΣτο επίπεδο νω εκλογώ λιστικής του, δεν µήνα προ των ύλης υποστηρικτές ότι φαι. κηγορικής τον τελευταίο χήσει. υπήρξαν άκριτοι του Δ.Σ., απ' οι δυνάµεις λφ χρόνια υν χή θπτεία ενώ επί τρία των νέων συναδέ Θα πλεΙΟψηφήσο και να είναι Πρόε. και στην προσε το όποιος και Και βέβαια ούν σε χλιαρή να αποφασίσει ποιούνται. θα επιδείξουν, που θα αρκεστ συνέ. συµπεριφαρά ιση (όπως να πιέσ εκ. βούλιο και πς νεταl την Ιδιο ανώδυνη διαχείρ ή αυτές ετη ο συνδlκαλιστικ ία τριετία) α) Να θεσµοθ δρος, φτάσει σε επίπεδ ο. Σωτπρία του δlκη. βη την τελευτα υν. που έΧουµε δικ ύν στην κατεύθ πρόεδρ προείσπραξης ΕΙλικρινά, εκεί Ψηφίστε για που θα κινηθο αυπάρξει' πισης, ανακατ , όποιον θέλετε συ πρόκειται να προσώππσης ση το µεν προάσ το ψηφΟδέλτια Πρόεδρο δεν της δικη. απ' όλο ος από διεύρυνσης κό πρόσωπα γορικού σώµατ νοµής και ρο. ψηφίστε δυνσµl Ψει κάτι καλύτε Τουλάχιστον µήπως προκύ ικό Συµβούλιο, για το ΔιοικηΤ
42!ε{ς 1:6 Ταµεί π. περβάσεως, ον, τό δε ποσόν ύ µετά σύ~φω Ε. µην της; Έπσπτ νoν Υvώ" Έτcιτρoπης, ης ε;[ςδραχµάς ικΙ;ς 20,00 Ψ 3} Χορηγείται 0. τό δικαΙωµ':l είρωση» ;.ις εΙς τήν ΔΙΟtΚΟ ορική Συσπ Q:1CX α- ίΟΟ ΤαµεΙ Δικηγ ν Έττιτρ:>πην : "Αδέσµευτη ου ή~ παράταξη~ σ. καύσης της νά δ,αθέΟΏ διαρ2005 συνδΙKαλιστΙK έµπολέµου ΙOΣ στάσεω όργανο τη~ κατα. Φ€BPOγAP ς λ6Υ'{) ττροσω κό: δαµάτων ρι νων έτηόλ6κληρον ~τό τ&ιν ό;νεκκ τό ποσόν αθαρίστων ~o. ξεων της ε{σrτρ::xτφοηγaυµένης 'ώ. σεως, µf,τά τήν άφα(ρεσιν χρή. :η _ έξόδων tf1Jv µισθοδοσΙας καΙ διαχΕΙχί- ρΙσεως, έφ' δσοv κατά δι- σι ν της θεωρεί έπιβ::ι την KPΙ~ λλοµένην την τοιαύτην διάθεσιν καΙ 4) ΚυροΟνται απ:ασσι σΙ µέχρι "'IΤΟ05ε γενόµ ενοι καθ' 'ω' ύπέρβαιός σιν καταβ ολαΙ βοηθηµό:τω ν συλη.ιvεπι:οίq; τ&ν άναγκG )V τοΟ πα(ην λέµου.
ΕΙΟΥ ΠΡΟΝ I >PIΟΙΑΣ <H AIΚUr< P~ΣH ε:I (Α.ΔΙ.Σ.) ΣYΣπ
,ΗΓΟΡΩΝ ΤΗ Σ ΑΔεΣΜεΥΟΥ ΤΑΜ
Ι θΕΣΣ1\ΛΟΝIΚΗ
~-"._~
ΦΕΒΡΟΥΑΡ
24 ΠΕΜΠΤΗ ΙΟΥ 2005
KrΊ rΊ ΠΡOEKλOγΙ
υ 10 το βράδ
καΙ Ά που καρπ µαχη στεύο πρόβλ n{lαΥµ άΥωΥΕ στις 7) δρα κα~ δ δύο κύ τήµατα
ρα/
ρε α: τω
ΤιΟΝ Η KEντρΙK ΑDΗΝ Α.ΔΙ.Σ. στο 6ΙΚΗΓΟΡΟΝ τπς ΟΝ, ΙΕΣΙΑΣ ΤΗΣ ιι ΕΣΤΙΑ πλό - µπαρ" "δι " Σ
EKδrΊλωσ
αρ
""u;!tEpov
ΤΗΣ ΔΙΚΑΙΟΣΥΝαΗ Η ''ΑΜΕΡΟΛΗΨΙΑ'' ΙΑ'' ΤΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡ ΚΑΙ Η ''ΑΝΥΠΟΛΗΨ πρώπν
*
ΚΑΙ ΟΧΙ ΝΕ ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΕΝΕΡΓΟΣ
Νεολαία , χωρις
ΔΕΣ.ΟΣ
.~:eEMA:iUiMoEίiiE:miίTHEιiE':2
Οι Τρι(lιtόοιο
της Βουλής
σκεφτο εται να ι Ιljα ο ογες εΠ ως Δικηγόρ ε, τις εΚΛ , αυτες α ψηφισουµ και ν
J6
υµε
ΕΙΟ ΡΩ ΚΑΙ Π~ ΤΟΔΙΚ ΚΑΘΕ ΧΩΡΙΟv~b ΚΑΙ ΕΦΕΤΕΙΟ ~~ ΟΛΗ ΚΑΘΕ ΚΩΜΟΠ
,
Ζ
'. ftJ
φµόνηµ ητείται Ζ
ι.ι.
Ένα όρθρο
α ...
---
---
-
ι δικα ι φίλε δ ς Φίλη κα ή εργασία είνα «Ά, ικε ο ικ ντ τή Δικες» αξιο8ίωτη δικηγρικόρεπάγ- σρυια άη λειτολυειργίαυρτη ί' ααυτους δικηγόαροεπυισωτης µονικελήλκηανιική λογοτε-υ το γο ιώ το οντ όνο στην δεκαετ'"ν κηγο αση των δηµόσιοι η φιγούρ α, έχ λ ν ς και στο δι µ
δή ιi:"Ί πει κ νται ντανά ρεπή έρουν υ α τη ο Η αξιοποι αλλαγές ποκυαιεπαέρχοόδρθρσώσεωαν, πνουποεπιφης ντοσε ναπ ίησ ρ µεση ών αναδια ς της διεθ ν αγορώ -ως ά τω ικ ίε αδή
Ευ
..... ............ ............ ............ η αντιµετώπιση .Α. .. Δ.Σ ............αράδεκτη .Α. του Απ ν Α.µ.ε όµιο ε υναδέλφωα και όχι προν τωλ νάδενφσ
Ι
ωπο το πρόσ
ίωµ
Το «ΕΥΡΩ
Σ ΕΥΡΩΠΗΣ ΑΙ ΟΙ ΛΑΟΙ ΤΗ 'Ι 'Ι ρίαζ ΓΜΑ» Κ ΣΥΝΤΑ δlκπγο
Ι
πά Ν.Δ. πολιτ Οι µερίδα TOU. υς δυσαρέσκ ιρήιος.α α των βο δuν ναι ους τή είνσl οκοτάδι, να Ι µεεξοτις ψήφκαιρε τα τηςγκαια µετ τσναπ! υγ- πλάτες και να διαβάσει κήςόν. λύ- που εργασία. ή πapaΤOξΙO ητικές υν όµε ικη- έχουµε κόν σε ότι δικα περ η πολιτική της και υ. εκσ τις ανα συνθυς νέο επιχε του πει ως υπαίτ τικές σαν νσ περιλά στια αυ ακόµη ανακα του Κώ νηµέρω ν γι' αuτ Σ' αυτέςς τις µε στοήκες, την οξιοπρέ εθνικό επίπεδο νοµ και ουςΔ lοuvτηΡ να δει αι στο ση των σχέσεων µό, την και π/σω και noρ λάθρ νση γορείται Η αρρώ ο, σΕ άέχουµε υν ν αν. στη .Α. καoδΕUΤΙKίς ή ι τουςκαι χωρίς οικο θειάµε ποποίηση Κοlνο80ύΛIΟ,του µ/σέ. νυΝ'I;όυµ ατικόα έλεγχο σης και λει. ανά11ηρ ρίζου τόρθω εργασιακών Προ µας η έγκριση τον ατοµισ αποκέντρω εκτελούντ γούτο τόπ να που χή αµiκρυ χώρα θρωπιοµό ΚΟΙαπό στοι. ή "Κατη ής πλάκας. δεν έχο της στο και ης ελεuθετροπτων των στη η κατάρΡίζ Δ.Σ δηµοκρ ου κα αυν ηγόροιπροαπά ση ρων, για την οδιοτητων εν αράσεις οργάνω την τη µορφ σεν σε άγνωσ ς, άγνωστες προη δικαι του α εικό µε ιγείται επα θηκεων. όοµοχία σε µια σύνταγµα», αλλά µας στη στη γνω στήµονες δηµιουργίας της κοινωνικόάνων ώµατ τον ο. βολ νικής ασφάλισης ου εργα. νανόµ ο α. τικές απ άρα όλες οι πράξεις µε µεν, χωρίς και τη φιιγ καθοδ αργ οι ίις •• δε), οι επι ώστου επώλη ντp κοινω συντάγµατος, της uπo. δεν µό τάξεις του οι εµείςωγοΔικ µόνοι/8-ί ,η µέσκη - 2 οlών και αρµ αντιπροσωπευτικη η λαου, ετης εrιo φόπο µε χρονισ.είναιόλων των των πολιτών που Ζού αξιών κοι συµ µας άσ Οι Δικασ παρό του ότι χρόνο, οε αγν ής ουσίας (τά 1ι- ψει το λόγο ού κοι τικές oύ ν, παληψία τλα- λoγΕυρω καιέστω ενηµέρωση τουόµασιε ούτ γηση του σταθερου χρόν κατάργηκαύ Όλ ς »αΡ110υδ30ιουργε και επιστη ε. και τον καταστατιτου εσµατικντος ρίες εινα ηµ 26 ανιι ός έ. σελίδα δικασ Σκοπκαι αποτελ για την του Λα έφαλο το µεγ λο εποχή η ισµή ως του ργίας . µας, που την/ ΕΕ. καιαυ- µεγάεθώ υπερ uπα χειώδη αντικεί. γόρους. µας, επιλέγουµε του Ευρω κωτικ στο δηµοψη- πεια της δεν φοβ ια ΚΟ ε ιήσεις η δρου, , ως δοθ αλλά ια στη Όνοµα ν αποφάσεων αντιµετώπιση πινο εγκ θεραΠΕυτεί. από καθήκαν. ΟΙ α µε ης την καταπόνησηώς πολιτικές ΣυνέΧε ατικές aρΜια αιι υ Λαού 'ίκής Κυ' γνω τητες της ναρ σα) γραµµάρ την δε. Όη για Τάσεων ς που από µοχλός οτιγµή που θετοχωρίς την ίδια διενέργεια την αξιοπρε σίας, οι ιδιωτικοπο θρώ πλήρη tO κράτους καν επί κειµέ Σιιλλόγνου, ίωµα και αφεντικό, Την ίδια οκρ αρρώστι (τό λων των µια τοο Δ.Σ. Λα ... µενες τω στο Όνοµσ εκπρόα, ποσό τή θα υ κοινωνικου ν. Ως µην πό σαφ ως νοµικού κοι δηµ µοστε λογιστώ αι ποίο αυ ε ζω µε αυτή την άγµατος έχει µετατρ και χώρου, αλλά ντικό ΛΣ. είναι τή βελ. νοια και συνερ- κι αλλιώς ατος. ωσδήποτε ηµατικό ποσό ανατριχιαγia ση τουα. όποιο µε το ξήλωµα των µας δικα ταγή λφoι, µείο να µέρη της τα θέµατο ι θέσεις µία όδε κό επι φίσµ ς µας λά οπ λειτοuρ συντ σεων η του στο οη ψης ασκούντ Δικαστήρια αγασ συµπ µονικές έχει, έτσ µπειΡίο ιάσοuµε αγµα αποτελεί ιοι σuν έχει αποµείνει οl µέλ ΕΕ. οε νΟΙ στη ις της, θέσεων γ- αλ ραξε (τόσο) Χρ Από τότ , όταν φτάνω σγµστική νείς το πράξεων διεκδική λόγω έλλει µενοετέχει, στο τα κοιτάκαι Κύρ Με λίγα παρουσ σ' ένα ναδελφεως Το Ευρωσυντ να ΑΣ µατώεντεταλµέ τις της , συµµασία. σει κα πίεσης όχι µόνορηΤιιιών τις υφέσε Κυρίες ντα στα η δε γπερσυντ από την Συντα σέπ οΙΙ ; απόψ µας και γασία µε ησης ΗΠΑ θεω α κατακτήσεων. χές, νο µαστε ν κοι νοµοτεχνικής ΕΙΑΓΟΡ άσκ στην οποία ενσω νηµα. φρο κατανοή ν δικασηκών οίου τύ- εξάρσεις της πατήσω και ΠροέδΡ ι Οτ/ λεηλασία υτη αφορού κοινω και νέα χοποιηοης Για να ζητείτα αντιδ Παπ ΕΙµος ΔΙ. ΚΟΙ τώρα ΦΜε φροντίδσας πεί σε θεατήγιατί από σπουτου Δ,Σ.. νο,ποίαλλά συνθηκών εδία δράκέρδιδι. σηµγιασµόρινά βρισκόστοσυνθήκη, οι προηγµένεςι ης Γ. ρα- σδηµητρίου νικών υρώνεται η µεγάλη φτώοµ ριαρχίας, ς αναγνωρίζετα χει ως σύµφ ΣΗΣ περ εκάστοτε ηµε των ς δαίο κείµε σω η των όνοµά του σης ους, οιω nou λ/Ι σή Καθ ΩΡΙΣ ι άλλα ος τέτ αι ι ν του υνιστά άρ κού ρώ νσ ου ες ς ση- nλά ια κατοχ ι
•
τί Επειδή επαγγελµα ντάται πια τογράφο τω ων (Ν.Δ, µένη βιω ηµα του , απα ηγόρ ξάρτη αυτονοµία ληνικό κιν α περί Δικ αντίθετα η µατική κ ελ ή µατικ υ '30, τον ισχύ Κώδι 1Ο-54),ενώ ή επαγγελ ν συναιν ω εν το
Δ Ι Κ Η ΓΟ Ρ Ω Ν
Τ ΟΥ
Δ Σ Α
απονομής της Δικαιοσύνης κυριαρχούν στη νομική επικαιρότητα, καταδεικνύοντας όχι μόνο τη σταδιακή γιγάντωση ενός συστημικού προβλήματος, αλλά και το αμείωτο ενδιαφέρον των Δικηγόρων για την επίλυσή τους.
τα, ζητούμενο είναι η ενεργή συμμετοχή στα κοινωνικά δρώμενα, η προώθηση του διαλόγου και η διατύπωση τολμηρών προτάσεων και θέσεων για όλα όσα απασχολούν το μέσο επαγγελματία και πολίτη. Μοιραία, τα διαχρονικά προβλήματα του συστήματος
--""'~."";',',,,,,,=,";;pc,:.••_. ~_~ •.
" ",Γ.~ ,
-~ftt)J).
~
__ ( 9
....
ΔΙΚΗΓΟ ΡΙ
~.
,
I''''L.J'nη" , •.•
ΕΤΟΣ
Α' ΑΡ!θ.
ΦΥΛΛΟΥ
ΕΜΠΡΟΣ! ΣΤΟΝ ΗΓΩΝ1\!
ΚΛΗΜΗΣ
Δύο ccpSpιx TClu σι'vlΧδt λφcu Χ. ΣπγΡον
θΕΟΔΟΡΟΠΟΥ
Ι
ΙΔΙQΚΤΗΙΝL.
ΣΩΤΟΣ
ΔIΕνθΥΝΤΗΣ
L:ΑΦΕΙΑ:
ΤΟΝ
Τηλέφ. 34.697
~ινιl"l.
ο
σπ
ΗΣ ΡΩΝ
Τι! ά.ποτελεσµατ ,Β', , ΓΕΓΟΝΟΤ/\ α .που εφε. ζ,~"κ. ζήτη" ΣΧΟΛΙ/\ ε", ρε!; δια.ας τα τώρα εις, ή δραστήαια δΙάφdρα,Α"ίφο :ιίτη ων Κ['Ι'11αις "vΣΩΣΤΙΚ/\ ΜΕΤΡ βε{}"ήσεων της « 'Οµάδος κατασιιευάσµ /\ ω", 'ΕπαγΥ δέκα ατα,l χρόνια ελµατι6Jl' τώρα, έφόρτ Τι! 'ύπα του Ληι:ηΥό. . /ν 'ΑD-ηvώ'V,) ωσαν σv-ναδέλφοv µηΤQώοv τοίι 2πυρ. τα ξέρουµε κ. Θεοδωροπούλ ΔικηΥ.2υλλό_ ό'λοι }'Otl Ι τα. χεΙΡΟΚ 'Υπό ΤΙΜ. ΠΙΙ.ΡΡΗ ον "Αi1-ηνών ΡΟl:ήσαµε. οΠροτει1'όµε1'α µέlΙQα ΔικηΥc.Ρeu σε {1aiJ.µο dποΆλλά, Β', εΤ1'αι πράΥµα πνικηκό. κάµποσοι σοοu't"ικd. δια "Εαν δύναναι 'Αποτελέσµατα µως εξαιρετιχης άπα έµας καΙ µαζΙ τη1' τάξι1' µας, τι να λεΧ{}"ίi δι,:l : ταµερισµaς σοβαρότη10ς κα- έταίραΥ τω1' καΙ δέον η]ν πιον του καΙ δικηΥΟΡ. νά τύχουν ενώ. Φρύνην 6τι συντρε έΥω δλόκαρδα έΡΥασιων. 'Αρείου Πάγου κατάΠτωα'η-το της δεούση χεΙQΟΚQΟ't"ο χούση' 'Ηλια( περιπτώσεως v ς καί της προσοχής έκ µέρους 1}{joLHov έπιπέ, vµε τα δου, πνευµατικης ας;\ δεν ύφ(σrα ποφό"ο των deµοµέ τα µικοόχ ΙΡΥΟ των -νέων αδυνα~ πασιν µίας της έπετρά τo παντά δΙωΥ κα~των αρο ό περιορισµος των ι µατικα ηηκωΥ, έπαΥΥελπη νο. παρασ έπιµέvοvµε ~I'ώπιoν τη; τη~κλεψύδρας έnαΥΥελµα'iΙΚά χειeιζοµέ1'ων dν't"αΥωνισµο τη τα παρ~χ Υα πι'Ηλια(ας µετα ουµε, µερ~κω1' γόQου πως συνη' AI'αφε ωρείro άφ..9-όνως ϋδωρ. τα ΟΙΚΟΥοµικο: j άΥάξιοο1', µε-τα{}έσεις Ή κατοχύρωσις µαι; ζητήµατα. , ρετaι (Δηµοσ8-. ληµα, άπο [£1 ποστηρ τοίί Ρ!ίτορος 'Υπερείδου, τι π όλπ λους τοv ~nay' :nov βασανΕ Δ'υλλόΥους περΙ παρα- Υέλµατος, ύ- πρ~σβε(ας. ίξα,'τος ζει κατάσταση ή Ιξασφάλισις τους ~άστυφ (δικηΥοοικη µαηκοvς ιΛ.tα)! δικηΥόρους, καΙ µέ επιχειρ αύtήν ώς γνωστo~ του ΑΙσχι, Β5ί) ,Χη είς την κατα εΙσ'πράςεως χώρα τηι; διορισµrΙ όσοι ξιούχοο τοv κατωτά ΕζΟΥται στά 'ου δικην κατηγρ συντα. µας απο στη πλεκόµ του ν δεν δύνατrιι να ιιµατα αίσ1,1ηΤΙΚ τος δια δι"ασιήρια δικαστικών ό. ρη{}έΥ- elov τω1' άµοιβων ενα", δυσοσµία πνέει καΙ λοον, λεχ{l-iiτο πληµµ ιϊλλες άρχές καΙ ιϊλ- ΤΙ1νδι µαι; κα! ." καΙ µάλιστα "Πρωταγων •. i10d λυ{}π ανοουµένην 'Ασπασ 'ίδΙΟΥδι', κα{l-ηκόντω ελη εκπλήρωσιν των καταβολη δεν θέλ σπψπς του µηνιαΙας µετάσταση αστηριότης l1ν dn' την \ αύτο;; ως πρεσβε παροχηι; εΙς ιστές ει ερώ ίαν το;; παρα τηµο. Και Περικλέους κατηγο Εδοα τώ ••. της υτoiί τους α'υ1'αδέλφους, της 'Λ{}ηναϊκων τφ Φιλ£χπφ δλων µας α'νΥκεν l:nιτροπης ναρκωτικώ δηµοσίου βίου δικαστηQtων ρη&εϊ:σαν επί ο πιο οπο {}ά λύσουν άσεβείςι δια τας έτέ{}ησαν είς κατα µέΥσ..µέQσς τ(!ω{}ϋ και έµπορο στον ν ασκ µα'Λ{}ηναι'Κο σε ίJικηyoρικo ύοια καΙ neοοτα Υεωτεριζούσrtςιιν- την ΚλεΨύ,δραν ε"δεκα 110 ΟΙΚΟΥ οµικόν τιλήψεις της στΙβο, ίJιoρ,σ ρχικd άµφορείς. µαι; neόβληµα Εις δ(κας .έ,εκα Ο προϊστά ούν εξουσία", Κ.λ ι (ετεροδοξία 'αΙ. λων χωρΙς καΙ {}α {}έα'ου µoΙ ιϊλ- σεl) πολίτης : 1'l&ικων καί iιλι τάς βάσεις µενος τπς π, l:ςετάσεις, ν ηnς iιπεστηρίχ{l-η η αίρέ- κων κακώσ γνωρίζει, δια την ή{}ικηΥ ΠρωΤΟδ έµφά1'Ι- Περικλ ώ τ ο: Στ.ην εων κατά σις nρώην ύπο τοϋ κατα ΕlσΟν/ελίο ικών διέτ καΙ λαµβάνετ αντιέξι1σφάλιση έους. κρ.τ' όνοµα γονέων, 'ύλικήν έξύψοοσιν γυναικων ων αξε επε ς «l:(!ttdtret1'ci µόνον ~ τοv κλάδου ταΚΗκων αι, ότι καταρτικπ j')')) δικηΥό Δια να τηρείτ των, ~ρφανώ,' iιπo των συζύγων µας. άπσδοχών ίγουσα ρων, υς fdtov, α~ δέ δ 'κάτι εξέταση, διεκδΙκηση καΙ στις άΠΙΙΤ καΙ χηρευουσων προτους nόροvς λειο της σάπιο υπάρχει ΜΑΥ το ΤαµεΊο 'Σων δικαιω θεί το Ην' ακoύητα~ τύπος, 0- γυ~αικω", διεξαγ για να µας, ν Νοµικων στο µέ1'η µάτων 'toD «έπαΥΥελµατΙα Δανιµορκι βάσ όπωσδι] του µε τη1'έξασφάλισ οµένας ενώπιο ίJύ1'α1αι dtd ΠOtε ό διάδικ δεν δεν τολ 'Ειιωνύµου •.ΑΡΧΟ δικηΥόQΟV)) η ος, λ6Υους aς", πσυ Βασί. του τύπ ιµο ri µη δηµ δlοκριβων οιβων Κι1Ι καΙ 1:όσες άλλες τεΧΥικους µιλΪί κατ' άρχάς £πενοή&η να 0- ύ~ίσ;α µά Υτος ούδεΙς ;j δέ~ {}έλει λόΥφ οσιευµ ου κανείς nηΥες τo περιορ καΙ πι:t~ ο'δrος καΙ ύ 1:ε (! ο: Στο eαn6,αµα της Υνωστη φορές που να θίξει. Τις παΡοµέτρο για διαπλεκόµενα άτων ς noiJ δι' έκφράσ~ως δι' όλίγω\' δε τας Κληρο ιαµΟς xe6vou, ΕΙς ά1'τιδικηΥορικΙ;ς στσµάτη.ιια χύΟηκα1' λίγες δε ρισµοϋ α'τάσε κάποιοι στ.ην κο'τη νοµικας δ(κας όλα παρακ υς τους. είων και τις 1'έω1' δικηΥό τοϊ} ίJικηΥΟ λήι:rεως σπως στερεοτύπως χωρείτ~ είς παρε- να άναλάβπ lΙή1' εΙ'σnt/α ώς τον, τουργοί εισαγγελικο ρων, τιποto ΡΙΚΟV ποΤίποτα καi1oά(!ιση ταµοfi, εlt~τρr.tπη µόνΟΥ αµφορευ; ξιν έδωσαν περισσότε που απλοοσ όµιλήlJΌάντ' ί λειτοv λιγάτερο, σώµατος εκα- «µοιβω1' µας, τοίίτο ίJύνατα τ;ων ταρ ε α\ιιoίi δ συνήγο να τέρφ των διαδίκων εντoλr1 κα~ φσύ. ρο οπ. σκωσε, καΙ nε{lιορ,σµο λεl το υπη τική εξέ έΠΙ1lευX{}iίδ,α ι yd 'Η αίτουµέI'1] µερων. ρο;, δλΟ!1'α άπλ~νε γιο προ τοv όαα επι ΚαΙ ταiίτα µεν d{lt{}' φοvaκώ ταση, στο τοvιι ΤαµεΙο ρεαιακό ι κα. ν καΙ κατα κιινόνα άδεια παvεχωρεϊ:rο βάλ. υ δικηΥόοω1' vει, είς τας πολιη- -νεΡΥασΙαι;»,. Z1J- τσν "µπ κας δίκας είθε η Εισ του καθ τέλος µάλ , ό Υια το ώς εΤχεν ελά" του ΚαΙ" ύποστηπκον. Και ξεφώνη πλέον δε συνήγορος £ ΕΙς τας ίlΙιωτικας καΙ δηµοσCας, eιχ{}εΤύna αν/ελία πον διάταξη τηι; 'Επιτeοπijς neel εκκα{}α άιτο τού β11µα εγκληιιατικας α' άλλες να Αντιλαµβα ς βρήκαν. elσεως l:OV τ Ο n (} -rd)y τον κύριον λόγον τος µητρώου τω,. τοιuύrας «:ΈπαΥΥελµατιων ο: νόµαστε περιπτώσ επενέβαινε και τα δά 1'α/1'; ΔικηΥό{lων», καΙ ύιtεΡ11σπιζε τας διεξαγοµέναςενώπιον 'Α{}η ΤαµεΙου povτα είνα Κι' αντη που είνοι πολ την ύπόί1εσ~ν προκαλείτα εις που ΠροονοΙσ..ι; ότι τα συµ του σεµ- τοv όΠοΙου ή ϊόιιυσις νΟtάτου καΙ π(!ωτα-πρω. ηρ- τα διε't"vπ ι µεγάλα κατά η)ν 'Επιση ύπλ ώρα τ;ου' βάναυσα ι δεΥ {}d φέρ φέ. δικαιοτάτου βραδννυ µην καί tl]V «λλά δέν , αλλ ]. δρίου τ(ον κατα ΑητηΥ σ\lνεκ ον της προσεν/ι"ζ οκο και επικίνδ σειρά δια το κοινό αισ τέχνην εΤ- '-AnQI"λtovώ{}η στα σχέδιο 'Αυηνων τού ύ ~όσxειιιν η λύση' εΙναι 1I0V 'YnovfJ υνο θηµα οπό 1940, κι' σ..ύτη του χώρος µας ά KOIτο συµ. Kατ(~ την εναρξι του, εις KOI να ηlστωµένω 'Αρείου Πάγου δικάζο )'etov ποοσοο, µ6.ται ΛΙΑ' υδεσµος, ΔικαΙΟα'ύονης µεγαλύτερ κοι- σεως ντος ΤΟΥ µας είνα του Ποι το θίγεις. να το ν παρ βα{}ύτατα. EwoJ ακό Ο Ιταλ . δ ",εφ' ϋδωρ~ " της άγορεύ. άπόπειραν φόνον, την τvλtγει ο. Κι' ον ι υποχρέ καΙ άφΙνει νικού Κώ ικός λαό τηΥ δικηΥΟ αβάσεω Ότι γΊΟ δηµόσιος δο;;. ΟΙ ΣΥΝI\ΔΕι\ΦΟI φόνου µη ου την πλάΤ11 νά {lΟVV ιιύπα συµφέρον κάπ ωση των ς, δηλαδr ν δικα. Αρχών, η]ν φαρµακε(αν , '(ην &ναΙρεσιν, ΤΩΝ 'ε 6 πόα:ί'ρεσιν)) κάµ' λο; επλή?ου δι' ϋδατος τπ δlαΦθ Στπν αυγ nOdot. Δικαστικώ για τους πάν οιοι βάζουν το 'l τη σπ αΙ' το .δικαιο ψ1 µ::χ.ι, πεκαΙ τον έµπρη EnI\P~OQN '(ην Κλε- σµδν ψύδραν εφ' οσον ορά, και κεκρlµένπ στάσιον, ψη και συµβαίνει, ν ω απ' όλο η ενώπιον τoiί που οφο τους άλλους mwon, δ' Ερρεε εξ ην που αυτ κι' µούσαν, \.ΟΟτικόmτα ι •. κλε.Ινε της το ύδωρ λοιπόν είναι θέµ , όπως όλοι οι χωρίς να ρά του Ά,φΙν.ω nt/in.rι α.ντο λοιπον οί το υπο πλθε π 11δύνατο ακωλύ αύ- δl.κάζοvτ{)ς τους δικαίο Δελφ~\'(oυ Ή έφηµερΙφος µετά το ζήτηµσ.. περίυoy~Τν δεν ανάλογη µΕγαλοεπl α ς Κυβερν διόrι σf έιi""ληyή µάνο. Ότι Y{ltfYO επισύρουν να άγορευτι ό και συν συγκινήσεώρα ησυ τιtOυ µωρ11τουςφό υς;\ σµένους άτ~- ως πορα'<.ολουθ nAd αντίδραση χειρπµα ώντες συΥήγ :ι.ισ.Ι.ve./Jeε{}li ea νά. σvζητη{}fj. µως για µος χρεώσειςο. χάρπ σ' αυτοίς ΙιΜόγµ την δικαστικ τίες και τη καΙ έννοιες να γνωρΙζτι ορος χωρις δ δΙου δικάζο νους 11 τoίi Παλλα- σιν .00 ένδιαφ εΤ τήν έκδήλω- νους γΙ' 'ή l'ύaη εινοι κατ οπό του διάΦοροl σριγι' αυτούς µιλούν ούς λειτ ;;••. γ.α. {Η τη α'ηµεοινη 1 αυτό, τότ ντος του; άκουσ ο1'. µllOς ταγµέσυµπαρ oUλιo αδικαστέο για οργ ουργούς ετ<:oµάtιζε ,δν πότε καΙ ποίί φόνους, τέλος ΠΟλιτικοί, των συ- κακ κατάσ~αση, ναδέλφων τωνέροντος είναι επl ε οργό άστααη , ανωµένα Hat Υ'α. διό 'ΖΟ µέλλον, άξιο εηι λύγον (ι\ιτοϋ ό δεν θα δε ενώΠLOντών Ιο\lς τήν κότερη ροέ- καΙ και που λυµ έπαρχιών, ή γρήγορ ΟΙΑντιπ δοκιµοστέ ηεσε σαν 'η ή κλεψύδρα, του κόσ noiJ βράβευσης άξιοπ(!εδιά ήθικήν καΙ κα~ κυκ αίνοντοl µπορεί v' πρέnει ο ο ΚΟΙ στως ά\'αφέρε- τrιλ(~βόντων τα δικαση]ρια µποvν φ"άΥµα µου κατ 1'd ται νπό 'toiί µόνιµη πύργος της Eπικpa- καΙ το δηµόαι λώµατα aνaστρaφε το τα Σπάνια σιν Τ90 δηµοσ ύλικήν ένΙσχυ- ουτό το βλέ 'Hλ~αστων, έQ!ζι~.η κλεΙα'τ Υερι! ουργώντας 'Αριοτ τπς άµµ Ποιός είνα . οΤσυνl]γoρι.~ ταύτα όΥώνο ης α'ηµεQΙ1'ης ιογρaφικοΟ πουν οι όµως τα ο οvν ί. Κι' οιτοο Γενικαj ου, 'S"dnσ..ιιαπόταµσ.κα~ Υά. βληµ, 15.8) ηro οτ:έΙ..ους (Προ- ρουν νιτο ι αυτός µεγ µας κατα ς, 6 όn:οΤος περισσότε νο ερευνπ βέβαια κατανοµάζ χρπµα. τυς α\ιrας συν&ήέξεπλή ., µεταλλίνη καί Υια αδιαφα σοεΊ ως διαφορ ένο άλλΟ ακηνlκό δηµιόποβλέπει εΙς άλΠ πλεlΟψ που τόλ ΔJKOΙCXJύνn "JIα "t"'l1 µόνο 1'α α'υµµαζ8ντϋ'" εξαιραύν ραl, π νής, xai}llxovta κας τα τήν ~έπιτυχΙαν ουν KO αει, ανο κο;τη στό πφία του Τό πρώτον ύδωρ ετlκ , τελείΚuΥικό της nλc£το αΊο χορήΥη αύrων, λο των έπιδιωκο-λαού, που ηάντοτε ταύς του ρεχωρείτο είς κόσιοτε ρωτιούντα µηαε I που έτα πα- άλη&ως επιρρέαζον µένων σκοπών µα)) Αυτοί που ό από το προ ς. Ελλπνlκού απαιτού που την ξαν εου τους εου ς. Και l αυτοί Γι' αύ't"d 1} ηγούµε µε τήν tφαe.U ν εξυγία ων επιδιώξε. στιγ ,Ιρχήν, το δ~ύtερ κατηγoρoiίυαν µάζοντ τους δικαστας καΙ ε{}αυ γορικης τόξεώς ύπέρ της δ~Kη- µής τόλµησαν τούς να έταl µέο άΥωνιζόµενη . καταιγισµ ουν το ο παρα Ο νοη, Μέχ µαταίως, ξίτηλα τις ον εΙς κηΥοelα dt- ράσπισιν µας, 'Επειδή σηµάδεΨο νο. οnοιήα'€ις α οπό Κρότος. διαφεντεύ ό ς Εξα.ισίας. nεeιµ~'JΙει ρι καΙ το τρ(τον την ύπε. 'ο 'ΑνώlUµος των ακροατηρίων. έκτψώµεν πλήρως nov γι' αυτό γοή καρδιές ένα νι! λάβου1' Που εκ ριών, ύβρ σκλπΡών αλλπλΟ αµατος βιογρr εξάρτno α'υζήllη /Μ lΙ1)ν ΠQωτοβουλtα τάς πολυτΙ- τευσπ KO εις ος «π'τη nς και η απο δικαστάς. Κα κον άξιο ενός λαο ν ανεταυ αηο µους αύτός του εων KO Iπ ισοπεδ ση), ή 'Ρέα 'Επικατηγοra τας διακοπ του; κυδίδoιr αναφέρε~ ίφος .oieottUΠQΡεσ(σς των, ρία κυρ ι του χρέ lΙροπη ύ, ΦάνηΥοµο{}ετ;ήµατ της ,l:ς οτι αγορεύσεων, κοι πρcχ.:πόrεςοι; I αΠ τους δρα τίζουν την επιχειρ τελέπρος τον ωτική οδι «'Οµάδο!',» εΥιαρχαύν nCJv ιιΦοον είrε ••eij;: άνάγ,'ω των λάµπη; εκ ζηλΩτυπίας ό Πυρι- µεθα ύποχρεωµένοι κα~ ή εγγράφ Η Ελληνlκ ους τους. στηριότητ ι αφο άλλον επέ Ειλών του Ενό η τώ παντού, lπταµελης άrτό τ~ς σιν φίλον έδικάσ π φονεύσας στήλης oότ~ς ων είτε προς ς α µε την ηµατικri ,- σvζητη{}οvν .••ΔικηΥόQω)")) Υια να IOOOPOn π Δικαιο σε βαθµό ρχεται ένα µε το νά Τούς εύχαρι ανοµία, η µiζα 3η ίιπο .οίί να τΟλµά, νποβυλην Κάπως έτσ λα}µεθα ρωΤllαεα/ν, το ταl'ούτ,<:",,,. σύνη δείχ iacτων συµ κρστlΚΠ "Αρεiοtl ο-rήσι:.:ιµεν εΙλιlφι που την Πάγου εν δέ ' , η δlαΦθ το είδος έστω δειλ ντα ι ασΦολώ νως . ΤΪί δίΚΌ ταύτη και στη Δι' ('I;1ltO nl.fOι.nπ ύδωρ εκρατείτο. ορά θεω νει φερόντ καΙ νά l σχεδόν επόµενπ σια ηαρ ά. Έχει ς σκέπτο σοurον ε{l-αu το- τούς παµακαλέσωµεν ν Ιταλία "ί,.. θεσµικά ρού. ί'ι ι\'YI""".~<:\ µάσΙΙ-η έν τlρ άδοση σύγκρουση ων, µέχρι µία πλο νταν οι δn:ως καΙδε εκφ 1) •••~ ~" •• ότα κατ έρε δε λέγε~γ εΙς τ6 µέλλον ,{~"'••• _: δικα εva α,µβ:χ.ι),α;
ως
δ,υ" ••
Λον
τσ
Η ΕΙΣ ΤΗΝ ΑΟΗΝΑΊ'ΚΗΝ Γ Ο Ρ Ο Ι ΑΗΜΟΚΡΑΤιΑΝ
!\
ΟΙ Σ γΝ
Ε' Π' Χ, ΑΙΩΝ Α
ΚΩΝΣΤ.Ε.ΔΕΣΤ
_______ .. ΤΑΚΤΗΣ
ΟΥΝΗΣ
ΑθΗΝΑΙ
15 /ΟΥΝ/ΟΥ
1942
&
,l,1
Υπάρ ou v Ντι
ΡΙΚΟΥ
κρυσµένο ς "Ελλπνοc
ΔΙΜΗΝΙ
Αρ. Φύλλο υ
ΑΙΑ
2S • Τιµ ή SO δρχ
ΕΚΔΟΣΗ
ΔΙΚΗΓΟ
ΡΑΜΑ 129
ΔΗΜΟΣ ΙΟΝΟΜ ΙΚΗ Κ & ΦΟΡ ΡΙΣ ΟλΟΓΙΚ ΚΟΙΝΩ Α ΜΕΤ Η ΝΙΚΕΣ ΡΑ ΠΑΡΕ
ΝΕΡΓΕ ΙΕΣ
ω",
ε-
εια στη σελ. 4
11,σrx'Ψει, rα.ι. roM.
~~~f __ ~::
Γ\_
ΕΚΡΟΣ
ενδυνάµωσης προασπιστού ν δικαιωµάτων του εισφοράς της διουργία
4 υνέχεια στη σελ,
σει ώστε: γραµµάτιο ηθεί αµοικηγορικής
διρυνσης της και ενίοχυσης φων θα πρέπει Διοικητικό Συµ-
ύοχυρωµέν ν υνες για αυτό, για αον το ανά . Στο παι ροσ στώ έξα,ι;ο α, το διαηλε ξεκίνησαν οι χνίδι Q' µέ τήν. [δΙ~ν θέρµη λουθήσουν ιουργπ τές τους να δπµ στηµά του ν που όρθωροντα. γι' αυτούς τί για παlχνΙδι κόµενα .ν καΙ έ~θoυτείνουν υΨηλό σουν πρό ς και τίµη Και πρό , προσπ λειτ να ξου ανθρώπου σαν το τυπα στα θυαίες απά χρειάοθηκαν αγώ συµφέαθούν να κειται ν και τη αηαράµιλλο ούργηµά τους. ς. υς νέους νες και τους δικα Με ήθο γούς, ποιά µερ Δικοιοσύνπ, ανά εµπλέο Ελλ 'Ετσl καλ στικούς ς ηάντατε ηου ιά τπς λογο από οκαιριάτικα λειτουρπροσέβλεπ ηνικος λαός, θούαοµε όχθης στέ συµηαράστ έχοντσς την συγκεκριµ παρακολου νη, ααν (άχ κοντοι οµόθυµη ένη στιγ αση του ιερό θεσ ε στη Δικαιοσύ' καταν/ελιώ ι πια µε έκπληξ τη µπ. Αν δεν ορκ Φέρει εηα µό, µε Ιτολlκού η) µπαράζ δέος. Δεν ν του έαθηκαν ινεί σεβασµό λαού. Μ.Μ.Ε. γΊα µέσα αηό τις στή µπορούµε να ξεκινπ έρευνα. ρει, διαβάλ ταl, αν δεν του ς συµ. και έπεισε λες των "Διαγων Αλλ σουν τπν νο παύ ς συµΦέλεται. ο' πλοκή ιαµό για µε ότι τις απειλές ά χωρίς να πτο ρόλων όµως υπά όλα το επίπεδ ΤΟ θΙµο. έναν, δια ηθούν αηό και τους του Ο. Πάντα βεβοίως. τος", "εδ ρχει και χώρηααν οπλούς εκβιασµαύ ξεχνάµε ώ η καλ πολιτικού χρήµο. ρός, Κι' γιο µος θνητούς. βαθειά ς, προότι η Δικ ή δlαπλO τους µε ποιούς ας µπν το νυστέρ είναι απλ µησαν οσύνη είνα αιοσύνη KΠ-µπiζνε από τα τρόπους να Φέρ ι και τόλ ό. Η Δικ ι ταγµέν κρίνεται µικρό, τα ς. το επιβόλλου ουν αιτα όσα για η για ν' και δίκαιο, πρωτίστ ν τη σιω διαπλεκόµενα πολλά-πολ στην εηJφάνεlα, αηονέµεl νο ερευνά ως κρίνετ καθηµερινά. αλλ τών", Όι ππ των καταχωνιά µενα, ιδια λά χρό αι από ά ση συµφερ βουλευοσµές νια είχα σει αυτ ίτερα ότα τα καταν/ελλότπ σύγκρο της σήψ λαός", Όυ ν το δηµόσι οί που νταν στο ν σχετiζo υνους .ισχ όντων µε τους πς και µφορά εµΦανjζoο χρπµο. nPOOKn ντα θεω υρούς". ο µlκ για τον vlO ως ταγοί της µε ξΙηλυµ l µε ου χρπ Και το µεν ρούµετόπο τα Φέρον εύυπόληm ο βρώ. µατος. κοινωνίας είναι το δια. ένα συµ αl Ότι όµω που δηµ είναι αηλ δηµόσιο, τους. Ο τα ιδιοτελ ς για µας ιούργησαν ό, γιο άλλ το µύθος ές. το µία νέα ους, του κατέρρευσ επικίνδυνο δε άλλο σωηlκό. δυνοµlκπ ς λίγους, Και η υπε ε και , το προ εµΦανίσθη για τη ράαπιοη σίου συµ χώ κε. Αυτ του δηµ φέρ ό που έβλ ρα τους οΠΕΜΠ ορετπ, γι' οντος είνοl επε όλο η υπέρτα ΤΗ 26 αυτούς ς τη που ορκ το υπηρετ ΝΟΕΜ ίσθπκαν ούν. ΒΡΙΟΥ, να ΩΡΑ 2.00 Μ.Μ., ΙΕΝΟ ΔΟΧΕ ΙΟ «ΕΣΠ ΕΡΙΑ", ΣΤΑΔ ΙΟΥ 22, ΑΘ ΗΝΑ
(
Ι
ΒΗΜ roPI Κ Ο Α
ΙΑΝΟ
ΤΕΥΧ
ΔΙ ΚΗ
ΝΑ Ξ ΑΝ
ΥΑΡΙ
5
ΟΣ
ΟΣ
- ΦΕ ΒΡ
ΟΥΑρ
lοr.
ΜΑΡ
ΤΙΟΙ
2008
εΙΜΑΣ
Συνέντε
ΤΕ
ΩΑΡΟ
υξη το υ Προέδ
ΝΤΕΣ.Ε
ρου το υ Αρ
ΙΜΑΣΤ
Ε
ΕΤΟΙΜ
DΙ!
•
Συνέvrευ
ξη του Γενικού
γ:τοψ
ΓΡαµµα
ηταv oύ λειτουργήµατος ατόσταση 100 δικηγQρiΚκακό στα χειρότερο, χωρίς aπό 10 αυτής Πtς γνωστό ότι βαίνει ηου εινο.ι το τtλoς κανείς ma να γνωρίζει πια και η Koθηµιρrνή κατά. _ πορείας. Αλλli nεριΙλθει aτην KOτrιφoρικής του εnoyyέλµoτoς Ιχει ιώνουµε µία τοο δικηγορικού IOTOPIKn επίθεοπ 'ΕΤα/: aτooη χεΙς ανοθεωρήσεις τελευτοίος 2Oετfoς. των δυνόµεων ης του κεφαλοίου n]o δtMί θtoη της του µνηµσνΙου όοιο της 1ης φοΡολογικ όµε ακόµπ σκληρότε αηέναντι στους 10 OΦOOQλόmτ0 τους µερίδιο ρα µέτρα. εργοζόµενους. •. Kατaρyι)θηκενσ OUPPIKνwνtTOI' oύν µε 1.050 ευρώ Γνωρίζει επιβoριrνθ Καθώς η κρ(on καλό ότι nρoϋπόθ τουτό- βάση από 10 2009 ;φονα οδηγεί οποτέλεσµα να βoθαiνε.I, εντε!νεrO εαι για mν tJ,oδo ΚΨ1κας µε οε επ')σια βόρος της ΠΡOOΨUΓι'ιςσ,ο I ολο- τπν t.σ π συomµO οπό ανTlστΟΟ των 30 οηµοντlκές lιοινωνικές ετών δικηγόροι σε κρΙσπ είναι η µηΧανισµό σης είνω llκή αΠό nλε:υρός στήριξης εις,01l6µα 1101 ρlζllιrΊ ονατροπ λοι οι άνω νωVΙllών συµµαΧιώ Kυβlροε χώρες ιφιπµο φορολόγη . Η µόνn ορατή noλιτιllή νηοης ΠΡοοπόθ ή του αυo~ετloµoύ ν. Σήµερο, noυ Αγγλία. καθώς Το αvruι.ειµενικό όnως π τώπιαπς ανTlµε. νωVlκές αυτοκίνητο, εlQ βίοιπς µι:ταφορ δύναµης οε έΧουν των Aoillw οι IIO~ κω εντεύθεν. το επιχειρήµατο βάρος των οUTtς ουµµαχίε ός των βαρών της nou όσους ε. •• οντιοιόοεων οπό ερΥοζοµένων. ς ΚΛUΌΩνiζονταl βόλλανταportas», πρoβληµαήζoνroς, προ. nλευρbς στις nλότες των τυχόν KoτόρρεU ,.anJe ν αrιό τις ευρωnaίκές lIυβερνn. βοηθό '1tOαυτό, υ δεν κεφαλοίο εργο.. ζοµένων. ΤΟ σχολείο, οιχιαισΊ ΣΠ της ΟΝΕ θα tiνol οι εηlµέΗ noλιΙΙKrΊ ουτή Και µπορεί µνηµόνιο οποτέλεο απoτελtροι.ις napcι:ιιωρι'ια:ις σπίτι παιδtό σε ιδιω1lι<ό σεl ένα ουvιριπτι εξοπλώνεταl nσνEU- οεις σχεΤικό µε τπν OνOYIlO ς κάρτες κοκ. ε το (ακόµα nεριooότ όχηµα ηροlιεψέν κό nλrΊγµo οτο lbTTIIQ ρωιταίll6 ενώ µέτρων γιο σπίτι σΊΟ χωριό, mσιωnιι.έτων ερo ου να αΠoKoΡU olyfl. σιγά. όλο τρόπο νσ εiνaι πια ήπια, ξοχικό ή το ξεηΙροοµο 0IJ'ι'Κρόm0nς του ήσεων δεν γίνουν το IΙΟIνων1κόσυµβό ΦΩΘΕI σόιερες KOIηεριοπ νεοφιλελεύθερπ τπς KprOTII:; ouνoonιolJOύ εξoυoioς. λαιο). αλλό καταρρέουν 1ων πρόσφατων δηµοσκοπ ~ώpες µε .αδύνοµε π γίνει ενόψει της εTIOAITlKnπου ενόψει 00 ~όPHνoς ηύργος. Ακολούθως oιnν ς. OIKOνoτότε: Κα η θα έντονη nε,θόρ~noπ KOI κοταοτολ οκσλouθε!τσl εδώ µiες tlOέρ:ιιoνml Ε(νοl Ελλόδα, π κυβέρκόrl ιυpatlόνω gaJIops αλλάζουν ιΊ, η νηαπ τα anό nρoφaνέ και δεκοειΙες. onoia εIllxειpciI στο µn:ιισνtOlJόστήριξ αλλά αν συµπλ11ρώνσντα ol µε α'ις κρίσης; ης, ΚoI όσο ιιι αν µε πιο ηρ6οφοτ ς Ινα χρόνο οιπν τlές ξελισσόµενης OΙKανoµuς για ης rιλo- KOIµέοο ν (φτΟΟαµε κόθε δvνoτό τρ6no λαιllές µόζες εΙναι Βέβαιο ότι ο ηοράδειγµο εξουοία, υλοησιώv . ότι στην θυσΙες εργασίας αUΞάνoU ουτή οι αγορά ΟTlς ουτό της Π noλιτlιυI βσθa/νει η lρλονδΙος. ΜΙο ιας την πολιτιιιή onoiες •.εξσνσγκό του ΔΙΑ) ενώ OK6µn περισσότ Το «I(ourάλια» δεν πολιτική όχι Χωρίς Στο κλίµα ουτό. του ζοντοl ερο Τl1ν κρ(οπ, το έ:ιιouv κ<Μ\ΙΟ µητpιiιo αντΙ" OVΤίΚΡI π δoojγόρσυς σro µέΤωηη Qψευδεiς µάρ- Ε.Ε. έρχετοl αντ~ lιεφα/οΙου ιιοι των ΕΕ - ΔΝΤ. tnιraxιiνε φάσεις για το ιιεφόλοιο οδιινοτε{ OµO. ιιεφόλοιο δεδοµένο αισίως τους 22.000 µε τη ouνoί~oη l και περί τούτου οε τέτοιο βαθµό µε να βρει οήµερο όλλn υ ότι της Ν.Δ. και του προκαλεί διάρρηξπ ιις οντιφό. διtf.oδo καθώς Έτσι στπ Γαλ/{α χρόνο µειώνε10Ι ά. οεις της κρίοος ΜΟΣ, «trimJ» κάθε εκατοµµύ των όποιων ουµµστην KστόΡγnαl µnρo. nσu 10% στό του δε βλέπει tiecral οε lIiVδΙNO ΚΟIνιι.Μκώνκοτοιι ρια οπήρ. Χιών τπς αοτικής γηοον γιο την γινόµασιε όλοι καθηµεριν τίηοτε όλ/ο οπό το γιο µι:γόλες ιι'ιοεων µεγαλύτερο εργαλείο τόξης µε µlκροοσl ruρες εnιδεfνωoπ των ιιε m Υ 3665ιΡ8 aπώλεσε το αΜ:. IIOlνωVlκtς κστηγορι lκ6 της. π νοµισµσr όρων lιοι" στρώµοιο που νωνlκι'ις ,.οοφόλισπµόλις πρόσφqτα Jύς lκή tνωon. ΤΟειιρώ πόοοικ: ες προ. Το Τ.Ν ς, ενώ βλtπoυν το κοινωνιιιό ωθώVΙoς ονοδιορθ ως oκλnρό νό,J!O\JO οτπν lρλανδΙο του aπό KOtVωνu« η ρωTlκές ιοµές το πολιΤllιό σκηνικό ετ/Οίων εισφορών Οι» τέλεσε οε όλα 10U65% τωνι<.λllδωνiζετOIυπ οπολεσθεί µετά την κατάργησ το εηίnεδo. ΟΙ περlκaπtς µισθών ήδη έχει ό 10 θρωaπς µια OnIJOYIIKnηολlτική αναδιόρ. µεταβίκol επ~ ενώ το 50% αυτών οπό το ΦΠΑ στη ν 1101 κεφολοlω καανruι:oτόσroσrΊ τοο διισι-σύµπηξπτουλάχιστον θεν ς 1101. η ηγεσία τou ΔΙΑ του ΦΓ!Α και τ/V Οι µε1ά την 1.1.93 πpαγµαnιι.όπττα τον ΣXεnιι.ό νόµο. [1I'ιUoo oιn ις µε επιθε. nένανu σΌυτή την προκλήσεοι:λόδα6 κή κλάση, προοιω. βαση οκινη1ων µε ανnµετωπίαει ης ται στην 1η αoφαλισn τη µπάθεύδει κοι CMί να γύρω στο 4[)()-500 γόρσι, πou οοφαλ(ζον ιηg\λiζει ... Πετόει τα, διόθεση στpaι..60K nλψ] σύv1αξη γr'pσroς µε σηµερινές ηµtς). nκή- προτοο]ακή 4ηση µε τα προβλήµα νtζε10Ι να λάβοιΝ ς τον παίζοντος KαΘUΣΤ τα χρ6νια διχηγορ(α Aγrgyωνιrnιού µέ. λα στην εξέδρα, ευρώ (ονόλσγα µε που έΧουν ήδη διαβεί ...•• βαρ{Jαρoιις" Euoιιιπφκtις Eππooπtις rψoαναγγέλλouν ένα της ιεράς Πύλης αναµένοντας τους ,. Οι πιέgεις τ/C προ των πυλών και ΕπιτρόΠου Mc Greeve υποχρεωτική ποράα και βρίοκονταl πόλη εiνaι ίσως την Ρουβίκων αω του lIj)Ji)διoυ xovν αλtίχιει ακόµι όγελµα, µε την
~I
1975, είς τον Φεβρουαρίου εοίας της 23ης ον ΊΟ Ψηφο+ έξελέγη όλόκληρ Δι)v 'Αθηνών, µαπων εως Ίων ΈπαΥγελ πκης Παρατάξ ροπούλου. ου Άλεξ. Σακελλα
Jήφων, £λα_ τούς "άoµ6ouλo, :>υ 'A~ψών 975-1978. ψf)φoυς 3582
ίι Π-P~ ι Ο Σ 1975 Γ------- ..-Α ΔΙΕ¥Θ¥ΝΤΗΣ
:1
J'
.ψήτΟΟς ιΚάτωθι ΌµσΙως, iiλσt60ν lOlJ: άνTlθέτov ψrwoδελT φovς -σΙ "-00 ψήφouς ψήφovς 'Εποψ, 2127 1. Zαψει-ρCιπouλoς σ::ΛοςEVά:γγελoς 2115 2. Μσντοίο6 Ίωάννης .2112 3. MoYrζovρα/ιης Θεδδω,ρος 2106 4, IΚοζίΦης ν σΌς Σ'fIUρIδω 2099 5. MτrαρoVτ ,κωv)voς 2091 6. Nliωλόπot!λoς '1ΩΆWης νας 2079 7. ΚαλσγεΙτω Λεωνίδα-ς 8. nο:πασάΜας 2069 Άπόστ. 9. Άvδpεα.ιλάκoς" Γεώργ. 2058 10. 'Avαστσσόπα.ιλoς 2057 Tόπouλoς Φώτιος 11. ΔI1:τιµojν 2045
ΕΚΔΟΤΗΣ ΙΩΤΗΣ Ι. ΔΕΡΝΙΤΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΣγΝΤΑΞΕΩΣ Σ ΔΙΕ¥ΘΥΝΤΗΣ Μ Α Κ Ρ Η Α Γ Γ. Ν Ι Κ Ο Σ ΠΑΓΩ ΠΑΡ' ΑΡΕΙΩ ΔΙΚΗΓΟΡΟΙ
ΒΕΡΑΝΖΕΡΟΥ ί3 ΕΦΗΜΕΡΙΣ ΤΩΝ
7ί1-ΑΘΗΝΑΙ-Τ.Τ. ΤΗΛ. 62ί ΔΙΚΗΓΟΡΩΝ
ίΗ ΤΗΣ ΕΛλΑΔΟΣ • ΟΡΓΑΝΟΝ ΤΗΣ
ΓΡ Α ΦΕΙΑ: ΜΗΝΙΑΙΑ
hΙΑΧΟΜΕΝΗΣ
2157
~
3503
346 \ 3421 342 ι 3407
'ης
_7
3405 3400 3393
3392
3389 3378 3378
3373 3374
ς Δηµήτριος 12. Χαλατσα Γεώ,ογ. 13. Σαι<ελλσιp&rreuλoς
2042
'lToίιλov-
A
3368 ος 3359 οι:; .1)1.00;3358 3353 ως ή-ηρ. 333! 3308 3292
3202
3372
2034 o'~<λoς ΕύΡI'Π. 2028 14. 'Aθαl'=όπ ΣΤCJ1µότιος 15. IKouκας 'Α9. 2026 ::.5:.:I;:::'mο,-'λcς 16. ιΠατro'3:-: 2017 n:ΙΡρος 2000 17. A&9Jlvbt; Ν'«όλσος 199"4 18. Στ~µατ;cu ης Eύάyy~oς 1982 19. iΚοv,Ρα/< ς Νιικόλο<ρ 20 Mανι~ης 1968 _.~~' 'εα.ι 'Aljf'.-' "Ι'εας . 1967 21. ΠcΠΤu"'-'} 1953 22. Φι:wbς Εόστάθιος Πέry.l<OςΔιτ}µήτριο" 23.
ν ρυθµίτών δικηγόρω τα ηερι όµοιβών Δικηγορικου ς 'Ως είναι γνωστον 192 του ίοχύοντο 6)8 αρθρων 91 fως (Ν.Δ. 3026 της ζοντοι ύπο τιjΊν το ~τας 1954 lως αρθρων 100 έτέθη έν ίσχύει δια µεν τίί.ιν Κώδικος, οστις ν Ό Κώδιξ ουτος τών δικηγόρω 'Οκτωβρίου 1964). Όρια τών όµοιβών ι τα έλόχιστα 178 δρίζει δτι 166 αύτου καθορίζε δια δε του αρθρου άµοιυς ύποθέσεις. ει δικηγορικών εΙς τος διαφόρο έν τfi έπιδικ6σ ρια ίσει και τα Δικαστή κα! έν rfj έκκαθαρ οι Πρόεδροι ωσι τας καΙ τελών, ως υνται να έφαρµόζ δικαστικών έξόδων βών ε, ύποχρεο κών όµ0l6ών τούτου, µι] δικαιούµ νόκων δικηγορι του Κώδικα; τοϋ ν δρίων δµοιβών άµοιβών διατ6ξεις περι όρίων τών έλαχίστω έλ6Χιοτον δριον ωσι ταύτας κ6τω 99 αύτου ;ro νοι να περιορίζ ν Ήί}νδραω κατα το όρθρον ς τΟ γινόµενο Κιόδικος. Περαιτέρ έρεΙναι \:σονπρΟ τίί.ιν_δικηγόρων ι' εκ6στην εΙδικήν της άµοιβιϊς ού έν Τψ Κ-ώδικιδ ως του 'Υπουργ άναγρ6φονται ον δι' όποφ6σε Χιιών, αϊτινες Συµβουτην όριζόµεν Διοικητικού γασίαν, έπι συντελεσ ν γνώµην του άναγραφόν. ΑΙ ως ανω ύνης, µετα σύµφωνο
εωςΑµοιβα ί έξαθλιώο
ΕΠΑΓΓΕΛ1ΙΙΑΤΙΚΗ
Δι,κο:.~τ,ίζl1 lι<α'1τά ΠTρiιττEIνα ύποχρεώ-Φε. λόγw κα1 να ψηll lµισς TcU .µηvoς ll Μεό:. ο-nκα Μέγαρα, ΕΙς τό ,φίιλ/οll vς vΆ πληρώνov τOIl )ΟΡόνον) τoVς δικ'ηΥό,ρo (εΙς ΆVΊΙΠOπ τα όποία iλό'Υοuς, δpourφίou διόη τά έσοδα, Ύττoup€ΙΚrOOεI τoVς Υ )"rfIf1 οφόσηµα, άπο τηll !λει,ρίας lµας. ό 'νεγ.ράψOlµεν Κατά 1'Ι'ληΡοφο πρfmoεl να IΚCDT01p 0- εΙ'ΟΤΙ'ρά'ττει το IΚράτος . Σπφαιιάκ.:ης, "'ης (άγωΥόση ης Κ. Κ. διά τα/ς όποίοuς εll τότε, τής δliΚαιoσU Υος ΔIKαισσW αίιξήσεως ττ(llνων ηµον. Έγιράψαψ τα Tcuρyiav έξαγοΡαΙ άπόφασΊν πτφι 'Τό .λ/ςΥαρόσ , 'Τού .Κόσ1µOU .,ι. κατα ίιπέγραψεν ~α, χαρτόσηµα τό:ς χώρας "Πφl'σσότε. των Θ)lIµίσβω τ.ι εΙς όλας κτ[ζεl τό Κρά-ETllQIάσuyιφίτως ι των άπoδoXΩv Μέγαρα 'Τα δηλα- ":λ/τ,,.), Δι,κασ:τικά τα ότroία εΙσrτφόππ σΟπως έιwί~ ύπεγρόψη 15%. άπό tκδιια, ll 0\ δl'κηγόρ:JΙ. του W"T'I), -είακαι ρcιι τος κα1 .')x~ εία. Έγφάψοψε Ή ~ίς Γρο:µιµατέα .κτίζει τό ιvoσOKcιµ ιmλη_ άπό τα voσOKOµ v να !κ. rWlll<QIl ν δη τό ,K,ρό.-roς ώσαύτως άδιανόητo τωll ΙCX11Pοuς α ψ«Ι1 6rττό τόν ότι eT'VQ1 ιιµ.ού,και b,ι. ή τάξις VrroxιpEώ",E!'ΤOUς ι-ι,είζovα ΟΊης, ίou ΣυvτOVΙC νεταl lµία τάξις και ίrτrΌ δεν τοΟ Ύ,πα.ψΥe 'Eιάσιr'ιµα,.κατα __; ίrτrΟΧ!Ρεώ ~ρηµάτωll της θό: ότroγρo:φη ρώνOV;ι νoσOΚO;µ να ικτίσl1 δια' των ήµφών ΨoG. 'ΤΟς ~ δι~ηyόpωv η δlΚηΥΟού τού ΣwτΟΥΙΟ 'µέΥαρα, διότι τοίΊ ικ. Ύ'ΤΤα.ψΥ _ τάτα διικασηκα ή πoλvπαθroτέlρα: __________________ τάξις tlvαl άτrό .µιυιρι'Κή ιµαστιζοµ.ένη , ξις τής xώpa:ς, άπό τήν άνερyίΆΙV ας, µα_ ρίας άνηξοότητ τοίί έτrαyyt'iλ: εΌ1µOν άπο τοll VτropKOp των δικηΥΟ-το Υλ'ίσ)ψΟ'" τοϋ fτος ικα1 άττό <χΙ δττοίαι dπrό Oll κατα ιrκώll όψοιδών
ΙΣ ΥΠΕΓΡΑΦΗ ΑΥΞΗΣ ΤΩΝ ΕΜΜΙΣΘΩΝ ΚΑΤΑ
150)0
ΜΕΓΑΡΟΝ ΤΟ ΔIΚΑΙΤιΚΟΝ ΕΙΙ ΤΑ "ΧΑΡΤιΑ" ΕΠΙ 13 ΕΤΗ ΟΙ ΔΙΑ ΤΗΝ ΤΑΞΙΝ ΜΑΙ
ΕΜΠΑΙΓΜ
ΔΙΚΗΓΟΡΙΑΣ
•
ΕΤΟΣ
Α'
•
ΑΡ.
ΦΤΛ.
ΤΑΙ ΕΞΩΣΕΙΙ ΠΑΡΑΒΙΑΙΟΝΤΑΙ ΕΙΙ Ν ΡΙ ΔΜΟΙΒΩΝ ΔΙΚΗΓΟΡΩ
Ul
ΣwUειo Ofnου.όα 3
<!)IAIΠDd DX-UAΛ
ΤΑ ΓIΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΙΜΑ . ΕΙΙΩΝ ΕΙΙ ΤΟΝΔ.Ι.Α
9(W)I'RO
Στο µονόδροµ ν' αντιτάξουµε ο του µνηµονίου Η. το µονόδροµο της ανατροπή Β ς
-=rIfϊΛ
O.
ΦΥΛΛΟΝ
D1Dd\l~
gocfijJιιJ
~
επίθεση που δέ:,:ονΤΟ ! το δIΚQIώµατα 1\01 κοτακτήσ του ιιόοτους πρόσβασ ΟΙ εις των εργο. ης είχε δεί(εl το ζoµέVΩΝ κοι των τοξιιιό πχ: πpόoo.)n σης µεγόλες o ιιοι nplv το ονοιιιτό ηόλεις) ηρος των οηό ,ην lIιιβtρνno λοίκών σΤΡωµό- ξέoocισµ όφελος των µεγά.ι.ων διιι.nγoΡI o της κρίσης, η. lην Ε.Ε. και οφού περιόριζε Kών ετΟIΡειών, 10 Δ.Ν.Τ. ΔΕv oφι'r.o.ιν m δlNαtbmto των ο»Δ θα έχει OIJ'ιtnειες ανεnnρέOCΠooς Oll\QVOIJlllb γκι όλους. cιφoύ aδύνoµων va τους δΙKηνόpouς. ΚυρΙως ηροοφίιγοιΝ οε χόΡη στο σιίστηµσ της ελόχιστn δε nλι'Iπouν το ΟΙΠΠ(ειιτός ίαιJς ς αµoιβr'!ς εξοσφο. πιο θέon του οδιίνΌµσ τµηµατα οπό τη λίζονταν KomγopoUIJtνou). της δικηγορία κόποιες ελόχlOτε ς, τους έµµκιθους ~Tες ς εΓΓUήoεις Η ολοένο 1101 όοκπαπς ,πς 1\01 OOIIoύµενouς, πιο όθλιο κοτ60τοσ δlΚΠγαρfος, αλ/ό τους αυτοαπα των διιιαοτηρίων η κοι π σχΟλΟύµενους, ύooρl.n αιοτήµατ θυµίζει τη γενικότερ ος καινωνlκής αλλό τους υπαλ/Ι1λ η σrόoη του Κρότους οοφόλι. οnolηµένσυς σης γιο τοος δικηγόρο εµµΙσθους οηένσνιI οε bnoloν υς. Γιατί π ΕΛΌXιor δικnγόρouς τραπεζώ δηµόσιο φορέο οµοιβή που ιίθετοι η ν κοι εταφειών εηιθuµεf να ξεnoυλι'ιο . Τα OIKOνOI υπό αnειλι'l δεν µέτρο l10Uλαµβ εl: είνοι µόνο οι προεισηρ όνονιο! µε την JIIlόI;: τΡογγολl Ο σµός, οπαξίωσ όγΡIΩ µε•. bξεις στο διιιοσ,ήρι ωon των ειooδnµ6 orην κσινή '(νώµη, η ο. αλλά 1101 ι ηαpaστΟ των οε δnµόσιQ ο lδlωτιlιonοΙnση. , aλ/ό Οεlς στο ουµβόλα 1'.0\ιδlωΗκό τοµέα Ηδπ. ιιαl µε ης ρuθυίoεις ια οι ελ6:ιιlOTεςοµοιβέ (Μη οι nrpllIOnt γιο τη διαµεσόλ ς nou ιιοθιερών , οβηοη. µισθών σΥγΙζοιιν ένο µέρος τπς εl ο ιιώδlκος KOIε,διιια 10 20% του οπονοµής διιιοιoauν ouνoλΙI\Oύ ( νόµοι (προοδlο µισθού ενώ ο ης IόIωTlKorιoιεiτol. ρΙ" αµός οµοιβής l1λnθωΡIOµός Ιδ!ωTlKαJQlr'ιoηιη µε βόσn το σντlκεΙµε -Μγω και των φοροεlοηΡοκτlκών ς δlΚO~ ογωγής. αοοίΜΊς onµοΙνεl νο της απαλλοτριώσεις οκόµα π!ο τοξικι'ι µέτρων- τρέχει τους Συµβούλια κλπ). Από κει µε 5%). n oνoτρon' δlκοloσύνn. Δ£.ν είνοl και τα Διοικητικά nou ζnτoίισoµε " του σucτηµaτ δικηγόρων και κοθόλου Τυχαίο mν κατόρyoon ικούς Συλλόγους α; κο'" κέντρο νωνlκής ooφόλιon όTl AlIIIΊς της µετQλ. α~/oπρέπειa των «(Στους Δικηγορ διoµεooMβnσης ς ΚΟΙn K010κ.pι λειδραxµnς θα φτόoouµ έτρεξε να ψτιό. α για την εν γένει 'lµνlOη ξEl εναοκηση του 'ων σUVfό{εω ε να την οπο(προτού καν ψnφκ.Jθι ζnτooµε!! ν, n απελευθέ νήκουν α) η µέριµν Αρχή, κατά την ρωση των :ιο νόµος) σ Σw ή προτάorlOλι.'ιoεων, n αυτούς από κάθε ΔWΜoς Ανωνύµω µι;kιJσπ me: οno(nµίω ού βι η υποβολ Όοο γιο το οoφaλιστ ν ΕτοlΡειών KOIΕΠΕ. την απονοµή σnς, n κατ6pγrιon των lκό, η ηΡOTε~ σίας και οφειλοµένου οεβααµ Η εΠιβολή ΦΠΑ νόµενπ ρύθµιοπ ουλ/ογικών εργατικώ τίωση της νοµοθε µοτός τους, του που εκτίνοξι: ανοτρέπει 11ςlIaIOK τουργή ν όlκ.aιωµ{πων, ν στην βελ ιιόστας πρόοl:\O το oεlI:; στην EΠLX£.IpoUν Tn. παρατηρήσεων ν που αφορού σπς κοτό 23% lIoινωνlllή οσφόλιοη να διamρι'ιoouν υψrιλή κερδοφο οπό 1πς σεων και γνωµώ γιο όλους, 'ovλίoυ 2010 αυτής γ) η lδ!ως δε γιο τους ρίο γιο το καθιστό Onσγoρε την εφαρµογή κοι δ) η συζήτη ιιεφόλαιο δικπγόρους µε,ΟΙύ -ιωρίως γιο UΤΙIIΠτην σl'.έση δlκηγόρο την ερµηνεία και τις τρόηεζες40 έως 50 ετών. ή της δlκαιοούνης u-εντσλtο. µε σώµα µέσο οιην Το aoφaλlσr,Kb αποτέλε. προς την απονοµ κρίση, επlχεlιχιίΝ το δικηγορικό οµσ ης οηολύσει ούστηµο µειοτΡέπετοl οπό να εξααpoλiooυν και κρίσεων ως ς σε δικηγορικ που ενδιαφέρει σύστηµα ολλιΊλεγγ και για την ό γρο. ononλnρωµιI για κάθε ζήτηµα φεio, mνσιιεργ ύπς λµατιιιj τάξη µετοξύ γενεών των δανείων στovς iσ. mv έξοδο ση κοι απόφαση οε aνταπoδoτΙKό. από το εnόyδανε •. 'Υελµο. τέτοια ή ως επαγγε στές του Δηµοσίου Πλην όµως KOI αυτή Το πιο aδύνoµo συλλόγου ως (ιιυρίως σης τρόπε. ικού περιεχοµένου". π OvιonoδoTIKn στρώµα/α, όηως ιj τα µέλη του ζ£ς ελλrMκές ο:ιιέοπ ΟΙ έµµισθοι διιιnγόρο εθνικού ή κοινων µετοξύ εloφaρός 1\01 (tνες). nλnν όµως ζήτηµα l nσυ δεν µπορούν IIQI σύντoξnς ιιαθίστσoδn- να δκιτπρι\ο γούν την OlllOνoIJ κάθε γενικότερο TOIσνεκδoτiWJγ1κ ουν δικό τους iO οε βοθιό ύφεσπ ιΊ: α) µε mν µεlωon γραφείο, ανοµε QVOllιτό 10 χρόνο γκό(οντοl νο απΟΟε.χ των nooooτών ανonλήρ της ηlώXΕUOnς. θαύνµειώσεις ωσης ΟΙ owτόξεις στις Διν ηρέπει να ήδπ xoµnλές.έως γιο τους aoφαAlO υηόρχσυν δικπγόρο πενlφές. οπολαβέ IJtνOUI:; ηριν (εκτός ίσως από ι την 1.1.93 ς τους, ενώ λόγω κυριολεκιιιιό όσouς (ll..lV(ργ( ιης έλλειψπς νοµοθεη. ΚΟΤΟlιρπµνίζΟV Jζoνrαlµε µεγόλες εταιρείες) ΙΟIοπό Το κής Κα/οχύρω 1.500 περίrιoυ Τοµείο, το orιoίo σης, δεν λoµβόνo ηου δεν νιώθουν ευρώ οήµερα όµεoa το OηOτελtO προορίζε uν στις γιο nλr'Iρn περιοοό'ερες ούντοξη στα 8CX}!!! µOIO αυτής της ηθεΙ µε τον :ιιρεωκοπ rol να εvonoI" των ηεριπτώσεων εfνoι οκ6µα nερι006τ β) µε mν κατόργηο noλιIιlΙής µε τπ µείωση αηοζΓ)- των ηµένο ΟΑΕΕ. µlωon απόλuoη ερo ΚOIοπό onµερa π ελαχ(mων οµο!βών KOτaργε(ΊOIεπl δ) ένα µέ)JιιJν της nι:λoτεΚκ;, ς. της ουσίος π δuνaτότπ ολ/ό υnόρχε! ο IIfνόuaβεβolbTnIoς I\QImv oUf,non ΜΑΡΤιΟΣ 1975 Η .αl1Eλειιθέpωσπ νος \Ι{Ι εκτιναχθο 1'.01 naξiωonς: τοο lIόσrooς ζωής. a τσ σUVΙαξlOδόιηαπς το Π'υχίο του ύν σιο ύψΠ οι του εηογγέλµσΆJ..)..ω. τας. οτε. ήδη η nλι'Ipnς ηριν τπ συµπλήρ οπαξιώνεταl µε εlOψOρές ηου πραΚΤικό των οσφαλlσµένων. ωση onά,ίωoπ ταυ 40 ετών δlllΠγορΙ την εισοαπµοΙνεllιοτόργπσ γωγή στο εηόγγελµ µπχ(Μο mς γ) ούτε π ελόχιοτπ ος, ενώ ε) π blα/Eiplo οµού αnoνoµr'!ς π ο οιιοφοίτων ελόxισrης σµοιβι'ις, oίMaξn 'ων 360 δlllOloσύvnς µε n των οnoθεµaτlκών ιδlωιΙ" ιιών κολλεγ(ων. ο»Δ και τωνγεωευρώ εξooφoλί τις τερι). σrlες ελλείψεις OνoIiBεJOI οτην π ιιαθηµερινότπτό l,ετOI γιο γραφικών ntploplaIJ τouς δlllπγόρouς, 1101 Τρό- εvιαιιιιοπ lιοθυστεΡήοεlς ηεζα της Ελ/όδος 'ου wν. όχι οπλώς οφού εξαlροUv στην (Ωιβόλλε οιεποl για IJloθoUς έWoσn onoφόoε µε ό,1Ι αυτό ουνεπ6θα τοl οπό γετοl.,.,ο , ,ην υnαλλnλo τπ ~oρήγηoπ ων. α.V.ά110m ηεlνaς που θα ooµπιtζει ollόµα πoίηoη των δικηlφοτικής σύντοξπς τπ λnστρlllή τους 1 ν oί.(non γόρων της επαρχίας ειψετάλ/εuσπ . π δε nερ!OOόιερo η βοοικιΊ αύντoξn υπέρ ,συ κεφαλοίο ιφίon (KOIθα την εντε(νει 1101 oνεpyfa. θα τοος κσraβόλ/ Π υ. όπως το ιελ.εuταIo π δuνaτότπτό εral _εξ εξήντα ιδίων πόρων •. του νο δρα χρόνιο. ως υnεpoonισn'lς µε όλ/ο λόγια αν έχε' το διl\Qιωι,ιόΊων κοl όχι ως ΤΟ µtλ/oν του νέου δικηγόρο υ θο
Η
«Απελευθέρωση και εξουδετέρω » του επαγγέλµατος ση των δικηγό ρων
ΔΗΜ ΧΑΤ ΗΤΡΗΣΜ ΖΗΜ ΙΧΛΛ . ηφιο; ΗΣ Πρό
εδρο;
τέα Κατα ναλω
Δ.Σ.Α
.
•
σΙ
διατυπωση
Εικόνα Η ανυπόφορπ ύ Αι:110 10υ 61ΚΩΥορlκο
ργήθη Διατί δέν κατη
ρόσηµον; άκόµη τό Μεγα
ν αν λεσµ s, κα Ql µε λλογ κτικό τον τίκτυ ατικά ο::. τερπ θώs µονω ρόλο πο Αθπν θα πα µένα θίγουν και να σε ολ π αν µα::. ών , γl'oυ ραλα όκλπ άγΚΩ ωs λε συστ να πα τπν τό µβάν ρο ι'lσεl ταγγ nουρ αξlO ο θα πρ ρέµβ ει τον ελίε::. nlΟ1ί γών o1ou ειδlκπ ει απ και θα έπει α µα s δlκπ κατά tns Δι οι δl Υππρ οόπω :; κα διερευ επίορκ γορικο καlO οικπ ::. συ εσία περιορ ι νά σύνn σεls µβαί ων ύs που ιστούν 1ISσ τπ:; νΕΙ s, κα Δικο που συλλ χετlκ Eupw και m mών νο λά όγου ι θα εκ έ::. κα σε nP naϊK ous ::. tn βουν και Δι λεγο rlS Όσο Δικn OtQO s χώ Uν κπγό Ένω νου άµεσ ν αφ γορlκο EIS κα ροs σπs. ρων, να απ α KO ορό ύs να µπ Δικα ι ευχο οκοτ I δροσ Συλλ τπν ιοσύ και ο ν λόγιο οοωθε όγου νπ::. επιτό nΚά θεσµ , σλ ::. , ιο µερα ί χυνσ µέτρ lκόs τόσο λά µέτρ π τπ ο, πρ δεν µοs α πο π αξ επαρ ::. απ οκειµ ρόλο επιδειν υ έχ ιοπιστ κούν ονοµ έs. ουν ώνετα , κα ία µο rΊs λπφθ τπ::. θώs ι. s όσ ΕΠΙΙΚ εί µέ Οι αγ π κα ο χρι σπ ΕΦθΕ τόστ κυλώ ασπ σειs ΙΤΕ συνε ΤΗΝ και δυ χώs ΙΠΟΙΕ σλεΙΊ Ο «Δ :ουρ ΛΙΔΑ ικnγο γίεs ρrκό 2002 τον s Σύ έχει ΔΙΚΗ νδεσ δπµι θυνσ µοs» rοΡΙΚ συνέχΕ ουργ π ww ΟV ήσεl πδπ ια σr w.ha gr µε ΙΥΝΔ από π σεπ djimich ιστοσε ιο έιο ελεύ ΕΙΜον λίδα alis.gr 2 θερπ ::. Μόλιο στπν www πρόσ και ww ω, διεύβασπ .hadjI ιο 20 κυκλ w.!ega . mlcha οφόρ 02 α link. πσε II •. «Δικn ντlστο και gr lχο CD-R γορlκόs τπ::' IΟ ρεάν OM, Σύνδ 1οοε εσµο σε όλ µε πε λίδαs s» ουs ριεχόµ , πο Πρόσ του::. ενο υ διον φαιa συνο , αεµnθ µπορ δέλφ π ισ πκε είτε ουs. τοσε δωνα βρ λίδα • Οδπ είτε εµπλ γό::. σε αυ ουτίσ Δικα τπ: τπκε στπρ τηλέφω , ίων να) και (ακρ • Τn & Υπ οατπ λεφω ουργ ρια, νlκόs είου γραµ • Βα Κατά σικά µατε Δικα λογο ίεs, ιοσύ Νοµο s Δι νπs ΠΚ, θετπ κπγό ΚΠοι µατα ρων νΔ. & Κώ Σύντ Αθπν δικE αγµα ών S (Α , Εµ Κ, ΚΠ πορι ολΔ. κέs Μισθώ σεls, υνΕΧ Εισ
ι αρχα ιρ Αθηνώ εσίεs το υ 25 Φ ν π εβ ου θα Δικηγορικ τα ζη ρουαρίου ού διεξ τήµα Συλλ όγου τα το 2008 συ αχθούν παρ µπ αδ atIS υ 24 κα Ο ((Δ διερευ lκαοτικο ασφαλισ ίπτουν ι χρ ικπγο τι ύ. ρικό::. λπµµ tns Δ νηθεί. θα το οποί κού. αλλά ονικά µε ένα Σύνδ ικαιοσ ο π 010 εσµο ρυθµ Δ.Σ.Α. ύνns ρέπει π κά δεν έχει και του παρε s» ού λθόν έχει ηλήρ να συ θαρσ να πρ ζnτπ κύρο s, ηροκ βαρό ωs η στ γκλπ µε έγ σεl οχω ειµέ s θεί ον χώ γραφ αυτό επαν 10 Δ. και όσ του θεσµ νου να ρήσει ά το εlρο ζfιιnµα ιου Σ., να υ πρ µε tα οι ζο ού Δ,Σ.Α. , κα ο::. ω απολ XEis συζn υν κα . ώστε αποκατασ ι να npos να εν ν τπθε αµ κοιατε Εργο ιο Υπ ί 10 αποτελ βάνουν ι εργάζοντ οι'Ελλnvεs ταθεί το ποlπ θούν σοουργ κω θεΙ αι µία Δ εlο παρά nPO π Επ θα π εσµατική Δικα loaE ικαιοσ στη χώρα πολίτεs λλπλ ιθεώ ιοσύ Δικα IS ροστ α ρπσπ νπs ιοσύ και συ ύνη αν µα µε ειδ ατ διασ νns των ώστε ικό φαλί εύει τα εξάρ s να νάµα Ελέγ Δικο να συ νόµο ζει χου στπρ Ouνen Επιεικ τητη, σωθε O1o τη λε δικαιώµα ίων, του ί Υπ KES Αmυν πλαί Υπου σια οµία ισοπολ ιτουργία τά rous ή, που πρεσ ργεlο Τα φα τπ:; δn s ία Εσ υ . κα ιτείαs ινόµε Σπµε το µιουργ ωτερι να αλλό ρα ίαs και ισ υ κράτο ι θα τπ::.δι κού είναι δυστ ΔIΚΩ ΤΠ::' Δι υs οε ονοµ αφθο υχώ::. ακόµ γορlκό κλάδ καmlκπ ρ6::. ίαs α επ ο µα έχου ::. Σύ ::, τε είν ιτα
είου Π άγου:
Ο
δΙ ΤΗ
ΑΚΕ
ΡΔΙΣ ΕΙ Ν ΑΞ Ο Δ.Σ.Α. ΤΟ Κ ΙΟΠΙΣ ΥΡΟ ΤΙΑ Σ ΤΟΥ
τή:
σrπ σΕ Π
2
130
βιβλιοθήκη του ΔΣΑ στεγάζεται στο κτήριο των γραφείων του ΔΣΑ (Ακαδημίας 60, 3ος όροφος). Παράλληλα, στον 3ο όροφο του κτηρίου του Εφετείου Αθηνών (Λ. Αλεξάνδρας και Κυρ. Λουκάρεως 14) λειτουργεί το παράρτημα της Κεντρικής βιβλιοθήκης του ΔΣΑ. Σκοπός της βιβλιοθήκης, ως υπηρεσίας Νομικής Πληροφόρησης και Τεκμηρίωσης του ΔΣΑ, είναι η υποστήριξη και προώθηση της επιστημονικής και ερευνητικής δραστηριότητας των Δικηγόρων–μελών του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και γενικότερα του νομικού κόσμου. Για την επιτυχία του σκοπού αυτού η βιβλιοθήκη έχει αυτοματοποιήσει πλήρως τις λειτουργίες της, φιλοξενεί έντυπες και ηλεκτρονικές συλλογές και έχει αναπτύξει πλήθος διαδικτυακών υπηρεσιών. Η Έντυπη Συλλογή Η έντυπη συλλογή της βιβλιοθήκης καλύπτει με πληρότητα θέματα δικαίου και γενικότερα θέματα της νομικής επιστήμης. Επίσης, καλύπτει τομείς, όπως είναι η εκπαίδευση, το περιβάλλον, η υγεία, η παιδεία, η οικονομία, κυρίως από την πλευρά του δικαίου. Ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης του ΔΣΑ με όλους τους
Από την παρουσίαση του έργου «ΨΗΦΙΑΚΟ ΑΡΧΕΙΟ ∆ΣΑ» στις 7-122011. ∆ιακρίνονται οι: Χαρ. Ναούµης, Γεν. ∆ιευθυντής ∆ΣΑ, ∆ηµ. Παξινός, τέως Πρόεδρος ∆ΣΑ, Φ. Κουβέλης, πρώην Πρόεδρος ∆ΣΑ και νυν Πρόεδρος της ∆ΗΜ.ΑΡ., Ευ. Μαχαίρας, Επίτιµος Πρόεδρος ∆ΣΑ και Γιάννης Αδαµόπουλος Πρόεδρος ∆ΣΑ.
Η
Κεντρική Βιβλιοθήκη ΔΣΑ
νέους τίτλους που αφορούν τη νομική επιστήμη είναι συνεχής και γίνεται με στόχο την άμεση και έγκυρη ενημέρωση των αναγνωστών της και την υποβοήθηση του ερευνητικούεπαγγελματικού τους έργου. Τόσο τα στοιχεία όσο και τα θέματα και τα υποδείγματα που περιλαμβάνονται στα βιβλία είναι πλήρως καταχωρημένα σε ευρετήρια και αναζητούνται μέσω του Συλλογικού καταλόγου της βιβλιοθήκης. Η έντυπη συλλογή περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, 18.506 τόμους ελληνικών και ξενόγλωσσων βιβλίων και μια αξιόλογη συλλογή σπάνιων βιβλίων δικαίου από τον 18ο αιώνα και μετά. Η Ηλεκτρονική Συλλογή Ξεχωριστή θέση στην ηλεκτρονική συλλογή της βιβλιοθήκης του ΔΣΑ κατέχει το «Ψηφιακό Αρχείο ΔΣΑ», η ολοκλήρωση του οποίου ως έργου παρέχει στους χρήστες πρόσβαση σε ένα εξαιρετικού ενδιαφέροντος σπάνιο ψηφιοποιημένο υλικό του Συλλόγου, με μεγάλη ιστορική και ερευνητική αξία. Το 2009, επέτειο συμπλήρωσης των 100 χρόνων από την ίδρυση του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, αποτέλεσε μια εξαιρετική αφορμή αναστοχασμού για την ιστορική διαδρομή του Συλλόγου και την ποικιλόμορφη προσφορά του στην ελληνική κοινωνία. Με
131
132
απόφαση του τότε προέδρου κ. Δημήτρη Παξινού, σχεδιάστηκε η αρχειοθέτηση του διαθέσιμου ιστορικής αξίας υλικού και η διάθεσή του μέσω του διαδικτύου προς τους ενδιαφερόμενους μελετητές. Πλέον, οι αναγνώστες έχουν πρόσβαση στα καταχωρημένα αρχεία όλων των συνεδριάσεων του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΣΑ από την ίδρυση του το 1909 ως το 1975, ενώ ταυτόχρονα τους παρέχεται η δυνατότητα να περιηγηθούν διαδικτυακά σε έναν αριθμό χειρόγραφων σελίδων από το σύνολο των 18.316 σελίδων των Πρακτικών του Δ.Σ. του ΔΣΑ της παραπάνω περιόδου που έχουν ψηφιοποιηθεί, να αναγνώσουν online 76 βιβλία (μεταξύ των οποίων πολλές σπάνιες εκδόσεις που έχει στην κατοχή της η βιβλιοθήκη), καθώς επίσης και να έχουν πρόσβαση σε ένα πλούσιο φωτογραφικό υλικό της ιστορίας του Συλλόγου. http://www.dsalib.gr/
Δ
Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ»
ημιούργημα των τελευταίων ετών, σημαντικό επίτευγμα του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών και τεράστια νομική παρακαταθήκη με μεγάλη επιστημονική και ερευνητική αξία, αποτελεί
η Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ», η ιδέα υλοποίησης της οποίας γεννήθηκε το 1992, επί προεδρίας του αείμνηστου Σωτήρη Πολύδωρα, προωθήθηκε το 1994 με την ένταξη στη κοινοτική πρωτοβουλία «ΤΗΛΕΜΑΤΙΚΗΣ» επί προεδρίας του αείμνηστου Τάκη Παππά και ολοκληρώθηκε το 2001 επί προεδρίας Αντώνη Ρουπακιώτη, οπότε και τέθηκε το σύνολο των υπηρεσιών διαθέσιμο σε διαδικτυακό περιβάλλον. Πρόκειται αναμφισβήτητα για ένα έργο μακράς πνοής, με εξέχουσα σημασία στην ιστορία του ΔΣΑ, δυναμικά αναπτυσσόμενο, το οποίο καθιστά ευχερέστερη την επιστημονική έρευνα και της αναζήτηση της νομικά σημαντικής πληροφορίας, κατοχυρώνοντας ταυτόχρονα τόσο τη δημοκρατική αρχή των ίσων ευκαιριών στον επαγγελματία νομικό όσο και τη βελτίωση της ποιότητας της επαγγελματικής δραστηριότητας αλλά και την αποφόρτιση της καθημερινής δικηγορικής πραγματικότητας μέσω της χρήσης των σύγχρονων τεχνολογικών εφαρμογών. Στα είκοσι σχεδόν έτη λειτουργίας της η Τράπεζα Νομικών Πληροφοριών «ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ» έχει πλέον καταξιωθεί στη συνείδηση του Έλληνα νομικού ως πολύτιμο εργαλείο επιστημονικής έρευνας, ιδιαίτερα φιλικό στο χρήστη, αποτελώντας τη μεγαλύτερη, πλουσιότερη,
πληρέστερη και επιστημονικά αρτιότερη βάση νομικών δεδομένων σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Στα περιεχόμενα της Τράπεζας Νομικών Πληροφοριών του ΔΣΑ συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων: Η Εθνική Νομοθεσία, η οποία περιλαμβάνει όλη τη νομοθεσία του Ελληνικού κράτους από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, έργο το οποίο ήρθε να καλύψει με πληρότητα και επάρκεια το κενό που υπήρχε για πολλά χρόνια στην πληροφόρηση γύρω από την εθνική νομοθεσία. Η Εθνική Νομολογία, η οποία περιλαμβάνει πλήθος δικαστικών αποφάσεων όλων των δικαιικών κλάδων και των δικαστηριακών βαθμίδων, καθώς επίσης και το σύνολο των αποφάσεων του Αρείου Πάγου και του Συμβουλίου της Επικρατείας από το 1992 μέχρι σήμερα, κατά τρόπο επιστημονικά άρτιο, που εξασφαλίζεται μέσω της πρότυπης επεξεργασίας και της δυνατότητας αξιοποίησης σειράς κριτηρίων
αναζήτησης και εξειδίκευσης. Τα κείμενα των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας και των Διαιτητικών Αποφάσεων, μαζί με τους πίνακες των αποδοχών και των επιδομάτων έτσι όπως ισχύουν κατ' έτος. Το σύνολο της Κοινοτικής νομολογίας και νομοθεσίας στην Ελληνική γλώσσα, από την ίδρυσή της Ε.Ε. μέχρι σήμερα, με ταυτόχρονη παρακολούθηση της διαδικασίας ενσωμάτωσης του Κοινοτικού Δικαίου στο Εθνικό Δίκαιο. Παράλληλα, ο ΔΣΑ καταβάλλει κάθε προσπάθεια για τη διαρκή προώθηση της εφαρμογής και χρήσης των νέων τεχνολογιών, έχοντας ως κύριο στόχο τον εκσυγχρονισμό των σχετικών διαδικασιών, που θα αποφορτίσει την άσκηση του δικηγορικού λειτουργήματος, δίνοντας και μια ουσιαστική ώθηση στην προσπάθεια επιτάχυνσης της απονομής της Δικαιοσύνης. Στο πλαίσιο αυτό, φροντίζει να αξιοποιεί πλήρως τις νέες τε-
133
χνολογίες, αναβαθμίζοντας το πληροφοριακό του σύστημα, θέτοντας σε λειτουργία σειρά ηλεκτρονικών υπηρεσιών, αναβαθμισμένων και συμβατών με τις απαιτήσεις της σύγχρονης εποχής, οι οποίες -μεταξύ άλλων- πα-
ρέχουν στους Δικηγόρους τη δυνατότητα να ενημερώνονται μέσω του διαδικτύου και της αποστολής γραπτού μηνύματος στο κινητό τους τηλέφωνο για τις εκδιδόμενες αποφάσεις επί υποθέσεων που χειρίστηκαν, αλλά
και να έχουν πρόσβαση σε ένα ολοκληρωμένο αρχείο υποδειγμάτων δικογράφων καθώς επίσης και στην πολύ χρήσιμη, σε επίπεδο δικηγορικής καθημερινότητας, υπηρεσία υπολογισμού τόκων υπερημερίας. http://www.dsanet.gr/
134
πό το 1953 μέχρι σήμερα, η έκδοση του Νομικού Βήματος από το Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών έχει αποτελέσει διαχρονικά όχι μόνο ένα αληθινά χρήσιμο εργαλείο στη δικαστηριακή καθημερινότητα, αλλά και μία ουσιαστική συμβολή στην εξέλιξη της ελληνικής νομικής επιστήμης και έρευνας. Στην ύλη του Νομικού Βήματος περιλαμβάνονται άρθρα και μελέτες υψηλού επιστημονικού επιπέδου, γνωμοδοτήσεις, κείμενα δικαστικών αποφάσεων και σχόλια επ' αυτών, παρουσιάσεις και κριτικές νομικών συγγραμμάτων καθώς και επιπλέον ύλη με διάφορα άλλα θέματα νομικού ενδιαφέροντος.
Α
Τα επιστημονικά περιοδικά του ΔΣΑ
ΙΧΟΜ ΑΠΟ ΤΑ ΠΕΡ
- ΤΕΥΧΟΙ 5 ΤΟΜΟΙ 60 IΟΥΝIΟΙ 2012
- - ΜΕΛΕ'ΤΕΙ
1097 1108
υ) Δ. Παντελίδο (Καλλιρρόης Κριτικαι τέκνων ανταγωνισµού. εις γονέων ελεύθερου ση και σχέσ τασία του Σουφλερού) Ίση µεταχείρι για την προσ ύ του (Ηλία Ευρ. ς 3959/2011 ρυθµίσεών του Ευρωπαϊκο νοµολογία Ο νέος νόµο τερων νέων » στη τικού η των κυριό µεταξύ δικασ κή συναίνεση κή παρουσίασ ισορροπία και η «ευρωπαϊ κείµενο» : π δύσκολπ «ζωντανό του Ανθρώπου ••• 1142 Το τπ Γ. Βογιατζή) Δικαιωµότων ού (Παναγιώ Δικαστπρίου αυτοπεριορισµ και ακτιΒισµού πατέρα (Π. ΕΙΙ ανπλίκου στον ΝΕΙ ΑΠΟΦΑΙ της επιµέλειας ΙΧΟΛΙΑΙΜΕ 2 Ανόθεση (Χ. Μ.) 4033/201 ν. 3869/2012 ΑΒ (Ασφ. ωγής του 1171 ΜΠρ αίτπσπ υπαγ υλου) στπν Νικολόπο του δόλου Το στοιχείο Δπµόσιο τπς λ 1/2012 στο Ελληνικό 1191 ΕιρΦ «άγνωκοινοποίπσπ την ένδειξπ κά µε την Παπαστάµου) φών µε Ζπτήµατα σχετι ογικών εγγρα Κaλ428/2011 ών κτπµατολ 1200 ΜΠρ πνευµατιωσπς αρχικ τασία τπς αίτπσπς διόρθ (Β. Χατζπϊωάννου) για τπν προσ τους σε κά µέτρο συνδροµπτών στου ιδιοκτήτπ» 2 Ασφαλιστι µπ πρόσΒασπ Μ.) 4658/201 παρόχων για ΑΒ (Ασφ. πε1204 ΜΠρ Υποχρέωσπ ς. π) πραγµατικών κής ιδιοκτησία (Μ. Μαργαρίτ αντίθετων συναγωγή χωρίς άδεια ν, ιστοσελίδα απ αποδείξεω ου) Μπ συνεκτίµπ τα) (Στ. Χούρσογλ Χατζπκώσ 53712011 λογίας απάτπς (Κ. 1234 ΑΠ Δπµοσίέλλειψη αιτιο τικών και θύµατος τπς µέρους του ριστα πτα του µού εκ κατά τπν Η επιπολαιότ του συµψπφισ σµα 841/2011 α αυτεπαγγέλ στεί ληξιπρόθε 1238 ΑΠ Η δυνατότπτ έχουν κατα 2164/2012 του, που δεν 1282 ΙτΕ ν οφειλετών Αργυρού) ου και χρεώ ρού) σπουδές (Α. πτυχιακές ΚΕΔΕ (Α. Αργυ ία και µετα έννοια του Δωρεόν παιδε 2 Ε 2411/201 1288 ΟλΙτ ΑΠ µε λογίας του π της νοµο κή εναρµόνισ ΘΕΜΑ Η ηροοδευτι ) λοτρίωσπ: Κωστοπούλου καστική απαλ ία-Ανδριανή 1320 Αναγ ΕΔΔΑ (Μαρ εκείνη του
ΕΝΑ
ΤΟΜΟΙ 60 - ΤΕΥ ΧΟΙ 4
ΜΑΙ0Ι 2012
Π.Δ 56 τπς 30.413 .5.2072. Τροπο ποίπσπ- συµπλήρωσπ 7612070 "Προσ των διατάξεων του αρµαγή τπς Ελλπν Π.Δ. ικής Νοµο8εσίας Επιτροπής τπς στπν οδπγία 2ΟΟ8 4πς Απριλίου 2008 1431ΕΚ τπς για τπν κα8ιέρωσπ, 931751ΕΟΚ του Συµ80υλίου, συστήµ σύµφωνα µε τπν οδπγία ατος αναγνώρισπς κτικών υλών εµπορ και εντοπισµού ικής χρήσπς" των εκρπ(Α' 740) σε συµµό 20 72141ΕΕ τπς Επιτρα ρφωσπ πρας τπν πής τπς 22ας Φε8ρο αδπγία οδπγίας 2ΟΟ81431Ε υαρίου 2072 για Κ για τπν κα8ιέρ τπν τροποποίπσπ ωσπ, σύµφωνσ τπς Συµ80υλίου, συστήµ µε τπν οδπγίσ 931 751ΕΟΚ του ρικής χρήσπς. (Α ατος αναγνώρισπς και εντοπισµού 708). Σελ. 1305. των εκρπκτικών υλών εµποΠ.Δ 59 τπς 25.413 .5.2072. Καταν οµή οργανικών των Τακτικών Διοικπ 8έσεων δικαστικών τικών Δικαστπρίων λειτουργών του Κράτους. (Α 709). Σελ. 1306. Εγκύκλιος Yn. Εργασ ίας Φ8(X}()(Jιοι κ. 703681698 τπς χή οδπγιών για τπν υλοποίπσπ 3.5.20 72. ΘΕΜΑ των διατάξεων :" Πσρο(ΦΕΚΑ'89!,.Σελ.1 του άρ8ρου 26 551. του ν. 407512072 Εγκύκλιος Yn. Εργασίας Φ.70Ο 41149771365 πολογισµός χρόνου τπς 28.5.2072. συνταξιοδότπσπς ΘΕΜΑ: Συνυξιοδοτικού δικαιώ λόγω αναππρίας, µατος. Σελ. Ι 55 για τπ 8εµελίωσπ 1. συντα-
Βραβευμένο από την Ακαδημία Αθηνών, το περιοδικό μας αποτελεί χωρίς αμφιβολία μία από τις πλέον καταξιωμένες εκδόσεις στη συνείδηση του νομικού κόσμου της χώρας και όχι μόνο. Παράλληλα, η ύπαρξη πολλών, διαφορετικών και συχνά αποκλινουσών μεταξύ τους
διατάξεων για το ίδιο ζήτημα, η συνήθης πρακτική της ένταξης σε νομοσχέδια διατάξεων άσχετων με το κύριο αντικείμενο του νόμου και οι συχνές μεταβολές της νομοθεσίας, έχουν καταστήσει την ανεύρεση των εκάστοτε εφαρμοστέων ρυθμίσεων μία ιδιαίτερα χρονοβόρα διαδικασία, η οποία δυσχεραίνει σημαντικά την καθημερινή άσκηση της δικηγορίας.
Στη διευκόλυνση των συναδέλφων αποσκοπεί η περιοδική έκδοση του Κώδικα Νομικού Βήματος, που περιέχει το σύνολο των θεσπιζόμενων διατάξεων, διευκολύνοντας τους Δικηγόρους και τους νομικούς εν γένει κατά τη διαδικασία της αναζήτησης και χρήσης των νομοθετικών και κανονιστικών διατάξεων που ισχύουν κάθε φορά.
Δικηγορικός Σύλλογος Αθηνών, διαχρονικά, ενθαρρύνει και στηρίζει έμπρακτα την ερασιτεχνική ενασχόληση των συναδέλφων με τον αθλητισμό. Στο πλαίσιο αυτό, λειτουργούν πλέον έξι ποδοσφαιρικές ομάδες, οι οποίες απαρτίζονται από Δικηγόρους Αθηνών και λαμβάνουν μέρος σε πλήθος αθλητικών δραστηριοτήτων, όπως είναι για παράδειγμα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα, φιλανθρωπικοί αγώνες καθώς και το Πανελλήνιο Πρωτάθλημα Δικηγορικών Συλλόγων, διοργάνωση η οποία αποτελεί πλέον θεσμό και συμπληρώνει φέτος 28 έτη συνεχούς παρουσίας στα δικηγορικά δρώμενα, ενώνοντας τους ποδοσφαιρόφιλους Δικηγόρους όλης της χώρας και ενισχύοντας τους μεταξύ τους δεσμούς. Οι υπάρχουσες ομάδες που δραστηριοποιούνται στα πλαίσια του ΔΣΑ είναι, κατά τη χρονική σειρά ίδρυσής τους, η «Θέμις», ο «Δημοσθένης», ο «Σόλων», ο «Δράκων», η «Νόμος» και ο «Κλεισθένης». Οι ομάδες αυτές έχουν κατακτήσει συνολικά έξι Πανελλήνια Πρωταθλήματα (4 ο «Σόλων», 1 ο «Δημοσθένης» και 1 ο «Δράκων».).
Ο
Αθλητικές δραστηριότητες στο ΔΣΑ
«ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ»
135
«ΣΟΛΩΝ»
«ΔΡΑΚΩΝ»
«ΝΟΜΟΣ»
Ο ΔΣΑ έχει διοργανώσει με απόλυτη επιτυχία τα Πανελλήνια Ποδοσφαιρικά Πρωταθλήματα των ετών 2000 και 2012. Παράλληλα, στα πλαίσια του ΔΣΑ δραστηριοποιείται με απόλυτη επιτυχία η ομάδα καλαθοσφαίρισης του Συλλόγου, η οποία μάλιστα τη φετινή χρονιά κατέκτησε για πρώτη φορά τον τίτλο της Πρωταθλήτριας Ελλάδας στο αντίστοιχο πρωτάθλημα των Δικηγορικών Συλλόγων της χώρας.
136
Ε
Λειτουργία ιατρείου ΔΣΑ στο χώρο του Πρωτοδικείου Αθηνών
γινε προηγουμένως λόγος για την έλλειψη των κτηριακών και εν γένει υλικοτεχνικών υποδομών στους χώρους των Δικαστηρίων της χώρας, οι οποίες οφείλονται στη διαχρονική αδράνεια της Πολιτείας και ουδόλως αρμόζουν σε ένα σύγχρονο κράτος. Στην άμβλυνση αυτών των δυσχερειών, που πολλές φορές προσβάλλουν
την ίδια την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, στοχεύουν και οι δράσεις του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, ο οποίος – πάντα στο μέτρο των δυνάμεών του – επιχειρεί ποικιλοτρόπως να εξασφαλίζει βιώσιμες και λειτουργικές συνθήκες στους χώρους των Δικαστηρίων. Έτσι, στο πλαίσιο αυτό, ο ΔΣΑ ανέλαβε πρόσφατα –αποκλειστικά με δικές του δαπάνες– την πρωτοβουλία της συγκρότησης ενός πλήρως εξοπλισμένου καρδιολογικού ιατρείου, στελεχωμένου από ιατρό καρδιολόγο, το οποίο πλέον λειτουργεί από την
10-4-2012 στο χώρο του Πρωτοδικείου Αθηνών με στόχο την αντιμετώπιση έκτακτων και επειγόντων περιστατικών ασθένειας Δικηγόρων και λοιπών παρευρισκόμενων στους χώρους των Δικαστηρίων (πολιτών, Δικαστών, δικαστικών υπαλλήλων, αστυνομικών κλπ) οι οποίοι ενδεχομένως να χρειαστούν ιατρική περίθαλψη. Παράλληλα, στο χώρο του ιατρείου εκτελούνται –ακόμα και προληπτικά– δωρεάν σε Δικηγόρους οι παρακάτω ιατρικές εξετάσεις: α) Καρδιολογικός έλεγχος και Ηλεκτροκαρδιογράφημα, β) Μέτρηση και ρύθμιση αρτηριακής πίεσης, γ) Έλεγχος υπερλιπιδαιμίας (χοληστερίνης), δ) Προληπτική καρδιολογία και ε) Έλεγχος και ρύθμιση λιπιδίων, τριγλυκεριδίων. Το ιατρείο στεγάζεται στο ισόγειο του κτηρίου 11 της πρώην Σχολής Ευελπίδων, λειτουργεί καθημερινά και το τηλέφωνο του είναι το 2108231221.
Η Ένωση Ασκουµένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών (Ε.Α.Ν.Δ.Α.)
Ένωση Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων Αθηνών (Ε.Α.Ν.Δ.Α.) σημειώνει φέτος 22 χρόνια ενεργούς δράσης και παρουσίας στα δικηγορικά δρώμενα, καθώς ιδρύθηκε το έτος 1990 από μία ομάδα ασκουμένων και νέων Δικηγόρων. Μέλη της Ε.Α.Ν.Δ.Α. είναι ασκούμενοι και νέοι Δικηγόροι, μέλη του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, ενώ οι εκλογές για την ανάδειξη του Διοικητικού της Συμβουλίου διεξάγονται κάθε διετία, με τον αριθμό των συμμετεχόντων ψηφοφόρων να ανέρχεται πλέον πάνω από τις 3.000 (αρχαιρεσίες Ιουνίου 2010). Στους στόχους της Ε.Α.Ν.Δ.Α. συμπεριλαμβάνονται, πρωτίστως, η υποστήρι-
137
Η
Σύντοµο ιστορικό - Στόχοι
ξη των ασκούμενων και νέων συναδέλφων κατά τα πρώτα τους επαγγελματικά βήματα, η εξέταση και προβολή κάθε ζητήματος που τους αφορά, η προσπάθεια προώθησης των σχετικών αιτημάτων τους και η εν γένει προστασία των δικαιωμάτων τους, τα οποία -δυστυχώς όχι σπάνια- τίθενται υπό αμφισβήτηση. Παράλληλα, ως ενεργή επιστημονική ομάδα αποτελούμενη από νέους, ανήσυχους και δυναμικούς ανθρώπους, δραστηριοποιείται σε σειρά επίκαιρων κοινωνικών και πολιτικών ζητημάτων, όπως είναι για παράδειγμα, η προάσπιση των συνταγματικών δικαιωμάτων και των ατομικών ελευθεριών, αλλά και η παροχή νομικής αρωγής σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες. Παράλληλα, η Ε.Α.Ν.Δ.Α. δραστηριοποιείται σημαντικά όχι μόνο προς το σκοπό της προώθησης κλαδικών διεκδικήσεων των μελών της, αλλά κατευθύνει τις δράσεις της και προς όφελος της προαγωγής της νομικής επιστήμης και της προώθησης του επιστημονικού διαλόγου αναφορικά με επίκαιρα νομικά ζητήματα υψηλού ενδιαφέροντος. Απώτερος στόχος της είναι η ανάπτυξη σχέσεων αλληλεγγύης και συνεργασίας ανάμεσα σε νέους επιστήμονες και Δικηγόρους προκειμένου να επιτευχθούν οι κοινές τους επιδιώξεις και να στηριχθούν οι νέοι επαγγελματίες στα πρώτα τους αυτόνομα επαγγελματικά βήματα.
Δράσεις
Στην αντιμετώπιση των πολλών προβλημάτων των νεοεισερχόμενων στον κλάδο, ορισμένα από τα οποία ενδεικτικά προαναφέρθηκαν, στοχεύει η δράση της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων (ΕΑΝΔΑ), η οποία την τελευταία διετία έχει αναπτύξει αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της θέσης του ασκούμενου και νέου συναδέλφου. Αναμφισβήτητα, το κυριότερο από τα επιτεύγματα της τελευταίας διετίας αποτελεί η πρόσφατη θεσμοθέτηση της εξάμηνης (με δυνατότητα πλέον ισόχρονης παράτασης) άσκησης των συναδέλφων στις γραμματείες των δικαστηρίων της χώρας μέσω της τροποποίησης του άρθρου 6 του Κώδικα Δικηγόρων, η οποία προέκυψε κατόπιν συντονισμένων ενεργειών της ΕΑΝΔΑ και του ΔΣΑ, σε συνεργασία και με το αρμόδιο Υπουργείο Δικαιοσύνης. Η μεταρρύθμιση αυτή αποτελεί μία καλή αρχή στην προσπάθειά μας για ριζική αναμόρφωση του θεσμού της άσκησης μέσω πρακτικοποίησης των αποκτώμενων στο πανεπιστήμιο γνώσεων, ενώ παράλληλα συμβάλλει στην απόκτηση εμπειριών μέσα από την καθημερινή τριβή των ασκουμένων συναδέλφων με τη δικαστηριακή πραγματικότητα. Παράλληλα, για πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΑΝ-
...η δράση της Ένωσης Ασκουμένων και Νέων Δικηγόρων (ΕΑΝΔΑ), η οποία την τελευταία διετία έχει αναπτύξει αξιοσημείωτες πρωτοβουλίες προς την κατεύθυνση της βελτίωσης της θέσης του ασκούμενου και νέου συναδέλφου.
ΔΑ διοργανώθηκαν δύο νομικά συνέδρια (τον Ιανουάριο του 2011 στο Ναύπλιο με θέμα «Κτηματολόγιο, Χωροταξία και Περιβάλλον» και τον Ιανουάριο του 2012 στην Αράχωβα με θέμα «Επιτάχυνση της δικαιοσύνης – Μύθος ή πραγματικότητα; Δεδομένα-προοπτικές-προτάσεις, επ’ αφορμή των νομοθετικών αλλαγών στο εν γένει δικονομικό δίκαιο»), τα οποία κόσμησε με τη συμμετοχή του ένα πλήθος αξιόλογων ομιλητών προερχόμενων από τον Ακαδημαϊκό, Δικαστικό και Δικηγορικό χώρο, προωθώντας τη διεξαγωγή ενός επίκαιρου και εποικοδομητικού επιστημονικού διαλόγου και
138
συμβάλλοντας έτσι στην κατάρτιση των μελών της. Ταυτόχρονα, η έκδοση του τριμηνιαίου περιοδικού της ΕΑΝΔΑ υπό τον τίτλο «Ν-ΕΑΝΔΑ» συντέλεσε στην αποτύπωση κοινωνικών και επιστημονικών προβληματισμών των νέων και ασκούμενων Δικηγόρων και στην ενδυνάμωση της φωνής και της παρουσίας τους στα δημόσια δρώμενα. Τέλος, συνεχής υπήρξε η προσπάθεια για τη βελτίωση και την αποφόρτιση της καθημερινότητας του νέου και ασκούμενου συναδέλφου στην οποία συνέβαλε η –κατόπιν συνεργασίας με τους αρμόδιους συγκοινωνιακούς φορείς – έκδοση μειωμένων ετήσιων καρτών απεριορίστων διαδρομών για τα μέλη της Ένωσης με έκπτωση 15% για όλα τα μέσα μαζικής μεταφοράς, πρωτοβουλία η οποία έτυχε θερμής υποδοχής, αλλά και η πραγματοποίηση αλλεπάλληλων συναντήσεων με τους αρμόδιους θεσμικούς φορείς των Υπουργείων Δικαιοσύνης και Εργασίας με στόχο την προώθηση των αιτημάτων και των διεκδικήσεων του κλάδου. Η αντιμετώπιση δυσλειτουργιών που βαρύνουν υπέρμετρα το νέο επαγγελματία αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση κάθε θεσμικού παράγοντα – κυρίως δε της Πολιτείας – και για το λόγο αυτό ο ΔΣΑ και η ΕΑΝΔΑ συνεργάζονται αρμονικά και συντονίζουν τις δράσεις τους προς αυτή την κατεύθυνση. http://www.eanda.gr
Οι ∆ικηγόροι διαχρονικά πασχίζουν για τη δηµοκρατία και την ελευθερία, πρωτοστατούν στις εθνικές προσπάθειες και δίνουν το παρών σε ιστορικά κρίσιµες περιόδους. ∆εν ανέχονται την ισοπέδωση της ιστορίας και τη διαστρέβλωση της αλήθειας! ...ενεργούµε στοχευµένα, αναλαµβάνοντας πληθώρα πρωτοβουλιών, συµβάλλοντας έτσι στην αποκατάσταση της νοµιµότητας και του κράτους δικαίου, προς όφελος των δικαιωµάτων του µέσου πολίτη, που πλήττεται εσχάτως από «µνηµονιακές» πολιτικές εξωθεσµικής-τροϊκανής σύλληψης και προέλευσης.
Η παρούσα έκδοση αφιερώνεται σε όλους εκείνους τους θεσµικούς και εξωθεσµικούς παράγοντες που θέλουν να µας πείσουν - εµφανές πλέον το γιατί… - πως ο µέσος ∆ικηγόρος είναι προνοµιούχος και αποτελεί κύρια αιτία για την πρόκληση των γνωστών οικονοµικών αδιεξόδων µε τα οποία έρχεται αντιµέτωπη η χώρα. Έναντι των γενικεύσεων, απαντάµε µε στοιχεία, αντιστεκόµαστε δυναµικά µε την ιστορία µας...
Δ Ι Κ Η Γ Ο Ρ Ι Κ Ο Σ
Σ Υ Λ Λ Ο Γ Ο Σ
Α Θ Η Ν Ω Ν